Unijna inicjatywa PRO INNO Europe
Maciej Podemski
1PRO INNO Europe jest inicjatyw¹ Dyrekcji Generalnej Przedsiêbiorstwa i
Przemys³. Jej zadaniem jest stworzenie
centrum analiz europejskiej innowacyj-noœci, przekazywanie wiedzy o innowa-cyjnych produktach, a tak¿e wspieranie rozwoju unijnej polityki innowacyjnoœci. Stanowi ona czêœæ polityki Unii Europej-skiej dotycz¹cej koordynacji dzia³alnoœci pañstw cz³onkowskich w zakresie rozwoju innowacyjno-œci. Polityka ta wspierana jest przez dzia³aj¹c¹ od dawna na polu innowacyjnoœci Grupê Wysokiej Rangi Przedstawi-cieli Pañstw Cz³onkowskich (Group of Senior Officials), zast¹pion¹ obecnie przez Radê Doradcz¹ ds. Polityki Roz-woju Innowacyjnoœci (Innovation Policy Advisory Board).
Inicjatywa PRO INNO Europe ³¹czy wiele wczeœniej-szych inicjatyw Komisji Europejskiej w zakresie innowa-cyjnoœci, a mianowicie PAXIS, Trend Chart on Innovation
Policy in Europe i European Innovation Scoreboard.
Inicjatywa PAXIS (Pilot Action of Excellence on
Innovative Start-ups — pilota¿owa akcja na rzecz nowo
powstaj¹cych przedsiêbiorstw innowacyjnych) powsta³a w 1999 r. jako forma promocji tych przedsiêbiorstw. Mia³a ona dwa podstawowe cele: wspieranie i promocja rozwoju innowacyjnoœci na poziomie regionalnym i lokalnym oraz wspó³praca i wymiana doœwiadczeñ w zakresie innowacji miêdzy instytucjami sektora publicznego i prywatnego, równie¿ na tych dwóch poziomach.
W ramach programu PAXIS rozwijane by³y trzy rodza-je dzia³añ:
tworzenie tematycznych sieci wspó³pracy (Thematic
Networks), grupuj¹cych obecnie 22 regiony i miasta
europejskie, posiadaj¹cych doœwiadczenia w two-rzeniu przedsiêbiorstw innowacyjnych;
wspieranie projektów rozpowszechniaj¹cych wie-dzê o znaczeniu innowacyjnoœci oraz zachêcaj¹cych do tworzenia innowacyjnych przedsiêbiorstw;
dzia³ania towarzysz¹ce (Accompanying Measures), upowszechniaj¹ce doœwiadczenia i osi¹gniêcia inno-wacyjne wœród zainteresowanych partnerów regio-nalnych i lokalnych.
G³ównym zadaniem kolejnej inicjatywy Komisji Euro-pejskiej — INNO Trend Chart on Innovation Policy in
Europe, ukierunkowanej na zbieranie informacji o rozwoju
polityki innowacyjnej w Europie, jest niezale¿ny monito-ring i opis g³ównych trendów polityki innowacyjnej rozwi-janej w poszczególnych krajach i regionach, przede wszystkim w Europie. W chwili obecnej takimi badaniami objêtych jest 39 krajów, g³ównie europejskich, ale tak¿e krajów regionu œródziemnomorskiego, Ameryki Pó³nocnej
i Azji. Zebrane dane i wypracowane opinie udostêpniane s¹ przede wszystkim zainteresowanym krajom. S¹ one rów-nie¿ zamieszczane w corocznych raportach o postêpach europejskiej innowacyjnoœci (European Innovation
Pro-gress Reports).
Projekt INNO Trend Chart on Innovation Policy in
Europe kierowany jest przez konsorcjum szeœciu
instytu-cji, specjalizuj¹cych siê w rozwoju innowacyjnoœci: INTRASOFT International SA, TECHNOPOLIS Group, PREST, NIFU STEP, Centrum Studiów Finansowych Uni-wersytetu Ateñskiego oraz Centrum Polityki i Oceny Tech-nologii Instytutu TechTech-nologii Georgii (USA).
INTRASOFT International SA jest jedn¹ z czo³owych firm doradczych dla du¿ych przedsiêbiorstw i oœrodków administracji publicznej, w tym wielu instytucji Unii Euro-pejskiej, w zakresie stosowania nowoczesnych technologii informacyjnych i produkcyjnych. Posiada ona swoje oœrodki w Luksemburgu, Belgii, Rumunii i Grecji.
