Mirosław Kisiel
"Dokształcanie i doskonalenie
zawodowe nauczycieli przedmiotów
estetycznych", oprac. Violetta
Przerembska, Łódź 2004 : [recenzja]
Nauczyciel i Szkoła 3-4 (28-29), 222-224
Mirosław Kisiel
Recenzja książki: Violetta Przerembska (red.),
Dokształcanie i doskonalenie zawodowe
nauczycieli przedmiotów estetycznych
Wyd. UŁ, Łódź 2004, s. 181.
Reform a oświaty, której początek m ożna datow ać na 1999 rok, spow odowała w iele zm ian w system ie edukacyjnym naszego kraju. O bserw owane przeobra żenia dotknęły w szystkich szczebli edukacji, w ty m także kom petencji zawodowych nauczycieli m uzyki, sztuki, w iedzy o kulturze i plastyki. Dzisiaj jesteśm y św iadkam i, że uzyskany przez absolw enta w yższej uczelni dyplom ukończenia kierunku w zakresie edukacji artystycznej nie stanowi potw ierdzenia zam kniętej i skończonej sum y w iedzy, lecz tylko pośw iadczenie uzyskanej przez niego potencjału um iejętności, w tym przygotow ania do pracy i dalszego perm anentnego dokształcenia się i doskonalenia zawodowego. N auczyciele w różnym okresie swojej kariery zawodowej stym ulow ani przez w ładze ośw ia towe skłaniająsię do m odyfikacji swojego w arsztatu pracy, dokonująrcorganizacji nabytych dośw iadczeń i nawyków. C zynnikam i w pływ ającym i na zw iększone zapotrzebow anie w zakresiesam o k ształccn iasąró w n ieżciąg łe zm iany w ym ogów program ow ych oraz osiąganie kolejnych szczebli aw ansu zawodowego. Efektem zaakcentow anych działań jest także upodm iotow ienie i uatrakcyjnienie procesu pow szechnej edukacji artystycznej w szkołach ogólnokształcących i placów kach kształcenia pozaszkolnego. W ażnym aspektem jest w yjście naprzeciw zainte resow aniom estetycznym dzieci i m łodzieży, aktyw izacja uczestników zajęć, przeciw działanie zagrożeniom jak ie niesie w spółczesność oraz w ym ogom zinte growanych form aktyw ności artystycznej.
Recenzow ana praca zbiorowa pt. „D okształcanie i doskonalenie zawodowe nauczycieli przedm iotów estetycznych” przygotow ana pod redakcja V ioletty Przerem bskiej zaw iera teksty autorów w yw odzących się z różnych środowisk akadem ickich kraju (Słupsk, Łódź, Rzeszów, Zielona G óra, Bydgoszcz, Poznań, O lsztyn, Kielce) oraz z zagranicy (Białoruś, U kraina). W spółautorzy tomu poruszyli niektóre aspekty w spółczesnego w ychow ania estetycznego dzieci i m łodzieży, z preferencją problem atyki pcdcutologicznej. Wśród wielu poglądów
Mirosław Kisiel - Recenzja książki: Violetta Przerembska 223
na plan pierw szy w ysunięto tem at dotyczący roli nauczyciela przedm iotów estetycznych w procesie w drażania reform y polskiego szkolnictw a oraz pro- fesjogram w spółczesnego nauczyciela w obec nowych potrzeb i w yzw ań edu kacyjnych. W kilku opracow aniach przedstaw iono kom petencje i stopień przygotow ania nauczycieli do w ykonyw ania zawodu w now ych w arunkach organizacyjno-strukturalnych, oraz dokonano próby oceny aktualnego modelu kształcenia i w ychow ania przez sztukę. W iele uw agi pośw ięcono różnorodnym form om integracji, now ym sposobom kształcenia w zakresie przedm iotów artystycznych z dom inantą muzyki. A kcent w kilku w ypow iedziach położony został na istotny problem skuteczności i efektyw ności szkolnych i pozaszkolnych oddziaływ ań dydaktycznych i wychowaw czych przez sztukę. D yskurs naukow y na tem at „D okształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli przedm iotów estetycznych” objął sw ym zasięgiem dw udziestu jed en prelegentów. Poniżej przedstaw ione zostały szczegółowe problem atyk i poruszancprzcz poszczególnych autorów:
