XXIII Seminarium terenowe
„Warsztaty badawcze z geografii
turyzm u”, Rochna,
2 0 -2 2 września 200 7 r.
The 23 rd Seminar
‘Research Workshops on
the Geography of Tourism’, Rochna,
2 0 th- 2 2 nd September 2007
Zgodnie z ustaloną już od ponad 20 lat tradycją we wrześniu każdego roku odbywają się seminaria tere nowe pt. „Warsztaty badawcze z geografii turyzmu” organizowane przez łódzki ośrodek geograficzny. Kolejne, 23. seminarium odbyło się w dniach 20-22 września 2007 r. w miejscowości Rochna położonej nad rzeką Mrogą (ok. 20 km na wschód od Łodzi) w bliskim sąsiedztwie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Miejscem spotkania był Ho tel „Nad Mrogą”. Podobnie jak dotychczas głów nym celem warsztatów były przede wszystkim pre zentacje wyników prowadzonych w ostatnim okre sie badań naukowych związanych z turystyką, które nie zostały jeszcze opublikowane, będące częścią przygotowywanych rozpraw na stopień naukowy doktora i doktora habilitowanego. Ponadto podczas seminarium prezentowane były wyniki prac doktor skich i habilitacyjnych z zakresu turystyki, które za kończone zostały w latach 2006-2007. Tradycją spotkań warsztatowych stały się także tzw. sesje po jęciowe, podczas których prezentowany jest zakres
pojęć stosowanych w naukach związanych z tury styką. W bieżącym roku dyskutowano nad poję ciem „turystyka poznawcza”.
Obrady rozpoczęła prof. dr hab. Elżbieta Dzie gieć z Uniwersytetu Łódzkiego, która powitała uczestników seminarium i przypomniała idee oraz cele warsztatów badawczych z geografii turyzmu. Ponadto przedstawiła krótką historię spotkań warsz tatowych organizowanych najpierw przez Zakład Geografii Miast i Turyzmu UŁ, następnie Katedrę Geografii Miast i Turyzmu UŁ i obecnie Zakład Geografii Turyzmu UŁ.
Pierwszego dnia seminarium odbyła się tylko jedna sesja, podczas której zostały zaprezentowane wyniki ukończonych w ostatnim okresie prac na ukowych z zakresu turystyki wykonanych na stopień naukowy. Dr hab. Agnieszka Niezgoda z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu przedstawiła pracę habi litacyjną pt. „Obszar recepcji turystycznej w warun kach rozwoju zrównoważonego”. We wnioskach, na zakończenie tego wystąpienia zostały sformułowane
Following th e 20 y e a r long tradition, S ep tem b er is th e m o n th w hen a se m in a r know n a s ■Research W o rk shop s on the G eography of T o u rism ’ is organized by the Łódź ‘g eography c e n tre'. T he la te s t sem in ar took place from 2 0 tll- 2 2 nrt S ep tem b er 2007 in R ochna on th e river M roga, a b o u t 20 km e a st of Lódź, close to th e Łódź U plands Land- scap e Park. T he v e n u e w as th e ‘Nad Mroga’ Hotel. In th e tra d itio n a l way, th e m ain aim of th e w o rk sh o p s w a s to p re s e n t th e re su lts of th e m o st re c e n t to u rism re se a rc h yet to b e p u b lish e d w hich form p a rt of PhD or h ab ilitatio n th e s e s p re se n tly being prepared. Also p re se n te d w ere sim ila r th e s e s com pleted in 2 0 0 6 /7 . T raditionally, th e w orkshops include term inology s e ssio n s d u rin g which th e ran g ę of te rm s u s e d in to urism -related re se a rc h is p re se n te d . T h is y e a r th e term
tu ry s ty k a p o zn a w c za ‘cognitive to u rism ’ was
d iscu ssed .
