Isolatie van penicilline

..

(

J

o

o

I S O LAT I E V A N P E N

I C I L L I N E.

Uit de gefiltreerde, waterige oplossing moet Penicilline in vaste toestand worden afgescheiden. Globaal genomen bevat (Ie oplossing 200-1000 u./ml.; 1 mg. zuiver Penicilline komt overeen met 1667 u., dus de concentratie bedraagt 0.01-0.06% • Verder bevat de oplossing verontreinigen, zoals opgeloste eiwitten, glucose en andere suikers, anorganische zouten etc. De hoeveelheden steriele lucht, water, stoom en koelmiddel zijn enorm groot ten opzichte van de hoeveelheid eindproduct. Bij verhoogde temperatuur wordt Penicilline ontleed, zodat voor zuiverings- en afscheidingsmethoden extractie en adsorptie het meest geschikt zijn.

De zuivering door extractie berust op het verschil in oplosba~rheid tussen Peni-cilline en de verontreinigingen.

Onderstaande figuur, overgenomen uit U.S.P. 2 503 216, geeft de oplosbaarheden in water, bij verschillende

PH

's, van verschillende Penicilline soorten en enige ver-ontreinigingen, die met A, B, C en

D

zijn aangeduid.

to.O OO

locO

~.

,

De waterige oplossing Vlordt geëxtraheerd met een organisch oplosmiddel bij een lage

PH'

waarbij de oplosba~rheid van Penicilline G gering is maar tevens rela-tief groot ten opzichte van de oplosbaarheden van de andere componenten.

Het grote bezwaar is, dat Penicilline in zure oplossing zeer snel ontleedt, waar-door koelen tot 00 C. noodzakelijk is.

•

o

..

\ Na deze eerste extractie volgt een extractie van de Penicillinerijke organische • vloeistof met eenVbuffer van PH is

7.

Het ap.ntal extracties kan worden ui

tge-\ breid naar gelang van de gewenste zuiverheid v~n het eindproduct.

De eers1e werkwijze bestond uit het extraheren van rie 'broth' in roerketels ge-durende\jhalf uur bij 00 C.

(1).

De grote nadelen waren de grote benodigde koel-capaciteit, de grote verliezen door ontleding van Penicilline en het verlies aan organisch oplosmiddel als gevolgvan emulsievorming. Dit laatse bedroeg voor amylacetaat

4%

.

(4).

Bovendien was het rendement van de extractie laag, zodat in het algemeen een zelfde hoeveelheid vloeistof twee maal geëxtraheerd moest worden.

Een verbetering werd bereikt door toepassing van adsorptie

(1,2,7).

De aangezuur-de 'broth' werd gedurende een -~ uur bij 00 C. behandeld met

1-2.5

%

actieve kool. De op de kool geadsorbeerde Penicilline werd hiervan verwijderd door behandelen met een mengsel van Bo,~ aceton en 20% water. Actieve kool is niet erg selectief; de zuiverheid van de Penicilline in dit stadium bedroeg 100 u./~. , tegen 10 u./rog. in dA oorsllronkelijke oplossing (3). Verrlere extracties ~'1aren nog-noodzakelijk; eerst \'!erd aceton verwijderd uit de oplossing in eF:m triple effect verdamper bij

65

0 F. en een eind(lruk van

2

.

5

cm. Rg. en vervolgens werd nog enige malen geëx-traheerd.

De meest moderne wlJze van extraheren van Penicilline-oplossingen gebeurt in

Podbielniak extractoren

(5).

Dit zijn centrifugaalextractoren voorzien van een spiraal met 33 windingen. De twee vloeistoffen worden in tegenstroom in het appa-raat gevoerd, de zvrare vloeistof centraal en de lichte vloeistof aan de bui ten-kant van de spira~l. Door het herhaald mengen en scheiden van de vloeistoffen wordt intensief geëxtraheerd. Je extractietijd bedraagt slechts 28 seconden, zodat ont-leding van Penicilline minimaal is en koelen achterwege kan blijven. Bovendien treden bijna geen emulsies op; een ~odbielniak extractor vervangt dus zowel een roerketel als een separator. De extractor is luchtdicht uitgevoerd, zodat verlie-zen aan organisch oplosmiddel minimaal zijn. De totale opbrengst aan Penicilline bedraagt met deze extract oren ruim 900

%

,

tegen ongeveer

70%

bij vroegere

werk-wijzen.

