k a n o n iz a c y jn y c h . W czasie obrad w y ło n iła się p o trze b a pogłę bionej refleksji nad m ę c z e ń s tw e m tych w szystkich, którzy ponieśli śm ierć za C h ry stu s a pod rządami to ta litary zm u w sch o d n ieg o . Być m oże ta su g e stia z a o w o cu je w formie now ego s y m p o zju m na ten w łaśnie lemat.
Ks. H enryk M isztal
S P O T K A N I E W Y K Ł A D O W C Ó W P R A W A K A N O N I C Z N E G O W E W R O C Ł A W I U
W roc ław , 28 k w ie tn ia 1997 r.
Z in ic ja tyw y W y d z ia łu P ra w a K a n o n ic z n e g o i Ś w ie c k ie g o K ato lick ieg o U n iw ersy tetu L u b e ls k ie g o o d było się dnia 28 k w ietn ia 1997 r. we W r o c ła w iu doro cz n e s p o tk a nie w y k ła d o w c ó w p raw a ka n o n ic z n e g o w die c e z ja ln y c h i za k o n n y c h w yższ ych se m i naria ch d u c h o w n y c h w Polsce. T e m a te m refleksji tego sp e c ja listy c z n e g o grem ium była „ E u c h a r y s tia w praktyc e k anonicznej K o ś c i o ła ” . N a m ie jsc e obrad wybrany został W ro c ła w , z uwagi na zbliża ją cy się 46 M ię d z y n a ro d o w y Kongres E u ch a ry s tyczny. S p o tk a n ie r o z p o c z ę ło się M sz ą św ię tą k o n c e le b ro w a n ą w kaplicy M e tro p o litalnego S e m in a r iu m W ro c ła w sk ie g o , której p rz e w o d n ic z y ł Je go E k sce le n cja ks. bp E d w a r d Janiak. W homilii skierow anej do ucz es tn ik ó w Ksiądz B iskup wyraził u z n a nie za podję cie refleksji k a nonicz nej nad ta jem n icą E ucharystii w Kościele. W do ty c h c z a s o w y c h zjaz d ac h i s y m p o z ja ch o r g a n iz o w a n y c h w ram a ch p rzy g o to w a ń do K o n g re su we W ro c ła w iu p o d e j m o w a n o refleksję nad E u c h a ry s tią w aspekcie litur gic zn y m . h isto ry c z n y m i e k lez jalnym . O b ec n e spotkanie, p o d e jm u ją c aspekt praw ny E ucha rystii, stało się d o p e łn ie n ie m d o ty c h c z a s o w y c h rozw aż ań. Ksiądz B iskup w sk a zał na w y ją t k o w ą a ktualność podjętej pro b lem aty k i zw ła sz c z a we W ro c ław iu . Będąc w c e n tr u m prac K om ite tu o rg an iz ac y jn eg o , ukazał z a in te re so w an ie K ongresem E u c h a r y sty c z n y m ze strony w iernyc h w różnyc h cz ęścia ch św iata. Z ilu stro w a ł to p rz y k ła dem K o re a ń c z y k ó w , od trzech lat p r z y g o to w u ją c y c h się na d u c h o w e p rzeżycie tego w y d arze n ia, w którym p ra g n ą u cz es tn icz y ć w grupie kilkuset osób. Myśli te w p i sane zostały w cały d u c h o w y i d usz paste rski k o n te k st rozw aż ań K siędza Biskupa, który w sk az u ją c na ogrom p r z y g o to w a ń od strony m ateria ln ej i organiz acyjn ej, u w ra żliw iał j e d n a k na d u c h o w e p rze ży cia zw iązane z K o n g re sem E u cha rystycz nym we W roc ław iu.
S esja n a u k o w a o d b y w a ła się w auli sem inaryjnej. Z a in a u g u r o w a ł ją rektor M e tro po litaln e g o S e m in a riu m W r o c ła w s k ie g o ks. dr M arian Biskup. W itając uczestników i w y ra ż a ją c radość z tego spotkania, p rz y w o ła ł historię S e m in a r iu m W roc ław skie go, lic zą ce go sobie j u ż 106 lat, oraz w ielkie zasługi kole jnych pokoleń profesorów w form acji now y ch kapłanów , których ju ż ponad 1500 opuśc iło m ury tego s e m i narium . K sią dz R e k to r w y m ie n ił także zasługi w y b itn y c h k a nonislów , m.in. śp. ks.
bpa Józefa Marka. ks. prof. Jó z efa R ybc zyka , a z ż y ją c y c h ks. prof. J a n a D u d zia k a oraz aktualn ie w ykłada ją cyc h praw o kan o n icz n e z ks. prof. E d w a r d e m G ó re c k im na czele. Ksiądz R e ktor p rzy p o m n iał r ów nież m o ty w y , j a k ie z a d e c y d o w a ły o w y b o rz e W roc ław ia na miejsce 46 M ię d z y n a ro d o w e g o K ongre su E u c h a ry s ty c z n e g o . Otóż Ojciec święty Jan Paweł II w ybra ł W ro c ław , p o n ie w a ż b a rd z o chciał, aby obec ny Kongres odbył się w tej części E uropy, która p rz e ż y ła cz as p r z e ś la d o w a ń i m ęczeństw a. Zależa ło Mu też, aby to w y d a rz e n ie m ia ło m ie jsc e w Polsce, skąd wyszła idea w oln ości, inspirując także inne narody.
