Młode procesy tektoniczne w strefie uskoku Dien Bien Phu (NW Wietnam) w świetle wstępnych wyników badań osadów czwartorzędowych

M³ode procesy tektoniczne w strefie uskoku Dien Bien Phu (NW Wietnam)

w œwietle wstêpnych wyników badañ osadów czwartorzêdowych

Witold Zuchiewicz*, Nguyen Quoc Cuong**, Andrzej Bluszcz***, Marek Michalik*

S u m m a r y . The Dien Bien Phu (DBP) fault zone, oriented NNE to N, is one of the most seismically active fault zones in Indochina. In NW Vietnam, this zone is 160 km long and 6–10 km wide, cutting through sedimentary and metamorphic rocks of the Late Proterozoic, Palaeozoic and Mesozoic age, as well as Palaeozoic and Upper Triassic granitoids. Along the DBP fault zone there occur relatively small, narrow pull-apart basins (from the north: Pa Tan, Chan-Nua, Lai Chau, Muong Pon, and Dien Bien Phu), the two largest of which (Lai Chau and Dien Bien Phu) have been studied in detail. Both are bounded by sinistral and sinistral-normal faults, responsi-ble for offset and deflected drainage, presence of numerous shutter ridges and displaced terraces, and alluvial fans. The normal com-ponent of motion is testified to by well-preserved triangular facets on fault scarps, highly elevated straths in river watergaps, overhanging tributary valleys, as well as high and uneven river-bed gradients. Our observations indicate a minimum recent sinistral offset ranging from 6–8 m to 20–50 m for Holocene valleys to 2–2.5 km for middle-late Pleistocene valleys in different fault seg-ments.The thickness of Quaternary sediments varies from a few to a dozen or so metres in Lai Chau to a few tens or even 130 m in DBP basin. In the Lai Chau basin, the middle terrace (23 m) alluvia of Nam Na River at Muong Te bridge, shortly north of the confluence with Song Da, have been OSL-SAR (optically-stimulated luminescence; single aliquot regenerative dose technique) dated to 26–45 ka. These sediments were normal-faulted by some 12 m after 13 ka, and mantled by vari-coloured slope loams, 8–12 m thick, containing colluvial wedges composed of angular debris. These wedges were probably formed due to at least two palaeoseismic events postdating 14–13 ka. The contact between slope sediments and Triassic bedrock is along a normal fault (N10oW, 78E), accompanied by 0.3–0.35-m-wide fault gouge.

In the Dien Bien Phu basin, in turn, alluvium of the upper Holocene terrace has been OSL-SAR dated to 6.5–7 ka, whereas the younger terrace sediments give ages of 1.8–2.7 ka. Displaced terraces and alluvial fans allow us to suppose that the sinistral and sinistral-normal faults bounding narrow pull-apart basins in the southern portion of the DBP fault reveal minimum rates of left-lateral strike-slip ranging from 0.6 to 2 mm/yr in Holocene and 2–4 mm/yr in middle-late Pleistocene times, whereas rates of Holocene uplift tend to attain 1 mm/yr north of Lai Chau and 0.4–0.6 mm/yr west of Dien Bien Phu. Long-term, average Quaternary uplift rates are difficult to estimate, the minimum values certainly exceeding 0.05 mm/yr.

Key words: active faulting, morphotectonics, OSL-SAR dating, Quaternary sediments, Dien Bien Phu Fault, Vietnam

Strefa uskoku Dien Bien Phu (DBP) o orientacji NNE–SSW do N–S, jednego z najbardziej aktywnych wspó³czeœnie uskoków przesuwczych bloku indochiñskie-go, siêga 160 km d³ugoœci i 6–10 km szerokoœci (ryc. 1, 2). W NW Wietnamie biegnie ona od Chieng Chai na granicy z Chinami po prze³êcz Tay Trang na granicy z Laosem. W stosunku do obecnie prawoprzesuwczego uskoku Rzeki Czerwonej (Song Hong), uskok DBP jest lewoprzesuw-czym, najprawdopodobniej komplementarnym uskokiem sprzê¿onym (ryc. 2). O ile ewolucja uskoku Rzeki Czerwo-nej doczeka³a siê wielu opracowañ (por. Tapponnier i in., 1990; Leloup i in., 1995; Cuong & Zuchiewicz, 2001 i lite-ratura tam cytowana), to historia uskoku Dien Bien Phu nadal pozostaje w sferze przypuszczeñ.

