• Nie Znaleziono Wyników

Zsylifikowana fauna górnojurajska z trzeciorzędowych kontynentalnych rumoszów oraz gruzów krzemieni i zsylifikowanych wapieni okolic Ostrowca Świętokrzyskiego

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Zsylifikowana fauna górnojurajska z trzeciorzędowych kontynentalnych rumoszów oraz gruzów krzemieni i zsylifikowanych wapieni okolic Ostrowca Świętokrzyskiego"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)
(3)
(4)

zOw profilu zapemien polji marginalnych okolic Ko-rozar i K~t6w Denkowskich i obrazuje uziarnienie Ilutochtonicznych lub prawie autochtonicznych (elu-wialnych) krzemionkowych. pokryw wietrzeniowych. Drugi - jest typowy dIa Arodkowych i g6rnych partii serii rumosz6w oraz gruz6w i obrazuje uziarnienie allochtonicznych, redeponowanycn pokryw krzemion-kowych. Wysoka zawartoA~ we frakcji zwirowej tych ostatnich - ostrokraw~zistego materialu druzgoto-wego, pochcdUlcego z silnej mechanicznej dezintegra-cji krzemieni, wysoka zawarto~e frakcji piaskowej orez drobno i grubozwirowej, w sklad ktorych wcho-dzi gl6wnie kwarc terygeniczny (tj. material obcy eluwialnym pokrywom krzemionkowym), kt6rego najbJiZszym zr6dlem moglyby bye osady retyko-liasu dowodzi, ze .s~ to osady transportowane kr6tkotrwa-tymi (brak tekstur warstwowych) potokami wodnytni o wielkiej sile no~nej i duzej prEldko~ci. Depozycja tych osad6w miala najprawdopodobniej charakter fangiomeratowy, a transport zblizony byl do po-wierzchniowo splywaj~cych potok6w ziemno-wodnych (murow). Ksztalt krzywych uziarnienia typu II oraz brak Mad6w wysortowania materialu wykazuje duze podobienstwo do .uziarnienia stozk6w naplywowych (fangiomerat6w) okresowo lub epizodycznie

prowa-dz~cych wod~ ciek6w (wadis) strely klimatow suchych - pustynnych i p61pustynnyeh (17).

Na podstawie analizy cech litogenetycznych tych osad6w moma przypuszczae, :ie: 1) transport ich · na-B~pil z S na N, 2) ich redepozycja (g6rnej cZEl~i serii rumosz6w i gruz6w) nast~pila okresowymi lub epi,zo-dycznymi powierzchniowymi ciekami w warunkach okresowo suehego, subtropikalnego klimatu g6rnego oligocenu do dolnego miocenu wllleznie (5, 7). Redepo-zycja tych osad6w miala ponadto najprawdopodobniej charakter syn lub postorogeniczny; Swiadczy 0 tym

(czEl~ciowo) silne meehaniczne przeobrazenie em a-wianych pokryw oraz gruzowo-druzgotowy charakter osadow. Fpeiroi!eniczne ruchy wznosUlce, b~llce od-biciem fazy helweckiej i s.wskiej orogenezy alpej-skiej, spcwodowaly bowiem wyniesienie p?leozoicz-nE'go trzonu G6r SwiEltokrzyskich, wzmozenie erozji wglElbnej oraz energii rzezby terenu, a co za tyro idzie - zwiElkszenie spadk6w podluznych uek oraz !ch sily transportowej.

LITERATURA

1. C z a r n e c k i R. - Wybrane zagadnienia z ba-dan geomorfologicznych na arkuszu Opat6w ma-py 1: 100 000. "Dokumentacja Geograficzna", 1957, z. 6.

2. F ran c z y k M. - ZdjElcie geologiczno-technicz-ne terenow krasowych okolic Koszar i KIlt6w Denkowskich k. Ostrowca Swil:tokrzyskiego. Ma-szynopis. Arch. IG. 1953.

