Problemy badañ geologiczno-in¿ynierskich i geotechnicznych
a procedury administracyjne
Edyta Majer
1, Marta Soko³owska
1Engineering geology and geotechnics in administrative processes. Prz. Geol. 63: 1381–1387.
A b s t r a c t. The paper presents selected issues concerning evaluation of engineer-ing-geological and geotechnical conditions according to the Geological and Mining Law as well as to the Construction Law. Role of reporting personnel and value of ground studies was discussed in relation to building process. Practical knowledge concerning administrative pro-cess and interpretations of law on the subject of approving geological investigation projects and engineering-geological reports were discussed.
Keywords: engineering geology, geotechnics, Geological and Mining Law
W okresie ponad 20 lat od uchwalenia Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 1994 r. Nr 27, poz. 96), jej zapisy zmieni³y siê 11 razy. Wraz ze zmianami tego prawa wielokrotnie zmienia³o siê Prawo budowlane, Prawo ochrony œrodowiska oraz Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W miê-dzyczasie wycofano normy budowlane, które zosta³y zast¹pione przez Eurokody. Obecnie s¹ sporz¹dzane pro-jekty robót geologicznych, które zast¹pi³y propro-jekty prac geologicznych. Nie ma ju¿ uzupe³niaj¹cej dokumentacji geologicznej, natomiast jest dodatek do dokumentacji geo-logicznej. Wprowadzano nowe rozporz¹dzenie, dotycz¹ce geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych (Rozporz¹dzenie... 2012; Dz.U. z 2012 r. poz. 463). Poza zmianami formalno-prawnymi w okresie ostat-nich 20 lat nast¹pi³ równie¿ intensywny rozwój nowoczes-nych technik pomiarowych: teledetekcyjnowoczes-nych, geodezyjnowoczes-nych, geofizycznych, geologiczno-in¿ynierskich, geotechnicz-nych, geotermalgeotechnicz-nych, a tak¿e metod przetwarzania danych (GIS – systemy informacji przestrzennej, BIM – building
information modelling, tj. system informacji o budowlach,
funkcjonuj¹cy w œrodowisku CAD).
W praktyce, mimo coraz wiêkszej dostêpnoœci nowo-czesnych technik pomiarowych i metod przetwarzania danych, ich wykorzystanie w rozpoznaniu pod³o¿a grunto-wego dla budownictwa jest ograniczone do tych, które s¹ tanie, proste i wymagane w dokumentach bran¿owych lub w warunkach kontraktu.
Przyk³adem takich technik s¹ badania geofizyczne. Na œwiecie stosuje siê je powszechnie zarówno przy budowie nowej infrastruktury, jak i przy ocenie stanu technicznego obiektów ju¿ istniej¹cych. Z doœwiadczenia autorek, naby-tego przy realizacji licznych projektów infrastruktural-nych, wynika, ¿e nieinwazyjne metody geofizyki in¿ynierskiej powinny byæ stosowane ju¿ na wczesnych etapach projektowania.
Nowoœci¹ w dokumentowaniu geologiczno-in¿ynier-skim s¹ opracowania dotycz¹ce systemów pozyskiwania energii z niskotemperaturowych Ÿróde³ geotermalnych przy zastosowaniu termoaktywnych elementów posado-wienia obiektów budowlanych. Badania w³aœciwoœci
ter-micznych gruntów i ska³ stanowi¹ nowy kierunek w rozpo-znaniu pod³o¿a budowlanego. Wydaje siê, ¿e tego typu prace bêd¹ w przysz³oœci standardem z uwagi na wdra¿anie w budownictwie systemów OZE, zwi¹zanych z elementa-mi posadowienia obiektów budowlanych, m.in. infrastruk-tury drogowej. Takie rozwi¹zania s¹ ju¿ komercyjnie sprzedawane na œwiecie i w Europie np.: „Geothermal piles”, „Energy Pile System”, „Geothermal tunnels”.
Na podstawie wieloletniej praktyki autorki mog¹ stwierdziæ, ¿e przy realizacji wiêkszoœci inwestycji, zw³aszcza infrastrukturalnych, do rozpoznania i badania pod³o¿a gruntowego podchodzi siê rutynowo, ograniczaj¹c zakres i koszty tych prac do minimum. Nie u¿ywa siê przy tym nowoczesnych metod badawczych, poniewa¿ nie ma obligatoryjnoœci ich stosowania. Na etapie studium geolo-giczno-in¿ynierskiego, które w wiêkszoœci przypadków opracowuje siê jedynie na podstawie materia³ów archiwal-nych, badania pod³o¿a gruntowego s¹ z regu³y ca³kowicie pomijane. W momencie koncepcji i projektu budowlanego znacznie wzrasta udzia³ badañ pod³o¿a w bud¿ecie inwesty-cji, ale w warunkach polskich i tak nie przekracza promila wszystkich kosztów. Dopiero w czasie budowy wykonawca zaczyna wykorzystywaæ badania pod³o¿a gruntowego, zwykle w celu rozwi¹zywania trudnoœci pojawiaj¹cych siê w trakcie realizacji inwestycji. Problemy te bardzo czêsto dotycz¹ niew³aœciwie rozpoznanych warunków gruntowych w pod³o¿u obiektów budowlanych. Jest to skutek wczeœniej-szych oszczêdnoœci i ograniczania zakresu badañ oraz nie-odpowiedniego doboru metod badawczych na potrzeby np. identyfikowania obszarów wystêpowania zagro¿eñ geolo-gicznych i geotechnicznych. W efekcie nastêpuje zwiêk-szenie kosztów realizacji inwestycji, a tak¿e wzrasta prawdopodobieñstwo awarii budowlanych.
Celem dokumentatorów (nie nale¿y ich uto¿samiaæ tylko z geologami), czyli osób, które zajmuj¹ siê dokumentowa-niem warunków geologiczno-in¿ynierskich lub geotech-nicznych, wystêpuj¹cych w pod³o¿u gruntowym, powinno byæ d¹¿enie do optymalizacji, standaryzacji i podnoszenia jakoœci badañ pod³o¿a gruntowego. Realizacja tych trzech za³o¿eñ mia³aby wp³yw na:
1
Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy, ul. Jagielloñska 76, 03-301 Warszawa; edyta.majer@ pgi.gov.pl, marta.sokolowska@pgi.gov.pl.
