Barbara Iśków,Piotr
Kubów,Klemens
Macewicz,Gertruda Martyniak
Nowy Browiniec, gm. Lubrza, woj.
opolskie. Stanowisko 2, L, R, K
Informator Archeologiczny : badania 13, 92-94
M Y ŚL IB Ó R Z w o j, g d a ń s k ie p a t r z w c z e s n e ś r e d n io w ie c z e N IE S U Ł O W IC E ,: g m . M ilic z w o j. w r o c ła w s k ie S ta n o w isk o 2 p a t r z o k r e s y b r ą z u NOWY B R O W IN IĘ Ć , g m . L u b r z a w o j. o po l s id e ą S ta n o w isk o 2 , L , R , К M u z e u m Ś lą s k a O p o ls k ie g o w O polu B a d a n ia p r o w a d z ili m g r B a r b a r a Iśk ó w / a u t o r k a s p r a w o z d a n ia / o r a z o k r e s o w o : m g r P i o t r K ubów , m g r K le m e n s M a c e w ic z , m g r G e r t r u d a M a rty n ia k . F in a n s o w a ł R e jo n D ró g P u b lic z n y c h w G łu b c z y c a c h , D r u g i s e z o n b a d a ń . S ta n o w isk o 2 - w ie lo k u ltu r o w e /g łó w n ie k u ltu r y łu ż y c k ie j o r a z k u ltu r y n e o l i t y c z n e / , s ta n o w is k o L - w ie lo k u ltu ro w e /g łó w n ie k u ltu r a łu ż y c k a o r a z w c z e s n e ś r e d n i o w i e c z e / , s ta n o w i sk o R , s ta n o w is k o K. K o n ty n u o w an o p r a c e r a to w n ic z e n a t e r e n i e b u d o w y d r o g i o t a c z a j ą c e j od p ó łn o c y w ied N ow y B r o w in ie c , C a łk o w ic ie p r z e b a d a n o g łów ny p a s w y tr a s o w a n e j d r o g i b e z d r ó g d o ja z d o w y c h . Ł ą c z n ie n a o d c in k u o d łu g o ś c i 1 .0 3 7 m p r z y s z e r o k o ś c i o k , 30 m o d k r y to i p r z e b a d a n o t r z y n o w e s t a n o w is k a L , В , К o r a z d a l s z ą c z ę ś ć s ta n o w is k a 2 . P r a c a m i b a d a w c z y m i o b ję to d a l s z ą c z ę ś ć s ta n o w is k a 2 / j a m y n r l - 10 w y e k B p lo ro w a n o ju ż w 1977 r . / . W t r a k c i e p r a c r a to w n ic z y c h p r z e b a d a n o 2 . 710 m 2 , n a k tó r y c h o d s ło n ię to i wy e k s p lo r o w a n o 103 ja m y o s a d n i c z e / n r 1 1 - 1 1 3 / , T r z y s p o ś r ó d o b ie k tó w , a m ia n o w ic e n r 1 4 ,1 6 ,4 4 o b a r d z o d u ż y c h r o z m i a r a c h / n p . j a m a n r 44 o w y m . 8 x 6 m / p e łn iły fu n k c je m i e s z k a l n e . W ię k s z o ś ć s ta n o w iły ja m y ś r e d n i c h r o z m i a r ó w p e łn ią c e r ó ż a e fu n k c je g o s p o d a r c z e . M a łe ja m y s ta n o w ią c e n e g a ty w y słu p ó w w y s tę p o w a ły r o z p r o s z o n e n a o b s z a r z e c a ł e j o s a d y lu b w p o b liż u o b ie k tó w m ie s z k a ln y c h tw o r z ą c z n im i i n t e g r a l n ą c a ł o ś ć . W y p o s a ż e n ie o b ie k tó w s ta n o w iły p r z e d e w s z y s tk im f r a g m e n ty n a c z y ń g lin ia n y c h , tz w . " g r u b e j r o b o ty " z d o b io n e o r n a m e n te m p la s ty c z n y m w po в t a c i l is te w z d o łk a m i p a lc o w y m i, W z n a c z n ie m n i e j s z e j i l o ś c i w y s tą p iły f r a g m e n ty n a c z y ń c ie n k o ś c ie n n y c h , tz w . " d e lik a tn e j r o b o ty " , m . i n . f r a g m e n ty c z e r p a k ó w , m i s , w a z /z a b y t k i k u ltu r y ł u ż y c k i e j / . W ja m a c h z i n w e n ta r z e m n e o lity c z n y m w y s tą p iły u ła m k i n a c z y ń g lin ia n y c h c ie n k o ś c ie n n y c h z o r n a m e n te m n u to w y m / k u l t u r a c e r a m i k i w s tę g o w e j r y t e j / o r a z z d o b io n e o d c is k ie m s z n u r a / k u l t u r a c e r a m i k i s z n u r o w e j / .