Sytuacja geologiczna

Strefa DBP przecina ró¿nowiekowe ska³y osadowe i metamorficzne póŸnego proterozoiku, paleozoiku i mezo-zoiku, a tak¿e intruzje granitoidów kompleksów Dien Bien Phu (paleozoik) i Kim Bai (grn. trias; por. My i in., 1978, Tuyet i in., 1978). W SE czêœci omawianej strefy ods³aniaj¹ siê fliszoidalne ³upki sylursko-dewoñskie i kwaœne tufy wulkaniczne intrudowane przez granodioryty i granity; dalej ku pó³nocy wystêpuj¹ ska³y skrajnie zasadowe

nasu-niête na utwory paleozoiku, a jeszcze dalej — wulkanity zasadowe permu, ³upki i wapienie triasu oraz

kontynental-*Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Jagielloñski, ul. Oleandry 2a, 30-063 Kraków; witold@ing.uj.edu.pl; michalik@ing.uj.edu.pl

**Instytut Nauk Geologicznych, Polska Akademia Nauk, ul. Senacka 1, 31-002; nqcuong_pl@yahoo.com

***Instytut Fizyki, Politechnika Œl¹ska, ul. Krzywoustego 2, 44-100 Gliwice; bluszcz@zeus.polsl.gliwice.pl LHASA 240 km 20° 30° 100° 100° 90° 90° 30° 20° WY¯YNA TYBETAÑSKA TIBETAN PLATEAU WSCHODNIA SYNTAKSJA EASTERN SYNTAXIS PO£UDNIOWO-WSCHODNIA AZJA SE ASIA ZATOKA BENGALSKA BAY OF BENGAL PO£UDNIOWE CHINY SOUTH CHINA USK OK RZEKI CZ ER W ONEJ

SZEW TSANGPO (SUTURE)

szwy sutures uskoki przesuwcze strike-slip faults baseny czwartorzêdowe Quaternary basins nasuniêcia thrusts antykliny anticlines USK OK XIA_NSH UIHE

Ryc. 1. Szkic tektoniczny Azji Po³ud.-Wsch. (wg Wang i in.,

1998)

ne utwory typu red beds wieku kredowego (Leloup i in., 1995; por. ryc. 3).

Uskok g³ówny oraz zwi¹zane z nim uskoki podrzêdne maj¹ charakter przesuwczy i zrzutowo-przesuwczy. P³asz-czyzna uskoku g³ównego zapada 60–70o _{ku W w czêœci}

pó³nocnej oraz do 70–80o_{(nawet 90}o_{) w czêœci}

po³udnio-wej (Hung & Vinh, 2001). Uk³ad wychodni mezozoiku w obu skrzyd³ach uskoku sugeruje przemieszczenie prawo-przesuwcze rzêdu 45–50 km, zakoñczone we wczesnej kre-dzie (Leloup i in., 1995; Wemmer i in., 1999), wzglêdnie u schy³ku miocenu (Kiem i in., 1999; Trinh i in., 1999; Hung & Vinh, 2001). Wspó³czeœnie uskok ten ma charakter lewoprzesuwczy i normalno-lewoprzesuwczy, o wzra-staj¹cej ku pó³nocy sk³adowej normalnej (Tapponnier i in., 1986; Wang i in., 1998, Hung & Vinh, 2001; por. ryc. 4).