– wzrost jakoœci i dok³adnoœci badañ pod³o¿a grunto-wego;
– lepsze dostosowanie metod badañ do stopnia skompli-kowania warunków gruntowych i rodzaju obiektu budowla-nego;
– mo¿liwoœæ porównania wyników badañ wykonywa-nych ró¿nymi metodami w celu okreœlenia tej samej cechy pod³o¿a gruntowego;
– standaryzacjê metod badañ;
– wprowadzenie nowych metod i technik pomiarowych do praktyki;
– zwiêkszenie wykorzystania bezinwazyjnych metod badañ (teledetekcja, geodezja, geofizyka), które nie naru-szaj¹ warunków in situ;
– lepsze projektowanie badañ inwazyjnych (wierceñ i sondowañ) opartych na wynikach badañ bezinwazyjnych; – opracowanie korelacji miêdzy metodami bezinwa-zyjnymi i inwabezinwa-zyjnymi w skali kraju;
– zwiêkszenie znaczenia i zakresu badañ laboratoryj-nych;
– wprowadzenie nowej klasyfikacji gruntów i ska³ do praktyki w budownictwie krajowym;
– wzrost skutecznoœci identyfikowania zagro¿eñ geo-logicznych i geotechnicznych;
– wskazanie narzêdzi umo¿liwiaj¹cych ³atwe powi¹zanie wyników rozpoznania pod³o¿a gruntowego z systemami GIS oraz BIM;
– wykorzystanie systemów GIS i BIM do podniesienia jakoœci wykonywanych dokumentacji pod³o¿a oraz prowa-dzenia analiz przestrzennych u³atwiaj¹cych projektowanie i zmniejszenie ryzyka.
Jak widaæ z powy¿szych przyk³adów optymalizacja, dotycz¹ca doboru metod badañ oraz zwi¹zane z ni¹ lepsze udokumentowanie warunków gruntowych na wczesnych etapach realizacji inwestycji, dziêki zastosowaniu takich metod jak teledetekcja, geofizyka oraz dynamiczne prze-twarzanie danych w systemach GIS, mia³aby wp³yw na zwiêkszenie zakresu informacji o pod³o¿u gruntowym. To zabezpieczy³oby inwestycjê przed konsekwencjami wyst¹pienia nieprzewidzianych warunków gruntowych na póŸniejszych etapach realizacji. W efekcie mo¿na by³oby zabezpieczyæ przysz³e projekty, zw³aszcza infrastrukturalne przed wyst¹pieniem opóŸnieñ w harmonogramach, sporów wykonawca–inwestor, dotycz¹cych niewystarczaj¹cego rozpoznania pod³o¿a gruntowego, koniecznoœci opracowa-nia zamiennych projektów budowlanych oraz roszczeñ finansowych.
W przypadku realizacji projektów infrastrukturalnych, znaczny udzia³ w bud¿ecie inwestycji stanowi¹ roboty ziemne i fundamentowe, dlatego dobre rozpoznanie pod-³o¿a gruntowego mia³oby wp³yw na koszty i harmonogra-my inwestycji. Efekt ten mo¿e byæ osi¹gniêty tylko przez edukacjê, która uœwiadomi o potrzebie wykonywania badañ pod³o¿a. Dziêki temu na badania geologiczno-in¿y-nierskie i geotechniczne zaczn¹ byæ przekazywane odpo-wiednie œrodki finansowe, tak ¿eby mog³y one znaleŸæ swoje sta³e miejsce w procesie realizacji inwestycji.
PROBLEMY BADAÑ GEOLOGICZNO--IN¯YNIERSKICH I GEOTECHNICZNYCH
Zwykle badania pod³o¿a gruntowego w budownictwie s¹ rutynowo wykonywane na wszystkich etapach realizacji inwestycji. Badania tego typu prowadzi siê podczas plano-wania, projektoplano-wania, budowy i eksploatacji obiektu budowlanego. Zakres prac oraz stopieñ udokumentowania
warunków geologiczno-in¿ynierskich wystêpuj¹cych w pod³o¿u gruntowym zale¿¹ od etapu realizacji inwestycji, stopnia skomplikowania warunków gruntowych oraz kate-gorii geotechnicznej obiektu budowlanego.
Pierwszy problem to uwarunkowania formalno-praw-ne w dokumentowaniu warunków gruntowych. Wyró¿nia-my dwa rodzaje badañ pod³o¿a gruntowego: badania geologiczno-in¿ynierskie, wykonywane zgodnie z ustaw¹ Prawo geologiczne i górnicze (Pgg), oraz badania geotech-niczne, wykonywane na podstawie zapisów ustawy Prawo budowlane (Pb). Dokumentowanie warunków geologicz-no-in¿ynierskich podlega zatem prawu geologicznemi i górniczemu, a dokumentowanie geotechniczne prawu bu-dowlanemu. Pgg nak³ada obowi¹zek przeprowadzenia postêpowania administracyjnego w zakresie zatwierdzenia projektu robót geologicznych i dokumentacji geologicz-no-in¿ynierskiej oraz ich archiwizowania. Jest to bardzo potrzebne postêpowanie, ale bardzo d³ugie, co powoduje odchodzenie od dokumentowania geologiczno-in¿ynier-skiego na rzecz dokumentowania geotechnicznego, które nie wymaga przeprowadzania procedury administracyjnej oraz dostosowa³o siê do potrzeb realizacji inwestycji. Nale¿y podkreœliæ, ¿e dokumentowanie geotechniczne, które sprowadza siê tylko do bezpoœredniego otoczenia obiektu, nie analizuje wp³ywu czynników geologicznych na bezpieczeñstwo obiektu oraz na zmiany jakie spowodu-je inwestycja w œrodowisku.
Z uwagi na opisany wy¿ej mechanizm – zastêpowania dokumentowania geologiczno-in¿ynierskiego przez prost-sze badania geotechniczne – pozycja bran¿y geologicznej w procesie inwestycyjnym wci¹¿ s³abnie. Procedury admi-nistracyjne, które temu sprzyjaj¹ nie s¹ dostosowane do wspó³czesnych wymagañ procesu budowlanego oraz dopaso-wane do harmonogramu realizacji inwestycji. Dodatkowo postêpowanie administracyjne jest coraz bardziej wyd³u-¿ane, na skutek wymaganego przepisami prawa opiniowa-nia przez administracjê samorz¹dow¹ i organ nadzoru górniczego.
