Maria Kurowska
Inwestycje w innowacyjne
przedsięwzięcia poprzez
wykorzystanie kredytu
technologicznego
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia 46/1,
85-93
U N I V E R S I TA T IS M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N - P O L O N I A
V O L . X L V I, 1 S E C T IO H 2 0 1 2
Zakład Bankowości Centralnej i Rynku Pieniężnego Uniwersytet Łódzki
M A R IA K U R O W S K A
Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia
poprzez wykorzystanie kredytu technologicznego
Investm ents in innovative projects th ro u g h the use o f tech n o lo g y credit
Wprowadzenie
Zdolność przedsiębiorstwa do kreowania, tw orzenia i w drażania innowacji de cyduje o jego konkurencyjności i pozycji rynkowej. Podejmowane w przedsiębior stwach innowacje zapewniają im możliwość istnienia i dalszego rozwoju. Przyszłość należy do przedsiębiorstw otwartych na zm iany i postrzegających je jako norm alny i konieczny tok postępowania1. W ostatnich latach w opinii ekonomistów wzrosła rola nauki i technologii jako czynników stymulujących w zrost gospodarczy. Zm iany technologiczne postrzegane są obecnie jako jeden z kluczowych czynników wzrostu ekonomicznego i rozwoju gospodarczego2.
Celem artykułu jest przedstaw ienie jednego ze źródeł finansow ania nowych technologii w m ałych i średnich przedsiębiorstwach - kredytu technologicznego. A nalizy dla państw europejskich wskazują, że konkurencyjność opiera się w dużej m ierze właśnie na tych firm ach, dlatego zasługują one na wsparcie.
1 M. Piałucha, B. Siuta, W spieranie procesów innowacyjnych w P olsce i krajach Unii Europejskiej, O ficyna W ydaw nicza O śro d k a P ostępu O rganizacyjnego sp. z o.o., Bydgoszcz 2001, s. 57.
2 D. K lonow ski, In now acyjność se kto ra M S P w Polsce. R zą d o w e p ro g ra m y w sparcia a lu ka fin a n so w a , E rn st & Y oung Polska, W arszaw a 2009, s. 48.
86 M ARIA KUROWSKA
1. MSP jako beneficjenci kredytu technologicznego
B eneficjentam i kredytu technologicznego są m ałe i średnie przedsiębiorstw a (MSP). Stanowią one w ażne źródło zatrudnienia, przedsiębiorczości i innowacji, a także spójności społecznej i gospodarczej Unii Europejskiej. MSP to podstawa w szystkich współczesnych gospodarek europejskich. To głów nie im gospodarka zawdzięcza wzrost. Stanowią one 99,9% ogólnej liczby przedsiębiorstw działających w Polsce. Udział mikroprzedsiębiorstw i firm jednoosobowych w przedsiębiorstwach ogółem wynosi 97,1%, m ałych przedsiębiorstw - 2,1%, średnich - 0,7% a dużych - 0,15%3.
Podstawowe w skaźniki charakteryzujące polskie MSP pokazują jednak, że są one słabsze technologicznie, kapitałowo i kadrowo od przedsiębiorstw działających w in nych krajach, z którym i konkurują na Jednolitym Rynku Europejskim i na rynkach światowych. Niski poziom innowacyjności MSP obniża ich pozycję konkurencyjną oraz osłabia szansę na zbudowanie trwałej przewagi konkurencyjnej. Poważnym ograniczeniem w realizacji inw estycji dotyczących w drożeń now ych rozw iązań technologicznych jest utrudniony dostęp MSP do zewnętrznych źródeł finansow ania oraz niewystarczające środki własne4.
Zew nętrzne źródła finansow ania nowych technologii są szczególnie ważne dla MSP, ponieważ decydują o ich rozwoju, a często wręcz są w arunkiem ich istnienia. Brak środków finansow ych to jed n a z głównych barier transferu technologii do tych firm . Bariera finansow a to przede w szystkim wysokie koszty kredytów, ograniczone wykorzystanie środków publicznych, brak rozwiniętego rynku kapitału ryzyka (venture capital), wysokie koszty prac B+R. Wciąż zdecydowana większość firm konkuruje ceną, na co wskazuje ponad połowa badanych firm . N a drugim miejscu jest jakość (27%). N a nowe technologie, jako kluczowy czynnik konkurencyjności, wskazuje jedynie 5% przedsiębiorców5. N ależy podkreślić, że działalność innowacyjna i innowacje to główne elementy Strategii Lizbońskiej, której celem jest poprawa międzynarodowej pozycji gospodarek krajów UE. Środkiem, który m a prowadzić do realizacji w spo mnianego celu strategicznego, m a być działalność innowacyjna6. Polska, wpisując się w tę politykę, podejmuje również działania mające na celu poprawę warunków działalności innowacyjnej i rozwoju przedsiębiorczości7. W yrazem tej polityki jest
