Przegl¹d wa¿niejszych wydarzeñ
1sierpieñ–wrzesieñ 2016
KRAJ
21.08. Minister œrodowiska, prof. Jan Szyszko, wzi¹³ udzia³ w 49thSession of the International Seminars on Pla-netary Emergencies, która odby³o siê w Ettore Majorana Foundation and Centre for Scientific Culture (EMFCSC) w Erice na Sycylii. W ramach panelu dotycz¹cego klimatolo-gii prof. Szyszko wyg³osi³ referat „Polityka klimatyczna szans¹ dla zrównowa¿onego rozwoju w œwietle encykliki Ojca Œwiêtego Franciszka Laudato Si’ a Porozumienie Paryskie. Polski punkt widzenia”. Konferencja zosta³a zor-ganizowana przez World Federation of Scientists (WFS) – organizacjê za³o¿on¹ w 1973 r. przez grupê wybitnych fizyków. Stowarzyszenie kierowane przez prof. Antonina Zichichi zrzesza obecnie ponad 10 tys. badaczy, w wiêk-szoœci fizyków. W przesz³oœci odegra³o wybitn¹ rolê w procesie redukcji zbrojeñ nuklearnych.25.08. W Ministerstwie Energii odby³o siê pierwsze posiedzenie zespo³u ds. opracowania programu dla sektora górnictwa wêgla brunatnego na lata 2016–2030. W spotka-niu uczestniczyli naukowcy, przedsiêbiorcy, zwi¹zkowcy oraz pracownicy Ministerstwa Energii. Przewodniczy³ mu wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski. Ustalono, ¿e ostateczna wersja programu zostanie opracowana do koñca 2016 r. Strategia rozwoju sektora wêgla brunatnego wraz z programem dla górnictwa wêgla kamiennego ma byæ podstaw¹ do opracowania ca³oœciowej polityki energetycz-nej Polski.
31.08–02.09. W malowniczej scenerii Jury Krakow-sko-Czêstochowskiej, w Kroczycach, odby³o siê 9th Geo-symposium of Young ResearchersSilesia 2016. Orga-nizatorem by³ Wydzia³ Nauk o Ziemi Uniwersytetu Œl¹s-kiego, a partnerami m.in. Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy i Przegl¹d Geologiczny. Spotkanie by³o przeznaczone dla m³odych pracowników nauki, którzy zajmuj¹ siê geologi¹, geografi¹, geofizyk¹ i ochron¹ œrodowiska. Interdyscyplinarny charakter sym-pozjum jest jego atutem, co sprawia, ¿e interesuje siê nim coraz wiêcej badaczy. Oprócz dziesiêciu sesji tematycz-nych odby³y siê wycieczki terenowe, zapoznaj¹ce uczest-ników z fenomenami geologicznymi regionu (patrz relacja na str. 784).
5.09–9.09. XXIII Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski by³a poœwiêcona najnowszym wynikom badañ dotycz¹cych stratygrafii i paleografii czwartorzêdu we wschodniej czêœci polskiego Podlasia i zachodniej czêœci bia³oruskiego Polesia. Pierwsze dwa dni konferencji przez-naczono na sesje referatowe, a w pozosta³ych trzech od-by³y siê wycieczki terenowe, w tym dwudniowa wyprawa
na Bia³oruœ. Organizatorem konferencji by³ PIG-PIB oraz Pañstwowa Szko³a Wy¿sza im. Papie¿a Jana Paw³a II w Bia³ej Podlaskiej. Materia³y pokonferencyjne zostan¹ opu-blikowane w Studia Quaternaria wydawanym przez PAN. 6.09–8.09. Jak co roku w Krynicy odby³o siê Forum Ekonomiczne, które jest uwa¿ane za jedno z najwa¿niej-szych wydarzeñ polityczno-gospodarczych w Europie Œrod-kowej. Tematem przewodnim jego 26. edycji by³y wyz-wania stoj¹ce przed wspó³czesn¹ Europ¹. Wa¿ny akcent to przewijaj¹ce siê wielokrotnie pytanie o solidarnoœæ euro-pejsk¹. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele rz¹dów, w tym najwy¿si rang¹, decydenci unijni, prezesi firm i wielkich koncernów surowcowych, eksperci oraz ekono-miœci, a tak¿e liczni dziennikarze. Przyby³o ponad 3 tys. goœci z Europy, Azji Centralnej i Stanów Zjednoczonych. Organizatorem forum by³a Fundacja Instytut Studiów Wschodnich.