Paradoksalnie nie istniej¹ przepisy, które nak³ada³yby obowi¹zek wykonywania zarówno badañ geologiczno-in¿-ynierskich, jak i geotechnicznych. Pgg w ogóle nie wska-zuje w jakich przypadkach jest niezbêdne wykonywanie dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich, a jedynie podaje rodzaje dokumentacji, a to nie jest równoznaczne z ich obli-gatoryjnoœci¹. Zgodnie z prawem budowlanym badania geologiczno-in¿ynierskie i badania geotechniczne nie s¹ obowi¹zkowe. Ustawa Prawo budowlane w art. 34 ust. 3. pkt. 4 wskazuje tylko, ¿e projekt budowlany powinien zawieraæ w zale¿noœci od potrzeb, wyniki badañ geologicz-no-in¿ynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych. Ponadto nie wykonuje siê badañ geologiczno-in¿ynierskich równie¿ na potrzeby opracowañ ekofizjograficznych, bêd¹cych dokumentem, na podstawie którego opracowuje siê studia uwarunkowañ i zagospoda-rowania przestrzennego oraz plany zagospodazagospoda-rowania przestrzennego. Jedyny wyj¹tek stanowi Prawo atomowe i Ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki j¹drowej oraz inwestycji towa-rzysz¹cych (Dz.U. z 2014 r.; Dz.U. z 2015 r. poz. 1045).
Wzmocnienie pozycji geologów zw³aszcza w procesie budowlanym oraz w planowaniu przestrzennym mo¿e nast¹piæ tylko przez wprowadzenie odpowiednich zapisów do trzech ustaw.
Mianowicie: do ustawy Pgg powinny byæ wprowadzo-ne zapisy precyzuj¹ce w jakich przypadkach obligatoryjnie nale¿y wykonaæ dokumentacje geologiczno-in¿yniersk¹.
Do ustawy Prawo ochrony œrodowiska powinno siê wpro-wadziæ zapisy dotycz¹ce obligatoryjnoœci wykonywania dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej przy sporz¹dza-niu opracowañ ekofizjograficznych oraz planów zagospo-darowania przestrzennego. Do ustawy Pb powinien zostaæ wprowadzony artyku³, analogicznie jak w przypadku geodezji, dotycz¹cy opracowañ geologicznych do celów projektowych i powykonawczych oraz czynnoœci geolo-gicznych wykonywanych w toku i po zakoñczeniu budowy. Zapisy te powinny regulowaæ udzia³ geologów in¿ynier-skich i hydrogeologów w procesie budowlanym oraz w planowaniu przestrzennym, zw³aszcza na etapie:
– dokumentowania warunków geologiczno-in¿ynier-skich/geotechnicznych,
– budowy obiektu w ró¿nych fazach oraz podczas eks-ploatacji (udzia³ w przygotowaniu monitoringu obiektu),
– kontroli stanu technicznego,
– studium oraz w przypadku zmiany planu zagospoda-rowania przestrzennego.
Praktyka i zdrowy rozs¹dek wskazuj¹ na potrzebê udzia³u geologów in¿ynierskich i hydrogeologów w procesie przygo-towania, realizacji i eksploatacji inwestycji budowlanej. Brak oceny i prognozy oddzia³ywania inwestycji na œrodowisko geologiczne mo¿e byæ przyczyn¹ wystêpowania niekorzyst-nych zdarzeñ, które mog¹ powstaæ po znacznym up³ywie cza-su od zakoñczenia budowy. Znane s¹ równie¿ przypadki posadawiania obiektów budowlanych w z³o¿onych i skom-plikowanych warunkach gruntowych i wodnych, powo-duj¹cych niekorzystne oddzia³ywanie na bliskie i dalsze otoczenie.
Doœwiadczenia ze wspó³pracy z inwestorami, wyko-nawcami, kierownikami budów, nadzorem budowlanym oraz administratorami obiektów budowlanych wskazuj¹ na potrzebê ustanawiania nadzoru geologicznego oraz geolo-gicznej obs³ugi budowy. Geolodzy w procesie budowla-nym wykonuj¹ wiele niezbêdnych czynnoœci, które mo¿na wymieniæ w kilku punktach (Wytyczne…, 2015):
– opracowywanie wymagañ dotycz¹cych badañ pod³o¿a gruntowego zarówno geotechnicznych, geologiczno-in¿y-nierskich, jak i hydrogeologicznych (zw³aszcza przy odwod-nieniach);
– udzia³ w procedurze przetargowej, przygotowaniu opisów przedmiotu zamówienia i ocenie ofert w zakresie badañ pod³o¿a gruntowego oraz zlecania tych badañ;
– koordynowanie dzia³ania w terenie firm wykonu-j¹cych badania pod³o¿a gruntowego;
– opiniowanie projektów badañ (programy badañ geo-technicznych, projekty robót geologicznych) przed skiero-waniem ich do organu zatwierdzaj¹cego;
– kontrolowanie prowadzonych badañ pod³o¿a grunto-wego, w szczególnoœci przestrzegania wymagañ projektu oraz przydatnoœci badañ w odniesieniu do napotkanych warunków gruntowych, sporz¹dzania dokumentacji badañ, a tak¿e przestrzegania zasad ochrony wód podziemnych i likwidacji otworów;
– wnioskowanie lub opiniowanie korekt projektów badañ, a tak¿e zmian zakresu badañ geotechnicznych, geo-logiczno-in¿ynierskich i hydrogeologicznych wynikaj¹cych z bie¿¹cych potrzeb;
– prowadzenie nadzoru merytorycznego i koordynacji badañ pod³o¿a w zakresie geologii;
– kontrolowanie kompletnoœci dokumentów w zakresie dokumentowania warunków geologiczno-in¿ynierskich i geotechnicznych;
– sporz¹dzanie oceny zgodnoœci zrealizowanego zakresu badañ pod³o¿a gruntowego z zaprojektowanym zakresem badañ;
– sporz¹dzanie oceny poprawnoœci i rzetelnoœci rozpo-znania pod³o¿a gruntowego;
– kontrola i monitoring warunków gruntowych pod-czas robót ziemnych, fundamentowych i odwodnienia;
– sporz¹dzanie oceny poprawnoœci rozpoznania pod-³o¿a gruntowego;
– opiniowanie merytoryczne oraz opiniowanie kom-pletnoœci rozpoznania i wiarygodnoœci wyników badañ pod³o¿a gruntowego;
– sporz¹dzanie zaleceñ do wykonania badañ spraw-dzaj¹cych;
– sprawdzanie, czy warunki w pod³o¿u s¹ zgodne z wynikami badañ do celów projektowania oraz czy pod³o¿e odpowiada za³o¿onym warunkom w szczegó³owych specy-fikacjach technicznych (SST);
– sprawdzanie profilu pod³o¿a w czasie wykonywania wykopu oraz stanu gruntu w dnie wykopu;
– wykonywanie pomiarów poziomu wód podziemnych i ich wahañ albo ciœnieñ wody porowej;
– prowadzenie monitoringu hydrogeologicznego i moni-toringu przemieszczeñ, np.: dna wykopu, œcian szczelino-wych;
– sporz¹dzanie oceny przydatnoœci gruntów i kruszyw do robót ziemnych;
– odbiory prac ziemnych, np.: sprawdzanie stanu gruntu, zagêszczenia warstw nasypu, zasypek, ocena szczelnoœci przes³on przeciwfiltracyjnych i inne;
– wykonywanie badañ do oceny stanu technicznego obiektów budowlanych.