Następnie ks. A ndrzej Dzięga. prodzie kan W y d z ia łu P ra w a K a n o n ic z n e g o i Ś w i e ckiego KUL, odczytał Słow o ks. abpa Jó z e fa K o w alc zy k a , n u n c j u s z a a p o s to ls k ie g o w W arszawie, do u cz estników spotk ania, w którym K siądz A rc y b is k u p ży c zy ł g łę b o kich przem yśleń i refleksji, po d k reśla ją c a k tu a ln o ś ć r o zw aż ań k a n o n is ty c z n y c h na temat Eucharystii p o d e jm o w a n y c h w łaśnie we W ro c ła w iu - m ie śc ie K ongresu.
Głó wny nurt refleksji naukow ej sta now iły referaty w y g ło s z o n e p rz e z ks. prof. Jana Krucinę, o. prof. B ro n isław a Z u b e rta i ks. prof. H e n r y k a M iszta la. S ło w o wstę pne i w p ro w a d ze n ie w te m aty k ę p rze d staw ił ks. prof. M a ria n Stasiak, dziekan W ydzia łu Prawa K an o n ic zn e g o i Ś w ie c k ie g o KUL. S to s o w n y k lim a t do refleksji kanonicznej w ytw orz ył referat ks. prof. Ja n a Krucin y, k tó re g o z a s a d n ic z y w ąte k ro zw ażań k once ntrow ał się wokół g łó w n eg o hasła K o n g re su , m ia n o w ic i e E u c h a ry stia a w olność. Tak zre d ag o w an y temat m o ty w u je m.in. w y b ó r W r o c ła w ia ja k o m ia sta w tej części Europy, która w y zw ala się ku wolności. W k o n te k st ro z w a ż a ń w pisane zostały aktualn e spraw y polskiej rz e c z y w is to śc i p o lity cz n ej, społecznej i gospodarczej, spotę gow ane ostatnio, także p o p r z e z prace nad n o w ą K onstytuc ją . Spotykają się one i syntetyzują w sposobie r o z u m ie n ia w olnośc i, k tó ra m a ró w n ie ż konota cje prawne. W arto dodać, że ks. prof. K ru c in a w n ió sł istotny w kład w p rzygotow a nie K ongresu od strony zało żeń tc o lo g ic z n o - id e o w y c h .
Referat o. prof. B ronisław a Z uberta w y a k c e n to w a ł relacje p o m ię d z y k a p ła ń s tw e m hierarchicznym a Eucharystią. P rz y w o łu ją c naukę Kościoła, m ó w c a w s k a z a ł zarazem na brak koherencji z tą nauką w redakcji w ielu k a n o n ó w p ra w a k a n o n i c z n e g o d o t y czących E ucharystii. M iędzy innymi ocenił j a k o zbyt m in i m a l is ty c z n c s f o rm u ło w a n ie kodeksowe nakładające na w iernyc h o b o w ią z e k K o m u n ii św iętej p rz y n a jm n ie j raz w roku. P owołując się na p raktyc zne d o ś w ia d c z e n ie zw rócił u w a g ę m .in. na istn ie ją c e n ie bez piec ze ństw o w iąz an ia przez niektórych k ap ła n ó w ce le bra cji E u ch a ry s tii
ze sty pendiam i m szalnym i.
Referat w y głosz ony przez ks. prof. H e n r y k a M is z ta la w sk a z a ł na E u c h a ry s tię j a k o źródło życia d u c h o w e g o za rów no osób d u c h o w n y c h , ja k i św ie c k ic h , ilustrując to szeregiem p rzykładów z żyw otów św ię ty ch polskiej hagiografii. P o c z y n a ją c od św. W ojciecha, którego m ę c z e ń sk ą śm ierć p o p r z e d z ił udział w E u ch a ry s tii i p rzyjęcie Komunii świętej, aż po postacie św ię tych w sp ó łc z e sn y c h , m ó w c a w sk a z y w a ł na euc harystyc zny rys ich świętości.
