Urszula Perlikowska-Puszkarska
Wyszogród, woj. płockie. Klasztor OO
Franciszkanów
Informator Archeologiczny : badania 15, 263-265
2 6 3
-Badania p row ad ziła m gr Halina S led zik -K a m iń sk a . K onsultow ał p r o f, d r hab. J ó z e f K a źm ie rcz y k . F in a n so w a ł WOAK. P ie r w s z y se z o n badań. M i a s t o /X IV w . / . Na u l. àw, A ntoniego a r 42 w tr a k c ie zakładania kolektora śc ie k o w e go na g łę b o k o śc i 6 ,5 m /o d n aw ierzch n i brukowanej w sp ó łcze sn e j u lic y / odkryto d oln e p a rtie studni d rew n ian ej. Studnia m iała k szta łt p rostok ąta o w ym iarach: 2 , 5 x 1 , 5 m . Zbudowana była z p ołow izn sosn ow ych é c ié le do sie b ie p rzy leg a ją cy ch , w zm ocnionych w narożnikach pionowo w bitym i słu p am i, W studni wy eksplorow ano ułam ki naczyń glinian ych .
M a teria ł zabytkowy w raz z dokum entacją znajdują s i ę w WOAK. Badania zak oń czon o,
WROCŁAW - SOŁTYSOWICE W ojewódzki O środek
A r c h eo lo g ic zn o -K o n se rw a to rsk i w e W rocław iu
Badania p row ad ził m gr L e s z e k L en arczyk. C zw arty se z o n badań. F in an sow ał WOAK. G rod zisk o ś r e d n io w iec zn e /X in -X I V w. / .
C elem rozpoznania zabudowy grodu, zało żon o wykop w kierunku z a chodnim od fundamentów w ież y . W o d le g ło ś c i 50 cm od nich, na g łęb o k o śc i 290 cm natrafiono na p rostokątny za r y s budynku d rew nianego. P rz y p u szc za s i ę , t e p e łn ił on funkcje g o sp o d a rcze i z o s t a ł w z n iesio n y w sp ó łc z e śn ie z w ieżą .
W c z ę ś c i północnej g ro d zisk a stw ierd zon o w ystępow anie podsypki p ia sz c z y ste j zw iązanej prawdopodobnie z konstrukcją wału.
M ateriaty i dokum entacja znajdują s i ę w WOAK w e W rocław iu. Badania b ęd ą kontynuowane.
WYSZOGROD P P P ra co w n ie K onserw acji
w oj. p ło c k ie Zabytków
K la szto r OO F ra n ciszk an ów P racow n ia A r ch eo lo g iczn o -K on serw atorsk a
O ddział w W arszaw ie
B adania p row ad ziła m gr U rszu la P e r lik o w sk a -P u a z - k arsk a. F in a n sow ał WKZ w P łock u . P ie r w sz y вегоп badań. K o śció ł i k la s z to r OO F ran ciszk an ów /X V - XIX w . / .
-264
rżen iu dziejów k o śc io ła 1 k la sz to ru . N ied osta tek przekazów źródłow ych oraz rem on t k o n serw a to rsk i k o ś c io ła 1 planowana rozbudowa w sch od niego sk rzy d ła k la szto ru stworzymy m o ż liw o ś c l p od jęcia badań.
K o śc ió ł z o s t a ł zbudowany w 1408 r . ja k ob u d ow la sk ład ająca e ię z m urow anego p rezb iteriu m 1 drew nianej nawy. K la szto r m ia ł być w oln o sto ją cy m budynkiem m ieezk aln ym . W 1510 r . dobudowana zo sta ła do p r e z b iteriu m od stron y południowej k a p lica pod w ezw an iem NMP, Po p ożarze w 1660 r. n astą p iła barokow a przebudowa k o śc io ła . Dobudowano m u row a- h ą nawę« P rzebudow ę ukończono w 1675 r . W tym sam ym c z a s ie rozp oczęto budowę now ego budynku k la szto rn eg o , p rzy leg a ją ceg o do k o śc io ła od stro n y północnej* W 1802 r , k o ś c ió ł z o s t a ł przekazany do użytku p a ra fii p ro te sta n c k ie j. Budynek k l a s z t o r n y e iu iy ł jako szk o ła m iejsk a , W 1863 r. obiekt j e s t wzm iankow any jako budowla op u szczon a, popadająca w ru in ę, co d opro w ad ziło do ro zb ió rk i sk rzyd ła k la sz to ru zachod n iego, półn ocn ego 1 c z ę ś c i w sch od n iego.
2
W ytyczono 6 wykopów o łą czn ej p ow ierzch n i 50 m » B adania a rc h e o lo g ic z n e m ia ły na celu :
1. U chw ycenie s tr a ty g r a fii stan ow isk a l obiektów /k o ś c io ła 1 k la e z to r u /. 2. Wykopy te je d n o c z e ś n ie to w a r z y sz ą badaniom arch itek ton iczn ym 1 m ają
na celu :
a / wykop nr 1 - p rzeb ad an ie w ę zła m urów nawy, p rezb iteriu m 1 k aplicy od stron y S k o ścio ła ,
b/ wykop nr 2 - p rzebad an ie w ę z ła m urów , nawy, p rezb iteriu m 1 k la s z toru od str o n y N k o ś c io ła ,
с / wykop nr 3 - u ch w ycen ie n aw ierzch ni w iry d arz a,
d / wykop nr 4 - uch w ycenie p rzeb iegu murów k la sz to ru od stron y p ó ł n o cn o-w sch od n iej,
e / wykop nr 5 - p rzebad an ie w zajem n ej z a le ż n o ś c i m ięd zy k la sz to r e m a nawą k o śc io ła na odcinku południow o-zachodnim o ra z u chw ycenie na tym odcinku p rzeb iegu m urów k laeztoru ,
f / wykop nr 6 - sp raw d zen ie p osad ow ien ia murów z a k r y stii, o k r e śle n ie jej ch ro n o lo g ii na p odstaw ie m a teria łu a r c h e o lo g ic z n e g o . W yjaśnie n ie funkcji w nęki w śc ia n ie północnej p rez b ite riu m .
