Waldemar Chrostowski
"Dlaczego Ewangelia?", "Verbum
Vitae", nr 2 (2002) : [recenzja]
Collectanea Theologica 73/3, 233-236
Wypada podkreślić, że ks. S. Basista oparł się na rozległej i dobrze przedsta wionej we wstępie bazie źródłowej (bibliografia książki liczy blisko 250 pozycji), wykazując się przy tym perfekcyjną znajomością języka francuskiego. Podstawo wą zaletę jego dzieła stanowi jednak oryginalność - jest ono pierwszą próbą mo nograficznego opracowania poglądów na liturgię ks. Маха T huriana w perspek tywie teologicznofundam entalnej, a także przypomnieniem, że liturgia, ekume- nia i duchowość tworzą triadę, bez której nie sposób dzisiaj uprawiać autentycz nej teologii.
ks. H enryk Seweryniak, P to ck
D la czeg o E w an gelia? „Verbum V itae” . Półrocznik Biblijno-Teologiczny N r 2, Lipiec - grudzień 2002, Instytut Teologii Biblijnej Verbum , Kielce 2002, ss. 318 + ndlb.
Ostatnia dekada XX w. zaowocowała w Polsce wyraźnym postępem w zakresie naukowego czytania i objaśniania Biblii. Przesądziło o tym przede wszystkim po wstanie kilku nowych uniwersyteckich wydziałów teologicznych, których utworze nie zintensyfikowało działalność naukowo-badawczą w ośrodkach, które dotąd pozostawały jakby na marginesie, a także ożywiło istniejące od dawna i ustabilizo wane środowiska teologiczne. Na kanwie tych pożytecznych zmian pojawiło się kilka ważnych czasopism i serii wydawniczych, które - co istotne - szybko okrzepły i wpisały się w krajobraz badań teologicznych. Należy do nich inicjatywa wydawa nia półrocznika biblijno-teologicznego pod nazwą „Verbum V itae”, którego pierwszy num er był datowany na pierwszą połowę 2002 r. (rec. Collectanea The- ologica” R. 72: 2002 nr 1, s. 225-227). Redaktorem naczelnym jest ks. prof. KUL dr hab. Henryk W i t c z y k , natomiast w skład Rady Naukowej wchodzą osoby re prezentujące różne ośrodki teologiczne w naszym kraju. Najwyraźniej chodzi o to, aby nowy półrocznik nie kojarzył się wyłącznie z KUL-em i Kielcami, gdzie ma swoją siedzibę Instytut Teologii Biblijnej V erbum, lecz został potraktowany i przy jęty jako czasopismo ogólnopolskie. Takie otwarcie może posłużyć do dalszej inte gracji rodzimego środowiska biblistów i przedstawicieli innych dyscyplin teologicz nych. Przypomnijmy, że w otwierającym pierwszy num er słowie wstępnym biskup kielecki Kazimierz R y c z a n napisał o nowym półroczniku: „Ma on ukazywać bo gactwo Słowa Bożego, odczytane w świetle najnowszych badań biblijno-teologicz- nych, i w ten sposób otwierać na nowo uszy na żywy wciąż głos Boga rozbrzmiewa jący w Jego Słowie, a oczom dostarczać wciąż nowych obrazów pozwalających do
strzegać to, co w historii zbawienia jest nadprzyrodzone, Boże”.