3 A. Bielaw ska, F in a n se zagraniczne. W ybrane p roblem y, W ydaw nictw o N aukow e PW N , W arszaw a 2006, s. 9.
4 S zc zeg ó ło w y o p is p rio ry te tó w P ro g ra m u O peracyjnego — In now acyjna G osp o d a rka 2007—2013, W y daw nictw o M in isterstw a Rozw oju R egionalnego, W arszaw a 2008, s. 62.
5 R a p o rt o stanie sektora m ałych i średnich p rze d się b io rstw w P o lsc e w łatach , red. S. Py-ciński, A. Ż o łn iersk i, W ydaw nictw o Polskiej A gencji R ozw oju P rzedsiębiorczości, W arszaw a 2007, s. 238.
6 W. Janasz, In now acje w działalności p rzed się b io rstw w integracji z U nią E uropejską, D ifin, W arszaw a 2005, s. 10-11.
7 E. K iełek, F in a n so w a n ie n ow ych tech n o lo g ii p o p rz e z k r e d y t technologiczny, Z e sz y ty N aukow e U ni w ersy tetu Szczecińskiego 2009, n r 525.
m.in. ustaw a o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej8, w której została ustalona konstrukcja kredytu technologicznego. Zgodnie z nią kredyt może zostać udzielony tylko na inwestycje zw iązane z now ym i technologiam i. Istotne jest, by technologia nie była stosowana na świecie dłużej niż pięć lat. Istnieje także możliwość otrzym ania takiego wsparcia na własny pomysł, który powinien otrzym ać pozytyw ną opinię odpowiedniej jednostki naukowej. Przedsiębiorstwo, które stara się o kredyt, musi przedstawić opinię o nowej technologii sporządzoną przez uprawnioną jednostkę naukową, centrum badawczo-rozwojowe lub stowarzyszenie naukowo- tech n ic zn e o charakterze ogólnopolskim, potwierdzającą, że w drażana technologia spełnia k ryteria określone w ustawie. Należy podkreślić, że kredyt ten nie może być udzielany na realizację bardzo dużej inwestycji, w której w ydatki kwalifikujące się do um orzenia kredytu będą przekraczały równowartość w złotówkach 50 m ln euro netto. Dodatkowo nie udziela się go także na wsparcie inwestycji w sektorze hutnictwa żelaza i stali, włókien syntetycznych, górnictw a węgla, rybołówstwa i działalność zw iązaną z produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów 9.
K redyt technologiczny jest elementem Program u Operacyjnego Innow acyjna Gospodarka, działanie 4.3, w ram ach którego istnieje możliwość uzyskania dofi nansow ania inwestycji w postaci częściowo um arzalnego kredytu technologicznego. Budżet działania 4.3 na lata 2007-2013 został określony na poziomie 409,85 m ln euro10. K redyt jest udzielany przez banki komercyjne, które posiadają odpowiednią umowę z Bankiem Gospodarstw a Krajowego (BGK)11. B anki komercyjne udzielają kredytu technologicznego ze środków własnych na w arunkach rynkow ych12 z za strzeżeniem m ożliwości jego częściowego um orzenia. Zatem gdy przedsiębiorca otrzym ał kredyt technologiczny, m a prawo ubiegania się o premię technologiczną ze środków Funduszu K redytu Technologicznego BGK13. M aksym alna wysokość premii nie m oże przekraczać 2 m ln euro, niezależnie od wartości realizowanej inwe stycji i kwoty zaciągniętego kredytu, przy czym pow inna uwzględniać ograniczenia związane z limitami pomocy publicznej, zaś udział własny przedsiębiorcy starającego się o kredyt technologiczny nie może być niższy niż 25% całkowitej w artości netto finansowanej inwestycji. Udzielany jest n a okres 72 miesięcy. Oprocentowany nato m iast na w arunkach rynkowych, zgodnych z przyjętą przez BGK ofertą kredytow ą na działalność gospodarczą14. Oprocentowanie kredytu technologicznego nie może
8 U staw a z d n ia 30 m aja 2008 r. o n iek tó ry ch fo rm ach w sp ie ran ia działalności innow acyjnej, Dz. U. n r 116, poz. 730.