De meest gebruikte organische oplosmiddelen zijn amylacetaat en chloroform; een groot aantal andere oplosmiddelen zijn ook mogelijk. De oplosbaarheid van Peni-cilline in chloroform is kleiner dan in amylacetaat; hiertegenover staat, dat chloroform meer selectief is. Het is ge1Jlenst om in de 1 e stct.P een polair

oplos-..(;;ccc:::::

middel te gebruiken (amylacetaat b.v.) en in de volgende extracties een minder

Na de extracties bevindt Penicilline zich in een gebufferde waterige oplossing van PH=7. Penicilline wordt als natri~ of als calciumzout afgezonderd; zou-ten van vele andere metalen, voornamelijk alkali- en aardalkalimetalen, zijn

bereid, maar deze vertonen bij toedienen toxische nevenverschijnselen.

(1).

De oplossing, die ongeveer 75.000-100.000 u./~. bevat, wordt ingedampt bij

zeer lage druk. Men kan de gehele mas~a indampen en het vaste Penicillinaat

vervolgens in flesjes verdelen. Dit laatste heeft het bez\,Taar, dat veel stof

yer~~ren gaat. Beter is het om de vloeistof eerst in flesjes te pipetteren en het water uit de flesjes te verdaml)Sn.

Om schuimen van de oplossing uit de flesjes tegen te gaan en om een beter oplos-baar produot te krijgen, moet de vloeistof eerst bevroren worden. Dit kan in een

...

--

..

-._-

..

_---_.

apart apparaat gebeuren of in het zelfde apparaat, wa;~rin ook ingedampt wordt.

Hierna worden de flesjes voorzien van kurken en aluminium kapjes en opgeslagen bij 5°C.

De

zuiverheid van het eindproduct is steeds opgevoerd; vervaardigde men tijdens

de laatste oorlog Penicilline met een sterkte van 500-1000 u./mg., door de ver-beterde extraotiemethoden wordt tegenwoordig een zuiverheid van 1450-1550 u./mg. bereikt.

Het is van het grootste belang, dat onder aseptisohe omstandigheden wordt gewerkt. Alle apparaten en leidingen "vorden eerst gesteriliseprd met stoom en tijdens het in bedrijf zijn worden ze met sterielelucht,onder geringe overdruk gezet.

Het laatste gedeelte van het proces, vanaf de laatste filtratie, gebeurt in

ka-mers met gesterilisepr~.e lucht, die bovendien voorzien zijn van een groot aantal ultraviolet lampen.

Voor ons schema hebben wij extractie met Podbielniakextractoren gekozen .. ,regens

de voordelen, die in het voorgaande zijn opgesomd. Als organisch oplosmidoel is steeds amylaceta,'g,t genomen. Hiermee worelen, volgens Podbielniak rnc.

(5),

zeer gunstige resultaten bereikt en wordt de aanschaffing van verschillende tanks, leidingen en zuiveringsinstallaties, elie bij gebruik van meerdere oplosmiddelen nodig zijn, vermeden.

Het drogen van de geconcentreerde eindoplossing gebeurt in flesjes. Het bevrie-zen gebeurt in het zelfde apparaat als het drogen.

,

o

BESCHRIJVING V AN HET P HO C E S.

Penicilline wordt in oplossing ontleed door sommige metalen; b.v. koper, ijzer,

en zink. Hiermee moet bij de keuze van de materialen voor de apparaten, die in aanraking komen met Penicilline rekening gehouden 'Norden. Het meest wordt roest-vrij staal gebruikt.

De gefiltreerde waterige oplossing van Penicilline (100 u.jml.) komt, met een o

snelheid van 900 gallon per uur en een temperatuur van 50 F. , in een buffer-tank, die voorzien is van een niveau-aanwijzer. De vloeistof wordt hieruit door drie pompen aangezogen en in drie Podbielniak-extractoren gevoerd.

le extractie.

Per uur wordt per extractor 300 gallon Penicillineoplossing geëxtraheerd met 60 gallon arnylacetaat van kamertemperatuur. Om de snelheid van opvrerken te vergro-ten om zo min mogelijk Penicilline verloren te doen gaan, worden drie extract oren parallel geschakeld.

De tijd dat Podbielniak-extractoren onafgebroken kunnen werken, bedraagt

4-14

uur,

~~'-e.J..._.'

