GOLFSYSTEMEN VEPOORZAAKT DOO1 EEN BRON MET SINUSOThAAL VERANDERENDE STERKTE EN EEN CONSTANTE VOO1WJAARTSE SNELTIEID.
Rapport Nr,
11?.
Door G
van Leeuwen
Laboratorium voor Scheeyabouwkunde,
Technische Hogeechool - Delft1
aterkta an eon constante voorwaartse sneTheid.
Door G. van Leouwen.
1. Inleidin,g,
In verband met de vraag onder wolke omstandigheden wandeffect op zal troden bij oscillatie proeven met scheepamodellen in eau sleeptank tengevolge van tegen de tankwand reflecterende goiven en voor hot model uitlopende golven, zal nagegaan worden welke golfsya-temen worden opgewekt door eon oecilleronde brou.
Hoewel men eon oBcillerend modal in eon aleeptank moeilijk kan vereenzelvigen met ¿én enkele oscillerende brou kan, voornamelijk wat betreft de begreuzingen van het go]foyateem, eon rodelijke over-aenkomat verwacht worden. Voor eon beachrijving van hat golfbeeld,
zoalB dat bij eon osci].]orend model optreedt, zal ala eerste
benade-ring eon aautal brormen verdeeld over de model langte en geplaatat
in hot eyntmetrievlak gebruikt kunnen worden.
2 Berekaning der be;renzingen van de verachilleride golfaystemen,
*
Vitgangapunt voor ditouderzoek vorrit da door Brard afgeleide theorie, waarbij vaatgelegd wordt uit wolke richtingen veratoringen gelijktijdig aankomon op eau vaatgestelde plaata M in hot waterop-perviak (zia fig. 1).
M
.<- Vt A1,
AA2
ATIG. I
Op het moment dat da veratoringen, uitgezonden toen de brou zich in A beyond, het punt M bereiken, bevindt de brbn dich in At.
De tijd die daarbij 'verlopen is, is
ge].ijk man
t- t.
R. Brard: "Introduction l'étude theorique du tangage en iaroie.
-2
Hot verband dat tuesen de in deze figuur aangegevan hoeken W
en
9
bestaat je:CoSCO 2)4 (1 +2167 )
waarin:
2tV
sin(o+'f)
* gTV de voorwaartse eneiheid en P de oscillatie-perioda ia. De
parame-ter 14 atelt blijkbaar de verhouding: A1M
A.A
voor. Nagegaan wordt nu wat de meetkundige plaate is van de punten
M waar juist nog eon veretoring waargonouien wordt.
In ie1ex'
gevalsal voor daze meetkundige plaat gelden O. De betrekkig (i) is oak te
sobri
jven ale:(co830 - 2coa +)tg2
- 2uintgCy
+aincoa
u Q (3) waaruit voigt dat:ala
(2- 3cos)tgç-6ainøcowtgq+(2 - 3sin)
= Owolke vergelijking teherleiden
i
tot:cos (ø'q)
t'[?
(5)
hetgeen betekent dat M op ¿n der bogen van de in fig. 2 getekende cirkel ugt, waarbij iiteraard oak
de
epiegelpuntan van M voidoen.-3 s
(i)
If
Vergelijkjng
(5)
kan herleid worden tot eon betrekking tussenK
en coec.,
door de
aubotitutjeDe aetkundige plaata Van de punten M wordt op dit assenotelsel duo
gevormd door eon dee? van de door (7) voorgeetelde ellips, waarvan
de rechte )4 = cosø dus een middeIliJn is. Enkele bijzondere punten
van doze ellips zijn die punten waarvoor
4 en cos=1: (zie fig. 3).