9 http://w w w .kredyttechnologiczny.pl/, 26 k w ie tn ia 2011 r.
10 Z czego p o nad 348 m ln euro stanow ią środki unijne, zaś w k ład z k rajow ych środków publicznych w y n o si p o nad 61 m ln euro.
11 M a p a p rze d się b io rc y 2007—2013 — p rz e w o d n ik p o fu n d u s z a c h eu ro p e jsk ic h dla , W ydaw nictw o M in isterstw a R ozw oju R egionalnego, W arszaw a 2009, s. 34-35.
12 http://w w w .bgk.com .pl/, 26 k w ie tn ia 2011 r.;
13 M. Jankow ska, A. Sokół, A. W icher, F u n d u sze Unii E u ro p ejskiej 2007—2013. P o ra d n ik m ałego i śred
niego przed sięb io rcy, W ydaw nictw o CeDeW u, W arszaw a 2008, s. 167-168.
88 M ARIA KUROWSKA
jed n ak być w yższe niż średnie oprocentowanie innych kredytów inwestycyjnych udzielanych przez banki, a w arunki jego uruchom ienia nie mogą być mniej korzystne niż przy innych kredytach inwestycyjnych.
K redyt technologiczny może zostać przyznany na następujące cele15:
• zakup nowej technologii, jej wdrażanie oraz uruchomienie na jej podstawie produkcji nowych lub zm odernizow anych w yrobów albo też św iadczenie nowych i zmodernizowanych usług;
• wdrożenie własnej nowej technologii i uruchom ienie opartej na niej produkcji nowych lub zmodernizowanych wyrobów, a także na świadczenie usług. Podstawą wyliczenia premii technologicznej są w ydatki kwalifikowane sfinan sowane kredytem 16. W artość kredytu nie m oże w ynosić więcej niż 75% kosztów kwalifikowanych inwestycji, ponieważ m inim um 25% musi wyłożyć przedsiębiorca.
Do kosztów kwalifikowanych w ram ach kredytu technologicznego zalicza się w ydatki poniesione na17:
• zakup na w arunkach rynkowych nowych lub używ anych środków trwałych z wyłączeniem środków transportu nabywanych przez przedsiębiorcę prowa dzącego działalność transportową;
• najem, dzierżawę lub leasing środków trw ałych innych niż grunty, budynki lub budowle, jeśli um owa przewiduje obowiązek nabycia przez kredytobiorcę praw a własności środka trwałego w raz z upływem okresu najmu, dzierżawy lub leasingu;
• najem, dzierżawę lub leasing gruntów lub budynków, jeżeli będzie on trw ał przez co najmniej 3 lata od dnia zakończenia inwestycji technologicznej; • rozbudowę istniejących budynków, m aszyn lub urządzeń stanowiących środki
trwałe;
• instalację i uruchomienie m aszyn i urządzeń;
• wykonane przez doradców zewnętrznych prace przedrealizacyjne, eksperty zy, studia, koncepcje i projekty techniczne, które są konieczne do wdrożenia nowej technologii.
Wydatki te, aby kwalifikowały się do objęcia wsparciem, m uszą być poniesione po dacie przyznania przez BGK promesy premii technologicznej. Prem ia technologiczna jest w ypłacana jednorazowo lub w transzach (nie częściej niż raz na trzy miesiące) w kwocie odpowiadającej wartości netto, osiągniętej sprzedaży towarów lub usług, wyprodukowanych/świadczonych w w yniku wdrożenia inwestycji technologicznej.
15 M. B urnat-M ikosz, M. G w izda, M. K osew ska-K w aśny, P ro g ra m y p o m o co w e o ra z dotacje U E dla
p rze d się b io rstw 2007—2013, W ydaw nictw o C .H .B eck, W arszaw a 2007, s. 41.
16 In te n sy w n o ść w sp arcia dla tej k ateg o rii w y d atk ó w u z a le ż n io n a je s t od w ojew ództw a, w k tó ry m zlo k alizo w an a je s t inw estycja, i w ielkości przedsiębiorstw a. U d ział p rem ii technologicznej w w arto ści kosz tó w kw alifikow anych poniesionych ze środków k re d y tu technologicznego u sta la n a je s t zgodnie z pułapam i określonym i n a m apie pom ocy regionalnej (rozporządzenie R ady M inistrów z d n ia 13 p a ź d z ie rn ik a 2006 r., Dz. U. n r 190, poz. 1402).
