Marek Wróbel,P. Świąder
Zawieścice, gm. Góra Śląska, woj.
leszczyńskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 20, 109-110
- 109
-A n a l i z . mal e r ! ( Ь w y k z if tła , l e eta n o w lsk o Je e t s e e d * w ie lo k u ltu ro w ą , k t ö r e j ch ro n o lo g ia » т у к а e lç m ię d z y Я o k r e s e m ep oki h rą z u в fazą C l b o k re e o r i j m i k m g o . U d a e ! p ro ce n to w y c e r a m ik i p o « c l e g a l n y c h k u l t u r w y e tą p u ią c y c h na s te n o w le k a p r . e d . t a w l . J l f n a a tę p o ją c o : k u ltu ra t r i d e l e c k e 5,611, k u ltu rę lu ły c k a 6 B",
fculto re p r te w o r u k e Ä , Л » ' *
Cfea tkactwo k u ltu ry przew orek lej koncentruje a * w cen tralnej p a rd l elano wieka /obiekt o ko narukcjl ■rębowej - fragm enty m e r y i toczonych, 4 fibule le la r n e V I grupy typ 1S7-165, żelazne okucie końca pass/. S u r e i e osadnictwo u jm u je wechotktią czfgd stanów laka, B o r ą c pod uwagę ni с tłu tą uoftd ottektdw w tym domnie m any a t a ł a i o re * niew ielką llońC m ateriału ubytkow ego modna przypuszczać. te m am y do o tyn le n la z krdtko- trw a lym jednofazowym osadnictwem k u ltu ry t r i c i m e c t i i j i łużyckie).
C a lo M dokumentacji t m a te ria ł u b y tk o w y m a j duje się w posiadaniu W K Z w Radomiu. fisd a n lt zakończono. W R O C Ł A W - S te re M iasto K o ś c iół B l t b l e t j W Y S Z E M B O R K * gm* Mrągowo woj. olsztyńskie Z A B O S T O W M A Ł Y , gm. Ł o w ic z « o j, Skiern iew ic k ie
S & tio « ls Jto 3
p atrz
w cz e s n e ś re d n io w ie c z e
patrz
pofoe Średniowiecze
Wojewódzki Konserw ator Zabytków B iu ro Badail i Dokumentacji Zabytków w Skiern iew icach
F
Ehdanla p row ad ził m gr P . Sw lątklew icz. Flnaneowal W K Z 1 В BID Z w Skiern iew icach, P ie r w s z y sezon badań. Siady osadnictwa wietokuN to r owego.
Stanowisko odkryte w tr a k c ie badań A Z P nz ark usza n r 09*57 / n r 34/. Położone jest na wysokiej lew o brzeżnej te ra s ie doliny Bzury* ok. 600 m na południe od wsi,
W t r a k d « badań wytyczono 1 wyekspiorowano wykop o w ym iarach 8-l0 z 20 m , położony tuż przy sk am le k o ryta B z u ry 1 o p a rty południowym bokiem o krawędź pl s in ic y . W wykopie tym poza warstwą orno-próchitlcsą 1 ślad am i nowożytnej o rk i ca stropie w a rstw y me ujawniono żadnego kulturowego obiektu* Z humusu pozyskano 9 fragm entów в * czyń, wśród których wyróżniooo 3 fr* naczyń ku ltu ry p rz e w c ra U c j l 3 fr, ceram ik i wczesno- Średniow iecznej.
M a te ria ły I dokum entacja znajdują s ię w B BlD Z w Skierniewicach· N ie przew iduje s ię d alszych badań it u o « li ) a ,
__ »
*ZAW TETSCłCE, gro. G ó ra Śląska W ojewódzki Ośrodek
woj, lesz cz yń sk i« Arcbeologiczno-Konserwatorsk*
Stanowisko 1 w Lesznie
Badaniu p row ad ził m gr M arek W rób el p r z y współudziale mgr. P .
S w i ą d r a . Finanso w ał W O A - K w L e sz n ie . P ie r w s z y sezon b a d a ń .
Obozowisko mCZolltyczne* cm entarzysko ku ltu ry p rzew orskiej ze schyłku okresu póśnol ateński ego 1 początków starszego okresu wpły wów rz ym sk ich o raz z młodszego okresu wpływów rzym skich.
Stanowisko położone Jest na pograniczu W ysoczyzny L e sz cz y ń sk ie j t Obniżenia Milicko-Głogowsłóego*
w dolinie bezimiennego cieku /w źródłach nie m ie ck ich tzw. C z aro « Struga/* prawego dopływu B a ry c z y , na p iaszcz yste j wydm ie o ekspozycji W t W 5 . P r a c e terenowe m ające cechy badań ratow niczych prowadzono w za chodniej 1 p o łu d n io w e j odlesLciiej p a r tii s t a n o w i s k a , tnąc z o l e zniekształconej w s k u t e k wydobywania k r u s z y w a .
