Prezentacja | Synteza | Raport "E-rozwój. Cyfrowe technologie a gospodarka"

Plan prezentacji

1. Perspektywa: rewolucje technologiczne a gospodarka 2. Koszty transakcyjne

3. Wpływ ICT a gospodarkę

4. Wyzwa ia stoją e przed polską gospodarką

dr Aleksa der Łaszek 12 IV 2018

1. Perspektywa: wzrost gospodar zy jest współ zes y zjawiskie

Źródło: Maddison database

Czas potrzebny na podwojenie PKB per capita Czas w latach

Przed rewolu ją prze ysłową wzrost gospodarczy ył zbyt wolny, by ył odczuwalny w trakcie ży ia złowieka.

1,146 143 ₄₆ 1,453 138 ₄₁ 4,460 170 34 1,830 734 33

Rok 1 do 1750 Rok 1750 do 1900 Rok 1900 do 2010

1. Perspektywa: ros ą a szy kość adapta ji te h ologii

Rewolucja ICT postępuje szybciej iż rewolucja prze ysłowa – nowe technologie szybciej rozprzestrze iają się.

30 25 10 10 9 10 2.5 15 39 2.5 14 5 6 2.5 0 10 20 30 40 50 60 70 elektry z ość telefony stacjonarne telewizory komputery osobiste Internet telefony komórkowe smartfon

pierwszych 10% gospodarstw dowmocyh kolejne 30% gospodarstw domowych

Ilość lat potrze y h a rozprzestrze ie ie się te h ologii do gospodarstw do owy h w USA Czas w latach

1. Perspektywa: definicje

ICT - Teleinformatyka, ICT – poję ie o ej ują e szeroki zakres wszystki h te h ologii

u ożliwiają y h prze howywa ie, przetwarza ie i przesyła ie i for a ji Koszty transakcyjne – akłady zasu i pie iędzy związa e z zawiera ie tra sak ji

o ej ują e: wyszuka ie i porów a ie ofert, ego jowa ie waru ków i póź iejsze egzekwowanie umowy

Rewolucja prze ysłowa pozwoliła na asową produk ję i transport dóbr, a rewolucja ICT zmienia sposób, w jaki przetwarzamy i przesyła y dane.

2. Koszty transakcyjne: koszt poszukiwania

1. Łatwość znalezienia bardziej wyspecjalizowanych ofert

2. Łatwość porównywania cen masowych towarów (shop-boty)

Internet ułatwia znalezienie najbardziej pasują ej nam oferty.

7.4 0.6 0.7 0 1 2 3 4 5 6 7 8 uśred io y kurs banków Cinkciarz.pl Walutomat.pl

Koszt wymiany 100 EUR na PLN i z powrotem na EUR

Euro

2. Koszty transakcyjne: weryfikacja kontrahenta

• Cabral i Hortacsu (2010): pierwsza negatywna opinia zmienia śred i tygodniowy 8% wzrost sprzedaży użytkow ika w 5% spadek; kolejne złe opinie są bardziej prawdopodobne aż o jed ą zwartą (eBay).

• Ba i Pavlou (2002): pozytywne opinie i budowanie reputacji pozwala sprzedawcom na dyktowanie wyższy h cen, w sz zegól oś i, gdy produkt jest drogi i oszustwo oże ieć kosztowniejsze konsekwencje (eBay).

• Lewis i Zerwas (2016): hotele o lepszych opiniach na portalach ają o 25% wyższe o łoże ie i o 9% wyższe ceny (tripadvisor, hotels.com, expedia)

Asymetria informacji to sytuacja, w której np. sprzedają y wie o przedmiocie transakcji znacznie wię ej iż kupują y. Fu k jo ują e w Internecie mechanizmy reputacyjne za ezpie zają kupują y h i pozwalają na rozwój rynku.

Źródło: Cabral i Hortaçsu (2010), The Dynamics of Seller Reputation: Theory and Evidence from eBay; Ba I Pavlou (2002), Evidence of the Effect of Trust Building Technology in Electronic Markets: Price Premiums and Buyer Behavior; Lewis i Zervas (2016). The Welfare Impact of Consumer Reviews: A Case Study of the Hotel Industry

2. Koszty transakcyjne: efekty skali

Platformy internetowe od lokowują pote jał korzystnych transakcji, które w przeszłoś i nie za hodziły, po ieważ kupują y i sprzedają y nie mogli się z aleźć lub sobie nie ufali.

