WPROWADZENIE
Prezentowany zbiór dziewiĊciu artykułów naukowych stanowi efekt pracy ich autorów nad waĪnymi i zarazem aktualnymi, ekonomicznymi problemami funkcjonowania i rozwoju przedsiĊbiorstw. I choü opracowania te nie stanowią zwartego tematycznie dokonania naukowego, jednak wyróĪniü moĪna w nim dwa wiodące problemy. Pierwszym z nich jest działanie przedsiĊbiorstwa na rynku kapitałowym, drugim zaĞ – przekształcenia form i sposobów działania tej podstawowej jednostki gospodarczej. Kwestie te są z sobą bezpoĞrednio powią-zane, tworząc zarazem pewien wycinkowy obraz działalnoĞci przedsiĊbiorstwa w zmieniającym siĊ Ğrodowisku gospodarczym. Wspólną osnową wszystkich artykułów jest strategia przedsiĊbiorstwa.
Za bardzo waĪny czynnik sukcesu przedsiĊbiorstwa uznaü naleĪy wykorzy-stanie przez te jednostki sposobnoĞci zaistnienia i działania na rynku kapitało-wym. Rynek ten stwarza – jak wskazuje A. N. Duraj – przedsiĊbiorstwom okre-Ğlone warunki pozyskania kapitału niezbĊdnego do rozwoju. Ta cecha jest obec-na zarówno obec-na francuskim (Marché Libre), jak i polskim pozagiełdowym rynku kapitałowym (CeTO). Rynki te tworzą duĪe szanse szczególnie dla małych i Ğrednich przedsiĊbiorstw o znaczącej innowacyjnoĞci działania.
T. Sosnowski podkreĞla, iĪ zidentyfikowane przez niego znaczenie fundu-szy kapitału ryzyka w kreowaniu innowacyjnoĞci przedsiĊbiorstw w Polsce, i tym samym w kreowaniu przewag konkurencyjnych, moĪna okreĞliü jako nie w pełni przystające do moĪliwoĞci ich wykorzystania w finansowaniu działalno-Ğci innowacyjnej.
Przedstawione przez L. Karbownik wyniki badaĔ empirycznych nad wyko-rzystaniem analizy skupieĔ w diagnozowaniu sytuacji finansowej spółek akcyj-nych sektora budownictwa mają duĪe walory poznawcze i praktyczne. Stanowią waĪne dokonania diagnostyczne nad oceną sytuacji finansowej przedsiĊbiorstwa w oparciu o wyodrĊbnione homogeniczne grupy podmiotów o zbliĪonych warto-Ğciach zmiennych objaĞnianych.
Rynek kapitałowy w róĪny sposób reaguje na informacje i efekty działania spółek giełdowych. Empirycznie zweryfikowana i potwierdzona przez D. PasiĔ-ską hipoteza, stwierdzająca, Īe rynek kapitałowy w Polsce reaguje obniĪeniem ceny akcji na informacjĊ o emisji obligacji zamiennych na akcje, wskazuje, iĪ w zbiorze badanych spółek mamy do czynienia z doĞü zróĪnicowaną
wraĪliwo-Wprowadzenie
4
Ğcią cen akcji na ogłoszenie zamiaru emisji obligacji zamiennych na te papiery wartoĞciowe.
Zysk netto przedsiĊbiorstwa moĪe byü uznany za niezmiernie waĪny czyn-nik rozwoju przedsiĊbiorstwa oraz determinantĊ jego wartoĞci rynkowej, a wiel-koĞü i znaczenie w zarządzaniu przedsiĊbiorstwem są okreĞlone wieloma czyn-nikami oraz przeznaczeniem.
A. Pieloch wskazuje, iĪ polskie publiczne spółki akcyjne preferują finanso-wanie wynagrodzenia za umorzenie akcji własnych z ponadprzeciĊtnego zysku netto. Natomiast A. Sajnóg formułuje – na podstawie własnych badaĔ empirycz-nych – wniosek o wystĊpowaniu w polskich spółkach akcyjempirycz-nych zróĪnicowanej, co do siły i kierunku, zaleĪnoĞci miĊdzy zobowiązaniami długoterminowymi a rentownoĞcią kapitału własnego.
W finansowaniu działalnoĞci przedsiĊbiorstw waĪną rolĊ pełni – obok zysku netto – amortyzacja. Jest ona – jak podkreĞla M. Grabowska – istotnym składni-kiem strategii gospodarowania kapitałem zasobowym przedsiĊbiorstwa oraz kształtowania kosztów operacyjnych.
Za działania strategiczne przedsiĊbiorstwa uznane są teĪ kwestie outsour-cing-u zarządzania kredytem handlowym i naleĪnoĞciami od odbiorców. M. Papiernik-Wojdera podaje m. in., iĪ niezaleĪnie od wystĊpowania szerokie-go spektrum rozwiązaĔ outsourcing-owych istnieje koniecznoĞü bardzo troskli-wego poszukiwania partnera outsourcing-otroskli-wego oraz wdraĪania i kontrolowania outsourcing-u.
A. Matuszewska-Pierzynka wskazuje na miejsce spółek pracowniczych w procesie prywatyzacji polskich przedsiĊbiorstw paĔstwowych, eksponując me-tody i ĞcieĪki prywatyzacji prowadzące do powstania spółki pracowniczej. Autor-ka podkreĞla, iĪ w wyniku prywatyzacji bezpoĞredniej mogą powstawaü róĪno-rodne spółki, które nie zawsze mogą byü okreĞlane jako spółki pracownicze.
Prezentowane problemy nie są i nie mogą byü traktowane jako kwestie za-mkniĊte i nie podlegaü dyskusji. WyraĪają one poglądy i przedstawiają wyniki teoretyczno-empirycznych badaĔ naukowych, które były dyskutowane na posie-dzeniach zespołu Katedry Analizy i Strategii PrzedsiĊbiorstwa UŁ.