Mieczysław Haftka,Leon Jan Łuka
Tczew - Stare Miasto. Sektor C
Informator Archeologiczny : badania 15, 204-205
204
Stanow isko p ołożone j e s t ok. 1 ,2 km na w schód od południowego krańca w si Ścigów , na te r a s ie Potoku R zym ko w ic k iego, ok. 250 m od d ro g i S tr z e le c z k i-ś c ig ó w . Badane stan ow isk o p ołożon e j e s t na kraw ędzi ak tu aln ie użytkowanej żw irow ni.
Stanow isko z o s ta ło zlok alizo w an e w tr a k c ie badań p ow ierzch n io wych p rzeprow ad zon ych w 1979 roku. Na p r z e ło m ie grudnia i sty c zn ia
1 9 7 9 /8 0 roku p rzeprow adzono tu k rótk otrw ałe badania ratow nicze pod k ie runkiem K. M acew icza z ra m ien ia WKZ w Opolu.
W m ie s ią c a c h lip c u i p aźd ziern ik u 1981 r. przebadano te ren o po w ier zch n i ok. 3 arów . W tr a k c ie badali o d sło n ięto 55 obiektów n ieru ch o m ych; 1 ob iek t m ie sz k a ln y , 13 jam g o sp od arczy ch i 4 p alen isk a . P o z o sta łe obiekty stan ow iły ślady po słu p ach .
W tr a k c ie badań pozyskano zn aczn ą ilo ś ć m ateriału zabytkowego w p o sta ci liczn y ch fragm entów naczyń glin ian y ch , kilku p rzedm iotów ż e lazn ych , polepy oraz w ię k sz e j ilo ś c i brył żużlu m ogących św ia d czy ć o m iejsco w ej p ro w en ien cji zn alezion ych wyrobów żelazn ych . C eram ika je s t d o ść sta ra n n ie wykonana. C z ę ś ć naczyń zdobiona je s t ornam entem w p o s ta c i dołków palcow ych, w ielok rotn ych lin ii f a lis t y c h oraz motywów wyko nanych grzeb y k iem . P rzed m ioty żela z n e reprezentow ane były m . in . p rzez n o że, g rot o ra z prawdopodobnie dłutko. W jednej z jam zn a lezio n o obok zabytków w c zesn o śred n io w iecz n y c h brązow ą zapinkę z o k resu rz y m sk ie g o .
Na s z c z e g ó ln ą uwagę za słu g u je obiekt nr 6,w ram ach którego w y stą p ił z e s p ó ł jam obejm ujący 1 obiekt m ie sz k a ln y , 3 paleniska* kilka jam g o sp od arczy ch , a tak że "śm ietniki" /sk u p isk a sk oru p, k o śc i, polepy i żu ż l u / . Obiekt m iesz k a ln y sk ła d a ł s ię z 2 c z ę ś c i. W jednej z nich znajdowało s ię p alen isk o o konstrukcji kam iennej, porytej w y ra źn ie od cinającą s i ę od podłoża w a r stw ą sp alen izn y , W ypełnisko obiektu za w ie ra ło op rócz c e r a m i ki żela z n e p rzed m ioty /m . In. n o ż e / i k o ś c i z w ie r z ę c e .
W stępna a n a liz a m a teria łu zabytkow ego w ykazała, że cz a s trw ania osad y przypada na późną fa z ę o k resu w c zesn o śred n io w iecz n e g o .
M ateriały znajdują s i ę w Muzeum Ś ląsk a O polsk iego w Opolu Badania z e w zględu na s ta łe za g ro żen ie stan ow isk a będą kontynuo wane.
TCZEW - Stare M iasto Muzeum A rch eo lo g iczn e
Sektor С w Gdańsku
B adania prow ad ził m gr M ieczysław Haftka pod k ie runkiem doc. dr.hab, Leona Jana Łuki. Fin ansow ał Urząd M iasta w T c z e w ie . P ie r w sz y s e z o n badań. Osada m iejsk a /p o ł.X III w, / , k la sz to r dom inikanów, /к , XIII do p o cz. XIX w. / .