TECHNOPOLIS Group jest uznanym oœrodkiem badawczo-konsultingowym w zakresie polityki naukowej, technologicznej i innowacyjnej, dotycz¹cej rozwoju gospodarczego i spo³ecznego. Posiada swoje biura w Amsterdamie, Brighton, Brukseli, Pary¿u, Sztokholmie i Wiedniu, a tak¿e wspó³pracowników w Tallinie i Ankarze.
PREST jest jednym z instytutów Uniwersytetu w Man-czesterze, specjalizuj¹cym siê w badaniach i studiach dok-toranckich w zakresie polityki naukowej i technologicznej, a tak¿e w badaniach innowacyjnoœci oraz rozwoju nauki i technologii w przysz³oœci (Foresight).
NIFU STEP jest czo³owym norweskim instytutem naukowym, specjalizuj¹cym siê w badaniu dynamiki roz-woju edukacji, badañ naukowych i innowacyjnoœci, dora-dzaj¹cym wielu norweskim i miêdzynarodowym agencjom i organizacjom, w tym tak¿e ministerstwom.
Centrum Studiów Finansowych Uniwersytetu Ateñ-skiego jest jednym z oœrodków badawczych Wydzia³u Nauk Ekonomicznych tego uniwersytetu, studiuj¹cym m.in. rynki pieniê¿ne i kapita³owe, zarz¹dzanie i finanse korporacyjne, teoriê przedsiêbiorstw i przedsiêbiorczoœci, a tak¿e innowacyjnoœæ i rozwój spo³eczeñstwa informacyj-nego.
Centrum Polityki i Oceny Technologii Instytutu Tech-nologii Georgii specjalizuje siê m.in. w modelowaniu ró¿-nych aspektów innowacyjnoœci, w ocenie badañ nauko-wych i rozwoju technologicznego, a tak¿e w naukonauko-wych przewidywaniach przysz³ego rozwoju techniki i technolo-gii. Jest to instytucja amerykañska. Posiada swój oœrodek uczelniany w Metz, we Francji i oœrodek badawczy w Athlone, w Irlandii.
Komisja Europejska wypracowa³a, przy wspó³pracy z Uniwersytetem w Maastricht, metodê oceny poziomu innowacyjnoœci danego kraju (European Innovation
Score-board — EIS), bior¹c¹ pod uwagê m.in. programy
eduka-450
Przegl¹d Geologiczny, vol. 57, nr 6, 2009
W UNII EUROPEJSKIEJ
1EuroGeoConsulting, ul. Jesionowa 36A, 05-816
cyjne, œrodki i us³ugi wspieraj¹ce rozwój innowacyjnoœci w przemyœle, dostêp do kapita³u o charakterze risk-venture, poziom transferu technologii oraz rozwój klastrów prze-mys³owo-innowacyjnych. W sumie analizowanych jest obecnie 26 wskaŸników. WskaŸniki te podzielono na piêæ kategorii, aby daæ wyraŸny obraz zalet i wad systemu inno-wacyjnego danego kraju:
1. Czynniki napêdzaj¹ce innowacyjnoœæ — mierz¹ warunki strukturalne niezbêdne do rozwoju potencja³u innowacyjnego.
2. Wytwarzanie wiedzy — wskaŸniki z tym zwi¹zane wskazuj¹ poœrednio wielkoœæ inwestycji w bada-nia i rozwój.
3. Innowacyjnoœæ i przedsiêbiorczoœæ — szacuj¹ wysi³ki w³o¿one w rozwój innowacyjnoœci na poziomie indywidualnych przedsiêbiorstw.
4. Wykorzystanie innowacyjnych produktów — pokazuj¹ wyniki praktyczne, odzwierciedlaj¹ce nak³ad pracy i dzia³alnoœæ w sferze biznesu w innowacyjnych przedsiêbiorstwach.
5. W³asnoœæ intelektualna — jest to miernik wykorzystania innowacji przez firmy.
Inicjatywa PRO INNO Europe jest œciœle zwi¹zana z sieci¹ Innowacyjnych Regionów Europy (Innovating
Regions in Europe — IRE), utworzon¹ przez Komisjê
Europejsk¹ w po³owie lat 90. XX w. dla u³atwienia wymia-ny doœwiadczeñ w rozwijaniu innowacyjwymia-nych europejskich produktów i us³ug oraz w umacnianiu konkurencyjnoœci firm europejskich. W chwili obecnej sieæ ta grupuje 235 regionów unijnych. Poniewa¿ PRO INNO Europe koncen-truje siê na ogólnej analizie skutecznoœci dzia³añ innowa-cyjnych, IRE jest wykorzystywana jako g³ówny kana³ kontaktowy z regionami europejskimi w sprawach rozwoju unijnej polityki innowacyjnoœci.
