E
w
-
~"
~..
RlIc. 3. Dwa Todza;e soU brylowej na ~cianie chodnika kopalnianego.
1 - bryla soli ,,kIrYJIztalO~", :I - bryla !IOli ,,zielonej". 3 - zuber, 41 - loczewkl Ru mazoglilltego.
Fig. 3. Two· tJ/pes of block Tack-salt displayed bll
gaUery
wan.
1 - bloc.k Of "orl'l'tai" l"OeIk-tNllt, 2 - blnc.k . of. "green" rock-salt. 3 - "zuber", 4 - lenses of marly clay.
Pojedyncze bryly soli krysztalowej, 0 zarysach
przewH·nie 'nieregularnych, mogll towaTzyszye bry-!om sall zielone~ (rye. 3). Bardzo cz~to bry!y' te'
wy-8~ujll w uszeregowanych cillgach,
a
powierzchnie sl4siadujllCych bry! ,bywa:ill schodkowe 1 postrz~pione oraz nier6wne. WY'St~pujllce wsr6d masy rubr6w skiby i gniazda ciemnoszarych i!6w lub Howc6w
marglist~h posiadajl4 przewaZnie zarysy nieregulax-ne. PoSr6d nich obserwuje si~ zyly Ibialej soli wlcilk-nistej, tworzliice miejscami sieci, niekiedy rozg~~zla
jllce si~ krzewiasto. Stanowil4 .one wypelnienia
llYS-temu S:P~aD i szczelin 0 ro];warciu od paru do
kU-kudziesi~iu centymetr6w. Dose cz~sto obserwuje si~
skiby i16w ulcladajllce si~ w male i kr6tkie ciUi. PrzynalemoSe skib ilowych do jednego z cillgaw wynlka ze sposobu ich wzajemnego rozmieszczenia i o.rientacji przestrzennej.
Opisywane utwory ilowe bywaill cz~sto sfaldo-wane oraz zmi«:te (r~. 2), tworzllc formy imitujliiC~
antyldiny i synkJinyo kubaturze okolo 1 mB.
Zlu-strowania w tych formach mogll bye zabliZnione bialll solll szczelinowll, kt6re] wzbogacenie 'nast~
puje w rozwarstwionych przegubach aatyklinalnych. Szczeg61nie g6rne partie tych form bywajll sci~te
i p6ioiej przesuni~te wzd1ut grub~h zyl solL Obok doSe jednoHtych Uowc6w ciemnoszarych i zluBtro' wanych, w komlpleksie zlC>ta brylowego na uwag~
zaslugujl4 skiby H6w nieco ciemniejsz~h, po cZ~3ci
zlustrowanych, przepel:nionych cienko$lkorUIPnll faunll
mi~czak6w. Spotykane dose 'cz~sto
w
zubrach, jako egzotyki skal fliszowych toczeflce lub wygniecione soczewki il6w czy ilomargli pstrych, tj. zielonych lub wiSniowych, posiadajll robe rozmiary od lCenty-metrawych do przekTaczajl4cych 1 m. Na ·uwag~SUMMARY
Geological image of Wieliczka salt deposit. Is given on the bashl of newly made transversal sec-tion through Kinga shaft and some older data. Par-ticulH attention was /paid to upper part, :so called "brecciated" or '''zuber'' part of the deposits.
Geological studies 'and particularly macroscopic identifications of rocks occurring in that part of the deposit gave the basis for preliminary petrological analysis of rocks from the most easterly parts of the mine. A special attention should be paid
to
the co-occurrence of two different types of rock-salt blocks in the ;'brecciated" part of the deposit: blocks of "green" rock-salt, described by several authors, add blocks of rock-salt differing from the former ionstructure, texture, colour as well as in yielding fairly large, irregular lenses of marly clay. The latter type of rock-salt blocks so called "stainded-glass win-dow" salt blocks were hitherto considered as
occa.s-aional in that part of the deposit. However, it ap-·pears that they are fairly common, formimg long oriented horizOllB. On aoooU'nt of size of halite ~aillS
these bloc.kB may be termed as "crystal" and at the same time regaroed as a·n important component of
~he "brecciated" series.
wir6d t~h uflwor6w zaslugulll toczeflce tych
iJ6w,
z zawieszonymi wewnlltrz krysztalkami halltu idio~
morficzriego, przewarZnie przejrzysto-mleczoe. Posia-dajl4 .one doS~ ostro zarysowane kraw«:dzle i naroia oraz ~miary ad 10 do .20 mm.