2. Warunki dostępności i procedura ubiegania się o premię i kredyt technologiczny
W gospodarce rynkowej, gdzie podstawowym zjawiskiem ekonomicznym jest konkurencja, przedsiębiorstwa są zmuszone do rozwijania własnego potencjału w y twórczego, aby działać szybko, elastycznie i efektywnie. Te uwarunkow ania rozwoju i dostosowywania się do w ym agań otoczenia powodują konieczność wprow adzania innowacji w różnych obszarach funkcjonow ania przedsiębiorstwa, a kredyt techno logiczny jest doskonałą zachętą do podejm owania tego typu działań18.
K ryteria dostępu do kredytu technologicznego to:
1. Posiadanie statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorcy.
2. Posiadanie zdolności kredytowej, umożliwiającej uzyskanie kredytu inwe stycyjnego na w arunkach komercyjnych.
3. Udokumentowany wkład własny - minimum 25% kosztów kwalifikowanych. Procedura ubiegania się o kredyt technologiczny jest następująca:
1. Przedsiębiorca składa w banku kredytującym , który podpisał umowę z BGK19, wniosek o udzielenie kredytu technologicznego oraz wniosek o udzielenie premii technologicznej. Do wniosku należy dołączyć opinię jednostki naukowej o w draża nej technologii, dokum enty potwierdzające status jednostki wystawiającej opinię, biznesplan inwestycji.
2. Bank kredytujący sprawdza kompletność dokumentacji. Następnie rozpatruje wniosek o udzielenie kredytu technologicznego i wydaje promesę kredytu. Promesa oraz dokum entacja są przekazywane do BGK.
3. BGK dokonuje oceny formalnej i m erytorycznej wniosku i za pośrednictwem banku kredytującego w zyw a w razie potrzeby przedsiębiorcę do jego uzupełnienia. W nioski o przyznanie prem ii technologicznej są rozpatryw ane według kolejności zgłoszeń.
4. Przedsiębiorca podpisuje z bankiem kredytującym umowę o udzielenie k re dytu technologicznego. K opia um ow y je st przesyłana do B anku G ospodarstw a Krajowego.
5. Umowa o w ypłatę premii technologicznej m iędzy przedsiębiorcą a BGK jest zaw ierana w ciągu 30 dni od otrzym ania przez BGK kopii um owy kredytu techno logicznego.
K ryteria przyznania premii technologicznej to:
1. Uzyskanie promesy lub zawarcie wstępnej um owy kredytu technologicznego z bankiem kredytującym.
2. Zgodność przedm iotu inwestycji z zapisam i ustawy.
3. Prawidłowość i zgodność opinii o nowej technologii z zapisami ustawy.
18 W spólna E uropa. In n ow acyjność w d zia ła ln o ści przed sięb io rstw , red. H. B rdulak, T. G ołębiow ski, D ifin , W arszaw a 2007, s. 220.
90 M ARIA KUROWSKA
4. Spełnienie kryteriów nowej technologii zapisanych w ustawie.
5. Zgodność projektu z politykam i horyzontalnym i U E w zakresie zrównowa żonego rozwoju oraz równych szans.
6. Nierozpoczęcie realizacji inwestycji, w tym działań przedrealizacyjnych przed przyznaniem przez BGK promesy premii technologicznej.
Procedura ubiegania się o przyznanie prem ii jest następująca:
1. Przedsiębiorca składa do banku kredytującego wniosek o udzielenie kredytu technologicznego.
2. Po uzyskaniu promesy lub zawarciu wstępnej um owy o kredyt technologiczny przedsiębiorca, za pośrednictw em banku kredytującego, składa do BGK wniosek 0 przyznanie prem ii technologicznej (wniosek o dofinansowanie).
3. Po pozytyw nym rozpatrzeniu wniosku BGK w ystaw ia prom esę udzielenia premii, na podstawie której przedsiębiorca zawiera z bankiem kredytującym umowę kredytową.
4. Po o trzym aniu od b an k u k redytującego inform acji o zaw arciu lub kopii um owy kredytowej BGK zawiera z przedsiębiorcą umowę o w ypłatę premii techno logicznej.