SUMMARY

The article describes an interesting site of silici-lied Upper JUl'assic fauna found to occur in the· Ter-tiary waste and gruss material of flints and silicified limestones in the vicinity of Ostrowiec SwiEltokrzyski (north-eastern margin of the SwiEltokrzyskie MOUn-tains). A list of silicified fauna and flora is attached and their preservation state is emphasized. Both mi-neral composition and structure of the silicified

ma-terial, as well as the silification process are dis-cussed in brief. Moreover, the origin and age of the silicified weathered -manUe, the source of silica (dis-solution of siliceous biogenic elements of sponge limestones of Lower and Middle Oxfordian age, la-teral transportation in surface and ground waters, and transformation of primary clay minerals of weat-hered mantles), and the conditions in transportation and in deposition of these formations are elucidated,

as well ..

3. Gin s bur g I. I. - Tipy driewnych kor wy-wietriwanija, formy ich projawlienija i klassifi-kacja. W sb.: "Regionalnoje razwitije kor wy-wietriwanija w SSSR". T. 6,Moskwa, 1963. 4. Ko b y I e c k i M. - Jurajskie :ielaziakl brunatne

pasa tychowskiego mi~zy Rogowem a Cmielo-wem. Biul. PIG, 1948, nr 1.

5. Ko s mow s k a - S u f f c z y fl s k a D. - Rozw6j rzezby w trzeciorzEldzie okolic Ostrowca Swi~to­ krzyskiego i Cmielowa. Prace geogr. IG, PAN, 1966, nr 54.

6. Lis z k 0 w ski J. - Kras doliny Wlsly ~rodko­ wej i wyzyn przyleglych na odcinku Zawichost ~

Pulawy i jego wplyw na zagospodarowanie te-renu. Materialy Sympozjum w Kazimierzu Dol-nym, 1965.

7. Lis z k 0 w ski J. Inzynlersko-geologiczna charakterystyka rozwoju krasu na tie litologii utwor6w g6rnojurajsklch p61nocno-wschodniego mezozoicznego obrzezenia G6r SwiEltokrzyskich. (Peaca doktorska, maszynopls). Warszawa, 1967.

8. M a I i now s k a L. - Stratygrafia dolnego mal-mu wschodniego obrze:ienia G6r Swi~tokrzylikiCh. Maszynopis. Arch. IG. 1960.

9. P 0 z a r y ski W. - Odwapnione utwory kre-dowe na p61nocno-wschodnim przedpolu G6r SwiEltokrzyskich. Biu!. PIG, 1951, nr 75.

10. R a d low s k a C. - Rzezba p6lnocno-wschod-niego obrze:ienia G6r SwiEltokrzyskich. Prace geogr. IG, PAN, 19~3, nr 38.

11. R 6 z y c k i S. Z. - Jurajskie skaly krzemion-kowe nad PiliCli i lch znaczenie praktyczne. Biu!.

PIG, 1947, nr 29. .

12. R 6 z y c k i S. Z. - Przyczynki do znajomo§ci krasu Polski. "Zapadle Doly" we wschodniej cz~~ci Las6w Starachowickich. ~z. geogr. 1950, . nr 22.

13. R 6 z y c k i S. Z. - ·Guide Book of Excursion: From the ·Baltic to the Tatras. Part. 2, vol. 1, Middle Poland. VI Congres INQUA, Poland LOdz

1961. ' ,

14. R 6 z y c k i S. Z. - Plejstocen Polski Srodko-wej. PWN, 1967.

15. S a m son 0 w i c z J. - Sprawozdanie z badan geologicznych we wschodniej cZElAci Lysog6r.· Pos. nauk. PIG, nr 6, 8, 12, 15, 1-8, 1923-1927. 16. S a m son 0 w i c z J. - ObjeSnienia do arkusza

Opat6w og6lnej mapy geologicznej Polski 1 : 100 000; PIG, 1934.