93
Ś la d y o s a d n ic tw a g łó w n ie k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o
/ w p o p r z e d n im s e z o n ie b a d a w c z y m o d k r y to je d y n ie o b ie k ty z in w e n ta r z e m -k u ltu ry ł u ż y c k i e j / o r a z w m n ie js z y m s to p n iu z m ło d s z e j e p o k i k a m ie n ia -
/ f r a g m e n t y n aczy A g lin ia n y c h k u ltu r y c e r a m i k i w s tę g o w e j r y t e j o r a z k u ltu r y c e r a m i k i s z n u r o w e j / . ^
D la ja m y 14 z c e r a m i k ą w s tę g o w ą r y t ą u z y s k a n o d a tę С - 4 .2 3 5 — 55 p . n . e .
M a te r ia ł z w ie r z ę c y o d d a n o do a n a liz y .
S ta n o w isk o L - p o ło ż o n e j e s t n a w sc h o d n im s k ło n ie o r a z w e w s c h o d n ie j c z ę ś c i d u ż e g o , p ła s k ie g o , le s s o w e g o w z n ie s ie n ia , w o d le g ło ś c i ponad 100 m n a z a c h ó d od g r a n ic y s ta n o w is k a 2, n a p ó łn o c o d z a b u d o w a ć w s i N ow y B r o w in ie c . P r a c a m i r a to w n ic z y m i o b ję to t e r e n o d łu g o ś c i 320 m , s z e r o k o ś c i o k . 2 5 -3 0 c m . O c z y s z c z o n o g o z w a r s tw y h u m u s o w e j o r a z lic z n y c h p r y z m p r z y p o m o c y s p y c h a c z a p o d n a d z o r e m a r c h e o lo g a . N a o b s z a r z e ty m o d s ło n ię to i p r z e b a d a n o w r a z z p e łn ą d o k u m e n ta c ją n a u k o w ą 39 o b ie k tó w o s a d n ic z y c h r ó ż n e j w ie lk o ś c i. W ś ró d ja m o s a d n ic z y c h m o ż n a w y r ó ż n ić d u ż y c h r o z m i a r ó w o b ie k ty m ie s z k a ln e /p ó łz i e m i a n k a n r 1 z e ś l a d a m i p i e c a k o p u l a s t e g o ? , p ó łz ie m ia n k a n r 22 z r e s z t k a m i p a l e n i s k a / , ś r e d n i e j w ie lk o ś c i o b ie k ty o r ó ż n y c h fu n k c ja c h g o s p o d a r c z y c h o r a z m a łe o b ie k ty - s łu p k i. O p r ó c z w /w ja m o d k r y to r ó w n ie ż c ia ło p a ln e g ro b y lu d z k ie / n r 5 - 1 0 / w y p o s a ż o n e w o z d o b y z b r ą z u . N a z n a c z n e j p ła s z c z y ź n ie w y kopu o d s ło n ię to ś l a d ‘p o o g r o d z e n iu lu b p o z o s t a ł o ś ć ro w u o b l i ż e j n ie o k r e ś l o n e j fu n k c ji. N a s ta n o w is k u ty ra w y s tą p iły o b ie k ty z z a b y tk a m i o r ó ż n e j c h r o n o lo g ii. W ię k s z o ś ć ja m o s a d n ic