P row adzący tę część obrad ks. prof. E d w a r d G ó re ck i p o d su n ą ł do ro z w a ż e n ia u czestnikom niektóre wątki dyskusyjne. W trakcie dyskusji z w r ó c o n o się do ks. prof.
Ja na K ruc iny z p ro śb ą o d o p o w ie d z e n ie dotyc zą ce dzisie jsze go p o jm o w a n ia wolności w sytuacji, gdy w sp ó łc ze sn y c z łow ie k chce być nie tylko odbiorcą, ale tw órcą praw a dla siebie, w tym także p raw a m oralnego. O. prof. Z u b crt po d cz as dyskusji wskazał na p o tr z e b ę k sz ta łto w a n ia eu c h ary sty c zn e j pob o żn o ś ci k apłańskiej. P odał m.in. przy kład k ap łan ó w , któ rzy p rac u jąc n a u k o w o i mając za p e w n io n e utrzym anie spraw ują c o d z ie n n ą E u c h a ry s tię n ie za leż n ie od o tr z y m a n y c h sty p e n d ió w m szalnych. Ks. prof. M is zta l po d cz as dyskusji w yjaśnił, iż ch o c ia ż św ię tość rea lizuje się w Kościele i p o p rz e z Kościół, to je d n a k spełnia się ona ró w n ie ż tam, gdzie prze kra cza m y ramy jurysdykcyjne.
W ten w ąte k dyskusji w łączył się Jego E m in e n c ja ks. kard. H enryk G ulbinow icz. m e tro p o lita w ro c ła w sk i, który ja k o g o sp o d a rz sw oją o b e c n o ś c ią zaszczycił to spotkanie. W sło wie pasterskim do uc z e s tn ik ó w od w o łał się do zw ią za n y ch z sakra m e n tem E u ch a ry s tii d o św ia d c z e ń K o ścio ła w roc ła w skiego. O k az ało się, iż nawet p o p rz e z dane s ta ty sty c zn e do ty c z ą c e ilości ud zielo n y c h Kom unii św ię tych można o d cz y ta ć ogrom posługi duszpasterskiej k apłanów , także w konfesjonale. Za o rg an iz a cję tej posłu gi, zda nie m K się d za K ardynała, ponosi g łó w n ą od p o w ie d z ia ln o ść p ro b o sz c z parafii. Z w y p o w ied z i K się d za K a rd y n a ła prze bijał p o z y ty w n y w izerunek m ło d e g o p o k o le n ia kapłanów .
W drugiej części obrad k o m u n ik a t pt. U d zielanie K o m u n ii św. ka to lik o m żyjącym w zw ią zk a c h n ie sa k ra m e n ta ln y c h p rze d staw iła pani m gr lic. E lż bieta Szczot, p o ru sza jąc doniosły d u sz p aste rsk o p roblem p e łnego udziału w życiu e u c harystyc znym osób ży jąc y ch w u niones irre g u la re s. W k o m u n ik a cie tym za p re z e n to w a n e zostało s ta n o w isk o K o śc io ła określa ją ce (w aspekcie n o r m a ty w n y m ) sytu ację ży c io w ą tych osób w relacji do życia s a k ra m en taln e g o . Uczestnicy dyskusji w skaz yw ali na wiele tr udności ro d z ą c y c h się w p rak ty c e pastoralnej, m.in. o d n o śn ie do pogrzebu katolic kie go tych osób, ich udziału w uro c z y sto śc ia c h religijnych, np. pierw szej Komunii świętej dziecka.
W y s tą p ie n ie ks. dra M ie c z y s ła w a G ło w a c k ie g o z Siedlce d o ty c zy ło nauki o E u ch arystii w cało ści w y k ła d ó w p raw a k an o n ic z n e g o w se m in a ria ch . R o z w a ż a n ia swoje um ie śc ił w ko n te k ście ra tio stu d io ru m o b o w ią z u ją c e g o w w y ż sz y c h sem inariach d u c h o w n y c h oraz podkreślił istniejące, je g o z da nie m , m o ż liw o śc i pełnej harm onizacji w y k ła d u p raw a k an o n ic z n e g o o Eucharystii z innymi d y sc y p lin a m i w ykładanym i w se m in a ria c h , sz cz eg ó ln ie z zakresu sak ra m en to lo g ii. Z ilu stro w a ł to odniesieniem norm k a n o n ic z n y c h do w ykładu p ro w a d z o n e g o z zakresu liturgii czy też teologii do g m a ty c z n e j.