Źródło: Gemius 0.1 0.2 0.4 0.9 2.1 2.7 7.2 13.1 16.4 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18

Li z a użytkow ików wy ra y h platfor i ter etowy h

. Wpływ ICT a gospodarkę

PKB per capita USA Logarytm naturalny

Spowolnienie wzrostu gospodarczego w ajwyżej rozwi ięty h państwa h po 2000 roku wywołało dyskusję o spowal iają y postępie technicznym.

8.5 9 9.5 10 10.5 11 1 9 0 0 1 9 0 4 1 9 0 8 1 9 1 2 1 9 1 6 1 9 2 0 1 9 2 4 1 9 2 8 1 9 3 2 1 9 3 6 1 9 4 0 1 9 4 4 1 9 4 8 1 9 5 2 1 9 5 6 1 9 6 0 1 9 6 4 1 9 6 8 1 9 7 2 1 9 7 6 1 9 8 0 1 9 8 4 1 9 8 8 1 9 9 2 1 9 9 6 2 0 0 0 2 0 0 4 2 0 0 8 2 0 1 2 2 0 1 6

Nowe firmy – widoczne w rachunkach narodowych

Tradycyjne firmy – wzrost wydaj oś i widoczny w rachunkach narodowych

Bank Światowy (2016): iędzy 1993-2007 firmy lotnicze w USA zwiększyły o 1/3 wykorzystanie

miejsc; UPS dzięki algorytmowi i i alizują y h lewe skręty osz zędza 45 mln litrów paliwa; wietnamskie firmy za awiają e online pod oszą wydaj ość o 3.6 pkt. proc. od innych

Cardona, Kretschmer i Strobel (2013): przegląd 29 prac z lat 1994-2011: wzrost inwestycji w kapitał

ICT o 10% podnosi wzrost produktyw oś i o 0,5–0,6 pkt. proc.

Wzrost dobrobytu konsumenta – trudniej mierzalny, wiele ezpłat y h usług

płat e listy = > email

SMS i połą ze ia telefoniczne => messenger, Skype gazety => blogi, portale

tradycyjne encyklopedie - >wikipedia kino, telewizja => youtube

. Wpływ ICT a gospodarkę

Tylko zęść wpływu ICT na gospodarkę jest wychwytywana przez tradycyjne statystyki takie jak PKB.

. Wpływ ICT a gospodarkę: owe sektory

Sektor ICT w 2015 roku % PKB 2015 rok; *2014 rok

OECD do sektora ICT zali za produk ję ko puterów, wyro ów elektro i z y h i opty z y h, i for a ję i ko u ika ję w ty działal ość wydaw i za i adaw za , teleko u ika ję, oprogra owa ie i usługi w zakresie i for a ji .

Tylko niewielka zęść aktyw oś i gospodarczej w Polsce jest związa a z produk ją dóbr i usług związa y h z ICT.

Źródło: OECD 4.0% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% Mek syk Gr ec ja Por tug al ia Nor we g ia* W łohy _Polsk a Aust ri a B el gi a Isl an di a Sło wei a Kana da * Sło waja _Łotw a Chi le Da ni a Ho la nd ia Fr an cja Est oni a Ni em cy W ęgry W . B ry tan ia Cz ec h y Fi n lan di a Sz waj car ia U SA Sz we cja Ko rea Ir lan di a*

. Wpływ ICT a gospodarkę: wpływ a wzrost PKB

Wpływ ICT a wzrost gospodar zy

Śred ia z lat 99 - 6; ICT i ICT to dwa róż e sposo y osza owa ia wpływu ICT

Inwestycje w ICT w latach 1993–2016 pod iosły polskie PKB o 10%-15%, co oznacza ponad 5 tys. zł na oso ę.