Ic =0; coa&)=O;
=O;9=9O0;
?O0 AflG.3
-.
eos(4)-4+-sf?t P
i r'
= sin(&u)+f) = zodat: coo0 ofwel:co5)+
2)Ç2_LiMcoecj_i = o
A: cos'_jY?;
B;
COOC O ;cocuy6
coaø:jV';
O; coec=1
Opgemerkt wordt nog dat de in Zig. 3 getekende ellipa de meet..
kundige plaats is van de raakpunten der krosimen
constant en
= constant. Doorloopt men de ellipo in de richting ACEG dan
neemt 'p.9 toe van O tot 12,0, 15's 52", waarbij
afneemt vana0 naar
Evenzo wanneer de e].lipa in de z'ichting BFDG doorlopen
wordt
neemt
9
toe van O tot
,40,
44', 8", terwiji
van B naar F
van
tot
, van F naar D vorder afneemt tot O en van D naar Q weer
I
i
toeneemt tot
Wat betreft de waarde
'=
moot opgemerkt worden
dat
11m'4 "
=5Lf0 ,44' 8"
(8)
41
maz11m (f "
125°,15'5?"
(9)
1j,1 maxIy
terwiji beide toestanden Labiel zijn; dit is ook al
voigt in te
zien: de krominen
'fconstant voor 5I+°,kk181tW < 900 raken
al-le in hot punt M
1, 0050
1 aan de kroiinne
eveneeno de
krommen 125,I5',52"
f'
i8o°.
(De kronune
900
raakt aleohte
aan de kroinme
?\f')
f ( ,)4=O
;
Co
=)(=0
;
9'=O
IK4
I4T'
('f=35°,' ,52")
I(f19°28 ',i6")
q
900 ; 6)4=jCV71);
tg=jV
;('t5o,1#' !36")
i(=1
I I(Ç=125°,15' ,52")
('?= 51iO,44, 8")
/
Voor de berekening van
f
ale funotie van ' (fig. 13) gaan Maxwe uit van de formulee:
Voor hot eerete oteleel geldt voor e].ke
ir'
cos(C+)
=Dit geldt ook voor bet tweede etelee]. ale I/oar geldt echter:
co8(()+q)
Zodat voor hot eerate ayeteem
cos
- 211
000c)Vein
qO
ein(19°,28',16" _(9'
)max
en voor bet tweede voo
t,
2Y-coe.
I =
en voor bet tweede or
iy_iiein(tI;i19°28ti16tI) niax geldt:
r =
tin(19°,28*,i61If
IP " max3m2
i
(io )
(i
Oa) (i Ob)De formulae 10, lOa en lOb rtell.n one in otaat fig. 13 indi-rect te barekenen, d.w.z. bij bekende kan berekend worden. De vraag im nu, en dat im voor hot hierna volgendo van practioch belang, of hot niet mogelijk ie een.xpilol,t. uitdrukking voor
te gayen, zodat bij bekended1.x.eotfb.rekend kan worden,.
4
cosCi) tL
,,
ßin(+4q) waarjn nu:/
Dit blijkt echter niet aenvoudig te zijn daar in. dat
geval
(eigenlijk tg ale wortel van een vierdegraadavergelijking waarvan de coefficienten funotie van zijn, opg.loet moet worden.We vinden d.ttn bijv. voor iet tweede syateem
en
.> '
de vergelijkingi
tgk
LIj'tg3 2kftg2tf_
1V
tg(f.. I
O(li)
Waaruit voor de gezochte wortel. voigt:
tg
+Y2Wt2
+Lf(ni_k)}
(12)
warin k een wortel i win de derdegraadevergelijking:k3 -
12k2
+9k -
12'?
o(13)
waarvoor voor elk. gonomen kan word.n
k1[k+[\y'+1'
+\I?]
(1k)
terwjj]. i en ni berekend kunnen worden uit2
Vooz' de
andere gevnllen kunnen soortgelik. uitdrukkingen afgeleid
Worden.
3.
Berekeninj van de plaata der golfbergen,Voor de pleats der goLftoppen geldt volgena Erard
27tt
711),krr
-
Too$(é- 2}Ç(1 2)4k')
De serete dezer vergelijktngen is ock te shrijven ale:
(,v
pI
t-T
Er mosten dus weer twee gevallen onderechaiden worden, rial.:
CO8t2Y,(1
+ 2$(X)coeô=2%«1
-21(46)
en: Uit:coa(i)= 2k(1
Voigt: ! (i -V
4c),
coew
2k(1-2(y)
enNu is
r=
t -(t-T, Dus als we stellentT
=A(
. O) dan wordtbet aerate stelsel
coe()= 2I'c(1+2c)
en bet tweede:
coei
2K(1-2lÇ)
p..