Wprowadzenie odpowiednich zapisów w prawie umo¿-liwi³oby zwiêkszenie udzia³u geologów w procesie budow-lanym. W efekcie mia³oby to wp³yw na poprawienie bezpieczeñstwa ze wzglêdu na zmniejszenie ryzyka wy-st¹pienia nieprzewidzianych okolicznoœci prowadz¹cych czêsto do awarii.
Krajowa praktyka w zakresie wykonywania badañ pod³o¿a gruntowego, sankcjonowana przepisami prawnymi, jest nastêpuj¹ca: w wiêkszoœci przypadków s¹ wykonywane badania geotechniczne, dla których podstawê prawn¹ stano-wi ustawa Prawo budowlane. Badania geologiczno-in¿y-nierskie s¹ przeprowadzane tylko na etapie koncepcji i/lub projektu budowlanego i tylko w przypadku obiektów budow-lanych drugiej oraz trzeciej kategorii geotechnicznej, zgod-nie z Rozporz¹dzezgod-niem Ministra Transportu, Budownic-twa i Gospodarki Morskiej z 25 kwietnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 463).
Nale¿y te¿ zasygnalizowaæ problem dotycz¹cy rodzaju dokumentów, które do³¹cza siê do projektu budowlanego w zakresie geologii in¿ynierskiej i geotechniki. Istniej¹ce zapisy prawa budowlanego powoduj¹, ¿e przy literalnym podchodzeniu do jego zapisów, do projektu budowlanego s¹ za³¹czane w zale¿noœci od potrzeb:
– wyniki badañ geologiczno-in¿ynierskich (art. 34 ust. 3, pkt. 4 ustawy Prawo budowlane),
– dokumentacja geologiczno-in¿ynierska (§ 7 ust. 3 Rozporz¹dzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gos-podarki Morskiej z 25 kwietnia 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 463),
– geotechniczne warunki posadowienia (art. 34 ust. 3. pkt. 4 ustawy Prawo budowlane).
Wszystkie wy¿ej wymienione dokumenty zawieraj¹ te same wyniki badañ pod³o¿a gruntowego. W efekcie do pro-jektu budowlanego do³¹cza siê trzy dokumenty
zawie-raj¹ce podobne dane. Przy odpowiednich zapisach ustawowych, uwzglêdniaj¹cych interes Skarbu Pañstwa, s¹dów oraz nadzoru budowlanego, mo¿na by³oby za³¹czyæ jeden dokument – dokumentacjê geologiczno-in¿yniersk¹, która potem jest obligatoryjnie archiwizowana. Sytuacjê tê nale¿y uregulowaæ, wyjaœniæ i uporz¹dkowaæ, poniewa¿ powoduje wiele interpretacji prawnych oraz konflikt ro¿nych grup zawodowych. W tym wzglêdzie nale¿y wypracowaæ dobre praktyki, które powinny mieæ pokrycie w zapisach ustawowych. Wprowadzenie dobrych zapisów ustawowych uporz¹dkuje chaos, jaki powsta³ w obszarze dokumentowania warunków geologiczno-in¿ynierskich/geo-technicznych w zwi¹zku z uzyskaniem pozwolenia na bu-dowê oraz wp³ynie na uproszczenie procedury uzyskania pozwolenia, a tak¿e ochroni wszystkie grupy zawodowe przed utrat¹ rynku pracy.
Oprócz przytoczonych powy¿ej aktów prawnych bada-nia pod³o¿a gruntowego s¹ wykonywane na podstawie m.in. bran¿owych instrukcji (http://atlasy.pgi.gov.pl/ w za-k³adce publikacje) oraz norm polskich zarówno aktual-nych, jak i wycofanych z katalogu norm Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (http://www.pkn.pl/). Stano-wi¹ one jedynie pomoc w projektowaniu i doborze metod badañ, natomiast nie s¹ wymagane prawnie. Ich obligato-ryjnoœæ mo¿e wynikaæ tylko z zapisów wprowadzonych przez zamawiaj¹cego, do opisu przedmiotu zamówienia, lub przez strony, do warunków kontraktu.
Obecne uregulowania prawne nak³adaj¹ obowi¹zek archiwizowania tylko dokumentacji geologicznych. Czêœæ informacji zawartych w dokumentacjach geologicznych, przechodzi po okreœlonym ustawowo czasie na w³asnoœæ Skarbu Pañstwa, który mo¿e je zbywaæ. W zwi¹zku z powy¿szym, obligatoryjne wykonywanie dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej, np.: do projektu budowlanego oraz planów zagospodarowania przestrzennego, przek³a-da³o by siê na zwiêkszenie wp³ywów do bud¿etu pañstwa.
Obligatoryjne wykonywanie dokumentacji geologicz-no-in¿ynierskiej i koniecznoœæ jej archiwizacji zapewni dostêp do danych dotycz¹cych warunków geologicz-no-in¿ynierskich oraz warunków gruntowych, np. s¹dom. Bardzo czêsto w tocz¹cych siê sprawach s¹dowych nie ma mo¿liwoœci powo³ania siê na dokumentacjê geotechniczn¹ z powodu jej „zaginiêcia”. Realizacja postulatu obligato-ryjnego sporz¹dzania i archiwizowania dokumentacji geo-logiczno-in¿ynierskiej eliminowa³aby takie przypadki.
Z problemem ograniczonego dostêpu do danych dotycz¹cych pod³o¿a gruntowego obiektu budowlanego maj¹ czêsto do czynienia organy nadzoru budowlanego. Utrudnia to podanie przyczyn katastrofy, jeœli jest ona zwi¹zana z warunkami gruntowymi.
Brak obowi¹zku wykonywania dokumentacji geolo-giczno-in¿ynierskiej do projektu budowlanego oraz planów zagospodarowania przestrzennego doprowadza ponadto do nastêpuj¹cych nieprawid³owoœci:
– w projektach budowlanych oraz w planach zagospo-darowania przestrzennego czêsto brakuje kompletnych i rzetelnych danych dotycz¹cych warunków gruntowych, w tym danych dotycz¹cych modelu geologicznego, co wyni-ka z oszczêdzania na wykonywaniu badañ;
– budowa rozpoczyna siê po kilku latach od wykonania badañ geologiczno-in¿ynierskich i geotechnicznych – w tym czasie mo¿e dochodziæ do zmiany warunków gruntowo--wodnych;
– w projekcie budowlanym brakuje danych dotycz¹cych geologii i geotechniki, poniewa¿ dokumentacja geologicz-no-in¿ynierska oraz geotechniczne warunki posadowienia
nie s¹ obligatoryjnym za³¹cznikiem do projektu budowla-nego.