Barbara Nowak: „Kompetencje m uzyczne nauczycieli edukacji elem entarnej”; Jarosław Chaciński: „Kompetencje nauczyciela muzyki w obliczu przem ian kulturowych (dyskurs pom iędzy narodow ą a w ielokulturow ą koncepcją edukacji muzycznej)”; A nna Pikała: „Form y dokształcania i doskonalenia zawodowego w opinii nauczycieli m uzyki, sztuki”; Violetta Przerembska: „K ształcenie literackie a kształcenie m uzyczne (w świetle pomocy dydaktycznych dla szkół ponadpodstawowych)”; Lucjan Cieślak: „Reform a program u nauczania prze dmiotu m uzyka w szkołach podstawowych i oblicza jego realizacji”; K rystyna Juszyńska: „Cykl konkursów Łódzkie skrzydła inspiracją aktyw ności artystycznej dzieci i m łodzieży”; Lidia K ataryńczuk-M ania; „Świadomość nauczycieli muzyki pełnionych przez nich ról w społeczeństwie”; A leksandra Wieloch: „Zadania nauczycieli muzyki w świetle potrzeb edukacyjnych i przem ian oświatowych”; Jolanta Pałka, Edyta Kocięba-Goździela: „Pedagogika zabaw y w pracy nauczyciela m uzyki”; M irosław Dymon: „Im prowizacja instrum entalna (fortepianowa) na kierunku edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej”; Alicja Tupieka- Buszmak: „Testy myślenia dywcrgcncyjncgo w skaźnikiem efektywności pra cy nauczyciela przedm iotów estetycznych (analiza badań własnych)”; Piotr Soszyński: „O ferta szkoleniowa ośrodków doskonalenia nauczycieli adresowana do nauczycieli przedm iotu sztuka”; Jacek Szczeciński: „Kompetencje wychowawcze i edukacyjne nauczyciela a nauczanie przedm iotu w iedza o kulturze w szkołach ponadgim nazjalnych”; Violetta Przerembska: „Korelacja m iędzyprzedm iotowa: muzyka - historia. O kilku inspiracjach z pedagogiki muzycznej okresu m iędzy wojennego”; A nna Pikala: „Twórczość pedagogiczna nauczycieli muzyki (sztuki) - propozycje działań kreatyw nych z m łodzieżą szkolną”; Anna Jeremus: „Studium emisji glosu - form ą dokształcania zawodowego nauczycieli”; Lidia Rudenko:
224 Nauczyciel i Szkoła 3-4 2005
„Współczesne tendencje w wychowaniu muzycznym. Program w ychowania mu zycznego D ym itra Kabalewskiego”; Halyna Nikolayi: „Rozwój powszechnej edukacji muzycznej na U krainie”; Świetlana Naumienko: „System doskonalenia zawodowego nauczycieli m uzyki na U krainie”; Helena Polakowa: „Doskonalenie poziomu edukacyjnego i przygotowanie przyszłego nauczyciela m uzyki”; Taisja Korálová: „D oskonalenie kształcenia metodycznego nauczycieli muzyki na Bia łorusi”.
R ecenzow ana praca pt. „D okształcanie i doskonalenie zaw odowe nauczycieli przedm iotów estetycznych” przygotowana pod redakcją V. Przerem bskiej liczy 181 stron, zaw iera liczne tabele i w ykresy podkreślające i dopełniające przed staw ione przez niektórych autorów w yniki badań. M ateriał faktograficzny i iko nograficzny niew ątpliw ie w zbogaca podane inform acje. N a uwagę zasługuje dobra adiustacja tekstu i popraw ność szaty graficznej. K siążka została w ydana w miękkiej oprawie.
Z treścią całej pracy lub poszczególnych jej artykułów pow inni zapoznać się nauczyciele akadem iccy przygotow ujący studentów na kierunkach artystycznych do pracy nauczycielskiej oraz sam i studenci. N iniejsza publikacja um ożliw ia w gląd w stan edukacji artystycznej unaoczniając rozterki i nadzieje w ynikające z dokonujących się przem ian ośw iatowych w naszym kraju. Przygotow ana pod redakcją V iolctty Przerem bskiej publikacja niew ątpliw ie stanow ić będzie inspirację do dalszych pedagogicznych przem yśleń i poszukiw ań badawczych w obszarze w ychow ania estetycznego.