Bożena Dzieduszycka,Z.
Hilczer-Kurnatowska
Polanowice, gm. Kruszwica, woj.
bydgoskie. Stanowisko 3
Informator Archeologiczny : badania 12, 192-193
192
Głównym celem było przygotowanie danych do opracow ywanej dokum entacji zagospodarow ania obiektu. P rzeprow adzono sondaż row em od wykopu zasadniczego położonego w centrum g ro d zisk a w k ieru n k u , południowym do u licy 19 Stycznia. W wykopie tym o s z e ro k o ś c i 3 m odsłonięto zew nętrzne i w ew nętrzne lico wału pokryte p łaszczem ka m iennym . Podobne row y sondażowe przeprow adzono od głównego wyko
pu w kierunku wschodnim 1 zachodnim , W obu odsłonięto frag m en ty walów o tak ie j sa m e j k o n stru k cji jak omówiony w yżej. Ponadto w obrębie
wykopu głównego odsłonięto budynek o k sz ta łce ie prostokątnym wyłożony kam ieniam i, prawdo pu dobnie łaźn ię. W niew ielkim stopniu ze względu na n ie sp rz y ja ją c e w arunki pogodowe pogłębiono te ż wykop w najw yższej c z ę ś c i g ro d zisk a. Wykonano pro jek t zagospodarow ania g ro d zisk a dla celów rek reacy jn y ch i tu ry sty czny ch .
Z zabytków in w en tarza ruchom ego na uwagę zasługują dwie kolejne znalezione pisanki kam ienne znalezione w kamiennym licu w ału. Jed n a z nich była zdobiona ornam entem ry tym .
Planuje s ię zakończenie badań i zagospodarow anie obiektu w r o ku 1979.
POLANOWICE, gm. K ruszw ica P o lsk a Akadem ia Nauk woj. bydgoskie insty tu t H isto rii K ultury Stanowisko 3 M aterialn ej
Zakład A rcheologii W ielkopolski w Poznaniu B adania prow adziła d r Bożena D zieduszycka pod naukowym kierownictw em doc. d r. hab. Z. H ilc z e r- K urnatow skiej. Finansow ał IHKM PAN, P ie rw sz y sezon badań system atycznych. Stanowisko w ielo kulturowe: n eo lit, osada i cm entarzysk o kultury am for kulistych, osada kultury łu ży ckiej, o sad a z wczesnego o k resu wpływów rzy m sk ich , osada w czesnośredniow ieczna /fa z a В - C / , c m e n ta rz y s ko w czesno- i późnośredniow ieczne.
Na stanow isku zlokalizowanym na łagodnym w yniesieniu nad doliną S m ierni o wystawie południowo-wschodniej były prowadzone kil kakrotnie badania rato w n icze. Celem badań tegorocznych było w yjaś nienie chronologii, c h a ra k te ru i w ielkości lokowanej tu osady w czesno średniow iecznej datowanej na podstawie m ateriałó w ceram iczn ych z dwóch dotychczas zainw entaryzowanych obiektów na fazę A w czesnego średn io w iecza.
Wykopy założono w południowej p a rtii stanow iska. Zainw entary- zowano 31 obiektów z różnych okresów , w tym 3 obiekty datowane na
193
w czesne śred n io w iecze. Jed en z nich w ystąpił w o dległości kilkunastu m etrów od jam y w czesnośredniow iecznej zainw entaryzow anej w 1976r, T egoroczny obiekt byl niedużą jam ą o nieckowatym wypełnieku sp a le nizny, przepalonej ziem i i licznych fragm entów przepalonej polepy, prażn icy i naczyń, M aterial ceram iczn y odkryty tutaj /n ac z y n ia r ę c z nie lepione, słabo profilow ane, grubońcienne o grubej i śre d n ie j do
m ie sz c e sch u d zającej, brunatnej barw ie pow ierzchn i/ w skazuje,iż egzy sto wał w fazie В - p rzypuszczalnie w VII wieku. Kolejny obiekt w czesno średniow ieczny zainwentaryzowano w wyższej p a rtii skłonu. Była to niezbyt duża, nieckow ata jam a o wypełnisku intensyw nie czarn ej ziem i wkopana w zalegający niżej obiekt łużycki. M ateriał ceram iczn y r e p r e zentowało k ilk ad ziesiąt fragm entów naczyń, w tym obtaczane p rzy k ra - wędnie i do załom u b rz u ś c a , o grubej dom ieszce sch ud zającej, grubo- ścien n e, b ru n a tn o -sz a re j barw ie pow ierzchni noszącej ślady w ygładza nia. Były to naczynia o łagodnie wychylonych zaokrąglonych b rzegach i lekko wydętym b rzu śc u , ornam entow ane m iędzy innym i niereg u larn y m i pasm am i zw ielokrotnionej lin ii, falisty m i lin iam i, k rzyżam i wykonywa nymi pięciozębnym n arzęd ziem . Chronologię tego obiektu m ożna o k r e ś lić na fazę C, a w św ietle analogii pochodzących z innych stanow isk kujaw skich na wiek EX,
Kolejny obiekt w czesnośredniow ieczny w ystąpił w kulm inacyj nej p a rtii w yniesienia. Jego stropow a p a rtia z o sta ła zniszczona przez wkop. Odkryto jedynie niew ielkie m ieow ate zagłębienie zaw ierające kilka fragm entów naczyń, nawiązujących pod względem cech m orfolo- giczno-techno logicznych do zespołu opisywanego wyżej, W w arstw ie o rn ej natrafiono na kilka fragm entów naczyń o podobnych cechach.
Stan przebadania stanow iska o ra z stopień ro z p ro sz e n ia m a te riałów w czesnośredniow iecznych datowanych na różne fazy w skazuje, iż znajdowało s ię tutaj od VI/VII po IX w, z p rzerw am i zaledwie kilka dom ostw. W św ietle praw idłow ości dotyczących osadnictw a w czesno średniow iecznego oczekiw ać należałoby istn ien ia w n ajb liższej okolicy osady c e n traln e j, z k tó rą związane byłoby tego typu osady. Stosunkowo dokładna kw erenda archeologiczna jak i ob serw acje profili glebowych wykonywanych na tym te re n ie w związku z m e lio ra c ja m i w znacznym stopniu praw dopodobieństwa wyklucza istn ien ie takiej osady w p ro m ie · niu około 2-3 km.
O dkryciem tegorocznych badań było zalnw entaryzow anie kilku obiektów datowanych na w czesny o k res wpływów rzym skich« W ystąpił m .ln , obiekt z tró j poziomym i pochówkami psów. Na podstawie w stęp nej analizy m ateriałó w tutaj odkrytych należy są d z ić , iż osad a ta je s t w cześn iejsza od znanej z badań na stanowisku 4,
POTOK WIELKI woj, kieleckie
p a trz