3. Wykorzystanie kredytu technologicznego
N a podstawie danych zawartych w raporcie rocznym Banku Gospodarstwa Krajo wego w ynika, iż w 2008 roku zostało zawartych 17 um ów kredytu technologicznego na łączną kwotę 48,2 m ln zł. Dokonano także 30 umorzeń kredytów technologicznych na łączną kwotę 9,1 m ln zł. Suma bilansowa Funduszu K redytu Technologicznego w BGK w yniosła 176,1 m ln zł, natom iast portfel kredytow y wzrósł w stosunku do 2007 roku o 15,3 m ln zł. W ynik finansow y funduszu w yniósł 10,6 m ln zł. Raport BGK za 2009 rok nie ujmuje ju ż bilansu finansow ego Funduszu K redytu Tech nologicznego. W raz z ustaw ą z dnia 30 m aja 2008 roku został on przekształcony w państwowy fundusz celowy FKT, którym zarządza m inister właściwy do spraw gospodarki. Od dnia wejścia w życie powyższej ustawy kredyt udzielany jest przez banki komercyjne, które podpisały z BGK stosowną umowę, natomiast BGK przyznaje 1 w ypłaca premię technologiczną. Do 11 stycznia 2011 roku do BGK wpłynęło łącznie 157 wniosków o przyznanie prem ii technologicznej. Pozytyw nie zweryfikowanych zostało 59 projektów, którym udzielono prem ii technologicznej na kwotę 102,46 m ln zł. Natom iast łączna wartość kredytów technologicznych udzielonych przez banki współpracujące z BGK przekroczyła 188 m ln zł. Dotychczas 57 wniosków nie spełniło wymaganych kryteriów i z tego względu zostały odrzucone. Wynikało to z popełniania wielu błędów w składanych wnioskach oraz niedołączania kompletnej wymaganej dokumentacji.
N a rysunku 1 przedstaw iono liczbę złożonych w poszczególnych m iesiącach wniosków o kredyt technologiczny.
Rys. 1. L iczba złożonych w niosków o k re d y t technologiczny Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych B anku Gospodarstwa Krajowego
N a podstawie zaprezentowanych danych w ynika, że w II połowie 2009 roku i na początku roku 2010 popularność kredytu technologicznego była niewielka. Przyczyną tego może być przede wszystkim nieznajomość programów unijnych i możliwości z nimi związanych, a także próg poziomu sprzedaży, jaki beneficjent musiał osiągnąć po otrzy maniu dotacji, aby móc się ubiegać o przyznanie premii technologicznej. Poważną wadą programu był również fakt, że firm y m ogły dostać dotację w formie prem ii technolo gicznej dopiero po wprowadzeniu na rynek produktów wytworzonych dzięki nowej tech nologii. Późne uruchomienie dotacji i brak zaliczek zniechęcała część firm. Najwyższe zainteresowanie kredytem technologicznym przedsiębiorcy wykazali w sierpniu i grud niu, o czym świadczy ilość składanych przez inwestorów wniosków. BGK za przyczynę tego wzrostu uważał zapowiedzi zm ian przepisów, które weszły w życie w 2011 roku.
W tabeli 1 przedstawiono liczbę złożonych o kredyt technologiczny wniosków w wybranych bankach, które posiadają umowę z BGK.
Z danych zaprezentowanych n a w ykresie 1 w ynika, że najwięcej wniosków w płynęło do PKO BP oraz do Reiffeisen Polska, w którym w nioskow ana kw ota kredytów była najwyższa. Od 2011 roku przepisy uległy zmianie: przedsiębiorca otrzym uje pieniądze od razu po zakupie nowoczesnej technologii i nie ponosi ryzyka w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu sprzedaży. Jest to bardzo duża zachęta i ułatwienie dla beneficjentów programu, a także szansa na zwiększenie ilości udzielanych kredytów technologicznych20.
92 M ARIA KUROWSKA
T abela 1. K red y t technologiczny
B ank L iczba złożonych
w niosków o k re d y t U dzielone prom esy
W nioskow ana k w o ta kredytów PKO BP 40 14 89,2 m ln zł R aiffeisen Polska 36 12 139,6 m ln zł B a n k Pekao 25 10 73,5 m ln zł IN G B a n k Śląski 20 9 59,0 m ln zł A lior B ank 14 2 42,0 m ln zł B R E B ank 14 9 32,6 m ln zł BPS 12 5 40,9 m ln zł Pozostałe 30 9 84,3 m ln zł Ł ącznie 1 9 1 7 0 5 6 1 ,1 m l n z ł
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Zw iązku Banków Polskich.