T he s e m in a r w a s o p ened by Prof. Elżbieta Dziegieć from th e U niversity of Lódź who welcom ed th e p a rtic ip a n ts a n d refreshed th e ideas a n d a im s of th e s tu d y w orkshops. S he also p re se n te d a s h o rt h isto iy of the event, originally organized by th e D ep artm en t of U rb an a n d T o u rism G eography a t the U niversity of Lódź, n e x t by th e U rban and T ourism F acu lty a n d p rese n tly by its D ep art m e n t of T o u rism G eography. The first day of th e s e m in a r fea tu re d only one session, d u rin g w hich a c ad em ic th e s e s w ritten for u niv ersity deg rees w ere p re se n te d . D r Agnie szka Niezgoda from th e Academy of Economics in Poznań p re se n te d h e r h a b ilita tio n th esis en titled T o u ris m R eception A reas u n d e r S u s ta in a b le T o u rism C o n d itio n s’ an d in th e c o n c lu sio n s s h e form u lated th e m ain prin cip les of to u rism developm ent u n d e r s u c h conditions. T he n e x t two p re se n ta tio n s concerned PhD th e s e s w ritte n a t th e Faculty of U rban a n d T o u rism G eography, University of Łódź. Dr J o a n n a Kowalczyk-Anioł presented h e r PhD p a p e r e n title d T h e D ev elo pm en t
główne zasady rozwoju turystyki w warunkach zrównoważonego rozwoju. Dwa kolejne wystąpie nia związane były z pracami doktorskimi wykona nymi w Katedrze Geografii Miast i Turyzmu Uni wersytetu Łódzkiego. Dr Joanna Kowalczyk-Anioł zaprezentowała wyniki pracy doktorskiej pt. „Roz wój przestrzeni urlopowo-wakacyjnej łódzkich ro dzin”, a następnie dr Sławoj Tanaś przedstawił pra cę doktorską pt. „Rola cmentarzy w kształtowaniu przestrzeni turystycznej”. Sesji pierwszej przewod niczy! prof, dr hab. Stanisław Liszewski z Uniwer sytetu Łódzkiego.
Drugi dzień seminarium rozpoczął się od sesji pojęciowej, której przewodniczyła prof. dr hab. Elż bieta Dziegieć z Uniwersytetu Łódzkiego. Rozpo czynając obrady zaprezentowała kontrowersje zwią zane z zastosowaniem w nauce i praktyce pojęcia „turystyka poznawcza”. W jedynym wystąpieniu tej sesji pt. „Nowe oblicze turystyki poznawczej” dr Andrzej Stasiak z Wyższej Szkoły Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi omówił ewolucję pojęcia „turystyka poznawcza” oraz przedstawił nowe, ory ginalne formy ruchu turystycznego związanego z tu rystyką poznawczą, takie jak np. turystyka fabular na, przemysłowa, militarna itp. W dyskusji po wy stąpieniu zwracano uwagę przede wszystkim na ce lowość i praktyczność stosowania tenninu „turysty ka poznawcza” zarówno w nauce, jak i w praktyce.
Kolejne sesje dotyczyły prezentacji warsztato wych. W sesji zaprezentowano trzy referaty, które generalnie dotyczyły rozwoju turystyki na obszarach górskich. Dr Jacek Potocki z Akademii Ekonomicz nej w Jeleniej Górze przedstawił referat pt. „Rozwój bazy noclegowej w Sudetach od II wojny światowej do czasów współczesnych”. Z kolei mgr Łukasz Quirini-Popławski z Uniwersytetu Jagiellońskiego mówił o kolonizacji turystycznej Beskidu Wschod niego, przedstawiając założenia swojej pracy dok torskiej. Na zakończenie tej sesji dr Krzysztof Szpa ra z Wyższej Szkoły Informatyki w Rzeszowie pre zentował zagadnienia związane z rozwojem turysty ki wiejskiej na terenie Bieszczadów Wysokich. Se sję prowadził prof. dr hab. Włodzimierz Kurek z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W kolejnej sesji warsztatowej zostały zaprezen towane dwa .wystąpienia. Dotyczyły one generalnie turystyki uzdrowiskowej i były związane z przygo towywanymi pracami doktorskimi. W pierwszym referacie mgr Mariusz Miedziński, doktorant w In stytucie Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytetu Łódzkiego, przedstawił zagadnienia związane z roz wojem i zróżnicowaniem bazy noclegowej w naj większym polskim uzdrowisku - w Kołobrzegu.
w hich w as followed by D r Sławoj T a n a ś p re se n tin g h is w ork e n title d T h e Role of C em eteries in F orm ing T o u rism S p ace’. The first se ssio n w as led by Prof. S ta n isław Liszewski from th e U niversity of Łódź.
