Przypadek odszczepionej tkanki tarczycowej w krtani

Pełen tekst

(1)Otorynolaryngologia, 2003, 2(2), 94-96. 94. Pr zypadek odszczepionej tkanki tarczycowej w krtani Przypadek Aberrant thyroid tissue in the lar ynx. Case report larynx. WOJCIECH B RZOZNOWSKI 1/, BO¯ENA KOWALSKA 1/, CZES£AW STANKIEWICZ 1/, KAZIMIERZ JAŒKIEWICZ 2/ 1/ 1/. Katedra i Klinika Chorób Uszu, Nosa, Gard³a i Krtani Akademii Medycznej w Gdañsku, ul. Dêbinki 7, 80-211 Gdañsk Katedra i Zak³ad Patomorfologii Akademii Medycznej w Gdañsku, ul. Dêbinki 7, 80-211 Gdañsk. Opisano bardzo rzadki przypadek odszczepionej tkanki tarczycowej w krtani u 45-letniej kobiety. Zmianê wykryto przypadkowo w przeroœniêtej b³onie œluzowej usuniêtej z fa³du przedsionkowego podczas mikrolaryngoskopii wykonanej z powodu przewlek³ego zapalenia krtani. Chora pozostaje w 2-letniej bezobjawowej obserwacji. Otorynolaryngologia, 2003, 2(2), 94-96. Authors describe a rare case of split of the thyroid tissue in the larynx in 45-years old-woman. This entity was revealed accidentally in the mucosa of ventricular fold removed during microlaryngoscopy by the reason of chronic laryngitis. The patient is in 2-years period of asymptomatic observation. Otorynolaryngologia, 2003, 2(2), 94-96 Key words: chronic laryngitis, split of the thyroid tissue. S³owa kluczowe: przewlek³e zapalenie krtani, odszczepiona tkanka tarczycowa. Gruczo³ tarczowy pochodzi z endodermalnego listka zarodkowego. Rozwija siê z poœrodkowego uwypuklenia nab³onka na dnie pierwotnej gardzieli oko³o 3 tygodnia ¿ycia p³odowego. Zawi¹zek gruczo³u zstêpuje do normalnego przedtchawiczego po³o¿enia oko³o 5 tygodnia ¿ycia p³odowego, a przewód, którym pocz¹tkowo jest po³¹czony z gardziel¹ (przewód tarczowo-jêzykowy), ju¿ w tym okresie zarasta. Górny koniec tego przewodu stanowi otwór œlepy, le¿¹cy w linii œrodkowej na granicy trzonu i nasady jêzyka. W wyniku nieca³kowitego zaroœniêcia przewodu tarczowo-jêzykowego oraz zaburzeñ procesu zstêpowania mo¿e dochodziæ do ektopii ca³ego gruczo³u wzd³u¿ linii œrodkowej cia³a, od otworu œlepego a¿ do przepony lub te¿ do powstawania odszczepionych skupisk tkanki tarczycowej. Ektopi¹ tarczycy okreœlamy wiêc jej nieprawid³ow¹ lokalizacjê, bêd¹c¹ nastêpstwem zaburzeñ procesu zstêpowania jej zawi¹zku i wynikaj¹cy st¹d brak gruczo³u w miejscu normalnego po³o¿enia. Najczêstszym miejscem ektopii gruczo³u tarczowego jest nasada jêzyka, chocia¿ kliniczn¹ czêstoœæ jej wystêpowania oblicza siê na 1:3000 do 1:10000 osób [1]. Inne opisywane lokalizacje ektopii to: czêœæ ustna gard³a [2], okolica podgnykowa [3], krtañ i tchawica [4, 5], œródpiersie [6], prze³yk [7] i serce [8]. Ektopia tarczycy wystêpuje 7 razy czêœciej u kobiet ni¿ u mê¿czyzn. Odszczepienie tkanki tarczycowej oznacza jej obecnoœæ w innych miejscach cia³a, przy jednoczesnej prawi-. d³owej lokalizacji gruczo³u tarczowego. Najczêœciej wystêpuj¹ œrodkowe odszczepy tarczycy, po³o¿one wzd³u¿ linii biegn¹cej od nasady jêzyka a¿ do przepony. W piœmiennictwie polskim przypadek wewn¹trzkrtaniowej ektopii tarczycy opisali Bêtkowski i wsp. [9], natomiast Biliñski i wsp. [10] opisali przypadek tarczycy jêzykowej z odszczepem wewn¹trzkrtaniowym. Rzadkie lokalizacje odszczepionej tkanki tarczycowej opisali: LorkiewiczGi¿ewska i wsp. [11] w okolicy gnykowej oraz Gierek i wsp. [12] – w trójk¹cie têtnicy szyjnej. Przedstawiamy bardzo rzadki przypadek odszczepu tkanki tarczycowej o lokalizacji wewn¹trzkrtaniowej, u pacjentki przyjêtej do Kliniki z powodu przewlek³ego zapalenia krtani. Opis przypadku 45-letnia kobieta L.S., technik elektroradiolog (hist. chor. 24531/958/99), zosta³a przyjêta z powodu przewlek³ego przerostowego zapalenia krtani. Chrypka o zmiennym, ale postêpuj¹cym nasileniu wystêpowa³a od ok. 6 miesiêcy. Dotychczas powa¿nie nie chorowa³a. Nie pali, nie nadu¿ywa alkoholu. Badanie krtani ujawni³o przerost b³ony œluzowej lewej struny g³osowej oraz guzek w przednim odcinku fa³du przedsionkowego po tej stronie (ryc. 1). Zakwalifikowana do mikrolaryngoskopii, w trakcie której uwidoczniono polipowaty przerost lewego fa³du g³osowego, a ponadto guzek o wygl¹dzie.