Zbadano 1. 462*30 m pow ierzchni. Ł ą c z n ie odkryto 99 obiektów: 3 z okresu m etoU tn, 69 ku ltu ry p rzew orskiej,
24 n ieo kreślon e. Po zo stałości obozowiska mezolitycznego lokalizowano główrńe na złożu wtórnym /stok 1 kul m inacja w yniesienia/. N iezakłócony układ stra ty g ra ficz n y stwierdzono jedynie u podstawy stoku 1 na p e ry fe rii cm entarzyska. W yróżniono pozostałości obiektu mieszkalnego /7/* paleniska, 3 dołów słupowych. W zbiorze . znalezisk krzemitzmyefa - 150 przedmiotów* dominują odpady produkcyjne - od łupki* rdtenie* w ió ry. N arzędzia' stanowią ok, 10% zbioru.
W ś r ó d obiektów k u ltu ry p r zew o r ej wyodrębni cno 54 groby* 4 paleniska* 2 obiekty ro w k o w e / ?/ * 1 bruk kam ienny, 8 dołów słupowych, I J*n ię o nl«sprecyzow anej fankcjL, W yłączną fo rm ą pochówku b y ło ciałopalenie. W ydzielono g r o b y jam owe o r a z w arstw ow e. W śród g robó w Jam owych zarejestrow ano g ro b y z elem entam i kon stru k cji k a m ie n n e j /obstawa/ oraż warstwow e kurhanowe /w arstw a ciałopalenia w nasypie kurhanu/. Zależnie od m iejsca złożenia pozostałości stosu wyodrębniono pochewki b sż p o p teln lco w e oraz p<ą>Jelnicowe; czyste J
* i t o
-faz y użytkowania cm en tarzyska. 1 * nsleżą do niej groby Jam ow e, ciało paln e, bezpoptehilcowe - datowane na fazę A3 późnego okresu lateńskiego /młodszego okresu przedrą y maki ego/ o ras groby Ja n o w e , ciałopalne, po pielnicow e - datowane na fazę B l starszego okresu wpływów rz ym sk ich . W śród znalezisk z I faz y użytkowanie cm entarzyska należ y wym ienić zaw artość ob, 69 - m lecz o b o sle ce iy, typ Q, wg W e łąg le w lcz a , grot sm ukły odm. A 1 pochwa, typ Ш wg W oląglew lcza, zapinka odm, К wg Kostrzew akie go oraz zaw artość ob, Tfi - min zapinka Λ 66b. li fazę użytkowania cm entarzyska w yznaczają groby Jam owe / fe te * z konstrukcją te n d e rn ą / . poptetalco- wc i bezpoptehilcowe. Oprócz ce ra m ik ! do znalezisk z tej fasy zaliczono min zapinkę * 116, grzetńed, typ I wg Cnotliwego, W obrębie fazy I I wydzielono podfazę Da, do k tó rej ze lic z ело gro by w arstw ow e. W arstw a ciało p a le nia wynosilA do 6 m . W śród znalezisk należy w ym ienić: dwie zapinki A 130, krzesiw o, typ I wg Kokowskiego, Do interesu jących odkryć należą fragm enty tkanin. O dkrycie pochówka ciałopalnego psa /pod kurhanem /, kości bydła /tamże/« skorupek ja j o r a r kości ptaków pozwala interpretow ać cm entarzysko. Jako zespół Im ltowo-g rz e balny. Cbrcsiologlę cm entarzyska ustalono na o kres A 3 -ß l -I £aza 1 Ш / С 1 - C 1 / C 2 ?/ o k rasa wpływów rz ym sk ich - 11 Гага.
M a te ria ły z badań przechowywane są w sledzltśe W Q A -K w T rzeb in ach pod Lesznem ,
Z O P I F O L E , gm. Igotom ia-W aw rteńczyce woj. krakow skie
Stanowisko I
P o ls k a Akadem ia Nauk
Instytut H is to rii K u ltu ry M aterialn ej Z ak ład A rch eolo g ii № io p o ls k i Pra co w n ia Archoologłcsnę w Igołom i
Badania prow adzili d r H alin a Dobrzańska 1 m g r W . M oraw ski. Fin a n sowała Krakowska D yre k cje In w es ty c ji | JnspekUwat O ś w ia ty t W ycho wania Urzędu G m iny Igołom la-W aw rzeńczyce* P ie r w s z y sezon be dań. Stanowisko wielokulturow e: osada k u ltu ry ce ra m ik i p rom ieni et ej, ś la d y oaa<kilctwa 1 groby t epoki brązu, osada k u ltu ry p rze w o rsk iej s okresów p rzed r z ym sklego 1 wczesnorzyrnsklegD*
W ykopaliska m ia ły ch ara k ter wstępnych badań ratow n iczych, któ rych celem było ropoznante ch arakteru, chronologii 1 intensywności pozostałych re lik tó w . P r a c e prowadzono we wschodniej części stanowiska, na k tó rym w łU4fł r , wybudowany został p sw ilon-rezerw at nad późnorzym aklm i p lecam i g a rn c a rs k im i. Wschodnia część stanowiska to duży /ok, 3 ha/ cyp el I-sz e j 12-m etrowej t e r a s y W ls ly ograniczany od zachodu 1'wschodu m eteńkl- ml dolinkam i będącymi pozostałościam i dawnych parowów o zniwelowanej rzeźbie. O bszar narażony na całkow ite zniszczenie, w związku z budową szkoły, ma pow ierzchnię ok* 26 aró w , T e re n roepo*naiK> metodą wykopów roz-<‘ lokowanych we w szystkich strefach zagrożonego obszaru. Przekopano łącz n ie 2,42 z m c z y li 7 ,5 % planowanego do zniszczenia terenu.