The seco nd day b e g an w ith a term inology se ssio n led by Prof. E lżbieta Dziegieć from th e U niversity of Łódź. S h e opened by p re se n tin g th e c o n tro v e rsies reg ard in g th e u se of th e term tu ry s ty k a p o zn a w c za ‘cognitive to u ris m ’ in th eo ry a n d p ractice. In th e one a n d only p re s e n ta tio n of th is se ssio n entitled T h e New Face of Cognitive T o u rism ’, Dr Andrzej S ta s ia k from th e H igher School of T ou rism a n d Hotel M an ag em en t (W y ższa
S z k o ła T u r y s ty k a i Hotelarstwo) in Lódź
d isc u sse d th e evolution of th is p a rtic u la r term an d p re se n te d new original form s of to u rism , s u c h a s litera ry to u rism , in d u stria l tou rism , m ilitary to u rism , etc. In th e d isc u ssio n t h a t followed, th e p a rtic ip a n ts focused p rim arily on th e a p p ro p ria te n e s s an d u se fu ln e ss of u s in g th e term tu ry sty k a p o z
n a w cza ’cognitive to u ris m ’, b o th in theory an d
practice.
The n e x t se ssio n featu red w orkshop p re s e n ta tio n s . T hree p a p e rs w ere presen ted , w hich generally d e a lt w ith to u rism develop- m e n t in m o u n ta in a re a s . D r J a c e k Potocki from th e A cadem y of E conom ics (A ka d em ia
E konom iczna) in J e le n ia G óra p rese n ted his
pap er, e n title d ‘A ccom m odation Develop- rn en t in th e S u d e ty M o u n ta in s from World W ar II u n til th e P re se n t D ay’. Ł ukasz Q uirini- Poplaw ski from th e Ja g ie llo n ia n U niversity, K raków talk ed a b o u t to u rism colonization of th e E a s te rn Beskidy, p re s e n tin g th e a ssu m p - tio n s b e h in d h is PhD th e sis. At th e end of th is se ssio n D r K rzysztof S z p a ra from th e H igher School of C o m p u ter Science (W y ższa
S z k o ła Inform atyki) in Rzeszów p rese n ted
th e p ro b lem s of ru ra l to u rism develop- m e n t in th e high Bieszczady M ountains. T he se ssio n w as c o n d u c te d by Prof. W łodzi m ierz K urek from th e Ja g ie llo n ia n University, Kraków.
T he n e x t w ork sh o p com p rised two p re s e n ta tio n s c o n c ern in g m ainly s p a to u rism a n d w ere rela te d to prosp ective PhD th ese s. In th e first, M ariu sz M iedziński, a post- g ra d u a te s tu d e n t a t th e In s titu te of U rban a n d T ourism G eography, U niversity of Łódź, p re se n te d som e is s u e s co n n ected w ith th e d evelopm ent a n d diversification of accom m o d atio n in th e la rg e st Polish sp a in Koło brzeg. T he o th e r p re s e n ta tio n , by Elżbieta P itru s from th e Ja g ie llo n ia n U niversity, w as on th e tra n s fo rm a tio n of Polish an d
Drugie wystąpienie, mgr Elżbiety Pitrus z Uniwer sytetu Jagiellońskiego, dotyczyło przekształceń pol skich i słowackich uzdrowisk położonych w Karpa tach. Sesję prowadziła dr hab. Agnieszka Niezgoda z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Następna, piąta sesja warsztatowa składała się z trzech wystąpień. Najpierw dr Antoni Korowicki z Uniwersytetu Gdańskiego mówił o roli technologii informacji w rozwoju współczesnej turystyki. Na stępnie dr Jolanta Latosińska z Uniwersytetu Łódz kiego odniosła się do zagadnień dotyczących wpły wu działalności biur podróży na rozwój przestrzeni turystycznej. W ostatnim wystąpieniu tej sesji, mgr Monika Kozłowska reprezentująca Uniwersytet Łódzki przedstawiła wstępne wyniki przygotowy wanej pracy doktorskiej dotyczącej postrzegania możliwości rozwoju turystyki przez samorządy lo kalne na przykładzie fragmentu Pojezierza Krajeń skiego, zwanego Krajna. Sesji przewodniczył dr Bogdan Włodarczyk z Uniwersytetu Łódzkiego.
