POLEMIKI, RECENZJE, SPRAWOZDANIA
52&=1,.,36<&+2/2*,&=1( QU
136
badania. Autor przejrzycie i dokładnie opisuje metodologi bada, która nie budzi za-strzee. W aneksie zamieszcza wszystkie zastosowane metody. Wyniki bada i sposób ich analizy s jasno zaprezentowane. Wyczerpujca cz teoretyczna i przeprowadzona dyskusja wyników umoliwia zrozumienie badanej rzeczywistoci osobom zajmujcym si innymi dziedzinami nauki, a ciekawa problematyka i wnioski mog wzbudzi ich zain-teresowanie.
Podejmowanie ryzyka a sens ycia człowieka jest cenn monografi, któr warto po-leci nie tylko osobom zgłbiajcym problematyk wartoci, sensu ycia i zachowa ry-zykownych. Z zainteresowaniem moe przeczyta j kady, kto interesuje si rozwojem osobistym człowieka i kto kiedykolwiek, patrzc na ludzi stawiajcych si w sytuacji za-groenia własnego zdrowia lub ycia, zadawał sobie pytanie „Dlaczego oni to robi?”
Marcin Młynarczyk doktorant Katedry Psychologii Osobowoci KUL
SPRAWOZDANIE Z KONFERENCJI
“PSYCHOLOGY FOR THE 21
stCENTURY”,
WIEDE , 27-30 CZERWCA 2005 ROKU
Instytut Neuwaldegg jest centrum konferencyjnym utworzonym przez fundacj EICEE (Educational Initiative for Central and Eastern Europe). Jest to organizacja poza-rzdowa zajmujca si działalnoci edukacyjn skierowan do studentów z Europy rod-kowej i Wschodniej. Instytut korzysta z doradztwa znaczcych osób wiata nauki i polity-ki, do których nale m.in. Władysław Bartoszewski oraz Vaclav Havel.
Konferencje organizowane przez Instytut Neuwaldegg dotycz przede wszystkim domeny nauk politycznych, prawa, filozofii, historii i kultury. Motywem przewodnim spotka s głównie zagadnienia dotyczce społeczestwa demokratycznego, praw i obo-wizków obywatelskich, relacji midzy wolnoci, moralnoci i yciem gospodarczym, aktualnych społecznie pyta z zakresu etyki, jak równie socjokulturowych problemów dotykajcych konkretne regiony Europy rodkowo-Wschodniej.
Z uwagi na interdyscyplinarny charakter działalnoci, tym razem Instytut był organi-zatorem konferencji psychologicznej, która odbyła si w dniach 27-29 czerwca 2005 r. Spotkanie miało charakter midzynarodowy. Uczestnikami konferencji byli studenci psy-chologii studiów magisterskich i doktoranckich z krajów Europy rodkowo-Wschodniej (m.in. Polski, Słowacji, Czech, Rumunii, Bułgarii, Ukrainy) i Rosji.
Tematem przewodnim konferencji były kwestie dotyczce wartoci aplikacyjnych psychologii w XXI wieku, w szczególnoci na tle problemów społecznych tzw. ery post-sowieckiej. Program konferencji obejmował wykłady oraz uzupełniajce je spotkania
POLEMIKI, RECENZJE, SPRAWOZDANIA
137
o charakterze konwersacyjnym. Wszystkie zajcia poprowadził profesor Paul C. Vitz z New York University.
Konferencja podzielona była na cztery tematy ogólne. Kademu z nich powicony był jeden dzie. W pierwszym dniu konferencji wykłady dotyczyły tematu współczesnych kierunków rozwoju psychologii. Profesor Vitz przedstawił wieloaspektowe ujcie współ-czesnych trendów w psychologii. Zwrócił uwag na wzrastajce znaczenie neuropsycho-logii – jako wynik ekspansywnego rozwoju tzw. neuronauk. Jako znaczce uznał rosnce zainteresowanie teoriami narracyjnymi kształtujcymi nowy model rozumienia człowieka oraz wyrane zwrócenie si psychologii w stron duchowoci i religii. Podejmowane za-gadnienia dotyczyły przede wszystkim psychologii amerykaskiej. Zwieczeniem tematu było wprowadzenie w ide psychologii pozytywnej, która wskazuje na rozumienie cnót – jako podstawowych sił rozwoju indywidualnego i społecznego oraz koncentruje si na pozytywnych dowiadczeniach, cechach, relacjach, zaniedbywanych dotychczas przez psychologi na rzecz badania zjawisk patologicznych. Podejcie to, propagowane m.in. przez Martina Seligmana, zachca do włczenia w obszar bada psychologicznych takich kwestii, jak mdro, miło, współczucie, macierzystwo, sprawiedliwo.
