Bezpieczeñstwo energetyczne kraju — czy poradzimy sobie sami?
— konferencja Pañstwowego Instytutu Geologicznego
podczas IV Miêdzynarodowych Targów GEOLOGIA 2006
Warszawa, 07.06.2006
Andrzej G¹siewicz*, Barbara ¯bikowska*
Konferencja Bezpieczeñstwo energetyczne kraju — czyporadzimy sobie sami? odby³a siê 07.06.2006 r. w Pa³acu
Kultury i Nauki w Warszawie, jako jedna z imprez towa-rzysz¹cych IV Miêdzynarodowym Targom GEOLOGIA 2006 (relacja z targów na str. 662–663).
Od pierwszej edycji Targów GEOLOGIA w 2003 r. Pañstwowy Instytut Geologiczny konsekwentnie organizuje konferencje, których celem jest przybli¿enie spo³eczeñstwu wa¿nych spo³ecznie i gospodarczo problemów, jakimi zaj-muje siê geologia.
Wybór tematyki tegorocznej konferencji nie by³ przy-padkowy. Œwiatowe wydarzenia polityczne i gospodarcze ostatnich miesiêcy oraz zgodne prognozy sta³ego wzrostu popytu na energiê do 2030 r. spowodowa³y gwa³towne zainteresowanie spo³eczne kwesti¹ bezpieczeñstwa ener-getycznego naszego pañstwa. Problem ten dotyczy zw³asz-cza zasobów surowców energetycznych, g³ównymi bowiem noœnikami energii w naszym kraju s¹ paliwa kopalne. Prace prowadzone w ubieg³ym wieku przez Pañstwowy Instytut Geologiczny w du¿ym stopniu przyczyni³y siê do posze-rzenia bazy energetycznej pañstwa.
Celem tegorocznej konferencji by³o przedstawienie per-spektyw wykorzystywania krajowych, tradycyjnych, nie-odnawialnych zasobów surowców energetycznych (wêgla, ropy naftowej i gazu) oraz szans, jakie niesie wykorzysta-nie tzw. odnawialnych Ÿróde³ energii. Poza geologami z instytutu do wyg³oszenia referatów zaprosiliœmy specjali-stów z Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA, Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ PAN, Departamentu Globalnych Problemów Œrodowiska i Zmian Klimatu Ministerstwa Œrodowiska, Biura In¿ynierii Wodnej i Ochrony Œrodowiska oraz SEGI AT. Podczas swoich prezentacji starali siê oni odpowiedzieæ na zawarte w tytule konferencji pytanie.
Dostêp do krajowych z³ó¿ jednych z g³ównych noœni-ków energii, jakimi s¹ wêglowodory, a wiêc ropa naftowa i gaz ziemny, jest ograniczony niewielkimi zasobami i wzra-staj¹cymi kosztami ich pozyskiwania. Skutkiem perturbacji na œwiatowym rynku paliw i zaostrzaj¹cej siê walki o surow-ce energetyczne jest ogólny wzrost ich importu, który zro-dzi³ nieoczekiwanie piln¹ potrzebê ich magazynowania. Jedynymi magazynami dla tych paliw mog¹ byæ bardzo dobrze wyselekcjonowane struktury geologiczne.
Podstawowymi surowcami do produkcji energii na œwiecie i w Polsce s¹ wêgle kamienne i brunatne. Wêgle s¹ wzglêdnie tanim paliwem, a ich zasoby krajowe s¹ znacz-ne, wystarczaj¹ce do zapewnienia bezpieczeñstwa energe-tycznego pañstwa w perspektywie kilkuset lat. Dlatego te¿ polityka energetyczna naszego pañstwa oparta jest przede wszystkim o spalanie surowców energetycznych i takie s¹ g³ówne perspektywy naszego bezpieczeñstwa energetycz-nego od strony surowcowej.
Pewne zasoby energetyczne zawieraj¹ tak¿e odnawial-ne Ÿród³a eodnawial-nergii, jednak ich udzia³ w bilansie eodnawial-nergetycz- energetycz-nym jest marginalny. Spoœród odnawialnych Ÿróde³ energii hydroenergetyka zaspokaja krajowe zapotrzebowanie na energiê tylko w bardzo niewielkim procencie i praktycznie nie ma mo¿liwoœci zwiêkszenia jej udzia³u. Znacz¹ce nato-miast zasoby energii geotermalnej, jakie posiada Polska, nie s¹ wykorzystywane w stopniu, w jakim mog³yby byæ. Inne Ÿród³a tej energii, jak biomasa, energia wiatrowa i s³oneczna, globalnie nie s¹ równie¿ istotne. W przysz³oœci mog¹ mieæ jednak znaczenie lokalne.
W programie konferencji zamieszczono nastêpuj¹ce wyst¹pienia:
Polski wêgiel kamienny — wczoraj, dziœ i jutro —
Albin Zdanowski, dyrektor Oddzia³u Górnoœl¹skie-go PIG;
Wêgiel brunatny — czy w przysz³oœci podstawa bez-pieczeñstwa energetycznego Pañstwa? — Jacek Kasiñski, PIG;
Prowincje naftowe Polski: dotychczasowe osi¹gniê-cia i dalsze perspektywy poszukiwawcze — Pawe³
Karnkowski, PGNiG SA;
Mo¿liwoœci bezpiecznego podziemnego magazyno-wania wêglowodorów (paliw) w strukturach geolo-gicznych na obszarze Polski — Grzegorz Cza-powski, PIG;
Energia geotermalna — aktualny stan i mo¿liwoœci wykorzystania w Polsce — Beata Kêpiñska, Instytut
Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ PAN;
Czy zasoby hydroenergetyczne Polski s¹ w stanie zapewniæ bezpieczeñstwo energetyczne? — Iwona
Gajda, Biuro In¿ynierii Wodnej i Ochrony Œrodowi-ska;
Odnawialne Ÿród³a energii — alternatyw¹ dla paliw kopalnych?— Katarzyna Krajewska, Departament
Globalnych Problemów Œrodowiska i Zmian Klima-tu, Ministerstwo Œrodowiska;
Ogrzewanie peletami drzewnymi — wygodna, oszczêdna i ekologiczna alternatywa dla gmin —
Artur Oraczewski i Monika Wosik, SEGI AT. Wœród zaproszonych goœci przyby³ych na konferencjê byli m.in. Wojciech Bradecki — prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego, Wojciech Stawiany — g³ówny inspektor œro-dowiska, Jan Niewodniczañski — prezes Agencji Atomisty-ki, Henryk Jacek Jezierski — dyrektor Departamentu Geo-logii i Koncesji Geologicznych w Ministerstwie Œrodowiska oraz Bogdan Ney — przewodnicz¹cy VII Wydzia³u PAN.
W konferencji wziê³o udzia³ ponad 150 osób. Byli wœród nich przedstawiciele mediów (m.in. Polskie Radio, Radio Eska, TVP, PAP, prasa bran¿owa), przedstawiciele ministerstw Œrodowiska, Gospodarki, Skarbu, urzêdów woje-wódzkich i marsza³kowskich z 7 województw, starostw (8 powiatów), organizacji pozarz¹dowych, placówek nauko-wych i uczelni oraz bardzo licznych przedsiêbiorstw (51 firm).
655
Przegl¹d Geologiczny, vol. 54, nr 8, 2006
*Pañstwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa; andrzej.gasiewicz@pgi.gov.pl, barbara.zbikowska@ pgi.gov.pl