W zwi¹zku z tym, ¿e nie ma obowi¹zku wykonywania badañ geologiczno-in¿ynierskich, to s¹ one marginalizo-wane. Niski bud¿et przeznaczony na badania prowadzi bardzo czêsto do zani¿ania ich zakresu oraz ma wp³yw na ich jakoœæ. Skutkiem jest niska wycena badañ geologicz-no-in¿ynierskich i geotechnicznych w procesie inwesty-cyjnym. W Polsce to wartoœæ <0,02% ca³ej inwestycji (M³ynarek, 2009). Jest to jeden z najni¿szych wskaŸników w Europie. Nale¿y zatem d¹¿yæ do poziomu europejskiego w iloœci œrodków finansowych przeznaczonych na badania geologiczne. Dzia³ania poprawiaj¹ce ten stan s¹ rzadko podejmowane i doraŸne, zw³aszcza w zakresie legislacji.
Niestety, tak jak przedstawiono wy¿ej, nie docenia siê roli geologii in¿ynierskiej zarówno w planowaniu prze-strzennym, jak i w procesie identyfikacji zagro¿eñ oraz w procesie inwestycyjnym i budowlanym. Dokumentacja geologiczno-in¿ynierska jest wykonywana zazwyczaj do-piero na etapie projektu budowlanego. To za póŸno. Pod-stawowym etapem, na którym powinno siê zebraæ jak najwiêksz¹ liczbê danych geologicznych, w tym geolo-giczno-in¿ynierskich, jest etap studium wykonalnoœci, koncepcji, czyli dokumentacja przedprojektowa. Na etapie projektu budowlanego mo¿na opracowaæ uszczegó³awia-j¹cy dodatek do dokumentacji, zgodnie z obecnie obo-wi¹zuj¹cym prawem. Z doœwiadczeñ wynika, ¿e na ka¿dym etapie realizacji inwestycji s¹ potrzebne dane geo-logiczne. Im wiêcej wiemy o warunkach geologicznych na pocz¹tku procesu, tym bezpieczniej i ekonomiczniej mo¿emy zaplanowaæ inwestycjê (ryc. 1).
Kolejnym problemem jest brak kodeksu dobrych prak-tyk zarówno w zakresie wykonywania badañ geologiczno--in¿ynierskich, jak i w podejœciu do rozwi¹zywania problemów geologicznych. Po pierwsze, powinniœmy kszta³towaæ œwiadomoœæ, ¿e „ka¿da sytuacja in¿ynierska jest unikatowa” i wymaga interpretacji geologiczno-in¿y-nierskiej. Po drugie, w dobie zmieniaj¹cych siê przepisów, harmonizacji norm polskich z europejskimi oraz stosowa-nia nowoczesnych technik badawczych musimy wymagaæ podnoszenia kwalifikacji oraz pielêgnowania wiedzy geo-logicznej, a zw³aszcza wiedzy w zakresie mechaniki grun-tów. Po trzecie, jedynie nieliczni geolodzy s¹ przygotowani do nowych wyzwañ, takich jak na przyk³ad dokumentowanie warunków geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby
podziem-Ryc. 1. Zale¿noœæ kosztów inwestycji od mo¿liwoœci wprowadzenia zmian w jej realizacji
nego sk³adowania i magazynowania. Brak jest zrozumie-nia, ¿e do rozwi¹zywania trudnych, nietypowych zadañ w warunkach ekstremalnych, przy du¿ej niepewnoœci geo-logicznej, ka¿dy obiekt nale¿y traktowaæ jako rozwi¹zanie unikatowe.
Doœwiadczenia wskazuj¹, ¿e geolog in¿ynierski nie ma wp³ywu na zakres i metodykê wykonywania badañ geolo-giczno-in¿ynierskich oraz na zasady okreœlenia warunków in¿ynierskich w dokumentacji geologiczno--in¿ynierskiej. S¹ one najczêœciej z góry narzucone przez projektanta. Jest to spowodowane faktem, ¿e bud¿et na badania ustala projektant, zatem geolog jedynie dostoso-wuje do niego zakres badañ. Z uwagi na dobr¹ praktykê dokumentowania warunków geologiczno-in¿ynierskich, geolog in¿ynierski powinien zaproponowaæ inwestorowi, projektantowi lub wykonawcy wprowadzenie zmian do zakresu badañ, jeœli uzna to za konieczne. Nale¿y pod-kreœliæ, ¿e w œwietle Prawa geologicznego i górniczego to geolog in¿ynierski odpowiada za udokumentowanie warunków gruntowych (ryc. 2).
Nale¿y wspomnieæ tak¿e o bardzo dobrze wyposa¿o-nych krajowych laboratoriach gruntów i ska³, które posia-daj¹ ogromny potencja³ badawczy. Jednak ze strony rynku krajowego nie istnieje zapotrzebowanie na wysokiej
jakoœci specjalistyczne badania, zw³aszcza laboratoryjne.
Wspó³czesny rynek, wybieraj¹cy z oferty przetargowej najtañsze rozwi¹zanie, nie jest przygotowany na wysokiej jakoœci badania z oferty badañ geologiczno-in¿ynierskich dostosowanych do rodzaju inwestycji oraz warunków geo-logicznych wystêpuj¹cych na danym obszarze. Brakuje transferu nauki do praktyki.
Dlaczego tak siê dzieje? Dlatego, ¿e w wiêkszoœci przypadków odbiorca wyników badañ, czyli œrodowisko projektantów i planistów, rutynowo podchodzi do swojej pracy. Planiœci w ogóle nie przywi¹zuj¹ wagi do badañ geologiczno-in¿ynierskich, zaœ œrodowisko projektantów, geotechników i geologów nadal nie wdro¿y³o do praktyki zasad Eurokodu 7, który nie podaje gotowych rozwi¹zañ (jak norma PN-B-03020), a wymaga indywidualnego
podejœcia do ka¿dego problemu oraz wiedzy w zakresie mechaniki gruntów. Przywi¹zanie do normy PN-B-03020 wœród projektantów i geologów in¿ynierskich jest tak ogromne, ¿e stosuje siê j¹ rutynowo we wszystkich mo¿li-wych przypadkach okreœlania parametrów geotechnicz-nych, bez wzglêdu na jej ograniczenia. Ekstremalnym, nagannym przypadkiem jest podawanie na jej podstawie parametrów do obliczeñ statecznoœci skarp i zboczy oraz obliczeñ dotycz¹cych œcian oporowych. Takie podejœcie powinno byæ uwa¿ane za powa¿ny b³¹d w sztuce dokumen-towania. Konieczna jest w tym zakresie zarówno edukacja projektantów, inwestorów, planistów, jak i geologów.
