Recenzje 257
autorki artykuł dotyczący, działającego w om aw ianym okresie w Lodzi, Tow a rzystw a „K ropla M leka” ; w spom nienia pielęgniarki - M arianny M atczak - z lat
1930-1939; sporządzony przez Tom asza G rygiela opis architektoniczny Szpita la Anny Marii. C zęść druga zaw iera artykuły dotyczące pow ojennych dziejów tego szpitala. Znalazły się tu opracow ania Janusza K aw iorskiego: Szpital dla dzieci im. Anny Marii obecnie im. Dr Janusza Korczaka w Łodzi w latach 1905-1995; Marii Gołębiowskiej: Szkoły naukowe pediatrii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego; opracow ane przez tą autorkę biogram y Kierowników I Kliniki Chorób Dzieci w latach 1953-1958; artykuł Zofii Tom czyk: O szpita lu im. Prof. Stanisława Popowskiego p rzy ul. Nowej 30/32; a także osobiste w spom nienia Marii G ołębiow skiej: Jak i dlaczego pokochałam pediatrią i Jani ny Lukasiew icz: Ze wspomnień o pracownikach wczesnych lat powojennych Szpitala Anny Marii w Łodzi. Książka zaopatrzona je s t także w liczne ilustracje oraz Indeks nazwisk.
Arkadiusz J a n i c k i : Studenci polscy na Politechnice Ryskiej w latach 1862-1918. T. 1. Rys historyczny; T. 2. Album Academicum Polonorum. Gdańsk 2005 Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, T. 1.318, nlb.l s., bibliogr.; T. 2. 338 s.
Praca składa się z dw óch tomów. Tom pierwszy, zaw ierający o gó ln ą ch arak terystykę studiów Polaków na Politechnice Ryskiej w om aw ianym okresie, zo stał podzielony na pięć rozdziałów. W rozdziale pierw szym autor scharakteryzo wał status prow incji nadbałtyckich w Im perium Rosyjskim oraz om ów ił dzieje Politechniki Ryskiej i ściśle z nią zw iązanej Szkoły Przygotow aw czej - Vorschu le od m om entu pow stania planów założenia tej uczelni do pow ołania na jej ba zie U niw ersytetu Łotew skiego. Rozdział drugi inform uje o w arunkach przyjęcia na studia, toku nauki, w ym aganych egzam inach, pracach koniecznych do w yko nania dla ukończenia studiów z dyplom em , oraz om aw ia kw estie zw iązane z pra wami i obow iązkam i studentów, nadzorem w ładz uczelni nad studentam i i sto sow anym i w obec nich karam i. W rozdziale trzecim autor scharakteryzow ał m o żliw o ści zd o b y cia w y ższeg o w y k szta łc en ia tech n ic zn eg o p rzez P olaków w Im perium R osyjskim , w yjaśnił przyczyny napływu studentów polskich na Po litechnikę R yską oraz starał się określić liczbę Polaków studiujących w Rydze, ich stan społeczny, pochodzenie terytorialne, w yznanie, w ybierane kierunki stu diów, długość trw ania nauki oraz liczbę studentów polskich, którzy ukończyli Politechnikę Ryską z dyplom em . W rozdziale czw artym autor om ów ił działal ność legalnych i nielegalnych polskich organizacji studenckich w Rydze. W ostat nim rozdziale tom u pierw szego autor scharakteryzow ał życie codzienne stu dentów polskich. O m ów ił więc tu: warunki bytowe studentów polskich, ich udział w życiu m iasta i kolonii polskiej w Rydze, spędzania przez nich czasu w olnego
258 Recenzje
oraz ich żarty i zabawy. Tom drugi pracy zaw iera zestaw ienie tabelaryczne stu dentów polskich, studiujących w latach 1 862-191 8 w Politechnice Ryskiej. Przy każdym studencie, w odpow iednich rubrykach, podano jeg o: nazw isko i imię, daty życia, m iejsce urodzenia, w yznanie, pochodzenie społeczne, m iejsce po przedniej nauki, w ybrane przez niego w ydziały na Politechnice Ryskiej, przyna leżność do organizacji studenckich oraz krótką notę biograficzną.
W ojciech J a w o r s k i : Przemiany legalnego życia społecznego w Króle stwie Polskim w latach 1864-1914. Sosnow iec 2006, 446 s.
Praca opisuje przem iany legalnych, dobrow olnych organizacji społecznych, działających w latach 1 8 64 -1914 w Królestw ie Polskim. Przedstaw ia: podstaw y praw ne ich legalizacji, chronologię i geografię powstania, charakterystykę spo łeczno-zaw odow ą, w yznaniow ą i narodow ą ich założycieli oraz członków, li czebność i zasięg działania, udział poszczególnych grup społecznych w ich pra cach, stosunek do nich w ładz państwowych.
Edward M a l a k : Administrowanie w lotnictwie polskim 1926-1939 mie niem państwowym w warunkach postępu technicznego. Toruń 2005 Adam M ar szałek, 5 1 8 s., il.
Książka składa się z dwóch części. W pierw szej autor dokonał Oceny poło ż o n a lotnictwa polskiego do zamachu majowego, w drugiej zaś zanalizow ał Wy brane cechy administracji publicznej ja ko władzy wykonawczej i przedstaw ił Uwarunkowania i charakterystykę administrowania mieniem w lotnictwie p o l skim 1926-1930. Praca zaopatrzona je st także w liczne ilustracje przedsta w iające m odele ów czesnych polskich samolotów, kopie w ażniejszych doku m entów oraz portrety zasłużonych dowódców, konstruktorów i pilotów.
U rszula P a s z k i e w i c z , Janusz S z y m a ń s k i : Biblioteki polskie poza krajem w lalach 1938-1948. Informator. O pracow ali: Urszula P a s z
k i e w i c z , Janusz S z y m a ń s k i . R edaktor naukow y: B arbara B i e ń k o w s k a . Poznań 2005 M inisterstw o Kultury i D ziedzictw a N arodow ego. D epartam ent D ziedzictw a N arodow ego, 344, nlb. 7 s., 8 k.tabl.. + 2 mapy, sum. Druga karta tytułow a i Wstęp rów nież w języ ku angielskim .
Inform ator zaw iera spis bibliotek polonijnych uszeregow anych w kolejności alfabetycznej kontynentów , a w ich ramach w układzie alfabetycznym państw,