Drugi dzie konferencji powicony był tematowi „Psychoterapia i przebaczenie”. Wykłady dotyczyły istoty tego fenomenu, nieporozumie we właciwym rozumieniu au-tentycznego przebaczenia oraz barier utrudniajcych jego zaistnienie. Przedstawiony zo-stał procesualny model według R. Enright, ukazujcy specyfik przebaczenia jako rozci-gajcego si w czasie procesu zmian. Dyskusja poprowadzona wokół tematu dotyczyła roli przebaczenia w psychoterapii i poradnictwie psychologicznym oraz jego wpływu na szeroko rozumiane zdrowie.
Kolejny dzie konferencji przeznaczono na zagadnienie rónorodnoci w koncep-cjach self. Prosfesor Vitz przedstawił modernistyczne rozumienie pojcia self, ignorujce wpływ kultury i społeczestwa, oraz postmodernistyczne propozycje, które spowodowały przełom i dekonstrukcj konceptu self. Ukazujc ewolucj w propozycjach teoretycznych, poddał analizie najbardziej znaczce i wpływowe z nich, poczwszy od koncepcji „nasy-conego self” (saturated “self”), lansowanej przez K. Gergena, przez „puste self” (empty “self”), w ujciu F. Cushmana, a do postulatu R. Landy’ego o braku self (no “self”), gdzie nie ma miejsca na autonomiczne self, a pozostaj jedynie role. Jako inspirujc al-ternatyw dla współczesnych redukcjonizmów prosfesor Vitz przedstawił autorsk propo-zycj transmodernistycznej koncepcji self.
Zwieczeniem konferencji było podjcie w ostatnim dniu zagadnie dotyczcych szans i zagroe w funkcjonowaniu współczesnej rodziny. Profesor Vitz przedstawił ak-tualne problemy i zagroenia ycia rodzinnego, wskazujc na natur współczesnego kry-zysu rodziny. Podkrelajc wag tradycyjnego pojmowania rodziny jako zwizku osób przeciwnych płci, przedstawił kwestie zwizane z funkcjonowaniem modelu alternatyw-nego, czyli zwizków homoseksulanych. Interesujcym uzupełnieniem tych rozwaa była analiza dowiadczenia ojcostwa oraz znaczcego wpływu obecnoci ojca na funkcjo-nowanie dziecka w rodzinie i szerszym otoczeniu społecznym.
W programie konferencji nie zabrakło równie rodzimego akcentu w postaci wykładu na temat ycia i dorobku Zygmunta Freuda. Oprócz powszechnie znanych faktów biogra-ficznych profesor Vitz przedstawił inspirujce interpretacje yciorysu Freuda. Odniósł si
POLEMIKI, RECENZJE, SPRAWOZDANIA
138
do jego ambiwalentnego stosunku do katolicyzmu, któremu towarzyszyło zarazem szcze-gólne zainteresowanie postaciami biblijnymi. Profesor wskazał na intrygujc badaczy obecno motywów religijnych w biografii Freuda (m.in. szczególne zainteresowanie postaci Mojesza).
Wiede to miejsce o wyjtkowych konotacjach psychologicznych, nawizujcych do historii Trzech Szkół Wiedeskich. W czasie wolnym czstym celem wdrówki uczestni-ków konferencji było muzeum Zygmunta Freuda, mieszczce si w mieszkaniu, gdzie Freud mieszkał i prowadził swoj praktyk psychoanalityczn.
Formuła konferencji obejmowała zarówno wykłady, konwersacje, jak i liczne spotka-nia towarzyskie dajce sposobno swobodnej dyskusji i wymiany dowiadcze z per-spektywy psychologii uprawianej w rónych krgach akademickich. Uczestnicy pocho-dzcy z rónych krajów i rodowisk społecznych nadali konferencji charakter wielokultu-rowy, co było jej niewtpliwym atutem.
Inicjatywy konferencji i seminariów naukowych podejmowane przez Instytut s fo-rum dialogu midzy studentami pochodzcymi z krajów o zblionym przebiegu przemian ustrojowych w okresie ostatnich kilkunastu lat. Epoka „postsowiecka” rodzi podobne trudnoci i wyzwania, przed jakimi staje psychologia. Płaszczyzn porozumienia midzy uczestnikami był przede wszystkim obszar psychologii, ale równie wspólnota dowiad-cze pastw byłego bloku wschodniego. Konferencja, poza swoim charakterem nauko-wym, dała cenn moliwo wymiany pogldów na temat szans i zagroe w yciu spo-łecznym, widzianych oczami studentów psychologii.
Anna Batory doktorantka Instytutu Psychologii KUL