12–16.09. „Baltic 2016” to skrótowa nazwa konferen-cji zorganizowanej przez PIG-PIB w Gdañsku, a poœwiêco-nej geologii Morza Ba³tyckiego. Miêdzynarodowe spot-kanie naukowców z regionu ba³tyckiego odby³o siê ju¿ po raz trzynasty. Patronat honorowy nad wydarzeniem objêli: sekretarz stanu w Ministerstwie Œrodowiska, g³ówny geo-log kraju prof. Mariusz Orion Jêdrysek, marsza³ek woje-wództwa pomorskiego Mieczys³aw Struk oraz burmistrz Gdañska Pawe³ Adamowicz. W Centrum Kogresowym na wyspie O³owianka omawiano najnowsze wyniki badañ poœwiêconych geologii morza, zw³aszcza surowcowch, a tak¿e rezultaty prac dotycz¹cych zmian klimatycznych, procesów brzegowych i problemów œrodowiskowych.
14–18.09. Zainicjowane w 2008 r. ogólnopolskie spot-kanie geologów i specjalistów z dziedzin pokrewnych, funkcjonuj¹ce pod nazw¹ Polski Kongres Geologiczny, odby³o siê po raz trzeci, tym razem we Wroc³awiu. G³ów-nym organizatorem by³o Polskie Towarzystwo Geologiczne, a wspó³organizatorami PIG-PIB, Politechnika Wroc³awska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc³awiu i Uniwersytet Wroc³awski. Piêciodniowe obrady poœwiêcono w zasadzie wszystkim aspektom nauk o Ziemi, ze szczególnym uwzglêdnieniem geologii i geofizyki. Wykaz referatów i posterów mia³ w tym roku imponuj¹c¹ objêtoœæ. W ra-mach kongresu odby³y siê dwie sesje specjalne: M³oda Geologia oraz Dzia³alnoœæ Pañstwowej S³u¿by Geologicz-nej. Organizatorzy przygotowali szereg atrakcji turystycz-nych – bardzo interesuj¹ca by³a impreza „Geo-biking we Wroc³awiu, czyli geoturystyka miejska w wersji XXL”.
779
Przegl¹d Geologiczny, vol. 64, nr 10, 2016
KALENDARIUM
1
Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa; miroslaw.rutkowski@ pgi.gov.pl.
Ostatniego dnia kongresu odby³a siê konferencja pra-sowa PIG-PIB, podczas której prof. Mariusz Orion Jêdry-sek, sekretarz stanu w Ministerstwie Œrodowiska i g³ówny geolog kraju, zadeklarowa³, ¿e instytut bezp³atnie udostêp-ni wszystkie arkusze seryjnych map geologicznych w skali 1 : 50 000.
15.09. XIV Miêdzynarodowa Konferencja i Wystawa Nafta–Gaz–Chemia odby³a siê w warszawskim hotelu Novotel Airport. Patronat honorowy nad spotkaniem obj¹³
sekretarz stanu w Ministerstwie Œrodowiska, g³ówny geo-log kraju prof. Mariusz Orion Jêdrysek. Niewielkie, ale bardzo kompetentne grono uczestników mia³o okazjê do zapoznania siê ze szczegó³ami rz¹dowej ofensywy dywer-syfikacyjnej oraz nowymi mo¿liwoœciami jakie stwarza dla bran¿y wdro¿enie „Planu na rzecz odpowiedzialnego roz-woju”. Prelegentami byli m.in. urzêdnicy Ministerstwa Rozwoju, Ministerstwa Energii oraz przedstawiciele komi-sji sejmowych.
ŒWIAT
27.08–4.09. Odbywaj¹cy siê co cztery lata Miêdzyna -rodowy Kongres Geologiczny jest jednym z najwa¿niej-szych wydarzeñ w œrodowisku specjalistów, którzy zajmuj¹ siê naukami o Ziemi. Trzydziesta pi¹ta edycja wielkiej imprezy naukowo-komercyjnej, przygotowanej przez International Union of Geological Sciences (IUGS) oraz Geological Society of South Africa, odby³a siê tym razem w Kapsztadzie (RPA). W licz¹cej prawie 150 lat tradycji kongresów geologicznych jest to dopiero trzecia wizyta kilkutysiêcznej rzeszy jego uczestników w Afryce. Tema-tyka spotkania jak zwykle porusza³a wszystkie bez wyj¹tku dziedziny geologii i nauk pokrewnych, a publikacja mate-ria³ów w wydawanym przez IUGS kwartalniku Episodes oraz czo³owych czasopismach œwiatowych potrwa kilka lat. PIG-PIB wys³a³ liczn¹ reprezentacjê swych specjalis-tów, a tak¿e wspólnie ze s³u¿bami geologicznymi Hiszpa-nii, Irlandii, Portugalii i Wielkiej Brytanii przygotowa³ stoisko na targach towarzysz¹cych referatowo-posterowej czêœci spotkania. Liczne imprezy dodatkowe s¹ tradycyj-nie atutami spotkañ kongresowych. Tym razem uwagê przy-ci¹ga³y wycieczki tematyczne, o co nietrudno w tej nie-zwykle interesuj¹cej z geologicznego punktu widzenia czêœci Afryki.29–31.08. Ciesz¹ce siê zas³u¿on¹ renom¹ w œrodowi-sku geologów, górników i in¿ynierów budownictwa l¹-dowego stowarzyszenie ISRM – International Society for Rock Mechanics cyklicznie organizuje sympozja w ró¿nych krajach œwiata. Od dawna przygotowywane spotkanie w Turcji nieoczekiwanie stanê³o pod znakiem zapytania z powodu wojskowego zamachu stanu w tym kraju. Mimo wszystko sympozjum zorganizowane w miejscowoœci Nev-sehir, po³o¿onej w sercu malowniczej Kapadocji, odby³o siê, aczkolwiek z mniejsz¹ ni¿ planowano liczb¹ uczestników. Organizatorzy z Turkish National Society for Rock Mecha-nics nadali mu nazwê „Rock MechaMecha-nics & Rock Engineer-ing: From the Past to the Future”. Tematyka ponad dwustu zg³oszonych referatów obejmowa³a bardzo ró¿norodne aspekty mechaniki ska³ – od problematyki zwi¹zanej z pro-gnozowaniem trzêsieñ ziemi, poprzez utylitarne zastoso-wanie wiedzy teoretycznej w eksploracji naftowej, szczeli-nowaniu hydraulicznym, budowie podziemnych magazynów i tuneli drogowych, a¿ po asocjacje kulturowe i historyczne zwi¹zane z wykorzystaniem kamienia budowlanego.
