Andrzej Sąpoliński
"Empirische Literaturwissenschaft
als Metatheorie /Empiryczna nauka o
literaturze jako metateoria/", Norbert
Groeben, "LILI. Zeitschrift für
Literaturwissenschaft und
Linguistik" R. 6 (1976) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/2 (64), 224
/1/ GROEBEN N o rb e rt: Em pirische L iteratu rw issen sch aft a ls M eta theorie /E m piryczn a nauka o lite ratu rze jako m e tate o ria/, "L1L1. Z eitsch rift für L iteratu rw isse n sch aft und L in g u istik ". R. 6 : 1976, z. 21, Göttingen, s . 125-145.
C oraz pow szech n iejsze stosow anie empirycznie spraw dzalnych metod badania lite ratu ry wiąże autor z e 'w z ra s ta ją c ą aktualnością analiz pozo stający ch w kręgu "nauki o kom unikacji". O rien tacja na em pirię dopro w adziła w konsekw encji do pewnego konfliktu między odbiorcą a (nauko wym) .interpretatorem . Jakkolwiek konkretne analizy procesów związanych z re c e p c ją lite rac k ą potw ierdzają teoretyczn ość takiego subiektywnego u ję c ia , to jednak empiryczne kryterium oceny stopnia "fa lsy fik a c ji" po winno być nadal pomocne w spraw dzaniu pewnych hipotez, w yjaśniających zasad y funkcjonowania procesów zachodzących w ram ach tej re c e p c ji. "K on cepcja m etateoretycznej em pirycznej nauki o lite ra tu rz e " stw arza m ożliw ość "in te g ra c ji" między hermeneutyczną a em piryczną " tr a d y c ją ".
B P /6 4 /6 7 A .S .
/1 / PIET Z C K ER C a r l: D as Kunstwerk a ls P h an tasie. Eine einführen de Interpretation /D zieło sztuki jako fan tazja. In terp retacja w stępn a/. "L IL 1 . Z e itsc h rift für L iteratu rw issen sch aft und L in gu istik ". R . 6: 1976, z . 21, Göttingen, s . 4 5-62.
Przedmiotem in terp re ta cji je st autonomiczny utwór " E r s t e s Blumen stück" J. P a u la, w pisany w jego pow ieść "S ie b e n k äs" - je st przykładem ujawniania w d z ie le , w spółzależnie funkcjonujących,„mechanizm ów obron nych" ("A b w e h r"), Wstępna in terp re tacja je st zaw sze in terp retacją p sy choanalityczną: autor tłumaczy sen ("nieśw iadom e ż y c z e n ie "), następnie analizuje formę lite rac k ą utw oru, który "stw a rz a s ię " poprzez ciągłe kon flikty między "utajonym życzeniem" a " r e a ln o ś c ią ", sta ją c się w swym k ształcie "wytworem historycznym ". Celem psychoanalitycznej in terp reta c ji tekstu je s t więc "rek o n stru k c ja" tego konfliktu: pokazanie, jak p sy chiczne "zachow anie" autora staje się "zachowaniem" estetycznym i spo łecznym - in te rp re ta c ja psychoanalityczna p rz e k sz ta łc a się więc w in ter p re ta cję so cjo lo g iczn ą.