-Wraz z ukazaniem się num eru drugiego stało się widoczne, że poszczególne edycje czasopisma mają charakter tematyczny. Taki profil sprawia, że nie wystar czy by redakcja zamieszczała wyłącznie napływające do niej gotowe teksty. O dpo wiedzialni za czasopismo muszą prowadzić określoną politykę wydawniczą, odpo wiednio wcześnie i spójnie planować tematykę i zabiegać o odpowiednie teksty. Wymaga to sporego nakładu sił i środków, owocuje natom iast większą przejrzysto ścią i trafianiem do tych czytelników, którzy potrzebują odpowiedzi na konkretne pytania. Pierwszy num er półrocznika został poświęcony problematyce zbawienia, ujętej w perspektywie biblijnej (ST oraz NT) i patrystycznej, zawierał także recen zje związanych z tym tem atem dwóch książek. Drugi został opatrzony tytułem
D laczego E w angelia? W słowie O d w ydaw cy znalazło się obszerne wyjaśnienie wy boru właśnie tego tem atu. W obliczu narastającego niebezpieczeństwa „sprowa dzania wiary do jednego z czynników życia społecznego, a religii do roli gwaranta pokoju” (s. 10), a wskutek tego redukcji wiary chrześcijańskiej do roli ideologii, istnieje pilna konieczność ukazywania jej jako drogi wiodącej do zbawienia. „Taka wiara jednak rodzi się z przyjęcia i zawierzenia Ewangelii, w której objawia się Chrystus - Prawda (...) W iara - najbardziej potrzebne dobro dla współczesnego człowieka - to zachwyt osobą żyjącego Chrystusa, osobą, która objawia się jako Prawda większa niż codzienne potrzeby. W iara to zachwycenie się Ewangelią, z której mówi do człowieka Słowo życia” (ta m że). Trzeba podkreślić, że jest to spojrzenie głęboko egzystencjalne, zakorzenione w dylematach i wyzwaniach, przed którymi staje dzisiaj wielu ludzi, również wyznawców Jezusa Chrystusa. Ce lem tak pojętego uprawiania egzegezy i teologii biblijnej jest nie tylko i nawet nie tyle objaśnianie tekstów Pisma Świętego, co odważne i motywowane wiarą religij ną wychodzenie naprzeciw trudnościom, których przezwyciężanie jest możliwe również dzięki um iejętnem u korzystaniu z bogactwa Biblii.
Podobnie jak w pierwszym numerze, na całość czasopisma składają się cztery części. Dwie pierwsze mają profil biblijny, trzecia patrystyczno-pastoralny, nato miast czwarta nosi tytuł Książki, recenzje, wydarzenia. W części poświęconej Stare mu Testamentowi znalazło się pięć tekstów: D obra now ina u bram Sam arii (2 K ri 7)
(A. T r o n i n a), S k u tec zn o ść p rzep o w ia d a n ia p ro ro ck ieg o w św ietle E z 2 4 ,1 5 -2 7
(W. P i k o r ) , D o b ra N o w in a w edłu g D e u tero -Iza ja sza (Iz 5 2 ,7 -1 0 ) (J. L e m a ń ski ), O p ie w a ć B o że p a n o w a n ie (Ps 96) (S. B a z y l i ń s k i ) oraz S ło w o B o że k o n ieczn e w d ro d ze d o szczęścia (W. P o p i e l e w s k i ) . W części nowotestam entowej mamy jeden tekst więcej, z tym że dwa zostały przetłum aczone z języka włoskie go; E w an gelia a b lu źn ierstw o p rz e c iw D u ch o w i Ś w iętem u (M k 3,29; 12,40)
(A. M a l i n a ) , Ś w ia d k o w ie Z m a rtw ych w sta łeg o (I. -N. A l e t t i ) , D u ch Ś w ięty - ź r ó d ło od w a g i w g ło szen iu słow a zb a w ie n ia (D z 4 ,2 3 -3 1 ) (M. R o s i k ) , Jakie je s t o rędzie ew an geliczn e w R z 1,16 - 3 ,2 0 (S. R o m a n e l l o ) , E w an gelizacja Izraela
w L iś cie d o E fezjan (B. A d a m c z e w s k i ) oraz O d ew angelii o Jezusie p e łn ym M o cy d o E w an gelii K rzyża (H. W i t c z y k ) . W obydwu częściach widoczna jest charakterystyczna prawidłowość, a mianowicie dominujący udział bibłistów młodszych, którzy niedawno odbyli studia biblijne, na ogół w Rzymie, i właśnie wrócili do kraju. Jest to objaw niezwykle pocieszający, świadczący źe podjęte przez nich studia były wynikiem również osobistych predyspozycji i zaintereso wań. Jednak typowe dla publikacji tej grupy autorów jest prawie wyłączne cyto wanie prac zagranicznych, przy niemal zupełnym nieuwzględnianiu (nieznajo mości?) dorobku biblistyki polskiej. Może ukazanie się ostatnio B ibliografii bibli- styki p o ls k ie j 1945 -1 9 9 9 autorstwa P. O stańskiego wpłynie korzystnie na zmianę tego stanu rzeczy. Na uwagę zasługuje natom iast włączenie bibłistów zagranicz nych, zwłaszcza tak znanych jak Jean-N oel Aletti, profesor egzegezy NT w P a pieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie.
