Joanna Zawadzka
"Hrabia August, poprzednik
Płoszowskiego- o zapomnianej
powieści Aleksandra
Mańkowskiego", Stanisława
Gierulska, "Zeszyty Naukowe WSP
Bydgoszcz".Studia Filologiczne z.5,
Bydgoszcz 1979 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 23/4 (78), 235
/ I I / GIERULSKA S t a n i s ł a w a : H ra b ia A ugust, p o p r z e d n ik P ł o - szow skiego - o zapom nianej p o w ie ś c i A le k sa n d ra Mańkow s k i e g o . " Z e s z y ty Naukow WSP B ydgoszcz", S t u d i a F i l o l o g i c z n e , z . 5» Bydgoszcz 1979» s . 4 0 - 5 3 .
A u torka a n a l i z u j e pow ieść Mańkowskiego z p u n k tu w id z e n ia r e a l i z a c j i n o w a to r s k ic h t e c h n i k a r t y s t y c z n y c h . Przedmiotem za i n t e r e s o w a n i a j e s t k o n s t r u k c j a b o h a t e r a . Wybór sposobu wypowie d z i ( d z i e n n i k a intym nego) um ożliw ia dwupłaszczyznowość n a r r a c j i : p ła s z c z y z n a z d a rz e ń opisywanyoh p r z e z n a r r a t o r a i kom entarz p s y c h o lo g ic z n y , w idoczny w s p o so b ie z a p i s u . Nowatorstwo p i s a r z a t k w i , zdaniem a u t o r k i , w s p o s o b ie p r e z e n t a c j i p r o b le m a ty k i mo r a l n e j (w y łą c z n ie w k a t e g o r i a c h p s y c h o lo g ic z n y c h ) i s p e c y f i c z n e j kom pozycji p o w i e ś c i . Mimo t o je d n a k o k r e ś l e n i e utworu Mań kowskiego ja k o p i e r w s z e j p o l s k i e j p o w ie ś c i m o d e r n is ty c z n e j (m. G ło w iń sk i) b u d z i z a s t r z e ż e n i a .
B P/78/45 J.Z aw .
/ I I / GŁĘBOCKI W iesław, MÓRAWSKI K a r o l: K u ltu ra w a lc z ą c a 1959- 19 4 5 . Z d ziejó w k u l t u r y p o l s k i e j w o k r e s ie wojny i o k u p a c j i . Warszawa 1979· WSiP, s s . 285, zł 4 5 ,
-A utorzy p o dejm ują p ró b ę u k a z a n ia d z ie jó w k u l t u r y p o l s k i e j pod o k u p a c ją h i t l e r o w s k ą , p r z e d s t a w i a j ą c je w dwóch, p rz e c iw staw nych n u r t a c h : n i s z c z ą c e j , rabunkowej h i t l e r o w s k i e j p o l i t y k i e k s t e r m i n a c y j n e j wobeo s z e ro k o p o j ę t e j k u l t u r y p o l s k i e j - ośw ia t y , l i t e r a t u r y , t e a t r u , muzyki, s z t u k p l a s t y c z n y c h , k s i ę g a r s t w a , b i b l i o t e k a r s t w a i t d . , a z d r u g i e j s t r o n y - k o n s p i r a c y j n e j kontxv a k c j i s p o łe c z e ń s tw a p o l s k i e g o , s ta n o w ią c e j p r z e z c a ł y o k re s t r w a n i a o k u p a c ji " d r u g i f r o n t " . Wydawnictwo p o w sta ło częściow o w o p a r c i u o m a t e r i a ł y z b ie r a n e p r z e z autorów p r z e d k i l k u l a t y do p ro je k to w a n e j wystawy m uzealnej p o św ię c o n e j z a g a d n ie n iu t y
tułowemu.