~~nk~~~~~~-=-n .de.re ex"tralieren vloeistof. Maximaal mag de vloeistof 1

volume-7

/

/

procent vaste deeltjes bevatten. De waterige oplossing wordt daarom eerst nog gefiltreerd door een Cuno-filter

(5).

Direct voor de invoer in de extractor wordt een hoeveelheid zuur in de leiding ge-pompt, waardoor de PH op 2.2

r\tt'\;

gebruikt worden, die"mengbaar zijn met arnylacetaFtt. De zuren mogen niet te ge con-gebracht v/ord t. Hiervoor kunnen anorganische zuren

centreerd zijn, omdat Penicilline hierdoor ontleed wordt. Gebruikelijk is een hoe-veelheid zure oplossing, die 6 volume-procenten bedraagt van de hoeveelheid

Penicil-jJ:

lineoplossing

(4).

Meestal wordt zwavelzuur gebruikt.

o

~

t",J

~

I

I""} Alle toevoerleidingen zijn voorzien van rotameters. In de afvoerleiding van de

r

!

~

l"") afgell'rerkte waterige oplossing bevindt zich ep..l1 PH meter.

~

'

De totale hoeveelheid te verwerken Penicillineoplossing bedraagt: /t-r(Aif'" 6000 gallon +

6

volume-proc~nt

toegevoegde zure._ oplossing.