Omawianej strefie towarzysz¹ (na pó³noc od Dien Bien Phu) wychodnie plioceñskich (5,4 Ma) bazaltów toleito-wych (Hoang i in., 1996; Lee i in., 1998), wyst¹pienia Ÿró-de³ termalnych, wzmo¿one emanacje radonu, metanu i dwutlenku wêgla (Hung & Vinh, 2001), a tak¿e najsilniej-sze w Wietnamie wstrz¹sy sejsmiczne o Ms = 5–6 (magni-tuda powierzchniowa), przeciêtnie 5,1 (1935 r.; Ms = 6,8), o przesuwczym mechanizmie ogniska (por. Trieu i in. 1999; ryc. 5). Ostatnie wstrz¹sy mia³y miejsce 19.02.2001 na po³udnie od Dien Bien Phu (Ms 5,3; I = 7o_{) oraz}

3.04.2001 na NW od Lai Chau (Ms 4,9; g³êbokoœæ ogniska 8 km). Pierwszy wstrz¹s spowodowa³ niewielkie zniszcze-nia budynków w zachodniej czêœci basenu Dien Bien Phu, a uk³ad szczelin w spêkanych œcianach wskazywa³ na po³udnikow¹ orientacjê najwiêkszego naprê¿enia

pozio-RR F

DB P

DBP– Dien Bien Phu Fault, RRF– Red River Fault

LA O S L A O S C H I N Y C H I N Y C H I N A C H I N A 50 km LAO CAI BAO YEN YEN BAI SON LA DIEN BIEN PHU LAI CHAU 22° 21° 103° 104° 21° 22° 103° 104° MOC CHAU U skok R_ze ki C_zer w onej Us ko kD ien Bie nPhu Baseny: Basins: czwartorzêdowe Quaternary neogeñskie Neogene bazalty póŸnoneogeñsko-czwartorzêdowe Late Neogene-Quaternary basalts

Ryc. 2. Systemy uskokowe Dien Bien Phu i Rzeki Czerwonej (wg

Tien i in., 1991)

Fig. 2. The Dien Bien Phu and Red River fault zones (based on

Tien et al., 1991) 20 km

C H I N Y

C H I N A

L A

O

S

Late Neogene basalts

górna kreda

Upper Cretaceous

jura–kreda

Jurassic–Cretaceous

dolna i œrodkowa jura

Lower and Middle Jurassic

œrodkowy i górny trias

Middle and Upper Triassic

dolny trias Lower Triassic karbon–perm Carboniferous–Permian karbon Carboniferous

dolny i œrodkowy dewon

Lower and Middle Devonian

sylur–dewon Silurian–Devonian ordowik–sylur Ordovician–Silurian dolny paleozoik Lower Palaeozoic kambr Cambrian proterozoik–kambr Proterozoic–Cambrian

granitoidy ró¿nego wieku

granitoids of various age

uskoki

faults Ryc. 3. Mapa geologiczna strefy uskoku Dien Bien Phu (wg Tien

i in., 1991; uproszczone); LC — Lai Chau, DB — Dien Bien Phu

Fig. 3. Geological map of the Dien Bien Phu fault system (based

mego, zbie¿n¹ z NNE orientacj¹ uskoku sinistralnego. Drugi wstrz¹s przyczyni³ siê do powstania nowych osu-wisk i sp³ywów rumoszowych w rejonie Lai Chau.

Sytuacja morfotektoniczna

Minimalne rozmiary przemieszczeñ lewoprzesuw-czych wzd³u¿ DBP szacowano na 250–800 m (Trinh i in., 1993) do ponad 2 km (Hung & Vinh, 2001); obserwacje

DIEN BIEN PHU

TAY TRANG Muong Pon LAI CHAU SI PA PHIN Chan Nua Pa Tan CHIENG CHAI MUONG TE CHINY LAOS 15 km uskoki g³ówne main faults uskoki przesuwcze strike-slip faults uskoki normalne normal faults baseny czwartorzêdowe Quaternary basins gor¹ce Ÿród³a hot springs uskoki podrzêdne

subsidiary faults uskoki zrzutowo-przesuwczeoblique (normal-strike-slip faults) miastacities granica pañstwa state frontier 10 km LAI CHAU 103 15’° 103 00’° 21 50’° 22 00’° 22 10’° 103 00’° 103 15’° 22 10’° 22 00’° 21 50’° holocen, aluwia Holocene alluvium

górna kreda, ska³y klastyczne (suita Yen Chau) Upper Cretaceous clastics (Yen Chau Suite) górna jura, ska³y klastyczne (formacja Nam Po) Upper Jurassic clastics (Nam Po Formation)

górny trias (noryk–retyk), ska³y klastyczne (suita Suoi Bang) Upper Triassic (Norian–Rhaetian) clastics (Suoi Bang Suite) górny trias (karnik), ska³y klastyczne