17. Sin d 0 w s k f H. - Die synoptischEf Method\! des Kornkurven - Vergleiches zu:r Ausdeutung lossUer Sedimentationsriiume. Geo!. Jh b., t. 73, Hannover, 1958.

PE310ME

B C'l'a'l'be 0DHCaH'0 JlHTepecHoe pacnOJJOlKeBHe

ogpexHeBHWl BepXHOIOPCKOA <paym.r, BCTpe'llUOlIleliCH B 'l'peTH'IHhJX paCChID.RX lit 'B w;e6He KpeMH.R H

o:ttpe-:-MHeHHoro H3'BecT'H.liKa B O:ttpecTHOCT.RX OcTpo8Il;a

CBeH'l'OKUIHCIrora (cesepo-BOCTO'IHoe 06p3MJIeHHe CBeHTOKIIIHCKHx rap). IIPHB~eH nepeqem.

o:lqlelMBeH-HOA <payHbI H cPJrOPbI, 8 TaJOKe nO,wlepImyTa· ~

BeJJHKOJIenH8.R COxpaHHOCTb •. KOPOTKO npKBe,ll;~

lI/IH-HepaJJbHbrli cOCTaB H CTPYE'l'YPa o~JlOC~, a TalCKe MexEIHIBM caMora npoJ::(ElCca o:s:peM:Hemm. OCBeI1{eH TaIOKe. reHe3Hc H B03paC'l' OIIHCbIBaeMhJX Iqle!llHHCTbIX IIOIqlOBOB BbIBeTpHBIUmJI, HCTO'IHH'KH KpeMHe3eM8. (pac'l'Bopemre 6HoreHJAecKHX Iq>eMHHCTbIX 3JIeMeH'l'OB ry6KOBOro H3'BecT'HJiKa HmltHero H cpe,Jl;Hero

OK'C<PoP,ll;8, JJarepanbHaH ,ll;OC'NlBKil nOBepXBOCTHbIMH

H IIO,ll;3eMHbIMH BO,ll;aMH, 'l'PaHc<popMaIl;H.R nepBH'lHhIX rJIHHHCTbIX MJalepancm nOKpoBoB BbIBeTpHBaHHJI), a T8X-:ze YCJJOBH.R IIepeH'OCa H oCIUK,ll;emm 3THX OTJJOlEemrlt.

OTJJOEemdi:. .

Cytaty

Powiązane dokumenty

” Zarządzanie prywatnym ośrodkiem służby zdrowia w Polsce jest przedsięwzięciem ryzykownym, jednak wypracowane know how znacznie to ryzyko

Następnie przydziel 90 minut na opracowanie merytoryczne i graficzne gminy Wysoka. W tej części lekcji pilnuj porządku tworzonego dokumentu, pomagaj uczniom w sprawach

Czyńska, Metody kształtowania współczesnej sylwety miasta na przykładzie panoram Szczecina – wyko- rzystanie wirtualnych modeli miast w monitoringu i symulacji panoram,

Miocen okolic Krakowa rozwinięty jest w różnych facjach, przeważnie jednak w postaci utworów brzeżnych - wapieni ostrygowych, piasków ·heterostegnio- wych, wapieni

Różnią się natomiast mniej wypukłą skorupką grzbietową i mniejszą liczbą żeberek od okazów pochodzących z franu i famenu obszaru ZSRR, opisanych przez

kontynentalizmu wyrażony przez współczynnik k'Orrtynentali:zmu. J·est oczywiste, ż,e w pojęciu kontynentalizmu, obok przed-.. PtfZyc.zYIl1Y zmiall1 \kQima1ty,cznych w

Odnosi się to zwłaszcza do: Ac- me polita, OTcula doliolum, Acanthinula aculeata, Clausilia ventricosa, La- ciniaria pUcata, Punctum pygmaeum, Goniodiscus rotundatus, Vitrea

włoka jest zwykle mniej zwięzła niż środkowa część krzemieni i składa się z jednej lulb kiliku koncentrycznie ułożonych warstw, stanowiących najczęściej