Na część trzecią składają się cztery teksty: „ D a j m i usłyszeć tw ój głos". W ezwanie d o zw iastow an ia E w angelii wybranych alegoriach Pieśni n a d P ieśn iam i (К. B a r d - ski ), P salm y w p rocesie w ew nętrznej ew angelizacji chrześcijanina (L. N i e ś c i o r ) ,
G rzech i łaska A aron a, czyli zgłębian ie i głoszenie Słow a B ożego w ujęciu O jców K o ścioła (J. N a u m o w i c z ) oraz G ło sić E w angelię dziś. Perspektywa kerygmatycznie zorien tow an ej dogm atyki (J. S z y mi k ) . Trudno wyróżniać którykolwiek, każdy bo wiem podejmuje doniosłą i stale aktualną problematykę, najbliższą hermeneutyce biblijnej, ale na pewno na szczególną uwagę zasługują ciekawe i twórcze rozważa nia, które przedłożyli K. Bardski i J. Naumowicz. Egzegeza Ojców Kościoła to bezcenne źródło, z którego powinna stale czerpać chrześcijańska teologia i dusz pasterstwo we wszystkich swoich wymiarach.
Część czwarta powinna nosić nieco inny tytuł, np. R ecen zje i sp ra w o zd a n ia .
T akże w spisie treści trzeba wprowadzić pewne modyfikacje, z obecnego bo wiem nie wynika wyraźnie, że chodzi - jak jest naprawdę - o recenzje książek, a raczej o pom niejsze przyczynki, co praw dą nie jest. R ecenzje, które napisali A. M a l i n a , R. R u b i n k i e w i c z , H. W i t c z y k (dwie) i J. K u d a s i e w i c z , omawiają publikacje z lat 2000-2001. K ontrastuje z nimi tekst M. W r ó b l a , re cenzujący książkę opublikow aną w 1994 r. w Sztokholm ie (s. 309-313). Wygląda na to, że został włączony w ostatniej chwili, bo i w spisie treści brakuje o nim ja kiejkolwiek wzmianki.
Po każdym artykule zamieszczono zwięzłe streszczenie obcojęzyczne, istnieje też obcojęzyczny, sporządzony po angielsku, spis treści. Umożliwia to pełniejsze odnotowanie poszczególnych publikacji w zagranicznych bibliografiach biblijnych. Swoistym novum jest zamieszczanie pełnych adresów autorów, a nie tylko ich syl wetek naukowych i najważniejszych elementów dorobku. Słowa pochwały należą się autorom szaty graficznej, zaprojektowanej i wykonanej ze znawstwem i bardzo
-starannie. Wszystko to stanowi rezultaty starań, które podjął ks. prof. Henryk Wit- czyk, kierownik Katedry Teologii Biblijnej na Wydziale Teologicznym KUL i re daktor naczelny nowego czasopisma. Cena rocznej prenum eraty nie jest wygóro wana, zaś obserwując sprawne zabiegi marketingowe ze strony redakcji i wydawcy wolno mieć nadzieję, że „Verbum V itae” szybko zyska grono stałych i wiernych odbiorców. Będą to zapewne nie tylko bibliści i teologowie, lecz i ambitni oraz gorliwi duszpasterze, szukający rzetelnego pogłębienia swojej wiary i zatroskani o skuteczne budowanie wiary innych.