205
W dwóch wykopach / 2 x 4 1 2 x 5 m / w ob ręb ie c z ę śc io w o za c h o wanej zabudowy k la szto ru dom inikanów, o d słon ięto fragm enty kilku ob iek tów m urowanych o różnej ch ro n o lo g ii. N ajw cześn iejszy m zdaje s ię być fundament k am ien n o -ceg la n eg o muru obronnego /? / posadow iony w zdłu ż kraw ędzi str o m ej sk arp y n ad w iślań sk iej. K oresponduje on z w ieży czk ą obronną "wkomponowaną" w p rezb iteriu m k o śc io ła p odom inikańskiego, jak rów n ież z budynkiem obecnej z a k r y s tii, n o szą ce j tak że cech y a rc h i tektury 2 połowy XIII w ieku. Mur ten z o s ta ł św ia d om ie, planowo r o z e b r a ny, p r zy p u szcz a ln ie w XIX wieku.
O dsłon ięto ta k że, na n iew ielk im odcinku, fragm ent kam len n o- ce glan eg o muru n a leżą ceg o p rzy p u szcz a ln ie do północnego sk rzy d ła c z w o roboku k la szto rn eg o . Z o sta ł on posadow iony w w a r stw ie kulturow ej, któ rą roboczo datuje s i ę na XIV /X V w iek . N ajn iższy poziom stanow iły w a r stw y z a w ie ra ją c e m a te r ia ł c e r a m icz n y z XIII w. i z a le g a ły b ezp ośred n io na c a lc u . M a teria ł ruchom y lic z n y , stan ow ią g łó w n ie fragm enty cera m ik i, k afli, gw oźd zi. Z n alezion o ta k że 1 brakteat gu ziczk ow y, k rzy ż a ck i z XIV w ieku. L ic z n ie w ystęp ow ał m a te r ia ł budowlany w p o sta ci c e g ie ł gotyckich i detalu a rch itek to n iczn eg o . W inw entarzu p o szcz eg ó ln y c h w arstw / w nik łym p r o c e n c ie / w ystępow ały fragm enty c e r a m ik i w czesn o śred n io w iecz n e j, XI-XII w . , jak rów n ież n eo lity czn e odłupki k rzem ien n e.
B adania będą kontynuowane.
TU LIG ŁOWY, gm . R ok ietn ica U n iw ersytet J a g iello ń sk i w oj. p rze m y sk ie Insiytut A rch eo lo g ii
Badania p row ad ziła dr hab, M aria C abalska. F in a n sow ał UJ i W ojewódzki K onserw ator Zabytków w P r z e m y ślu . Siódm y sez o n badań. W ielkie w ie lo c z ło nowe g ro d zisk o w c zesn o śred n io w iecz n e VDI-XI w iek. W 1981 r. kontynuowano badania grodu w ła ściw e g o koncentrując w y siłk i na poszukiwaniu d a lszy ch chat fazy s ta r s z e j , u stalen iu naw arstw ień faz s ta r s z e j i m ło d szej pod w ałem okrężnym , odsłanianiu d alszy ch budyn ków zabudowy grodu otoczon ego potrójnym i cią g a m i wałów.
F aza s ta r sz a : na te r e n ie tr z e c h wykopów usytuowanych w e w sch od nim narożniku wału o d sło n ięto p raw ie w c a ło ś c i ch atę ziem ia n k ę w głębioną w c a le c na 1 m o w ym iarach 6, 3 x 4, 7 m. Ognisko usytuowane w zachodniej c z ę ś c i chaty p osiad a ło p alen isk o pokryte ro z w lecz o n y m i k am ien iam i. D łu g o ść chaty w yznaczono na podstaw ie śladu po słu p ie zachowanym w p rofilu północnym w y k .IV /1 9 8 1 . РгоШ е i poziom y p ozw alają na rek on stru k cję ziem ia n k i wkopanej w c a le c , k tórej ścian y nie p o sia d a ły obudowy. O d słon ię ty słu p w ią że e ię z konstrukcją dachu. W z ie m ia n c e zn alezion o gru b ościen n ą
"białopodobną" c e r a m ik ę , nóż żela zn y, 4 ułam ki prętów , 3 źle zachow ane g r o d k i oraz 4 gła d zik i kam ien ne. Stanowi ona t r z e c i budynek m ieszk a ln y zaliczo n y do fazy s ta r s z e j.