De duur van de Ie extractie bedraagt dus

~~~go

= 7

u •.

4

min.

Hiervoor wordt totaal 1/5 X 6360

=

1272 gallon arnylacetaat gebruikt. Nemen wij een rendement aan van 95%, dan bevat de amylacetaatoplossing:

6000 /

5

X

0,95

Xb3b5 X

1000

=

4500 u. mlo

De ~enicillinerijke arnylacetaat oplossing verlaat de extractor met een overdruk

~m. Ze wordt in een koeler gekoeld met pekel tot 32 0 F~ en in een

roerketel gevoerd.

?

()

Behandeling met geactiveerde kool.

o

De roerketel, die voorzien is van e~n koelmantel, wordt op 32 F. gehouden.

WanneAr de totale hoevep.lheid amylacetaat zich in de ketel bevindt, wordt onge-veer

1%

~activep.rde kool toegevoegd

(

48

Kg

.).

Een hoger percentage zou ook

Peni-cilline

_

a~.2f!J~ren

en moet dus vermeden worden. (8). Door deze behandeling wordt

de zuiverheid van het eindproduct verhoogd. Na een

t

uur roeren wo~t de oplos-sing met een snelheid van

30

0

gallon per uur door een Sparklerfilter gepompt.

Na het filter is een reoycle leiding aangebracht om het filtraat, indien dit niet

-

geheel zuiver is, terug te voeren.

Nemen wij door de koolstofbehandeling een verlies aan van

5

;:6

,

dan bevat de oplos-sing nog:

0.95

X

45

00

= 4275

u./ml.

2e extractie.

De amylacetaatoplossing wordt geëxtraheerd met een zwak alkalische oplossing. Men kan hiervoor nemen oplossingen van de hydroxyden van alkali- en aardalkali-metalen, of de phosfaten, tartraten, bioarbonaten eto. hiervan. Deze oplossing wordt, bij kamertemperatuur, uit een voorraadtankje naar de Podbielniakextraotor

gepompt. De concentratie moet zodanig zijn, dat de PH van de oplossing na het extraheren 6 - 8 bedraagt (6).

De extraotieverhouding bedraagt weRr

5 :

1. Per uur wordt dus

300

gallon

amylaoe-ta~t geëxtraheerd met

60

gallon alkalische oplossing. De totale hoeveelheid amyl-acetaat bedraagt '1272 gallon. De tweede extractie duurt dus 4 uur 14 min.; de benodigde hoeveelheid alkalische oplossing is

255

gallon.

Stellen wij het rendement weRr op 95:~, dan is de sterkte van de uittredende Peni-cillinerijke oplossing:

5

X

0

.95

X

4275

= 20.300

u./ml.

Deze oplossing loopt in eAn met pekel gekoeld tankje.

)e extraotie.

De op

32

-

38

0 F. gekoelde Penioillineoplossing wordt naar de Podbielniakextractor gepompt, waar ze geëxtraheerd wordt met amylacetaat. De oplossing moet zuur zijn, dus wordt weer zoveel zuur in de toevoerleiding gepompt, dat de PH 2.2 bedraagt. Verder wordt, vóór het aanzuren,

6%

van de verse amylaoetaataanvoer, in de toe-voerleiding van de waterige oplossing gebracht om emulsievorming bij deze hoge

concentraties te voorkomen

(5).

Per uur wordt

300

gallon geëxtraheerd; de totale hoeveeheid bedraagt:

255

gallon +

6

vol.

%

= 270

gallon.

De duur van de extraotie is dus

~bg =

54

minuten.

Er is

~

X 270

= 52

gallon

amylaceta~t

nodig. Het rendement weer op

95

~

stellend, vinden wij voor de sterkte aan Penicilline in de uittredende amylacetaatoplossing:

5

x

0.95

X

20.300

= 96.425

u./ml.

Q

4e extractie.

Wegens de kleine hoeveelheid vloeistof wordt de laatste extractie in een kleine roerketel uitgevoerd. Deze ketel is voorzien van een koelmantel. Uit een tankje

w~rdt de waterige oplossing toegevoegd. Maken wij het natriumzout, dan bevat de-ze oplossing natriumhydroxyde of natriumbicarbonaat. De concentratie moet zodanig zijn dat de uiteindelijke Penicillineoplossing een PH

=

6.8 - 7.0 heeft (6. 8. 9.). In de litteratuur wordt vermeld dat de hoeveelheid alkalische oplossing

i-ivan

de hoeveelheid amylaoetaat bedraagt. Omdat wij hier echter met een zeer geoonoen-treerde oplossing te maken hebben en in de litteratuur geen sterkere oplossingen

dan ongeveer 100.000 u./ml. worden vermeld, extraheren wij hier met een verhouding 1 : 1.

l

~

vloeistoffen worden gedurende een

i

uur bij 320 F. gemengd. Vervolgens worden ze in de Laval oentrifuge gesoheiden. Met een rendement van 95~, hebben wij nu 52 gallon natriumpenioillaatoplossing met een sterkte van :