Ostatnia sesja warsztatowa drugiego dnia semi narium dotyczyła ogólnie atrakcyjności turystycznej wybranych regionów Polski. W pierwszym wy stąpieniu mgr Katarzyna Czernek z Akademii Eko nomicznej w Poznaniu zaprezentowała referat pt. „Kulturowa autentyczność atrakcją turystyczną - produkt turystyczny mikroregionu Wielkopolski”. Drugi referat mówił o atrakcyjności dla rozwoju tu rystyki poznawczej Wdzydzkiego Parku Krajobra zowego. Trzecie i zarazem ostatnie wystąpienie tej sesji związane było także z terenami pojeziernymi i dotyczyło tendencji rozwoju przestrzeni turystycz nej na Pojezierzu Kaszubskim. Autorem referatu był mgr Michał Witkiewicz z Uniwersytetu Gdańskie go. Sesję tę prowadził dr Antoni Korowicki z Uni wersytetu Gdańskiego.
Trzeciego dnia seminarium, w sobotę 22 wrze śnia, odbyła się tylko jedna sesja warsztatowa. W pierwszym wystąpieniu pt. „Geografia a turysty ka - próba klasyfikacji” dr Krzysztof Iwaszko z Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Białymstoku mówił głownie o roli geografii w badaniach nad tu rystyką. Drugi referat dotyczył miejskiej przestrzeni turystycznej Lublina, którą scharakteryzowały dr Ewa Skowronek i mgr Renata Kruk z Uniwersy tetu Mani Curie Skłodowskiej w Lublinie. Następ nie dr Marek Nowacki z Akademii Wychowania Fi zycznego podjął się próby stworzenia modelu jako ści odbioru (postrzegania) atrakcji turystycznej przez turystę. Na zakończenie sesji piątej dr Walde mar Dyba z Uniwersytetu Łódzkiego przedstawił wyniki badań ankietowych dotyczących rekreacji starszych osób na przykładzie mieszkańców Łodzi.
S lovakian s p a s in th e C a rp a th ia n M ountains. The se ssio n w as led by Dr Agnieszka Niezgoda from th e A cadem y of E conom ies in Poznań.
The flfth s e ssio n e o n sisted of th ree p re s e n ta tio n s . F irst D r A ntoni Korowicki from G d a ń sk U niversity talk ed a b o u t th e role of Inform ation technology in th e developm ent of co n tem p o rary to u rism . Next, Dr J o la n ta L ato siń sk a from th e U niversity of Łódź d isc u sse d th e in flu en ce of travel agencies on th e developm ent of to u rism space. In th e la s t p re se n ta tio n of th is s e ssio n M onika Kozłow s k a from th e U niversity of Lódż p rese n ted th e prelim in ary re s u lts of h e r PhD, regard in g th e percep tio n of to u rism developm ent p o ten tial by local g o v ern m en ts, u sin g the exam ple of a p a rt of th e K rajeński Lake D istrict, called K rajna. The sessio n w as co n d u c te d by Dr B ogdan W łodarczyk from th e U niversity of Lódż.
The la s t w o rk sh op on th e second day of th e sc m in a r largely co n cern ed th e to u rism a ttra c tiv e n e s s of selected Polish regions. F irst K atarzy n a C zernek from th e Academ y of E conom ics in P o znań p rese n ted a p ap er en titled ‘C u ltu ra l A u th en ticity a s a T ou rist A ttraction - th e T o u rism P ro du ct of th e W ielkopolska Region'. T he second p re s e n ta tion related to th e a ttra c tiv e n e s s of tou rism in th e W dzydze L an d scap e Park. The th ird a n d la s t p re s e n ta tio n also co ncerned lake a re a s a n d tre n d s in to u rism sp ace develop- m e n t in th e K aszuby Lake D istrict. The s p e a k e r w as M ichał W itkiewicz from G d ań sk U niversity. T he se ssio n w as co n d u cted by Dr A ntoni Korowicki from G d a ń sk University.
O n th e th ird day, 22»d S eptem ber, th ere w as only one w o rksh op . In th e first p re s e n ta tion en titled ‘G eography a n d T ourism - a n a tte m p t a t classificatio n ', D r Krzysztof Iw aszko from th e H igher M anagerial School
W y ższa S z k o ła M en e d że rsk a in Białystok,
talked m ainly a b o u t th e role of geography in to u rism stu d ie s. T he second p re s e n ta tion, by Dr Ew a S ko w ron ek a n d R enata K ruk from th e M aria C urie-S klo do w ska U niversity in Lublin, w as on th e u r b a n to u rism sp ace of Lublin. In th e following D r M arek Nowacki from th e P hysical E d u c a tio n Academy a tte m p te d to c re a te a m odel of th e perception of a ttra c tiv e n e s s by a to u rist. While Dr W aldem ar D yba from th e U niversity of Lódź p rese n ted su rv ey r e s u lts co n cern in g recrea- tion am on g elderly people, u sin g th e exam ple of Łódź. T he la s t se ssio n of th e 2 3 rd sem in ar w as led by Prof. E lżb ieta Dziegieć.
