Janina Dąbrowska,Olga Krut,Paweł
Sobczyk
Falborz, gm. Brześć Kujawski, woj.
włocławskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 13, 28-29
28 B a d a n ia p r o w a d z ili: d o c . d r h a b , K a z im ie r z S iu c h n iń s k i / a u t o r t e k s t u / i m g r S ta n is ła w K u- k a w k a . F in a n s o w a ło P i l a k i e T o w a r z y s tw o K u l t u r y i UAM w P o z n a n iu . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a /o b o z o w is k o / k u ltu r y p u c h a r ó w le jk o w a ty c h i o s a d a k u ltu r y w s c h o d n io p o m o r s k ie j. W y k o p a lis k a p r z e p r o w a d z o n o w r a m a c h stu d ió w nad p r z e m ia n a m i k u ltu ro w y m i w n e o lic ie i w p o c z ą tk a c h e p o k i b r ą z u s t r e f y p o je z ie r n e j.
S ta n o w isk o z n a jd u je s i ę p r z y p o łu d n io w e j k r a w ę d z i n iż s z e g o p o z io m u w z n ie s ie ń c z o ło w o m o re n o w y c h , b e z p o ś r e d n io n a p ó łn o c od p ła s k ie g o d n a d o lin y N o te c i / о к . 0 , 2 k m n a z a c h ó d od s t a n . 2 w D w o r z a k o w ie /,- E k s p l o r a c j ą - w n a w ią z a n iu d o u k ła d u m a t e r i a ł u c e r a m i c z n e g o n a p o w ie r z c h n i - o b ję to w y łą c z n ie k ra w ę d ź w y s o c z y z n y /p o w . 100 m 2/ . Ł ą c z n ie o d k r y to p o z o s ta lo ś c i'1 0 o b ie k tó w n ie r u c h o m y c h k u ltu r y p u c h a ró w l e j k o w a ty c h i k u ltu r y w s c h o d n io p o m o r s k ie j, p o n ad 1 000 f r a g m e n tó w r o z d r o b n io n e j c e r a m i k i i p o n ad 100 a r te f a k tó w k r z e m ie n n y c h . W y r a ź n ie j z a z n a c z y ło s i ę o s a d n ic tw o n e o lity c z n e p o ś w ia d c z o n e 8 o b ie k ta m i / 3 p a le n is k a ; 4 p ły tk ie j a m y , o ś r e d n i c y о к . 1 m , z n ik łą t r e ś c i ą k u ltu r o w ą ; z a r y s p r o s t o k ą t n e j / ? / b u d o w li n a z ie m n e j; o k , 400 u ła n k ó w n a c z y ń i a r te f a k tó w k r z e m i e n n y c h / , W c e r a m i c e p r z e w a ż a o r n a m e n ty k a w ió r e c k a z m a ły m u d z ia łe m p ó łn o c n e j. D o k u ltu r y w s c h o d n io p o m o r s k i e j p rz y p o r z ą d k o w a n o 2 o b ie k ty , w ty m 1 n ie с ko w a tą ja m ę o ś r e d n ic y o k . 2 , 5 m , z a p e w n e m i e s z k a l n ą . O s a d n ic tw o n e o lity c z n e m o ż n a i n t e r p r e t o w a ć ja k o p o z o s ta ło ś ć k r ó tk o tr w a ły c h /s e z o n o w y c h ? / o b o z o w is k n ie lic z n y c h g r u p lu d z k ic h e k s p lo a tu ją c y c h g o s p o d a r c z e o b r z e ż e n i e d o lin y N o te c i, O s a d a k u ltu r y w s c h o d n io p o m o r s k ie j o d z n a c z a s i ę w ię k s z y m s to p n ie m s t a b i l n o ś c i .
M a te r ia ły z ło ż o n o o k r e s o w o w K a te d r z e A r c h e o lo g ii UAM w P o z n a n iu ,
P la n u je s i ę k o n ty n u a c ję b a d a ń ,
F A L B O R Z , g m . B r z e ś ć K u ja w s k i M u z e u m Z ie m i K u ja w s k ie j w o j. w ło c ła w s k ie i D o b r z y ń s k ie j we W ło cław k u S ta n o w is k o 1
B a d a n ia m i k ie r o w a ła m g r J a n in a D ą b r o w s k a p r z y w s p ó łu d z ia le m g r O lg i K r u t i P a w ła S ob c z y k a . F in a n s o w a ł W KZ w e W ło c ła w k u , S ta n o w is k o w ie lo k u ltu ro w e : o s a d a c e r a m i k i w s tę g o w e j r y t e j , o s a d a k u ltu r y l e n d z ie le k ie j, o s a d a k u ltu r y ł u ż y c k i e j , o s a d a i c m e n ta r z y s k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e , P i ą t y s e z o n b a d a ń . S ta n o w is k o p o ło ż o n e j e s t n a le w o b r z e ż n e j t e r a s i e r z e k i B a c h o r z y , w s t r e f i e ż y z n y c h g le b i w b e z p o ś r e d n im s ą s ie d z tw ie ł ą k d o lin y B a c h o r z y , w o d le g ło ś c i 4 km od n e o lity c z n y c h s ta n o w is k w B r z e ś c i u K u ja w s k im , co
29
-n ie w ą tp liw ie m ia ło z w ią z e k i w pływ -n a c h a r a k t e r o s a d -n ic tw a k u ltu r y c e r a m ik i w s tę g o w e ] i l e n d z ie ls k ie j.