z y c h o r a z g ro b y n a p o d s ta w ie m a t e r i a ł u c e r a m ic z n e g o i w y ro b ó w z b r ą z u m o ż n a d a to w a ć n a o k r e s h a l s z t a c k i k u ltu r y ł u ż y c k i e j . W y p o s a ż e n ie o b ie k tu n r 1 s ta n o w iły f r a g m e n ty p r z e d m io tó w ż e la z n y c h i u ła m k i c e r a m i c z n e z k o ń c o w e j f a z y w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a . S ta n o w isk o R - p o ło ż o n e n a p ła s k im w z n ie s ie n iu le s s o w y m w o d le g ło ś c i o k . 100 m n a z a c h ó w od g r a n ic y s ta n o w is k a L i w o d le g ło ś c i p o n ad 100 m n a w s c h ó d od s ta n o w is k a K , n a p ó łn o c od b u d y n k ó w K ó łk a R o ln ic z e g o . O b ie k ty o s a d n ic z e w y s tą p iły n a t e r e n i e o d łu g o ś c i 118 m i s z e r o k o ś c i o k . 2 5 -3 0 щ . ^ a r s t w ę h u m u s o w ą o r a z w y s tę p u ją c e l ic z n e p r y z m y u s u n ię to p o d o b n ie ja k n a s ta n o w is k u L p r z y p o m o c y s p y c h a c z a pod k o n tr o lą a r c h e o lo g a . N a o b s z a r z e ty m o d k r y to i w y e k s p lo ro w a n o 40 o b ie k tó w . W ię k s z o ś ć ja m to p o z o s ta ło ś c i po s łu p a c h lu b o b ie k ty ś r e d n i e j w ie lk o ś c i p e łn ią c e r ó ż n e fu n k c je g o s p o d a r c z e . N a d u ż e j p ła s z c z y ź n ie w yk o p u o d s ło n ię to ró w / o b i e k t n r 1 5 / o b l i ż e j n i e o k r e ś l o n e j f u n k c ji; p o d o b n ie j a k n a s ta n o w is k u L . W y p o s a ż e n ie ja m o s a d n ic z y c h s ta n o w iła n ie w ie lk a i l o ś ć m a t e r i a ł u z a b y tk o w e g o w p o s ta c i p o je d y ń c z y c h , m a ło c h a r a k t e r y s t y c z n y c h s k o r u p . S ta n o w isk o К - p o ło ż o n e j e s t n a z a c h o d n im z b o c z u le s s o w e g o w z n ie s i e n i a , w o d le g ło ś c i ok. 160 m n a z a c h ó d od s ta n o w is k a R , w n ie w ie lk ie j o d le g ło ś c i od w y lo tu b u d o w a n e j d r o g i d o s z o s y w k ie r u n k u n a P r u d n ik . J a m y o s a d n ic z e w y s tą p iły n a p r z e s t r z e n i o w y m ia r a c h 60 x o k . 2 5 -3 0 m .
94
T e r e n s ta n o w is k a o c z y s z c z o n o z w a r s tw y h u m u s o w e j i lic z n y c h p r y z m p r z y p o m o c y s p y c h a c z a pod n a d z o r e m a r c h e o lo g a .