Upper Triassic (Carnian) clastics œrodkowy trias, wapienie (suita Dong Giao) Middle Triassic limestones (Dong Giao Suite) dolny trias, ska³y klastyczne i wylewne Lower Triassic clastics and basic effusives perm i trias, ska³y wylewne (formacja Vien Nam) Permian–Triassic effusives (Vien Nam Formation) górny perm, ska³y klastyczne, wapienie, boksyty, ska³y wylewne (formacje: Cam Thuy, Yen Duyet) Upper Permian clastics, limestones, bauxites, basic effusives (Cam Thuy, Yen Duyet Formations) karbon i perm, wapienie, ska³y klastyczne i wylewne Carboniferous–Permian limestones, clastics and effusives œrodkowy dewon, ciemne wapienie (suita Mo Tom) Middle Devonian dark limestones (Mo Tom Suite)

dolny i œrodkowy dewon (eifel), ska³y klastyczne, kwarcyty, wapienie (suita Nam Pia) Lower–Middle Devonian (Eifelian) clastics, quartzites, limestones (Nam Pia Suite) ordowik i dewon, ³upki, wapienie, marmury, ³upki serycytowe i kwarcowo-mikowe, ska³y wylewne, zielone tufy (formacja Pa Ham)

Ordovician–Devonian shales, limestones, marbles, sericite schists, quartz-mica schists, basic effusives, green tuffs (Pa Ham Formation) œrodkowy paleozoik, ³upki serycytowe, wapienie, tufy, kwarcyty, riolity Middle Palaeozoic sericite schists, limestones, tuffs, quartzites, rhyolites œrodkowy kambr, ³upki krystaliczne, fyllity, kwarcyty (suita Song Ma) Middle Cambrian crystalline schists, fyllites, quartzites (Song Ma Suite)

uskoki (stwierdzone, przypuszczalne) faults (mapped, inferred)

proterozoik i kambr, kwarcyty, ³upki kwarcowo-serycytowe i serycytowe Proterozoic–Cambrian quartzites, quartz-sericite schists, sericite schists

górny trias, granity biotytowe, leukogranity, granity aplitowe z turmalinem (kompleks Kim Bai) Upper Triassic biotite granites, leucogranites, aplitic granites with tourmaline (Kim Bay Complex) paleozoik, gabrodioryty, dioryty kwarcowe, granodioryty, granit (kompleks Dien Bien Phu) Palaeozoic gabbro-diorites, quartz diorites, granodiorites, granites (Dien Bien Phu Complex)

←

Ryc. 4. Szkic strukturalny strefy uskoku Dien Bien Phu (wg

Hung & Vinh, 2001; uproszczone)

Fig. 4. Structural sketch of the Dien Bien Phu fault zone (after

Hung & Vinh, 2001; simplified)

↓

Ryc. 6. Uproszczona mapa geologiczna rejonu Lai Chau (wg

My i in., 1978 oraz Tuyet i in., 1978)

Fig. 6. Simplified geological map of the Lai Chau area (based on

My et al., 1978, and Tuyet et al., 1978)

1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 AD Ms 200 100 0 1983, Ms = 6,7 N = 73wstrz¹syevents Ms (œr.) = 4,03 Ms ( ) = 4,03av.