4–7.09. ECSA 56 to akronim konferencji, która odby³a siê w Bremie (Niemcy) pod auspicjami miêdzynarodowej
organizacji Estuarine Coastal Sciences Association. Orga-nizatorem spotkania by³o wydawnictwo naukowe Elsevier. Pe³na nazwa konferencji brzmi „Coastal systems in transi-tion: From a ’natural’ to an ’anthropogenically-modified’ state”, co dobrze oddaje tematykê spotkania. Uczestnicy obrad z kilkunastu krajów œwiata omawiali ró¿norodne aspekty dzia³alnoœci ludzkiej w zurbanizowanych, gêsto zaludnionych regionach nadbrze¿nych, ze szczególnym uwzglêdnieniem zanieczyszczenia chemicznego i stanu sanitarnego wód przybrze¿nych oraz presji wywieranej na ekosystemy p³ytkowodne. Próbowano przede wszystkim odpowiedzieæ na pytanie jak u³o¿yæ relacje pomiêdzy sys-temami naturalnymi i antropogenicznymi, ¿eby nie dopro-wadziæ do pogorszenia stanu zarówno jednych, jak i drugich.
6–9.09. Uniwersytet w Granadzie jest podobnie jak PIG-PIB szczêœliwym posiadaczem unikatowego w skali œwiatowej urz¹dzenia SHRIMP model IIe/MC. Mikroson-da jonowa w hiszpañskim laboratorium IBERSIMS dzia³a nieco d³u¿ej ni¿ polska, bo od 2011 r., ale zasoby wiedzy praktycznej zgromadzonej w obu oœrodkach s¹ porów-nywalne, co daje im przywilej organizowania warsztatów dla naukowców zainteresowanych zastosowaniem techno-logii SHRIMP w swoich badaniach. Dlatego kolejne, ósme ju¿ spotkanie robocze po³¹czone ze szkoleniem obie insty-tucje przygotowa³y wspólnie, a odby³o siê ono w Grana-dzie. Podczas warsztatów omawiano i demonstrowano in situ zadziwiaj¹ce mo¿liwoœci aparatury, sposoby organiza-cji laboratoriów przygotowuj¹cych próbki oraz zastoso-wanie metod statystycznych do selekcji ziaren i analizy wyników.
8.09. Polsko-Duñskie Forum Biznesu z udzia³em pre-zydenta Andrzeja Dudy odby³o siê w Kopenhadze. Pod-czas pozornie niezwi¹zanego z geologi¹ spotkania oma-wiano jednak temat, który pozostaje w polu zainteresowañ geologów surowcowych – ruroci¹g Baltic Pipe. Magistrala o przepustowoœci rocznej 10 mld m3
, biegn¹ca pod wod¹ od miejscowoœci Avedore w okolicach Kopenhagii do Nie-chorza na Pomorzu Zachodnim, mog³aby po³¹czyæ syste-my gazowe Polski i Danii. Umo¿liwi³oby to bezpoœredni¹ dostawê gazu ziemnego z szelfu norweskiego, na którym operuje ju¿ PGNiG. Podczas ceremonii otwarcia forum prezydent Duda powiedzia³, ¿e studium wykonalnoœci pro-jektu zostanie przedstawione jeszcze w bie¿¹cym roku. Duñski operator systemu przesy³owego Energinet.dk poin-formowa³ w maju, ¿e gazoci¹g móg³by zostaæ ukoñczony w 2022 r.
780
