Jerzy Maciejczuk
Brańsk, woj. białostockie, St. 22, AZP
45-84
Informator Archeologiczny : badania 24, 9-10
N eolit
Andrzejów, woj. sierad zk ie S t. 1 AZP 70-46(7)________
B adania prowadzi! d r Andrzej Pelisiak (uczestniczyli studenci uniw er sytetu w Saragosie (Hiszpania] M ercedes L abuena Marco i J u a n Luis 01 i van Villacampa), Finansowa! WKZ w Sieradzu i Muzeum Archeolo giczne i Etnograficzne w Łodzi. Pierwszy sezon badań. O sada kultury pucharów lejkowatych.
Muzeum Archeologiczne i E tn o g ra ficzne w Łodzi
O sada została odkryta w trakcie AZP w 1983 r. przez Annę Kufel-Dzierzgowską i M arka U rbańskiego. W 1989 r. ustalono, że n a miejscu stanow iska m a w najbliższym czasie pow stać dom m ieszkalny. Ze względu na bardzo dobre zachow anie osady oraz duże praw dopodobieńs two jej zniszczenia, postanow iono przeprowadzić b ad an ia wykopaliskowe. Miały one c h a ra k te r szerokopłaszczyzno wy.
Stanow isko leży n a niewielkiej wydmie otoczonej z trzech stro n podm okłą niecką (pozosta łość jeziora), Przebadano obszar 650 m2. Odkryto ślady trzech domów, kilkanaście innych obiektów oraz bardzo liczny zestaw zabytków.
Stratygrafiar w ierzchnią warstw ę stanow iła w spółczesna gleba bielicowa. W jej obrębie rejestrow ano stosunkow o nieliczne zabytki kultury pucharów lejkowatych. Pod n ią leżała w arstw a piasków eolicznych o grubości do 15 cm. W w arstw ie tej zabytki nie były liczne. Pokrywała o n a w arstw ę kulturow ą o grubości do 30 cm. W arstwa kulturow a nie była nigdzie n a ru sz o n a młodszymi obiektam i. Większość ruchomego m ateriału zabytkowego odkryto w jej obrębie. Pod w arstw ą kulturow ą odkryto zarysy obiektów.
Obiekty: odkryto 3 domy o konstrukcji sfupowej. Wszystkie na planie były zbliżone do prostokątów o powierzchni 20-25 m2. W obrębie dwóch domów bardzo liczna była polepa. Na stanow isku odkryto ponadto 12 jam osadowych oraz 3 paleniska. Obiekty te leżały poza domami.
Materiały: w sum ie znaleziono ok. 10 tys, fragmentów naczyń, ok. 60 0 przedm iotów krze m iennych, ok. 300 przedmiotów kam iennych, liczne, choć bardzo zniszczone fragm enty kości zwierzęcych i dużo polepy. Większość zabytków odkryto w w arstw ie kulturow ej. Ich ilość w obiektach była zróżnicowana,
W rezultacie b ad a ń ustalono, że osada m iała ok. 900 m s powierzchni. W szystkie odkryte m ateriały wiążą się z fazą wlórecką kultu ry pucharów lejkowatych.
M ateriały s ą przechowywane w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi.
Badania zakończono.
A nd rzejów w oj. sie r a d z k ie
S t. 2 AZP 7 0 -4 6 (?)__________ ficzne w ŁodziMuzeum Archeologiczne i E tnogra B adania prowadził d r Andrzej Pelisiak. Finansow ał WKZ w Sieradzu
i Muzeum Archeologiczne I Etnograficzne w Lodzi. Pierwszy sezon b a
dań. Obozowisko kultu ry pucharów lejkowatych.
Stanow isko to wytypowano do b ad a ń z uwagi n a początki niszczenia piaśnicam i. Prace miały ch a ra k te r ratowniczo-rozpoznawczy, (ch celem było ustalen ie c h a rak te ru obiektu. Jego wielkości i chronologii.
Stanow isko leży n a wydmie otoczonej z trzech stro n podm okłą niecką, która je s t pozosta łością niewielkiego jeziora. Przebadano obszar 275 m2. W rezultacie b ad a ń odkryto pozostałoś ci małego obozowiska k u ltu ry pucharów lejkowatych z fazy wiórecldej. Podstawową kategorią zabytków je s t ceram ika. Towarzyszyły Jej nieliczne zabytki krzem ienne i kam ienne. Nie odkryto pozostałości obiektów. Materiały leżały w w arstw ie kulturow ej n a przestrzeni ok. 20 0 m2.
M ateriały s ą przechowywane w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi.
Badania zakończono.
| Będzie myśl, gm. Sędziszów Małopolski woj. rzeszowskie p atrz okres nowożytny
Brańsk, woj. b ia łostock ie S t. 2 2 AZP 4 5 -8 4
K o n serw ato r Z abytków A rcheolo gicznych w B iałym stoku___________ B adania prowadził m gr Jerzy Maciejczuк . Finansow ał WKZ w
Białym-10 N eola
stoku. Trzeci sezon badań. O sada ludności kultu ry niem eńskiej i k u l tu ry łużyckiej ze śladam i osadnictw a wczesnośredniowiecznego.
K ontynuow ano p race w południowej części stanow iska oraz rozpoznawano o sadę w k ie ru n ku zachodnim . Przebadano obszar o pow. 150 m2. Łącznie odkryto 9 nowych obiektów (1 Jamę m ieszkalną, z paleniskiem — ob. 31, 5 ja m gospodarczych, 2 paleniska, fr. rowu — ob. 39}. Układ stratygraficzny zbliżony byl do zarejestrowanego w poprzednich sezonach badawczych.