B a d a n ia m i o b ję to p ó łn o c n ą k r a ń c o w ą c z ę ś ć s ta n o w is k a . Z b a d a n o o b s z a r 4 , 5 a r a . . O d k ry to 29 o b ie k tó w o s a d n ic z y c h , w ty m 24 o b ie k ty z w ią z a n e z o s a d n ic tw e m k u ltu r y l e n d z i e l s k i e j / z j e j m ło d s z e j fa z y o r a z 5 z o s a d n ic tw e m k u ltu r y łu ż y c k ie j / I V -V o k r e s e p o k i b r ą z u / , N a b a d a n y m o b s z a r z e n ie s tw ie r d z o n o ś la d ó w o s a d n ic tw a ku ltis· p o z n a n y c h w p o p r z e d n ic h s e z o n a c h b a d a w c z y c h . O b ie k ty k u ltu r y le n d z i e l s k i e j z w ią z a n e s ą z z ie m ia n k o w y m o s a d n ic tw e m m ie s z k a ln y m i g o s p o d a r c z y m . Są to ja m y k s z ta łtu p r o s to k ą tn e g o i o w a ln e g o o p ła s k ic h . d n a c h jw w y p e łn is k a c h ic h w y s tą p iła p o le p a z e ś l a d a m i o d c isk ó w ż e r d z i . L ic z n e , w je d n e j z ja m , f r a g m e n ty p a n c e r z y ż ó łw i i m u e z li m a łż y d o w o d z i o s p e c y fic z n y m j e j p r z e z n a c z e n iu . W s z y s tk ie o b ie k ty w y k o p an e b y ły b e z p o ś r e d n io w m o c n o z b ity m g lin ia s ty m c a lc u . N ie z a u w a ż a s i ę w y s tę p o w a n ia o b ie k tó w le n d z ie ls k ic h n a s to k a c h t e r a s y , g d z ie b e z p o ś r e d n io pod h u m u s e m w y s tę p u je p ia s e k lu b ż w ir . Wy p e łn ie k a ja m s ą J e d n o lite . S ta n o w i je b r u n a t n o - s z a r a z i e m i a o d o ś ć d u ż e j s p o i s t o ś c i . W ś ró d in w e n ta r z a ru c h o m e g o n a j l i c z n i e j r e p r e z e n to w a n a j e s t c e r a m i k a . Są to f r a g m e n ty m i s , n a c z y ń w a z o w a ty c h , n a c z y ń g r u e z k o w a ty c h , c z a r e k o r a z c y lin d r y c z n y p a c io r e k . Z r e g u ły n a c z y n ia p o s ia d a ją k a rb o w a n e k r a w ę d z ie w ylew ów 1 u c h o r a z z a ło m ó w b r z u ś ć c ó w , r z a d z i e j w y s tę p u je o r n a m e n t r z ę d ó w n a k łu ć o r a z p la s ty c z n y c h li s t e w e k . W ś ró d w s p ó ł w y s tę p u ją c y c h k o ś c i z w ie r z ę c y c h z a u w a ż a s i ę d u ż ą i l o ś ć k o ś c i k ro w y , ś w in i 1 o w cy o r a z p o r o ż a j e l e n i a , P o z a ty m z n a le z io n o s z y d ło k o ś c ia n e , s i e k i e r k ę k a m ie n n ą o r a z p ó łf a b r y k a t m o ty k i z p o r o ż a j e l e n i a . O b ie k ty k u ltu r y ł u ż y c k ie j, k t ó r a ja k w y n ik a z p o p r z e d n ic h b a d a ń z lo k a liz o w a n a j e s t n a z a c h o d n im s to k u t e r a s y , s ta n o w ią j e j k ra ń c o w y z a s i ę g , W y s tą p iła w n ic h c h a r a k t e r y s t y c z n a d la te j k u ltu r y c e r a m i k a p r z e w a ż n ie g ru b o ś c ie n n a o s c h ro p o w a c o n e j i o b m a z y w a n e j p o w ie r z c h n i o r a z s z p i l a b r ą z o w a z p ó łk o lis tą g łó w k ą . O s a d a d a to w a n a j e s t n a IV -V o k r e s e p o k i b r ą z u . M a te r ia ły p rz e c h o w y w a n e s ą w M u z e u m Z ie m i K u ja w s k ie j i D o b r z y ń s k i e j w e W ło c ła w k u , 2