Źródło: Total Economy Database

0% 1% 2% 3% 4% 5% G rec ja Wło hy po rt ugal ia Da ni a Nie mcy Fran cja Ho la n di a Fi nl a nd ia Au stri a B el g ia Ch or w acj a Hi szpa nia Cypr Słowe i a Węgr y Szw ecj a Czech y Lukse mbu rg M al ta Irl an di a Pol ska Bułgar ia Es ton ia Ru mun ia Łot wa Słowa ja Lit wa Ja pon ia W. B ry ta ni a USA Kor ea Pd .

. Wpływ ICT a gospodarkę: zas

Korzystanie z Internetu to przede wszystkim wydatek czasu a nie pie iędzy.

Źródło:Goolsbee, A. i P.J. Klenow (2006), Valuing Consumer Products by the Time Spent Using Them: An Application to the Internet, szacunki FOR na podstawie Gemius.

Goolsbee i Klenow (2006) w USA gospodarstwa domowe przez a zają na korzystanie z Internetu:

- 0,3% swoich pie iędzy - 7% swojego czasu

Szacujemy, że czas jaki Polacy spędzili w 2017 roku w Internecie poza swoją pra ą (prawie 11 mld zł godzin) jest wart ponad 110 mld zł, czyli ok. 5% polskiego PKB.

4. Wyzwania: administracja

Wykorzysta ie I ter etu do ko taktu z ad i istra ją rok

% o ywateli w iągu ostat iego roku

Mały zakres wykorzystania Internetu w relacjach obywatela z ad i istra ją powoduje niepotrzebne koszty dla obu stron.

Źródło: Ko isja Europejska

30% 0% 20% 40% 60% 80% 100% R u m u n ia Bu łga ria Wło hy P ol ska C ze ch y C h o rw ac ja C yp r Mal ta Li tw a P or tu gal ia Sło w e ia Wę gr y Sło w a ja Gr ecja Hi szp a n ia Irl and ia W. B rytan ia B e lgi a N iem cy Aus tr ia Fr an cja Łotw a Lu ksem b u rg Ho lan d ia Esto n ia Szw ecj a Fi n la n d ia Dan ia

. Wyzwa ia: otwartość da y h pu li z y h

Otwartość da y h pu li z y h Szacunki Open Knowledge International

W iąż wiele informacji ędą y h w posiadaniu administracji jest trudno dostęp e dla sektora prywatnego.

Źródło: Opra owa ie włas e FOR a podstawie da y h z: Open Knowledge International, 2017

49% 0% 25% 50% 75% 100% P or tu gal ia C h o rw ac ja Bu łga ria G rec ja Wło hy Sło w a ja Aus tr ia P ol ska Sło w e ia C ze ch y N iem cy R u m u n ia B e lgi a Szw ecj a Ho lan d ia Łotw a Da ni a Irl ad ia Pł . Fi n la n d ia Fr an cja W. B rytan ia 0% 0% 0% 0% 30% 45% 45% 65% 65% 65% 80% 80% 80% 85% 100%

Włas ość zie i Wydatki państwa Jakość wody Lokacje Rejestr firm Prognozy pogody Mapy krajowe Wyniki wyborów Projekty prawodawstwa Prawo krajowe Jakość powietrza Granice administracyjne Zamówienia publiczne Statystyka krajowa Budżet państwa

Stopień dostęp oś i da y h pu li z y h Szacunki Open Knowledge International

4. Wyzwania: nowe realia gospodarcze

Regulacje tworzone z yślą o XX wiecznych przedsię iorstwa h prze ysłowy h nie pasują do realiów XXI wieku.

Szereg regula ji ie uwzględ ia ros ą ej roli platfor i ter etowy h ezpośred io łą zą y h kupują y h i sprzedają y h

1. U ezpie ze ia społe z e 2. System podatkowy

3. Kodeks pracy

. Wyzwa ia: iepew ość

Największe ariery dla rozwoju przedsię iorstw /

Odsetek fir zgłaszają y h da y pro le

Problem nieprzewidywalnych zmian prawa, w tym prawa podatkowego dotyczy ałej polskiej gospodarki, ale firmy najbardziej innowacyjne są nim szczególnie dotk ięte.

Źródło: Opra owa ie włas e FOR a podstawie GCR /

0% 5% 10% 15% 20%