(2) Brzoznowski W., Kowalska B., Stankiewicz Cz., Jaœkiewicz K.: Przypadek odszczepionej tkanki tarczycowej w krtani. Ryc. 1. Obraz laryngoskopowy. 95. „starego” polipa wychodz¹cy z przedniego odcinka lewej kieszonki krtaniowej. Zmiany te usuniêto mikronarzêdziami z zestawu Kleinsassera w granicach zdrowych tkanek. Przebieg zabiegu typowy, okres pooperacyjny niepowik³any. Badanie histopatologiczne przeroœniêtego fa³du g³osowego (nr 765966) wykaza³o polipowate fragmenty b³ony œluzowej pokryte nab³onkiem paraepidermalnym. B³ona œluzowa usuniêta z kieszonki krtaniowej pokryta jest normotypowym nab³onkiem epidermoidalnym, a w jej podœcielisku znajduje siê fragment ektopowego mi¹¿szu tarczycy, czêœciowo torbielowaty, z pêcherzykami zawieraj¹cymi koloid i z cechami metaplazji onkocytarnej (ryc. 2). Badanie immunohistochemiczne ektopowej tarczycy: tyroglobulina (+), cytokeratyna (+),. Ryc. 2. Mikrofotografia b³ony œluzowej fa³du przedsionkowego. Nab³onek normotypowy epidermoidalny, w podœcielisku ognisko tkanki tarczycowej, w którym widoczne s¹ drobne pêcherzyki zawieraj¹ce koloid (A - HE, 140X, B – HE, 300X). Ryc. 3. Barwienie immunohistochemiczne: A – cytokeratyn¹, B – tyroglobulin¹.