Badania a r c h e o lo g ic z n e potwierdzimy wybudowanie p rezb iteriu m k o śc io ła w XV w . . Nie natrafiono na p o z o sta ło ś c i drew nianej nawy z teg o o k resu .
W wykopie nr 6 uchwycono w a r stw ę p och odzącą z o k resu funkcjono wania k o śc io ła w XV w. W wykopach nr 1 , 2 , 3, 5 natrafiono na cm en ta rzy sk o . M dżna go w s tę p iie u m le ś c ić w p r z e d z ia le ch ron ologiczn ym pom iędzy fun- cjonow aniem k o śc io ła w XV w ., a wybudowaniem nawy w XVH w, W yek- splorow ano 18 sz k ie le tó w . Pochów ki s ą c z ę ś c io w o z n isz c z o n e p rzez funda m enty nawy k o śc io ła .
266
W wykopie nr 1 uzyskano p otw ierd zen ie przybudowania m urów b a rokowej nawy do m urów kaplicy NMP. W wykopie nr 5 uchwycono narożnik k la sztoru 1 stw ierd zo n o dobudowanie murów k lasztorn y ch do barokow ej nawy k o śc io ła . P o tw ie rd zen ie dobudowania k la szto ru do k o śc io ła uzyskano rów n ież w wykopie n r 2,
W w ykopie nr 3 zadokum entowano fragm en ty bruku w lry d a rza . P o zio m ten m ożna datow ać na XVU-ХУШ w . , W w ykopie nr 4 uchwycono p rzeb ieg murów k la szto ru od strony p ółn ocn o-w sch odn iej oraz fragm ent ry za litu . W tr a k c ie teg oroczn ych badań a rc h eo lo g iczn y ch n ie natrafiono nà élady drew nianego k la szto ru z XV w.
M ateriały 1 dokum entacja znajdują s i ę w P racow n i A r ch eo lo g iczn o - K on serw atorsk iej P P PKZ O /W arszaw a.
B adania b ęd ą kontynuowane.
ZAKRZEW, gm . W arta P P P raco w n ie K onserw acji w oj. s ie r a d z k ie Zabytków
Stanowisko 12 P racow n ia A r ch eo lo g iczn o -K on serw atorsk a
O ddział w Poznaniu
Badania p row ad zi! m g r T adeusz Ł asz kie w ic z . Finan sow ała O kręgowa D yrek cja G ospodarki Wodnej w P oznaniu. P ie r w sz y se z o n badań. Młyn śre d n io w ieczn y /now oäytny? / ,
Stanow isko p ołożone j e s t w północnej c z ę ś c i w s i, w d o lin ie z a le w o wej r z e k i W arty, J e st to n iew ielk a /ś r e d n ic a poniżej 10 m / kępa położona w śród podm okłych, o k reso w o zalew anych łąk, b ezp o śred n io nad odnogą , za r a sta ją c e g o s ta r o r z e c z a . Odkryto je w 1971 r . w tr a k c ie badań p o w ierz ch niow ych na te ren a ch r e a liz a c ji Z biornika " Jeziorsk o " . B adania w ykopali skow e p oprzedzono wykonaniem bardzo sz c z e g ó ło w e g o planu sytuacyjno* w y sok ościow ego / o c ię c iu 0 ,1 m / oraz d ośw iad czaln ym i badaniam i m a gn e tom etry czny m i, Z ałożon o 4 wykopy b adaw cze o łą czn ej p ow ierzch ni 60 m 2. Wykopy I i II za ło żo n e b ezp ośred n io na k ęp ie w y ja śn iły jej pochodzenie. P o w stała ona wskutek w ykonania n iew ielk ieg o nasypu o śre d n icy ok. G m 1 w y so k o ści ok. 60 cm .
Na jego str o p ie z a le g a ł ru m osz kam len n o-g lin ia n y / p o le p a /, w ę g le d rze w ne po spalonych konstrukcjach drew nianych o ra z lic z n y m a te r ia ł ce r a m ic z n y . W śród m ateriałów luźnych stw ierd zon o ponadto m . In. podkowę żela zn ą oraz 4 fragm enty dwóch k am ien i Żarnowych?-trzy z nich p och od ziły z je d n e go żarna-znacznych rozm iarów o śre d n icy ok. 80 cm . Te o sta tn ie z n a le z i
ska zd ają s i ę p rzem aw iać za tym , i ż ten n iew ielk i kopczyk je s t p o z o s ta ło ś c ią m łyna /w iatrak a? / . № p odstaw ie m a teria łu ce ra m ic z n e g o ch ron olo gię je g o n ależy o k r e ś lić w stęp n ie na końcowe fazy śre d n io w iecz a lub te ż p o czą tek cza só w now ożytnych.