A +(+-k)
Eerst wordt nu ond.rzooht wet de configuratie van de goiftop-peu is ale + n (n geheal),
due
periodi voordat de bron op maximale eterkte is. (Is S de bronsterkta dan is SSco
t). Steilen we n-k = c da zijn de beide steleela te schrijven in devorm:
coa)
21(1 2K.)
i
-8-/
en uit
voigt:
Àc
i
.i -'4KV'.
o Verdor voigt oVenZo uit bet
oerUtestolee],:
(1+'JT
ko)
v,
=(-1-V+
400s)
(voldoet niet aan
%» O)°en uit;
i
Voigt:
o
Stellen we
V:a+)co=zen \fi
+kcos
=L
dn zijn thw de volgende drie combinaties
moge].ijk:
JA
= e,
(i
Voor de eyetemen lien III moot
n en voor I
n genomen
wor-dene
9
z
(22)
+1)
z)
(23)
(24)
I)
In bet volgende wordt o I go3teld;vóor o = 2, 3 .
,
. moat
de verkregen figuur vanult O met 2, 3 . verntenigvuldigd worden.
I
I % I +
z
t"
½
(l.+ z)"
D&ar z
V
4ooe
en
I geldt dus ,CO8
$
Voor die
waarde van sô is z = O dus
=00 ofwel de !'1.P. van de punten (x,y)
nadert aayptotiech' tot een rechte die de
-ae 8nijdt'ln en punt
waarvoor geidt; (aie fig.4).
z1.O - (1 + I - ( I + z)
waarin:
Co.)
='
14
(25)FIG. A
m.aew. dez
asyniptoot snijdt de
aasopeenat6tand 'IT '88r demomen-tane plants Vafl de bxon (ale fig. 5).
-1'Ieemt4) toe tot dan neenit z toe tot 1, due:
2 en
f
a V
Wordt coscènagatief dan nadert z tot:
en
V+
44
m.a.w. voor =twordt eon punt P op de as gevonden,
zodat
t(x,y) eon keerpunt moat vertonen. Dit keerpunt kan gevonden worden doorgebruikmakirig van fig 3; de bij bet keerpunt behorende waarde van
KW01t
gevonden uit:.C.) +(4)
arccoo(..L\jÇ)IE
12°.15'.52",k max 3
waaruit blijkt dat:
4'
4
araeinIT=
35°,15',52'i max
ofwel als:
I
VO,7O7.
De plaats van hot punt P wordt gevonden uit:
(i
=
1
X e s
P (26)
De grootete waarde van wordt gevonden voor due:
3 +
2V,,83,
terwiji Xy+.O ale , waarbij dan tevena
'f
maz'
O, odat de gahele figuur samengedrongen la in di ooreprong.i
Nadering van
tot de waarde : Volgona hitvoorgaande
nadertdaarbij tot aro
ooa(-î waarbij de
waarde
((y"aeerd wordt bij
e
(zu
fig. 6a),,dus:
..1 terwiji. hot punt
K"
het snijpunt is van deze asymptoot en derechte bepaald door arc ooe (zie fig. 6b).
De asymptotische tak I.e verdwenen ofwel eamengedrongen in bet punt
K
. Voor bet punt , ale snijpunt Van de y-as wordt gevonden:X
-
Ç) ooet3 O(27)
overgaat in: -(i + )(i -+ z - i) O, + z I = O (z).0) O -+.V
0,61805,
(28)
zodat *
= Ç)ein'
3,33
-
12-wat voor I (i (z +
A:
z0
r
Vi
I
o
VI-4V
(A0
Hieruit volgt dat voor hot punt
K
de(xK < -i). Dit
punt vertoont
du een tcontinuteit bij deover-gang Verdor
blijftX2'en
ir
z
> k. (zie fig. 7).