0.95 X 96.425

=

91.600 u./rol.

Deze oplossing moet nog bevrijd worden van bac~~.i~~ en pyrogene st.()ffe!1. Van de

oentrifuge, die een pompje in de uitlaatleiding bezit, wordt de vloeistof door een Seitzfilter gevoerd. Dit filter bevat 24 platen van geprepareerd papier. Het filtreren duurt slechts

5

á

10 minuten

(10)

,

waarna de oplossing in een

tank-je komt. :Je afgewerkte amylaoetaat wordt naar de onzuiver amylaoetaattank gepompt.

Gewoonlijk verblijft de Penioillineoplossing 24 uur in het laatste tankje

(final bulk oontainer). Gedurende d.eze tijd wordt de zuiverheid en sterkte bepaald. Vervolgens wordt de oplossing in een flessenvulmachine in flesjes gepipetteerd.

Willen wij per flesje 2.000.000 eenheden hebben, dan wordt in ons geval elk fles-je met 22 cm.3 vloeistof gevuld. De flesjes worden op een tafel in rekjes geplaatst.

Drogen.

De hoeveelheid Penicillineoplossing bedraagt 52 gallon

=

196.8 1.;

de

~:~2~

=

8945 flesjes worden in rekken in de droogkast geplaatst, waarna met vloeibare ammoniak eekoeld wordt tot ongeveer _300

c.

(11). Hierna wordt vacuum gezogen door een hoogvacuumpomp.

Om

te voorkomen dat deze pomp al te grote hoe-veelheden moet verwerken, is een condensor aangebracht, die op,_60o C. wordt

ge-houden (1). De druk bedraagt 150 -200 micron; tegen het einde nog sleohts 10

mi-cron (2). Het gedroogde product bevat 1 -

1.5

10

vocht.

Stellen we de zuiverheid op 1500 u./rog. dan is de totale pro(luotie

196.8 :x: 91600 -3 .

1500 :x: 10

=

12,02 KG. geneesIDlddel,9vereenkomende met

Het totale renclement bed.raagt

66~0~

i~~g

o

:x: 100

/

s

= 79,4

rf,

.

per dag

L

~.I ~

___

i

.,.-,...,

-_._---_.---...

De afgewerkte amylacetaat uit het proces \'TOrdt verzameld i~ ~zuiver

amyl-acetaat~Ze wordt gezuiverd van opgeloste verontreinigingen door destillatie

in een korte kolom.Het verlies aan amylacetaat bedraagt ongeveer l·~

%

per dag.

BElUXENING VJ\1~ DE f.JJYLACBTAA'l'KOELEH.

De constanten, die bij cle berekening gebruikt worden, zijn verkregen uit

{

)

If

:Perry Chemical Engineer

IS Handbook (

AJ

vrIiv~l

'

TH.H.Mc.Mams Heat Transmission (\ '.

î

o

1 [vJ ~l ",IJ ~\

-o 0

lIet probleem is het koelen van 180 gallon amylacetaat per uur,van 68 F.tot 32 F.

Het koelmiddel is pekel

(25;

NaCl oplossing).

We denken ons een koeler met meerdere buizen en koeling volgens

tegenstroom-principe. ;':e stellen de inkomende pekeltemperatuur op 14°P. en de uitgaanlie

op 230

F.

Bij 50oF. s.g. amylacetaat

S.Vi. amylacetaat

54.3

lb./ft~

0.46 B.t.u./lb.oP.

De totale hoeveelheid \"iaI'Il1te die per uur a.fgevoerd moet viOr(Len, bedraagt dus:

180 x 0.1337 x 54.3 x 0.46 x(68 - 32)

=

21.643,9 B.t.u.

Het benodigd koelenel oppervlak vinden we uit Q

=

U.A.At

m

waarin A t het logari thmisch gemilldelde is van de temperatuursverschillen

m

tussen amylacetaat en pekel aan het begin en aan het einde van de koeler.

Stellen we de totale doorgangscoëfficient U gel~k aan 100 ,dan wordt :

~t m

A

=

21.643,J x 1 100 ~t

=

(68 - 23)

=-.J)2 -

~41 ln. 45 - ln. ~ m dus

A

= 7.34

ft~

Nemen we dunne buizen,bv. 0.675"/0.493" , en st8118n we de lengte op 2 ft.

2

dan is het inwendig oDpervlak per buis 2 x 0.1293

=

0.2586 ft. en

h bb _{e en we uus 0}1 7·34 _.2586

=

_ongeveer 28 b ' _{Ul.zen no l.g.} d'

Een koeler met _... deze buisdiameter bevat 33 buizen. ___ ~ •• _.,_",,, "0- , _ . . '~." _.".-.-.,.-~,.,.-. _ ••••• Door één buis stroomt per

~-~,. __ . . , .

uur

298.

0

lb • . water met een snelheid van 1 ft./sec,Ferry~De hOèveelheid amyl

-acetaat bedraagt dus

~~:~

x 298.0

=

259.3 lb./uur (snelheid 1 ft./sec.)

In onze koeler met 33 buizen vinden we voor de snelheid :

180 x 0 .. 1337 x 54.3

33 x 259.3

Voor het Reynoldsgetal vinden we.

= 0.153 ft./sec. D x v x s.g. Re

=

~ 0.493 x 3600 x 0.153 x 54.3 12 x

2.614