N a o d s ło n ię ty m o b s z a r z e o d k r y to i w y e k s p lo ro w a n o 11 o b ie k tó w m a łe j i ś r e d n i e j w ie lk o ś c i z p o je d y ń c z y m i, m a ł y m i , m a ł o c h a r a k t e r y s t y c z n y m i u ła m k a m i n a c z y ń g lin ia n y c h . » M a t e r i a ł z a b y tk o w y p rz e c h o w y w a n y j e s t w M u z e u m Ś lą s k a O p o l s k ie g o w O p o lu , NOWY T A R G , g m . S ta r y T a r g p a t r z w o j. e lb lą e k ie o k r e s w pływ ów r z y m s k i c h O L E S N O -W A L C E M u z e u m R e g io n a ln e w O le ś n ie w o j. c z ę s to c h o w s k ie S to w a r z y s z e n ie M iło śn ik ó w S ta n o w is k o 4 O le s n a w O le ś n ie B a d a n ia p r o w a d z ił m g r W o jc ie c h Ł o n a k , F i n a n so w a! W K Z w C z ę s to c h o w ie . T r z e c i s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o . S ta n o w is k o p o ło ż o n e j e s t n a t e r a s i e S to b ra w y , n a p o łu d n io w y we ch ó d od c e n t r u m O le s n a , ok. 200 m n a p o łu d n ie od r u i n m a ją tk u W a lc e , P r z e b a d a n o ł ą c z n i e ok. 3, 5 a r a . O d k ry to 34 z e s p o ły g ro b o w e / n u m e r a c j a 2 3 - 3 6 / , w s z y s tk ie s z k i e l e t o w e .. G r o b y p o s ia d a ły z a z w y c z a j o b w a r o w a n ia i b r u k i k a m ie n n e . Z a r y s w y p e łn i a ka ja m g ro b o w y c h o d c in a ł s i ę c z ę s t o od o ta c z a ją c e g o ć a l c a . W g r o b a c h w y s tę p o w a ły z a z w y c z a j z e s ta w y n a c z y ń s k ł a d a j ą c e s i ę z g a r n k a , m i s y i c z e r p a k a lu b k u b k a , n ie k ie d y b y ły to p o je d y ń c z e n a c z y n ia , z a z w y c z a j g a r n k i , r z a d z i e j m i s y . O g ó ln ie w y s tą p i ł a c e r a m i k a ty p o w a d la g ru p y g ó r n o ś l ą s k o - m a ł o p o l s k i e j k u ltu r y łu ż y c k ie j w o k r e s i e h a l s z t a c k i m . Z m e ta li o d k r y to n a c m e n ta r z y s k u 2 b r ą z o w e b r a n s o l e t y , n a g o le n n ik b r ą z o w y , k ilk a z a w ie s z e k s k ro n io w y c h w p o e ta c i s p i r a le к z d r u t u b r ą z o w e g o o r a z o k , 20 g u zó w b r ą z o w y c h / w w ię k s z o ś c i z a c h o w a n y c h f r a g m e n t a r y c z n i e i w b a r d z o z ły m s t a n i e / , Z p r z e d m io tó w ż e l a z n y ch o d k r y to n a g o le n n ik o r a z n ó ż z k o lc e m d o r ę k o j e ś c i . W je d n y m z g r o bów o d k r y to to p o r e k k a m ie n n y . N a p o d s ta w ie d o ty c h c z a s o w y c h b a d a ń m o ż n a s t w i e r d z i ć , ż e g ro b y n a c m e n t a r z y s k u w O le ś n ie - W a lc a c h u k ła d a ją s i ę w w y r a ź n e r z ę d y . C ią g i ty c h rz ę d ó w b y w a ją n ie k ie d y z a k łó c o n e p r z e z z g r u p o w a n ia g ro b ó w d z i e c i ę c y c h . O r i e n t a c j a g ro b ó w N - W /S - E . W y s tę p u ją c e w g r o b a c h z a b y tk i typu z a w ie s z k i s k ro n io w e lu b n a g o le n n ik i je d n o z n a c z n ie p r z e m a w i a j ą z a u ł o ż e n ie m z m a r ły c h g ło w ą na o s i N -W . M a t e r i a ł y i d o k u m e n ta c ja z ło ż o n a w M u z e u m R e g io n a ln y m w O le ś n ie , B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