W zakoiiczeniu arlykulU nalezy stwierdz:l.e, ze Z8-niedbane poniek~ obserwacle i ba'd!mia wielkiei "haldy" komp1ek'su ch"uzgotowego - g6mej cz~ci
uota
wielicik:iego - mogl.\ dostarczae danych dodo-kladnletszego poznania Jego budowy wewn~trznej.
o
kiJkukrotnym dzia!aniu sil tangencjalnych, jesz-'cze niezupelnie wygaslych, Awiadczye
mo,,,
. uszerego-wane na ipewoych oclcinkach cillgi bryl soli. Orien-tacja przestrzenna tych bryl pnemaWia za pierwot-. nie plastyczOll deformacjll soU w formie fald6w I Iu .sek, kt6re w nastlS>nych ifazach formowanla si~ zlo-Za ulegly polaman1u oraz rozclookowaniu, a nie-kiedy polmJszenlu. 0 jeszcze p6Zn!ejszym przemlesz-czaniu pojedynczY'Ch bryl soli w masle zubr6w, zma'Szcza mniejszych, twiadcZl\ ich owalne zarysy (toczenie lob !et przesuwanie poSr6d zubr6w) i bye moLe naskorupienia zelaziste.
WystQPowanie 'W druzgotowej czdci z!oia dw6ch odmiennych rodzaj6w bryl soli naletaloby
Uuma-czye ich rownowiekowym pocnodzeniem. Sedymen-tacja solizielonej i krY'Sztalowej nastQPowala w jed-nej dutej panwi soljed-nej; sole krysztalowe jako od-powiedn1k facjalny soli zielonej musialy osadzae 31~
w przyleglym pasie zagl~biefl. Znajdowaloby to po-twierdzenie w stTefowym ukladzie bryl tej soli.
Zatopione w masie zulbr6w akiby i gniazda
ciem-noszarych il6w lub ilowc6w marglistych w pierwot-nym uloieniu stratygraficzoYIM stanowily sPllg zub-r6w. POQczas formowania 8i~ uota zostaly one naj-pierw raZeDl sfaldowane, a dopiero w p6miejszym okresie ulegly porozrywaniu i rozprowadzenlu wtr6d masy zoor6w. Wyst~powanie natomia'St IW zu-brach roczeflc6w pstrycl1 il6w z zawieszooymi
we-wn~trz kryeztalkaml halitu potwierdzaloby przy-puszczenia A. Gaw!a (1), sprawd'zone w p6zniejszy.n okresie, 0 istnieniu poziamu stratygraficznego z egzo-tykaml W pewnej cz~sci basenu poludniowego.
LITERATURA
1. G awe I A. - Budowa ge()logiczna ?;Iota solnego Wieliczki. Wyd. Geol., 1962.
2. Po h 0 r ski J. - Historyczny rozw6j pogllld6w na hudaw~ zlota Bolnego Wielicz'ki. Studia i ma-terialy do dziej6w zup solnych w Polsce, T. 1/
Wyd: Min. Kult. i Szt., 1965.
3. Pro c h a z k a K., W a 1 a A. - S6l dolomitycz-na w zlozu Wieliczki. Roczn. PTG, t. 29, 1959.
z. 1.
PE3IOME
Ha OCHOBaHJm HOBOro rpaq,H<!ecKoro DOCTpoeHHH
o606~eHHoro reonOrH<!eCKoro p&3pe3a "Iepe3 maxTy Kimra Ha lIIecTOpolK,!{eHJm COJIH BenH'IKa
npe,llCTaB-neHo reonorK':leCKoe cTpoerure lIIeCTOpOlK,ll;eHHH. Bonee
~eTaJIhHO aaanH3HpyeTCH KpoBenbHhIA HHTepBan
38-nelKH, Ha3bIBaellll>Dl: ,,06nOIllO"lHbIlll" HnH ,,3y6ePOBbW".
BbLllH npose~eHbI reonorH'IeCKHe Ha6.lJlO;D;eHHII, ox-BaTbIB8lOIIpre, rnaBHbU( 06pa30lI, MaxpDCKOJ1HqeCKoe oDpe,o;eJleHHe DOpoA, CJI8l'IUO~ S'rf 'IaC'l'b III~POlK ~eHHH Ha BOCTO'IHoA ero oKpaWle. B ,,06nolllo'lIloA" 'IaCTH 38J1elKH npe,o;CTaBJIeHbI rnbI6bI coneA ~ByX
'I'H-noB: r3lbl6bI ',,3e1IeaoA" COmf, 11.0 CHX IlQP
OUHCblBQJO-~CJI HaHOOnee 'IaCTO, H rJIhl6bI coneA ,lU)yroA CTPYK-'I'yp!>l H TeKCTYPbI H ~pyroA oKPaCKH, BK.lJlO'IaIO~e
AOBOm.HO KPYDHbIe H Hepery.JIS:[pJUde nHH3bI lIIepre-JIHCTOA rJIHBbL
}1,0 CHX DOP c"lHTanoCl>, 'I'l'O rnbI6bI coneti BTOporo THIIa, &a3bIBIleKhIX BHTpalKllhlllH, ape~CTaBJIJUOT pe~
me gsneuHe. OB:a:3anOCl>,. O~aKO, 'lTO OBH BCTpe'Ul-lOTCR 'I~e H 06pa3YIOT ~or.o;a 11.JIHHHble ~eno'IKH.
B CBH3H C KPYDHbIJilH KpHCT8nna1llH ranHTa l a MO~O
Ha3B8~ "xpyC'l'a.m.HI>IXH". ConK: B ·rm.I~ sroporo
THIIa IlPEl,o;C'1'II.BJIJUOT