amylacetaat

=

1.08 cp. = 2.42 x 1.08

=

= 470 2.614 lb./hr.ft.)

We hebben dus een laminaire stroming. Voor een goede warmteoverdracht is

turbulente stroming,dus een ~leynoldsgetal van minstens 3500 - 4000 noodzakel~k.

,

o

?

---~. ,

1,'c'e stellen ons nu voor ele anlY1acetaa t te koelen in een koeler, bestaande uit

één lange buis. De pekeloplossing stroomt in tegenstroom in een conoentrische buis er omheen.

Voor amylacetaat nemen we een buis van 1.315"/1.049" ;voor pekel van 2-375"/1.939"

-- r

t __

Door een 1.315"/1.049" buis stroomt per uur 1345.0 lb. water met

dus

t~:~

x 1345.0 = 1170.15 lb./uur arnylacetaat.

Per uur stroomt door de koeler 180 gallon

=

0.1337 x 180 = 24.07

acetaat. Het gewicht hiervan beàraagt 24.07 x 54.3

=

1306.8 lb.

De snelheid is aus 1306.8

1170.15

Het Reyno1dsgetal woràt

1.117 ft./sec. He

=

~i x v x s.g.

=

1.049 x 3600 x 1.117 x 54.3 ~ 12 x 2.614 1 ft./sec.

ft~

amyl-7302

De stroming van de amylacetaat is dus turbulent. l:\e gaan dit nu na voor de pekel

Het dwarsoppervlak van de pekelstroom

(=

opp. S) bedraagt:

2.952 - 1.357

=

1.595 inch2•

Dit komt overeen met een buis van 1.425 inch diameter. Hierdoorheen stroomt

~,d

... ;

...

2483,7 lb./uur water,met een snelheid van 1 ft./seo.

1

~1.

;",:

j

..

-

Het s.g. van pekel bjj 18.SoF. is 74.5

lb./ft~,

dus bij een snelheid van I ft./see.

stroomt

t~:i

x 2483.7

=

2965.5 lb./uur pekel door de buis.

.

,

o

We kiezen de hoeveelheid pekel zodanig,dat het Reynoldsgetal 4000 wordt.

D x v x s.g.

Re -~~--~~~-~ , waarin D à.e effectieve ~iamete2 is.

De

=

4

r

_H

•

Dus

D

D.

e 1.

e .l.]) _ ]. d

De hydraulische straal rn = ~iD 4d u-

=

4

n .+ Bij 18.5°F. Ius : d u Re

=

4000 =

=

1.939 - 1.315

=

O.624·inch. 1. U ~ pekel 9.68 lb./hr.ft. 0.624 12 x 3600 x G /296)5.5 X 74..-2 x 9.68

Hieruit volgt,dat we

G

=

8231.7 lb. pekel nodig hebben.

(D.-cl).

1. u

Het temperatuursverschil tussen de inkomende en ui tgaanc1.e pekel vinden we

uit de warmtebalans. (s.w.₁₈•

S

0::,. pekel = 0.805 B.t.u./lb. Ol".

1306.8 x 0.46 x (68 - 32) 8231.7 x 0.805 x p .

1

o

o

Berekening van de totale doorgangscoëfficient U •

U.

1

Voor U , betrokken op de binnend.iameter gAldt

1 1

+

1.151d. 1 d h. k 1- og.

7f:1--1 1 d.

+-1;-d • h u u (12).

waarin h. en h de filmcoëfficienten aan de binnen- en aan de buitenkant

]. u

van de wand voorstellen; k is de thermische geleidbaarheid van de wand. Deze laatste bedraagt voor roestvrij staal 301: 12.1 B.t.u./hr.ft.oF. (32oF.) Voor h. geldt de formule van Dittus en Boelter voor koeling:

].

h~

di

=

0.0265 ReO•8• ( s.w. k X...."w ) 0·3

k

=

thermische geleidbaarheid amy1acetaat

=

0.083 B.t.u./hr.ft.oF. (50oF.) dus, h

i =

~:g~~

;

12 • 0.0265 x 7302°·8

.(

0

·~~0832.614)0.3

=

69.15 Voor h geldt de formule van Dittus en Boelter voor verwarmen

u

h d u u k

k

=

thermische geleidbaarheid pekel

=

0.276 B.t.u./hr.ft.oF. ( 32o

F. )

dus hu

=

0.2I~3~512.

0.0243 x 40000•8

(0.8g~2~69.68)0.4

=

177.3

koelend oppervlak vinden we nu uit ;

Q

=

U .• AJ t

].

D--

m

/ 20

51.07 B.t.u. br.ft. F.

( 'ge substitueren U. omdat de binnenwand

]. de grootste weerstand heeft).

\Ve voeren de pekel in met een temperatuur van 17

17

+ 3.26

=

20.26 OF. t m clus i68-20.26) - (32-17) 0 In.47.74 _ In.15

=

28.30

F.

A _ 21 643·9 - 51.07 x 28.30

De lengte van de koeler bertraagt :

OF. Ze treedt uit met

ft~

1 _

-

A

14.98 x 12 _{. I · ·}

=

546ft

1

2. H.Kieweg idem 40 (1944) 767

_·

.

:

3. T.H.M.Tay1or Chem.&lg.?rogr. _{43 (1947) 155}

_·

4·

u

.S.P. 2 488 559

·

5· Podbie1niak, Ine. Bulletin No 30 6. U.S.P. 2 503 216

·

7· J .H. CallahA.m Ind.Eng.Chem. 38 (194

6)

942

.

0

8

.

Brit.P. 641 009

.

9· U.S.P. 2

477

192

·

10.

J.H.Callaham Chem.Met.Eng. 51 (1944) 94 •

11. Stokes :Machine Co. Cata10g No 702

.

12. A.I.3rown

&

S.M.Marco Introduction to heat transfer p. 147

.

o

•...

,