W y p o w ie d z i księży p ro fe so ró w w czasie dyskusji w sk az y w ały na potrze bę inter d y s c y p lin a rn e g o w ykładu o b e jm u ją c e g o różne aspekty sa k ra m e n to lo g ii, w tym r ó w nież w y k ła d u o Eucharystii. P ro w a d z ą c y tę cz ęść dyskusji o. dr M ie c z y s ła w W oź nia k z W y ż s z e g o S e m in a riu m D u c h o w n e g o 0 0 . S ale zja n ó w w Łodzi p o d zięk o w ał z a ró w n o p re le g e n to m , ja k i u cz es tn ik o m dyskusji za bardzo kla ro w n e i konkretne w y p o w ied z i, któ rym i ubogacili nasze obrady.
O p uszczając W rocław byliśmy bardziej św ia d o m i w ielkości w y d a r z e n ia , któ reg o za miesiąc to m iasto miało być św iadkiem . Po raz p ie rw sz y w p o n ad tysi ącletniej historii K ościoła w P olsce będzie m iał m iejsce na naszej ziem i M ię d z y n a ro d o w y Kongres Eucharysty czny. Eucharystia, bę d ą c a sa m ym sercem ży c ia K ościoła, odsłoni nie tylko sw oją rzeczyw istość religijną, lecz dla w sp ó ln o ty ekle z ja ln e j będzie zarazem publicznym z a m a n ife sto w a n iem wiary.
E lżb ie ta S zc zo t
S P R A W O Z D A N IE ZE S P O T K A N I A W Y K Ł A D O W C Ó W P R A W A K A N O N IC Z N E G O
W W Y Ż S Z Y C H S E M IN A R I A C H D U C H O W N Y C H W P O L S C E K a tow ic e-P ancw niki, 16 k w ietn ia 1998 r.
W ydział P ra w a K an o n ic zn e g o i Ś w ieck ieg o K a to lic k ie g o U n iw e r sy te tu L u b e l s k ie go organizuje d oroczne sp otka nia w y k ła d o w c ó w p r a w a k a n o n i c z n e g o w d ie c e z ja l nych i z a konnych w yższ ych se m in a ria ch d u c h o w n y c h w Polsce. D n ia 16 k w ietn ia
1998 r. odbyło się kolejne spotkanie, tym r az em w k la sz to rz e O jc ó w F ra n c is z k a n ó w w Kato w ic a c h - Pane wnikach.
Refleksji kanonistycznej i te ologicznej p o d d a n o te m at „ K a p ła ń s tw o p o w s z e c h n e a kapłaństwo h ie ra rc h ic zn e” . Inspirac ją do p o d ję c ia tej te m aty k i były liczne dyskuje p o d ejm o w an e ostatn io w różnych g r em iach o m o ż liw o śc i w ię k s z e g o z a a n g a ż o w a n ia w iernych św ie ckic h w życiu w sp ó ln o to w y m K ościoła, zw ła sz c z a K o ścio ła w Europie Z achodniej. To zagadnienie nie je s t i nie m oże p o zo s tać obce K o śc io ło w i w P o l sce. P ro b le m a ty k a ta je s t często p o d e j m o w a n a w na u c z a n iu O jc a św ię te g o Ja n a Pawła II. W zw iązku ze zbliża ją cym sie w ielkim Ju b ile u sz e m R oku 2 0 0 0 p a p ie ż Jan Pawct II wydał 10 listopada 1994 r. list aposto lski T ertio m ille n n ia a d v e n ie n te do biskupów, d u c h o w ie ń stw a i w iernych św ie ckic h, do ty c z ą c y p r z y g o to w a ń do tego Jubileuszu. D okum ent ten nakre śla ja s n o i p rec y zy jn ie szlak, który m a p r o w a d z ić Kościół, a z nim całą ludzkość do roku d w u ty s ię c z n e g o , by o ż y w ić wiarę i w rócić do źródeł zbawienia. W s p ó łcz esn e nurty życia w y m a g a ją r ó w n i e ż od kan o n istó w refleksji nad aktualn ym i spraw am i życia Kościoła.
S potkanie w y k ład o w c ó w p raw a k an o n ic z n e g o ro z p o c z ę ł o się M s z ą św ię tą k o n c e le brow a ną w kaplicy se m inaryjnej klasztoru. P rz e w o d n ic z y ł jej ks. bp P iotr Libera, biskup p om ocniczy katowicki. P rz ybyłych uc z e s tn ik ó w s p o tk a n ia p o w ita ł na p o cz ątku Mszy świętej o. dr D am ian Szojda O FM , prze łożony P row inc ji W n i e b o w z i ę c ia N M P Z akonu Braci M n ie jsz y ch (O jcow ie F ra ncisz kanie). B p Piotr L ibera, n a w ią z u ją c do perykopy ew a ngelicz nej, w sk az ał w homilii na m ie jsc e p r a w a w ż yc iu Kościoła. S tw ierdził również, że dla całości form acji se m in a ry jn e j istotna j e s t r ó w n ie ż nauka praw a kanonicznego.