Wśród przedsiębiorstw, które skorzystały ju ż z działania 4.3 PO Innowacyjna Gospodarka, znajdują się też takie, które sięgają po dofinansowanie ju ż po raz d ru gi, np. Transition Technologies SA. Do tej pory ze wsparcia w ram ach działania 4.3 Kredyt technologiczny skorzystały m. in. przedsiębiorstwa21:
• Transition Technologies SA - dostawca rozw iązań inform atycznych dla ry n ku energii i gazu - dwa projekty: pierwszy to „ITIL Link - udoskonalenie usług serwisowych i zarządzania procesów inform atycznych w standardzie ITIL v3, wartość dofinansow ania to 105 tys. zł. Drugi projekt to „Wdrożenie immunologicznego optym alizatora procesów przemysłowych SILO II”, dofi nansowanie 166,4 tys. zł.
• MGGP Aero, wykonująca usługi geodezyjne z powietrza: projekt Lotnicza Platform a Teledetekcyjna, czyli odpowiednio przebudowany samolot z za m ontowanymi sensorami; kupiono m.in. lotniczy skaner laserowy (LiDAR); wartość dofinansow ania to 1,8 m ln zł (cały projekt 5 m ln zł).
• Ekotech Sp. z o.o - zakup i uruchom ienie mobilnej instalacji do produkcji mineralnych spoiw hydraulicznych n a bazie odpadów z energetyki; wartość dofinansow ania 549 tys. zł.
• Przedsiębiorstwo W ielobranżowe Marek M ackiewicz - wdrożenie innowacji procesowej w produkcji betonu towarowego, wartość dofinansow ania 2 462 tys. zł.
• Internet M edia Service SA - wdrożenie najnowocześniejszego systemu vi- deom arketingu Digital Signage Prem ium w w iodących galeriach; w artość dofinansow ania 1 379 tys. zł.
Przedstaw ione przykłady pokazują, iż przedsiębiorcy z różnych branż m ogą uzyskać wsparcie w postaci kredytu technologicznego, i że żaden sektor działalności gospodarczej nie m a przewagi nad innymi: od firm informatycznych, przez branżę budownictwa, aż po sektor spożywczy, a tem aty wniosków są bardzo zróżnicowane.
Zakończenie
Innowacyjność polskiej gospodarki i polskich przedsiębiorstw nadal jest stosun kowo niska. Jednocześnie gospodarka polska rozwija się w dość szybkim tempie, zaś polskie firm y podlegają rosnącej presji konkurencyjnej, która powszechnie uznawana jest za podstawowy czynnik stymulujący innowacyjność. Celem zw iększenia zain teresowania kredytem wśród przedsiębiorców, w 2011 roku wprowadzono kolejne zm iany prawne, aby korzystanie z tego instrum entu było efektywniejsze. K redyt technologiczny stanowi wsparcie dla przedsiębiorstw wdrażających nowe technolo gie, co jest szczególnie ważne, ponieważ często m ają one problemy z uzyskaniem środków finansow ych na inwestycje.
W wielu krajach poszukiw anie technologicznych innowacji jest jed n ą z dróg rozwoju. Dla firm polskich zmiany dotyczące technologii i innowacyjności są nie tyle możliwością, co koniecznością. Innowacyjność i postęp technologiczny są ważne nie tylko ze względu na pomyślny rozwój poszczególnych przedsiębiorstw, ale także dlatego, że m ają fundam entalne znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju. Rozwój gospodarki zależy w dużym stopniu od tego, jak skutecznie lokalne firm y wprow a dzać będą na rynek nowe technologie i innowacyjne rozw iązania i jak dalece uda się firm om pryw atnym z sektora MSP przekształcić w dochodowe przedsięwzięcia utrzym ujące znaczący poziom konkurencyjności.
Investm ents in innovative projects through the use o f technology credit
T h e a rtic le p re s e n ts o n e o f th e so u rc e s o f fin a n c in g o f n ew te c h n o lo g ie s in sm a ll a n d m e d iu m -s iz e d e n te r p ris e s - th e te c h n o lo g y c re d it. T h e a b ility to c re a te , d e v e lo p an d im p le m e n t in n o v a tio n d e te rm in e s c o m p a n ie s’ c o m p e titiv e n e s s a n d m a rk e t p o sitio n . In n o v a tio n s u n d e rta k e n in e n te rp ris e s le t th e m su rv iv e a n d p ro v id e th e p o ss ib ilitie s fo r d e v e lo p m e n t. T h e fu tu re b e lo n g s to c o m p a n ie s o p e n to c h a n g e s, w h ic h p e rc e iv e th e m a s a n o rm a l a n d n e c e s s a ry c o u rs e o f actio n .