Większość odkrytych w tym sezonie obiektów należy wiązać z osadnictw em k u ltu ry n ie m eńskiej z okresu neolitu. Najbardziej interesująco przedstaw iał się ob. 31 — kolista Jam a m ieszkalna o średnicy ok. 170 cm i gl. ok. 80 cm. z dobrze zachow anym paleniskiem obłożo nym kam ieniam i. W Jej w ypełńisku odkryto 12 rdzeni wiórowych w różnych fazach eksploata cji, oblupień i kilka brył surow ca. W sąsiedztwie obiektu natrafiono n a liczne fragmenty ceram iki k u ltu ry niem eńskiej w tym kitka bogato ornam entow anych. Z osadnictw em neoli tycznym zw iązane były poza tym 4 obiekty gospodarcze i fragm ent rowu, n a dnie którego odkryto rdzeń wiórowy i fragm enty ceram iki .niemeńskiej".
M aterial łużycki wystąpił w w arstw ie kulturowej w postaci dużej ilości rozdrobnionego m ateriału ceramicznego. Nie tworzył on wyraźnych skupisk. W jednym w ypadku, w niewielkiej i płytkiej, nieckowatej jam ie odkryto kilka fragmentów brzuścow ych średniościennego naczy n ia esowatego. M a te r ii ten należy datować na schyłek epoki brązu i w czesną epokę żelaza.
W w arstw ie próchnicy natrafiono n a ślady osadnictw a z okresu wczesnego średniow iecza w postaci niezbyt licznego m ateriału ceramicznego.
M ateriały i dokum entacja zn ajdują się w Muzeum Okręgowym w Białym stoku.
Bp dania zostały zakończone.
Brody Pom orskie, woj. gdań> Bkie. S t. 2 AZP 22 -4 5 _______
Muzeum Archeologiczne w G dańsku
B adania prowadzi! mgr Olgierd Felczak. Finansow ało M uzeum Archeo logiczne w G dańsku. Trzeci sezon b ad ań . Stanow isko wielokulturowe: k u ltu ra ceram iki wstęgowej kłutej, k u ltu ra pucharów lejkowatych, k u l tu ra w schód ni opo m orska, wczesne średniowiecze.
Metoda prow adzenia b ad a ń była uw arunkow ana w znacznym stopniu szybko postępującą d estru k c ją om awianego stanow iska. Dlatego prace wykopaliskowe prowadzone były w n a jb a r dziej zagrożonej strefie, w pobliżu stromego obrywu paiśnlcy. Założono 6 wykopów o powierz chni wynoszącej 250 m2. Ponadto w ykonano 4 odwierty kontrolne w części północnej i połu dniowej obszaru stanow iska.
Efektem b ad ań , było uściślenie danych dotyczących sytuacji stratygraficznej oraz zależno ści chronologicznych. Ustalono, że w części pomocnej stanow iska w ystępują cztery podstaw o we warstwy: I — h u m u s leśny złożony z ciemnożółtego piasku, II w arstw a — Jasnożółty piach zw iązany z bardzo dynam iczną sedym entacją charakterystyczną dla całego stanow iska, g ru bość w arstw y od 50 do 65 cm, III w arstw a - pożarowa złożona z szarożólego p ia sk u z d robny mi węgielkami drzewnym i, m iąższość Jej Jest zróżnicowana od 10 do 3 0 cm, Jest to w arstw a w ytw orzona we wczesnym średniowieczu, IV w arstw a — żółty zw arty piasek, w obrębie którego w 20 cm części stropowej w ystępuje ceram ika neolityczna oraz wytwory krzem ienne. W arstwa IV w dolnej części pozbaw iona Jest artefaktów. Południowa część stanow iska posiada nieco w arstw y HI związanej z osadnictw em wczesnośredniowiecznym.
Mała Ilość obiektów nieruchom ych u tru d n ia w znacznym stopniu właściwą interpretację stru k tu ry przestrzennej oraz funkcji stanowiska. W obrębie III warstwy zarejestrowano kilka ja m wczesnośredniowiecznych a w [V warstwie 4 silnie rozmyte jam y neolityczne. Podsumowując należy podkreślić, że n a terenie stanow iska n r 2 stwierdzono istnienie niewielkiej osady wczesno średniowiecznej śladów osadnictwa kultury pucharów lejkowatych oraz osady i cm entarzyska kultury ceram lid wstęgowej kłutej. Wnioski te w ysunięto w oparciu o b ad an ia także z ubiegłego roku. M ateriały kultu ry ceram iki wstęgowej kłutej w iążą się z jej m łodszą fazą I odpow iadają mniej więcej fazie la /I b dla k ultury późnej ceram iki wstęgowej n a Kujawach. P onadto należy dodać, że w części południow o-zachodniej stanow iska odkryto grób k i i tury w schód niopomor- skiej datow any n a H allstatt D. Niestety był on silnie zniszczony. Na podstaw ie zachow anych fragmentów ceramiki, można sądzić, iż składał się z czterech popielnic, w tym jednej twarzowej.
Badania będą k ontynuow ane.
Chaławy, gm . Brodnica || M uzeum Archeologiczne w Poznaniu
w oj. p ozn ańsk ie S t. 15 A Z P -5 8 -2 7 /3 4
B adania prowadzili m gr D an u ta Prinke i d r Andrzej Prlnke. F inansow a ło Muzeum Archeologiczne w Poznaniu. Szósty sezon b ad ań . O sada