Warto tak¿e zaznaczyæ kolejny problem dotycz¹cy ety-ki i odpowiedzialnoœci zawodowej zarówno geologów, geotechników, jak i projektantów. B³êdy pope³niane œwia-domie lub nieœwiaœwia-domie przy projektowaniu i dokumento-waniu maj¹ ogromny wp³yw na jakoœæ wykonania inwestycji i s¹ to g³ównie:
– zani¿anie zakresu badañ pod³o¿a gruntowego, – wykonywanie dokumentacji geologiczno-in¿ynier-skich na podstawie danych archiwalnych z dokumentacji badañ pod³o¿a,
– niska jakoœæ wierceñ,
– nieprzestrzeganie zasad dotycz¹cych pomiarów hydro-geologicznych oraz lokalizacji punktów dokumentacyjnych,
– ograniczanie zakresu prac laboratoryjnych do badañ fizycznych,
– niew³aœciwy dobór metod badañ do warunków grun-towych,
– wyznaczania parametrów geotechnicznych na pod-stawie wycofanej normy PN-B-03020,
– brak przygotowania wiêkszoœci geologów dozoru-j¹cych do stosowania nowej klasyfikacji gruntów,
– powszechne stosowanie metody „kopiuj–wklej”, co wp³ywa na jakoœæ dokumentacji,
– brak wp³ywu dokumentatora na zakres i metodykê wykonywania badañ geologiczno-in¿ynierskich i geotech-nicznych.
Wymienione b³êdy czêsto prowadz¹ do zaniedbañ i rutynowego podejœcia, zw³aszcza przy dokumentowaniu geologiczno-in¿ynierskim i geotechnicznym. Efektem tego jest wystêpowanie coraz wiêkszej liczby problemów pod-czas budowy i eksploatacji obiektów budowlanych oraz przy planowaniu przestrzennym.
Kolejn¹ spraw¹, któr¹ warto poruszyæ jest normalizacja. Nale¿y podkreœliæ, ¿e stosowanie norm jest dobrowolne. Nadawanie normom statusu prawnego jest niezgodne z prawem. Powinniœmy kszta³towaæ nasz¹ œwiadomoœæ w tym zakresie oraz œwiadomoœæ innych grup zawodowych. Zalety stosowania norm to przede wszystkim weryfikacja i mo¿liwoœæ porównania wyników badañ i obliczeñ. Jed-nak nie wszystkie obszary badañ zosta³y znormalizowane. Do nich nale¿y zaliczyæ: podziemne sk³adowanie i magazy-nowanie, geotermiê, zaawansowane metody badañ laborato-ryjnych i polowych, zw³aszcza z zastosowaniem geofizyki.
PROCEDURY ADMINISTRACYJNE Projekt robót geologicznych
Zgodnie z art. 80. ust. 6. ustawy Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2015 r. poz. 196), projekt robót geolo-gicznych zatwierdza siê na czas oznaczony, nie d³u¿szy ni¿ piêæ lat, w zale¿noœci od zakresu i harmonogramu zamie-rzonych robót geologicznych. W zwi¹zku z powy¿szym na wykonanie robót geologicznych mamy ograniczony czas,
Ryc. 2. Zasada wspó³pracy geologa in¿ynierskiego z projektantem (Majer i in., 2013 za Hencher, 2012)
który jest zale¿ny od zapisów podanych w decyzji zatwier-dzaj¹cej projekt. Nale¿y o tym pamiêtaæ, tworz¹c harmono-gram prac dotycz¹cych realizacji badañ pod³o¿a gruntowego.
Zgodnie z art. 80 ust. 2 ustawy Pgg, we wniosku o zatwierdzenie projektu robót geologicznych zamieszcza siê informacjê o prawach, jakie przys³uguj¹ wnioskodawcy do nieruchomoœci, w granicach której roboty te maj¹ byæ realizowane. Jednoczeœnie we wniosku nale¿y wskazaæ przestrzeñ, w której maj¹ byæ wykonywane roboty geolo-giczne (art. 79 ust. 1 pkt 4 Pgg).
Dotychczasowa praktyka wskazuje, ¿e w celu udoku-mentowania powy¿szych zapisów, organy administracji geologicznej ¿¹daj¹ wypisu z ewidencji gruntów i budyn-ków, jako za³¹cznika do wniosku o zatwierdzenie projektu robót geologicznych. Celem postêpowania, dotycz¹cego zatwierdzenia projektu robót geologicznych jest wy³¹cznie jego weryfikacja pod wzglêdem zgodnoœci z przepisami prawa i wymaganiami ochrony œrodowiska (art. 80 ust. 7 Pgg). Nie ma zatem podstaw do ¿¹dania wypisu z ewiden-cji gruntów i budynków, a uzale¿nianie wydania decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu od spe³nienia tego warun-ku jest dodatkowym i nieuzasadnionym obci¹¿eniem.
W ¿adnym z aktów prawnych omawiaj¹cych procedury zatwierdzenia projektu robót geologicznych nie wskazano obowi¹zku wnioskodawcy do uzyskania wypisu z ewiden-cji gruntów i budynków. Podstaw do ¿¹dania tego wypisu nie daje równie¿ art. 80 ust. 3 Pgg oraz art. 41 Pgg, które s³u¿¹ wy³¹cznie doprecyzowaniu pojêcia strony postêpo-wania.