PRO INNO Europe zwi¹zana jest tak¿e z siostrzan¹ ini-cjatyw¹ Europe INNOVA w zakresie wykorzystania forum
Europe INNOVA, a tak¿e organizowanych co dwa lata
konferencji. Ponadto wykorzystywane s¹ doœwiadczenia p³yn¹ce z projektów Europe INNOVA do rozwijania nowych kierunków unijnej strategii innowacyjnoœci, pro-mowanych nastêpnie poprzez platformê szkoleniow¹ INNO (INNO-Learning Platform).
Wypracowana zosta³a doœæ skonplikowana struktura dzia³alnoœci inicjatywy PRO INNO Europe. Kierownicz¹ rolê spe³niaj¹ w niej Rada Doradcza ds. Polityki Rozwoju Innowacyjnoœci (Innovation Policy Advisory Board) oraz Grupa Steruj¹ca Kszta³ceniem w zakresie innowacyjnoœci (INNO-Learning Steering Group). Podstawowe zadania omawianej struktury ujête zosta³y w trzy grupy (filary) dzia³añ. S¹ to: polityka analiz (Policy Analysis), polityka kszta³cenia (Policy Learning) oraz polityka rozwoju
(Poli-cy Development).
Filar polityki analiz obejmuje trzy modu³y: pomiary innowacyjnoœci (INNO-Metrics), mapê trendów
cyjnoœci (INNO-Policy Trend Chart) oraz ocenê innowa-cyjnoœci (INNO-Appraisal).
Modu³ pomiarów innowacyjnoœci obejmuje analizy rozwoju innowacyjnoœci europejskiej, mierz¹ce jego postêp w czasie oraz identyfikuj¹ce jego s³abe i silne stro-ny, zarówno w skali ogólnoeuropejskiej, jak i poszczegól-nych krajów cz³onkowskich. Jako narzêdzie pomiarowe wykorzystywana jest europejska metoda oceny poziomu innowacyjnoœci (EIS).
Modu³ kartowania (tworzenia mapy) trendów innowa-cyjnoœci obejmuje opis i analizê kierunków rozwoju inno-wacyjnoœci w poszczególnych krajach i regionach.
W ramach modu³u oceny innowacyjnoœci zbierane s¹ wyniki oceny jakoœci programów innowacyjnych oraz ich wp³ywu na rozwój konkurencyjnoœci przedsiêbiorstw i regionów. Jednoczeœnie wypracowywane s¹ jednolite, europejskie standardy i kryteria tych ocen.
Równie¿ filar polityki kszta³cenia sk³ada siê z trzech modu³ów: INNO-GRIPS, INNO-Views i platformy szkole-niowej INNO-Learning Platform.
Zadaniem modu³u INNO-GRIPS jest dostarczanie informacji o aktualnie prowadzonych w œwiecie badaniach dotycz¹cych rozwoju innowacyjnoœci, a tak¿e o rozwoju polityki proinnowacyjnej, o innowacjach biznesowych i o akademickich dyskusjach na ten temat. Jednoczeœnie w ramach tego modu³u organizowane s¹ dyskusje ekspertów dotycz¹ce ogólnej polityki innowacyjnej oraz problemów rozwoju innowacyjnoœci mog¹cych zainteresowaæ krêgi biznesowe.
W ramach modu³u INNO-Views rozwijane s¹ nowe instrumenty polityki innowacyjnoœci w oparciu o dyskusje organizowane miêdzy przedstawicielami administracji publicznej, naukowcami i przedsiêbiorcami.
Dzia³ania w ramach modu³u platformy szkoleniowej INNO-Learning Platform u³atwiaj¹ przekazywanie wie-dzy i osi¹gniêæ w zakresie rozwoju innowacyjnoœci i wdra-¿anie ich wyników praktycznych, k³ad¹c nacisk na wspó³pracê miêdzynarodow¹ tym zakresie.
Filar polityki rozwoju obejmuje dwa modu³y: sieci INNO-Nets i akcje INNO-Actions.
Sieci INNO-Nets s¹ modu³em, w ramach którego orga-nizowana jest miêdzynarodowa wspó³praca krajowych i regionalnych programów rozwoju innowacyjnoœci.
Zadaniem modu³u akcji INNO-Actions jest z kolei ini-cjowanie wspólnych dzia³añ ró¿nych agencji rozwoju innowacyjnoœci oraz organizacji pozarz¹dowych, zaj-muj¹cych siê t¹ dziedzin¹.
Bie¿¹ce projekty i nowoœci inicjatywy PRO INNO
Europe s¹ prezentowane i dyskutowane na portalu
interne-towym http://www.proinno-europe.eu/index.cfm. ród³a: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/innovation/ index_en.htm http://www.proinno-europe.eu 451