(3) 96. Ryc. 4. Scyntygrafia tarczycy. EMA (+) (prof. A. Roszkiewicz) (ryc. 3). W badaniu USG stwierdzono prawid³ow¹ lokalizacjê gruczo³u tarczowego. Na scyntygrafii tarczycy (Tc 99m) uwidoczniono gruczo³ tarczowy le¿¹cy powy¿ej poziomu wciêcia szyjnego mostka (ryc. 4). Lewy p³at tarczycy gromadzi znacznik intensywniej ni¿ prawy. Innych ognisk jego gromadzenia nie stwierdzono. Poziom hormonów tarczycy w surowicy w normie. W kontrolnym badaniu wideolaryngoskopowym, po 2,5 roku od zabiegu, stwierdza siê nieznaczne pogrubienie lewego fa³du przedsionkowego przykrywaj¹cego nieco fa³d g³osowy. Fa³dy g³osowe równe, g³adkie, ruchome. G³os czysty. Omówienie Obecnoœæ tkanki tarczycowej w krtani nale¿y do wyj¹tkowo rzadkich zmian patologicznych tego narz¹du.. Otorynolaryngologia, 2003, 2(2), 94-96. Cooper [13] wymienia 3 teorie maj¹ce wyjaœniæ obecnoœæ tkanki tarczycowej wewn¹trz krtani: 1. w okresie ¿ycia p³odowego, podczas procesu zstêpowania i ró¿nicowania, ma³e fragmenty pierwotnej tarczycy mog¹ siê wpukliæ do drogi oddechowej; 2. rozwijaj¹ca siê tarczyca mo¿e penetrowaæ przedni¹ œcianê krtani i nastêpnie dojrzewaæ w nowym miejscu; 3. odszczepiona tkanka tarczycowa mo¿e byæ wynikiem naciekania nisko zró¿nicowanego nowotworu tarczycy. Wed³ug Jolla [14], najczêstsz¹ przyczyn¹ tej anomalii jest bezpoœrednia penetracja œciany krtani. Zdaniem Burnsa i Falka [cyt. wg 15], pierwotne zawi¹zki tarczycy zostaj¹ rozdzielone przez ró¿nicuj¹ce siê nieco póŸniej chrz¹stki tchawicy i krtani. Objawy kliniczne nieprawid³owo po³o¿onej tkanki tarczycowej zale¿¹ od jej lokalizacji. W przypadku umiejscowienia wewn¹trzkrtaniowego jest to najczêœciej dysfonia, uczucie cia³a obcego w gardle a nawet dusznoœæ. W naszym przypadku powodem zg³oszenia siê do otolaryngologa by³a przewlek³a chrypka. Obraz laryngoskopowy by³ typowy dla przerostowego zapalenia b³ony œluzowej krtani. Odszczepion¹ tkankê tarczycow¹ odkryto przypadkowo, badaj¹c histopatologicznie materia³ uzyskany w trakcie mikrolaryngoskopii. Badania dodatkowe (USG szyi i scyntygrafia tarczycy) potwierdzi³y prawid³ow¹ lokalizacjê gruczo³u tarczowego i pozwoli³y na rozpoznanie odszczepionego jej fragmentu w krtani. Przypadek ten prezentujemy ze wzglêdu na wyj¹tkow¹ rzadkoœæ lokalizacji odszczepionej tkanki tarczycowej w krtani. Stanowi on przyczynek do diagnostyki ró¿nicowej polipowatych zmian przerostowych krtani.. Piœmiennictwo 1. Gallo A, Leonetti F, Torri E i wsp. Ectopic lingual thyroid as unusual cause of severe dysphagia. Dysphagia 2001; 16: 220. 2. Stickland AL, Macfie JA, Van Wyk JJ. Ectopic thyroid glands simulating thyroglossal duct cysts. JAMA 1969: 208, 307. 3. Rubenfeld S, Joseph UA, Schwartz MR i wsp. Ectopic thyroid in the right carotid triangle. Arch. Otolaryngol Head Neck Surg 1988; 114: 913. 4. Ferlito A, Giarel li L, Silvestri F. Intratracheal thyroid. J Laryngol Otol 1988; 102: 95. 5. Richardson GM, Assor D. Thyroid tissue within the larynx. Case report. Laryngoscope 1971; 81: 105. 6. Arriaga MA, Myers EN. Ectopic thyroid in the retroesophageal superior mediastinum. Otolaryngol Head Neck Surg 1988; 99: 338. 7. Noyek AM, Friedberg J. Thyroglossal duct and ectopic thyroid disorders. Otolaryngol Clin North Am 1981; 14: 187. 8. Pollice L, Caruso G. Struma cordis. Ectopic thyroid goiter in the right ventricule. Arch Pathol Lab Med 1986; 110: 452.. 9. Bêtkowski A, Or³owski J. Wewn¹trzkrtaniowa ektopia tarczycy. Otolaryngol Pol 1978; 32: 355. 10. Biliñski A, Klisowski S. Przypadek tarczycy jêzykowej z odszczepem wewn¹trzkrtaniowym. Otolaryngol Pol 1979; 33: 219. 11. Lorkiewicz-Gi¿ewska H, Zygmuntowicz Z. Przypadek tarczycy nasady jêzyka i okolicy gnykowej: kryteria rozpoznawcze. Otolaryngol Pol 1969; 23: 713. 12. Gierek T, Majzel K, Œl¹ska-Kasperska A. Rzadki przypadek odszczepionej tkanki tarczycowej umiejscowionej w trójk¹cie têtnicy szyjnej. Otolaryngol Pol 2000; 54: 193. 13. Cooper RV. A case of aberrant thyroid tissue in trachea. J Clin Path 1950; 3: 48. 14. Joll CA. Diseases of thyroid gland. CV. Mosby Company, St. Louis 1932. 15. Myers EN, Pantangco IP Jr. Intratracheal thyroid. Laryngoscope 1975; 85..

(4)