Zgodnie z art. 80 ust. 2 Pgg, we wniosku o zatwierdzenie projektu robót geologicznych zamieszcza siê informacjê o prawach jakie przys³uguj¹ wnioskodawcy do nierucho-moœci, w granicach której roboty te maj¹ byæ wykonywane. Doœwiadczenia wskazuj¹, ¿e niektóre organy administracji publicznej ¿adaj¹ dostarczenia zgody w³aœcicieli nierucho-moœci (u¿ytkowników wieczystych) na wykonanie projekto-wanych robót geologicznych w obrêbie ich nieruchomoœci. Taki wymóg nie znajduje uzasadnienia w przepisach kodeksu postêpowania administracyjnego, a tak¿e Pgg. Podstawowym elementem wniosku jest informacja o pra-wach, jakie przys³uguj¹ wnioskodawcy do nieruchomoœci, nie zaœ wyra¿ona zgoda jakiegokolwiek podmiotu na udo-stêpnienie nieruchomoœci w celu prowadzenia w jej granicach robót geologicznych. W praktyce powoduje to znacz¹c¹ przeszkodê we wszczêciu i prowadzeniu postêpowania admi-nistracyjnego. Zgodnie z zapisami art. 85b Pgg, wykonywa-nie robót geologicznych na podstawie projektu robót geologicznych nie mo¿e naruszaæ praw w³aœcicieli (u¿yt-kowników wieczystych) nieruchomoœci. Prawa w³aœcicieli do gruntu, na którym bêd¹ wykonywane roboty na podstawie zatwierdzonego projektu, nie s¹ przedmiotem rozpoznania i ochrony, poniewa¿ celem postêpowania administracyjne-go jest zatwierdzenie projektu robót geologicznych (art. 80 ust. 7 Pgg). W zwi¹zku z tym za³¹czanie przez wniosko-dawcê zgody w³aœcicieli, nie ma zwi¹zku z procedur¹ administracyjn¹ w zakresie zatwierdzenia projektu. Ponad-to decyzja administracyjna dotycz¹ca zatwierdzenia pro-jektu robót geologicznych w ¿aden sposób nie zmienia i nie ingeruje w prawa stron postêpowania do nieruchomoœci, w granicach której bêd¹ wykonywane roboty (art. 80 ust. 3, art. 41 Pgg). W zwi¹zku z powy¿szym, ¿¹danie przez orga-ny administracji geologicznej informacji o prawach wnio-skodawcy do nieruchomoœci w formie zgody w³aœciciela, nie jest konieczne do wydania decyzji administracyjnej. Jeœli nieuzasadnione dzia³ania organów administracji geo-logicznej maj¹ s³u¿yæ np. zidentyfikowaniu stron
postêpo-wania (art. 61 § 4 Kpa w zw. z art. 41 Pgg), organ admini-stracji posiada inne instrumenty prawne s³u¿¹ce ustaleniu stron postêpowania administracyjnego. Zatem, nie powin-no budziæ w¹tpliwoœci, ¿e obowi¹zek ustalenia wszystkich stron postêpowania nale¿y do organu administracji publicznej, przed którym toczy siê postêpowanie. Nieuza-sadnione jest wiêc wzywanie wnioskodawcy do uzupe³nie-nia braków we wniosku w trybie art. 64 § 2 Kpa. Zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami wniosek o zatwierdzenie projektu robót geologicznych, który spe³nia wymogi pro-ceduralne Kpa (Kodeks postêpowania administracyjnego m.in. art. 63) oraz Pgg, powinien byæ dla organu admini-stracji geologicznej wystarczaj¹c¹ przes³ank¹ do wszczêcia postêpowania i wydania decyzji administracyjnej.
Po uzyskaniu decyzji zatwierdzaj¹cej projekt robót geologicznych, powstaje pytanie, kto jest uprawniony do wykonywania robót geologicznych na podstawie wydanej decyzji? Zgodnie z art. 96 kodeksu cywilnego umocowanie do dzia³ania w cudzym imieniu mo¿e siê opieraæ na usta-wie (tzw. przedstawicielstwo ustawowe) albo na oœwiad-czeniu reprezentowanego (pe³nomocnictwo). Jak wskazuje praktyka, z udzieleniem pe³nomocnictwa w procedurze zatwierdzania projektu robót geologicznych wi¹¿e siê wiele problemów. Co do zasady zarówno udzielenie pe³nomocnic-twa, jak i jego odwo³anie nie wymagaj¹ wyj¹tkowej formy. W szczególnych przypadkach istotna bêdzie mo¿liwoœæ udzielania dalszych pe³nomocnictw przez pe³nomocnika, np.: w sytuacji, gdy inwestor zleca wykonanie projektu robót geologicznych wykonawcy, natomiast ten podzleca jego wykonanie swojemu podwykonawcy, zaœ o zatwierdze-nie projektu robót geologicznych wnioskuje podwykonaw-ca, który po z³o¿eniu wniosku o zatwierdzenie projektu robót staje siê wnioskodawc¹.
W takiej sytuacji obowi¹zuj¹ce przepisy okreœlaj¹, ¿e pe³nomocnik jest uprawniony do ustanowienia dalszych pe³nomocników, ale tylko wtedy, gdy umocowanie takie wynika wyraŸnie z treœci pe³nomocnictwa (tzw. ci¹g pe³nomocnictw – art. 106 kodeksu cywilnego). W analizo-wanej sytuacji, ¿eby inwestor mia³ prawo do wykonywania robót geologicznych, na podstawie wydanej przez organ administracji geologicznej decyzji zatwierdzaj¹cej projekt, inwestor musi udzieliæ pe³nomocnictwa wykonawcy, a nastêpnie wykonawca udziela pe³nomocnictwa podwyko-nawcy. W przypadku, kiedy inwestor nie udzieli pe³nomoc-nictwa wykonawcy, zaœ wykonawca udzieli pe³nomocpe³nomoc-nictwa podwykonawcy, prawo do wykonania robót geologicznych na mocy wydanej decyzji posiada wykonawca, zaœ inwestor je traci.
Bie¿¹ce dokumentowanie prac geologicznych
Zwraca siê uwagê, ¿e zgodnie z art. 82 ust 1 pkt. 4 ten kto wykonuje roboty geologiczne na podstawie decyzji o zatwierdzeniu projektu robót geologicznych, ma obo-wi¹zek bie¿¹cego dokumentowania przebiegu prac geolo-gicznych, w tym robót geologeolo-gicznych, oraz ich wyników. Zapis ten powoduje koniecznoœæ prowadzenia dokumentacji w czasie wykonywania prac geologicznych. Dodatkowo w przypadku wykonywania robót geologicznych, w celu okreœ-lania warunków geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substan-cji, podziemnego sk³adowania odpadów lub podziemnego sk³adowania dwutlenku wêgla, istnieje obowi¹zek bie¿¹cego przekazywania pañstwowej s³u¿bie geologicznej danych geologicznych uzyskanych w wyniku prac geologicznych oraz próbek pobranych w czasie robót geologicznych,
a tak¿e wyników badañ tych próbek. Sposób przekazywania danych geologicznych oraz próbek okreœla Rozporz¹dzenie Ministra Œrodowiska z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie przekazywania informacji z bie¿¹cego dokumentowania przebiegu prac geologicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 903).
