Anna Janina Sobolewska
"Szkice o Conradzie", Maria
Dąbrowska, Warszawa 1974 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/1 (55), 211
( I I ) CZERMIŃSKA M a łg o rz a ta : Teodor P a r n ic k i. Warszawa 1974, PIW, s s . 209, n lb . 3, t a b l . 1. P o rtre ty W spółczes nych P is a r z y P o ls k ic h , z ł 2 0 ,
-K olejn y tom P lW -ow sk iej s e r i i "P o rtr e ty Współczesnych P i sarzy P o ls k ic h " poświęcony j e s t tw ó rczo śc i Teodora P a r n ic k ie go. Autorka stw ie rd z a na w s t ę p ie , że twórczość tę traktować można i n a le ży jak o " a u t o b io g r a f i ę p i s a r z a " , gdyż w miarę j e j rozw oju c o ra z b a r d z ie j z a c ie ra s i ę g ra n ic a pomiędzy życiem twórcy i je g o d zie łe m . P o w ieści P a rn ic k ie g o tworzą - zdaniem a u to r k i - sw o is tą c a ło ś ć , k t ó r e j każdy następny tom stanowi kontynuację lu b d o p e łn ie n ie poprzedn iego i j e s t zrozum iały t y lk o w p ow iązaniu z ową c a ł o ś c i ą , k tó ra odtwarza rodowód du chowy w spółczesn ego i n t e l e k t u a l i s t y . W k o le jn y ch r o z d z ia ła c h autorka a n a liz u je poszczególn e p o w ie śc i p is a r z a : od "A ec ju sz a o s ta tn ie g o Rzymianina" (1937) do "Muzy d a le k ic h podróży" (1 9 7 0 ), ukazując u ja w n ia ją c y s i ę w n ic h c o ra z w y ra ź n ie j zap is procesu tw ó rczego. K siążkę o tw iera r o z d z i a ł poświęcony b io g r a f i i p i s a r z a , zamyka j ą kalendarium je g o ży cia i tw ó rczości.
BP/55/23 A . P.
( I I ) DĄBROWSKA M aria: Szkice o C on radzie. Wstęp, re d ak c ja i p rz y p isy E .K orzeniew ska. (Wyd. 2 u z u p .) Warszawa 1974, C z y t ., s s . 285, n lb . 3, t a b l . 1, z ł 4 3 ,
-W nowym, rozszerzonym wydaniu "Szkiców o C on radzie" za m ieszczono po r a z pierw szy dotyczące tego tematu l i s t y M a rli D ąbro w sk iej do A n i e l i Z a g ó r s k ie j 1 Kazim iery Muszałówny. Szkice z o s t a ły ułożone w porządku chronologicznym , który poz w a la na k o n fro n ta c ję artyk ułów z s y tu a c ją narodową i s p o łe c z n ą, w j a k i e j pow staw ały. W obszernym w stęp ie omówiono k o le je r e c e p c j i Conrada w P o lsce i w ie lk ą fa s c y n a c ję M a rii Dąbrow s k i e j tw ó rc z o śc ią Conrada. W iększość szkiców związana b y ła z potrzebam i c h w ili - Dąbrowska p o d ję ła s i ę r o l i p o p u la ry z a to r k i , a c z ę s to i obrończyni Conrada przed atakami zarówno s k r a j n e j p ra w icy , ja k w ulgarnego so cjo lo gizm u ; p rz e c iw s ta w ia ła s ię in te rp re t a c jo m , k tó re akcentowały pesymistyczne i samotnicze w ątk i jego tw ó rc z o ś c i; odnajdywała u Conrada b l i s k i e sobie postawy Ideowe i m oralne, d o s t r z e g a ła podobieństwo w ła s n e j i Conradowskiej metody tw ó rc z e j. Ważnym nurtem "Szkiców " są też przem yślen ia dotyczące tw ó rc z o śc i p i s a r s k i e j , .celu i sensu s z t u k i.