On th e sa m e day, in th e afternoon, a n ex cu rsio n to Łódź w as organized lasting
Ostatnią sesję XXIII seminarium terenowego popro wadziła prof. dr hab. Elżbieta Dziegieć.
Tego samego dnia po południu odbyła się kilku godzinna wycieczka do Lodzi, której tematem prze wodnim były przemiany terenów pofabrycznych. Uczestnicy wycieczki zostali zapoznani z najbar dziej znanymi zespołami rezydencjonalno-fabrycz- nymi z XIX w. należącymi do największych łódz kich przemysłowców. Oprócz walorów turystycz nych tych zespołów zwrócono uwagę przede wszystkim na zmiany funkcji przemysłowych na mieszkalne i handlowo-rozrywkowe. Wycieczkę przygotował i poprowadził dr Robert Wiluś z Uni wersytetu Łódzkiego.
Ogółem w XXIII seminarium terenowym „War sztaty badawcze z geografii turyzmu” wzięło udział 40 osób z 12. ośrodków naukowo-dydaktycznych w Polsce, reprezentowanych przez siedem uniwer sytetów (Uniwersytety: Łódzki, Jagielloński, Gdań ski, Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Kazimie rza Wielkiego w Bydgoszczy, im. Adama Mickiewi cza w Poznaniu, Szczeciński), trzy akademie ekono miczne (Akademie w: Poznaniu, Jeleniej Górze i Krakowie), trzy wyższe szkoły niepubliczne (Wyż sza Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi, Wyż sza Szkoła Menedżerska w Białymstoku i Wyższa Szkoła Informatyki w Rzeszowie) oraz jedną Aka demię Rolniczą w Poznaniu i Akademię Pomorską w Słupsku. Łącznie zaprezentowano 19 referatów pogrupowanych w siedmiu sesjach. Opiekę meryto ryczną nad seminarium sprawowała prof. dr hab. Elżbieta Dziegieć, a sekretarzem naukowym tego spotkania był dr Robert Wiluś.
a few h o u rs w ith a th e m e of th e tra n s - form atlon of p o s t-in d u stria l a re a s. The p a rtlc ip a n ts w ere in tro d u c e d to th e m o st fam ous resid e n ce -fa c to ry com plexes from th e 19th c. w hich u se d to belong to th e g re a te s t Łódź in d u s tria lis ts . A part from th e to u rism a s s e t of th e s e com plexes, a tte n tio n w as focused first of all on th e ch an g e from in d u stria l fu n c tio n s to resid en tial, sh o p p in g a n d e n te rta in m e n t. T he ex cu rsio n w as p rep a re d a n d led by D r R obert W iluś from th e U niversity of Łódź.
All in all, th e 2 3 rd se m in a r ‘R esearch W orksho ps on th e G eography of T ourism ' h o ste d 40 p a rtic ip a n ts from 12 academ ic c e n tre s in Poland, w ith seven u n iv ersities (U niversity of Łódź, G d a ń sk U niversity, M aria C urie-S ldodow sk a U niversity in Lublin, Kazi m ierz Wielki U niversity in Bydgoszcz, Adam Mickiewicz U niversity in P oznań an d th e U niversity of Szczecin), th re e A cadem ies of E conom ics (Poznań, J e le n ia Góra an d Kraków), th re e p riv ate u n iv ersitie s (the H lgher School of T ou rism a n d Hotel M an ag em en t in Lódź, th e H igher M anagerial School in B iałystok a n d th e H igher School of In form atics in Rzeszów), a s well a s th e A cadem y of A gricu ltu re in P oznań a n d th e P o m eran ian A cadem y in S łu p sk . A ltogether th e re w ere 19 p re s e n ta tio n s divided into seven se ssio n s. T he s e m in a r w as su p erv ised by Prof. E lżbieta Dziegieć, a n d th e se m in a r s e c re ta iy w as D r R obert W iluś.