Zg³oszenie zamiaru poboru próbek
Kolejna zmiana w ustawie Prawo geologiczne i górnicze zosta³a wprowadzona do art. 81 ust. 3. Zmiana ta dotyczy koniecznoœci zawiadamiania organu administracji geolo-gicznej i pañstwowej s³u¿by geologeolo-gicznej o zamierzonym terminie poboru próbek w wyniku prowadzenia robót geo-logicznych. W efekcie tego zapisu oprócz zg³aszania zamiaru rozpoczêcia robót geologicznych organowi admi-nistracji geologicznej, wójtowi, burmistrzowi lub prezy-dentowi miasta oraz organowi nadzoru górniczego (art. 81 ust. 1 Pgg), nale¿y wys³aæ zawiadomienie do organu admi-nistracji geologicznej i pañstwowej s³u¿by geologicznej o zamiarze poboru próbek. Przy czym pierwszego zg³osze-nia dokonuje siê na dwa tygodnie przez rozpoczêciem robót geologicznych, a drugiego w terminie siedmiu dni przez zamiarem poboru próbek.
Dokumentacja geologiczno-in¿ynierska
Zgodnie z ustaw¹ Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2015 r. poz. 196) tylko projekt robót geologicznych zatwier-dza siê na czas okreœlony. Decyzja o zatwierdzeniu doku-mentacji geologiczno-in¿ynierskiej jest wydawana na czas nieoznaczony. Jednak zgodnie z art. 93 ust 5 Pgg w przy-padku stwierdzenia istotnych ró¿nic miêdzy dokumentacj¹ geologiczn¹, o której mowa w art. 88 ust. 2 pkt. 1–3 Pgg, a stanem rzeczywistym, w³aœciwy organ administracji geo-logicznej mo¿e w drodze decyzji nakazaæ zmianê doku-mentacji geologicznej, a w razie potrzeby wykonanie dodatkowych prac geologicznych. Decyzja ta okreœla ter-min przed³o¿enia dodatku do dokumentacji geologicznej. Jak przedstawiono wy¿ej, Pgg dopuszcza przypadki, w któ-rych jest wymagana zmiana dokumentacji geologicznej, a tym samym jest konieczne uzyskanie nowej decyzji zatwierdzaj¹cej dokumentacjê. Powstaje pytanie, jak organ administracji geologicznej mo¿e stwierdziæ istotne ró¿nice miêdzy dokumentacj¹ geologiczn¹, o której mowa w art. 88 ust. 2 pkt. 1–3 Pgg, a stanem rzeczywistym, w przypadku dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich sporz¹dzanych w celu okreœlenia warunków geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby zagospodarowania przestrzennego i posadawia-nia obiektów budowlanych.
Kolejne pytania, które na razie zostaj¹ bez odpowiedzi to: – czy dokumentacjê geologiczno-in¿yniersk¹ mo¿na opracowaæ na podstawie wyników prac geologicznych bez wykonywania robót geologicznych?
– czy dokumentacja geologiczno-in¿ynierska mo¿e zostaæ sporz¹dzona na podstawie wyników prac przedsta-wionych w dokumentacji badañ pod³o¿a gruntowego, któ-ra zosta³a wykonana zgodnie z Rozporz¹dzenie Ministktó-ra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz.U. z 2012 r. poz. 463)?
– czy organ administracji architektoniczno-budowlanej mo¿e ¿¹daæ za³¹czenia do projektu budowlanego aktualnej dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej w przypadku, gdy do projektu zosta³a za³¹czona dokumentacja geologiczno--in¿ynierska wykonana kilka lat wczeœniej ni¿ projekt budowlany?
– co to znaczy aktualna dokumentacja geologiczno--in¿ynierska?
– kto i w jakich przypadkach stwierdza czy dokumenta-cja geologiczno-in¿ynierska jest przydatna, np.: do uzyska-nia pozwoleuzyska-nia na budowê?
– czy jest zasadne, ¿eby dokumentacje geologiczno--in¿ynierskie, sporz¹dzane w celu okreœlenia warunków geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby zagospodarowania przestrzennego oraz posadawiania obiektów budowlanych, by³y wykonywane obligatoryjne?
– co to znaczy przydatnoœæ badanego terenu do realiza-cji zamierzonych przedsiêwziêæ zgodnie z art. 91 ust. 2 pkt 2 Pgg?
Na tak postawione pytania oraz inne, które mog¹ poja-wiaæ siê w wyniku przeprowadzonych szkoleñ administra-cji geologicznej, autorki spróbuj¹ udzieliæ odpowiedzi i/lub komentarza w kolejnym artykule.
LITERATURA
HENCHER S. 2012 – Practical Engineering Geology. Spon Press, London.
MAJER E., SOKO£OWSKA M. & RY¯YÑSKI G. 2013 – Identyfika-cja ryzyka geologicznego w procesie inwestycyjnym. Materia³y konferencyjne, XXVIII Ogólnopolskie Warsztaty Projektanta Konstrukcji, t I.Wis³a: 305–342.
M£YNAREK Z. 2009 – Pod³o¿e gruntowe a awaria budowlana. XXIV Konferencja Naukowo-Techniczna. Awarie budowlane. Szczecin–Miê-dzyzdroje: 103–128.
MATERIA£Y KONFERENCYJNE, 2015 – XXVIII Ogólnopolskie Warsztaty Projektanta Konstrukcji, T I: Wis³a.Wytyczne badañ pod³o¿a gruntowego dla potrzeb budowy i modernizacji infrastruktury kolejo-wej. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Warszawa: 305–342. PN-B-03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpoœrednie budowli. PN-EN 1997 Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. PKN Warszawa. ROZPORZ¥DZENIE Ministra Œrodowiska z dnia 8 maja 2014 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologicz-no-in¿ynierskiej. Dz.U. z 2014 r. poz. 596.
ROZPORZ¥DZENIE Ministra Œrodowiska z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie przekazywania informacji z bie¿¹cego dokumentowania przebiegu prac geologicznych. Dz.U. z 2015 r. poz. 903.
ROZPORZ¥DZENIE Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicz-nych warunków posadawiania obiektów budowlageotechnicz-nych. Dz.U. z 2012 r. poz. 463.
USTAWA z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postêpowania administra-cyjnego. Dz.U. z 2013 r. poz. 267.
USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Dz.U. z 2014 r. poz. 121.
USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409.
USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. z 1994 r. Nr 27 poz. 96.
USTAWA z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe. Dz.U. z 2014 r. poz.1512, tekst jednolity.
USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony œrodowiska1. Dz.U. z 2013 r. poz. 1232.
USTAWA z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. z 2015 r. poz. 196.
USTAWA z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki j¹drowej oraz inwestycji towarzysz¹cych. Dz.U. z 2011 r. Nr 135 poz. 789 oraz Dz.U. z 2015 r. poz. 1045.
WYTYCZNE badañ pod³o¿a gruntowego dla potrzeb budowy i moderni-zacji infrastruktury kolejowej 2015 – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Warszawa.