Ogółem odkryto 3 obiekty, prawdopodobnie m ieszkalne, 12 ja m , 3 ro w y , Э groby 119 dołków poatopowych. Przeb adane obiekty związane są s 3 różnym i epokam i, a (« n e o lite m , epoką brązu 1 epoką żelazo,
Neo 11 tyczka półziem ianka 1 4 Ja m y związane są % kulturą ce ra m ik i p ro m ie n iste j I grupują s ię na w y p ie sz czeniu te ra s y w północnej cz ę ści zagrożonego obszaru. Obiekt pól ziem iankow y był płaskodenny, zapewne prosto kątny /uchwycona część ma w y m ia ry 190 % tOP cm /. Ja m y są kształtu kolistego / ś r e A ilc e od 150-22$ cm /, w p rzekroju trapezowa te, płaskodenne, o różnym stopniu zniszczenia /erozja/· G łębokość łeb waha s ię od 2lf> cm do 25-35 cm . Jedna z Jam m iała dobrze wypalone dno /b rak w wypefciłsku węgli drzew nych/, na którym spoczy w a ły szkielety 5 płodów p ro siąt. Obok nich złożono s ie rp k rzem ienny / zachowa»* 4 *S aje-psków/, W Jam ach odkryto kilka dobrze zachowanych kubków typowych dla k u ltu ry ce ra m ik i p ro m ie n iste j.
Spośród znalezionych 3 grobów ty lk o Jeden można b liżej datować. Pochodzi on z w czesnej epoki brązu« Je s t to nz kielet młodej kobiety ułożenej na lewym boku o o rie n ta cji N N W - S S E z nogami s iln ie podkurczony m L Z m a rła m iała na przedram ieniu le w e j r ę k i sp ira ln ą bransoletę brązową.
Drugi obiekt z epoki brązu należ y w iązać z kulturą łużycką. B yła to ko lista /śre d n ica 123 cm /, płasko denna, trapezów sto jam a, z a w ie rając a niew ielką U ość ed*ch*ra M e ry * tycznych ułam ków naczyń. O biekty x epoki brązu /również luźne ułam ki naczyń/ skupiają s ię p r z y w id t o ś iic h stokach badanego sypia.
N a jlicz n ie js z e pozostałości osadnictwa należą do k u ltu ry p rze w o rak le} I koncentrują s ię w z*cho<fciIej cz ę ści cypla. Są to *2 pół ziem ianki o konstrukcji słupowej o raz 7 jam gospodarczych, О Ы е Й datowany na późny o kres p rzed rzym sk l m iał konstrukcję słupową, wewnątrz k tó rej znajdowało s ię p łaskodenne zagłębienie. Chata ta m lala 2 gitoobite poziomy użytkowe - “podłogi*. P r z y te j budowli znajdow ały s ię 4 k o lis te , p łytkie, płasko denne Jam y.
Druga chata datowana Jest na w czesny o k re s rz ym sk i. Z a r y s Je j wypełnjeka m s w rz u c ie k ształt prosto kątny, Wokół niego w ystąp iły w re g ularn ych odstępach dołki słupowe. Obiekt m tał 2 gllnoblte “ podłogi" znajdują ce s ię na ro zm aitych głębokościach /о !ь 130 i 1Q0 cm/ dokumentujące 2 fazy użytkowania domostwa· Chata ta m lala zapewne Ścian y w yleplcn« gliną o czym św iadczy w ielka Ilo ść b rył polepy % odciskam i k o nstru k cji d rew nia nych, .W wypełnisku poza liczną cera m ik ą w ystąp iła brązowa k la m ra pasa, szpila kościana I żelazn y grpt s trz a ły luku.
Ponadto z kulturą p rzew orską w iązać należy 3 Ja m y workowate, o ś re d n icy In $-13fl cm,, ze znaczną Ilo ś cią łtzcząlków organicznych / ziarna zbóż l Innych r o ś lin , węgle drzew ne/. O biekty te w y s tą p ił? w rozproszeniu w znacznym oddaleniu od badanych ch4l.