-1 vonden ale: 1im I)iii,
i
f
z-p OCbS() r,
oz
T1i*1-z
-i
z-0
i+z
-F)G.7
12-Daar Lf 1 kanc) alle waardon tueen O on (aannornen. Voor eindige waarden van is z en d.aarmee )i en w eveneens
ein4ig. De
klein8te z-waarde wordt gevonden voor s4
z O:
dan geldt dus
M
!i. liet
De doorgang y max
W
f. Voor
(4) r
golfeysteem nadert due weer tot
an de iaymptoot wordt weer ge..
-
z).
(29)
nogatieve x-aa Ugt.
(30) 13 -Is OO8C min is z O due A de rechte Coet)
BiJ e=
isz
idue
en h
Odus het go1fsyateen gaat door
-de ooreprong en
raakt aan de
xaa (zie fig. 8)
ç-flG. 8
- Jj 'naderin Vafl wijzigt fig. 8 zioh via fig. 8a tot fig.
8b.
Een soortgelijk
versohijnse]. 1s bisysteem X
treedt op:voor + wordt 9onbeerkt groter bij nadering vane.) tot
voor
4
nadert tot de ilinietwaarde= aro cos (+
).
P
B
Hierbij kan 4 afnemen van tot
o,
terwiji A daarbij nieton-aindig groot behoeft te worden, zodat hot asymptotisch
karakter
ver-loren gaat en weer sen keerpuntK"
opreedt. (zio fig.9).
F)G.9OE
i
1
1
-t1
z 14-FiG. 9
Fig. 9a en ig. 9b laten ziei hoe de overgang 1h
plaatsvindt,
/
/
/
/
/
/f
/
/
/
/ 1.+ 4'øoa
/
flierbij is noodzakelijk
3.1 du
o terwiji A i $ verdorheeft de waarde bier goon bijzondere betekenie, zodat voor el
elke eon golfayeteem verwacht kan worden zoale yeteem IT voor
.( ; Vooz- i.) = io
X=
)Ç=0,
zodathot
golfayateoni door deooreprong gaat en aan
de
x-es
raakt.Voor
t.) = O blijven X endue ook sindig, zodat eon keerpunt voor c optz-eedt (zio fig.
io).
-r
15
-HG. 10
Voor het vo.tpunt P (w. O) veLdt nu
=
X0
-
(i
-
;1;)
i
z
o-1
XpL+1
1z0.p1
waarin;
z0 =
Opg.merkt wordt, dat i.t.t. bet golfeyete.m II
voor
de bij P
bebor.nde
A-waarde kleiner la dan I
terwij]. deze voor golfeyetee
II en
juist groter le dan i en tot oneindig nad.rt.
-5. ynami8che verschi.jaelen.
In hat voorgaande le voor' de tijd-afhankelijke parameter' o =
I
+ g - k de wearde i genoman. Daarmee la due hat golfpatroon
be-rekend voor de toeetand waarbij de
phase van, hat oacill.r.nde achip(de brou) gelijk te ¿tan ... Voor da toeetand op eau later tijdatip moot due voor o een waarde I +p genomen worden.
Door variatie van
k worden dan de 8olvengevonden die
"zich verdor achter het achip" bevinde. Maar tevene kan nu k zo gekozen worden dat o de waard./'kr'ijgt, m.aw. er' bevindt zieh aen golfbergkromme viak bij hat sohip
die/Lmaal zo klein is ala die welke berekend was voor
Osi
(fig. I1h16
-nGijq
FIG.
11b
F)G. i
-De voor o = I berekende golf
IB
op dat moment I maal zogroot geworden. Ee cerote conc1uie die hieruit getrokken kan wor-den io, dat ieri (bjv. door ) bepaaldyunt van hot ;olfeyote.m
etand gehouden wordt" door verotorjnori die niet p ¿n bepsald moment ujtgezondsn ziin. Dit wordt in fig. 11 g.Ï]]u.tr..rd:
A(A') io hit punt waar de brou eón verotoring uitzond di. op hit moment dat hit echip in 0(0') ii, in P(P') eon golfberg teng.volge heeft. De richting waarin eon ('oor ) bepaald punt L van do
golf-berg zich
voortplant wordt aangogev.n door derechte ML,
Zn fig1. 12