Ryc. 5. Diagram kumulacyjny magnitud wstrz¹sów

sejsmicz-nych w strefie uskoku Dien Bien Phu (wg dasejsmicz-nych Trieu, 2001)

Fig. 5. Total seismic energy release in the Dien Bien Phu fault

zone, exemplified by cumulative surface magnitudes of histori-cal earthquakes (based on data listed in Trieu, 2001)

morfotektoniczne autorów sugeruj¹ wielkoœci zmieniaj¹ce siê w ró¿nych segmentach uskoku od 6–8 do 20–50 m w holocenie do 2–2,5 km w œrodkowym i póŸnym plejstoce-nie (Zuchiewicz & Cuong, 2002). O m³odych ruchach przesuwczych œwiadcz¹: defleksja i przemieszczenie usko-kowe sieci drena¿u, liczne grzbiety typu shutter ridges oraz zdyslokowane tarasy i sto¿ki nap³ywowe; natomiast na obecnoœæ sk³adowej normalnej wskazuj¹ skarpy uskokowe z dobrze zachowanymi licami progów uskokowych

(trian-gular facets), m³ode, niewielkie skarpy uskokowe typu basal scarplets (Dien Bien Phu), wysoko wzniesione tara

-sy skalne w odcinkach prze³omowych (m.in. na pó³noc od Lai Chau), czy te¿ zawieszone wyloty dolin bocznych oraz wysokie i niewyrównane spadki koryt dop³ywów rzek lokuj¹cych siê w strefie uskokowej.

Osady czwartorzêdowe w basenach typu pull-apart Wzd³u¿ uskoku Dien Bien Phu wystêpuje 5 basenów czwartorzêdowych (od pó³nocy: Pa Tan, Chan-Nua, Lai Chau, Muong Pon oraz Dien Bien Phu), z których najwiêk-sze (Lai Chau i Dien Bien Phu) by³y przedmiotem badañ szczegó³owych (ryc. 4). Mi¹¿szoœci osadów czwartorzêdo-wych nie przekraczaj¹ (oprócz basenu Dien Bien Phu) kilku-kilkunastu metrów.

Kotlina Lai Chau (200–210 m n.p.m.), usytuowana wzd³u¿ po³udnikowo zorientowanych dolin rzek Nam Na i Nam Lay, uchodz¹cych — odpowiednio — od pó³nocy i po³udnia do rzeki Da, reprezentuje w¹ski (ok. 10 km d³ugoœci i 0,5–1 km szerokoœci) basen typu pull-apart, obramowany przez uskoki lewoprzesuwczo-normalne (ryc. 6–8). Wysokoœci tarasów skalnych i skalno-osadowych zachowanych na zbo-czach dolin wynosz¹: 2, 4, 12–13, 23, 36, 50, 60 m (Nam Na), 2, 12, 18, 24, 34–40, 60, 80, 130–135 m (Song Da) oraz 1, 3, 8, 17–19, 25–26 m (Nam Lay).

Budowê wewnêtrzn¹ tarasów œrednich ujawnia sztuczne ods³oniêcie w rejonie mostu Muong Te na prawym zboczu rzeki Nam Na (ryc. 7, 9), na pó³noc od jej ujœcia do rzeki Da (Song Da). Ods³aniaj¹ siê tutaj utwory rzeczne i stokowe buduj¹ce tarasy 15 m i 23 m (ryc. 9, 10). Przeprowadzono analizê sedymentologiczn¹ wymienionych osadów, a dla próbek utworów piaszczystych wykonano oznaczenia wie-ku metod¹ OSL-SAR (luminescencja stymulowana optycz-nie; technika odtworzeniowa pojedynczych ziaren; por. tab. 1) oraz przeanalizowano sk³ad minera³ów ciê¿kich.

Minera³y ciê¿kie wydzielano ze 120 g frakcji >0,039 mm, stosuj¹c tradycyjn¹ metodê cieczy ciê¿kich (bromoform o gêstoœci 2,9 g/cm3_{). Identyfikacjê przeprowadzono przy}

u¿yciu polaryzacyjnego mikroskopu optycznego w œwietle przechodz¹cym, oceniaj¹c sk³ad 500–800 ziarn z ka¿dej z próbek przygotowanych w formie preparatów proszkowych zatopionych w balsamie kanadyjskim. Udzia³ minera³ów ciê¿kich we frakcjach >0,039 mm zmienia siê od 1,9 do 3,0% wag. Ocena iloœciowa udzia³u poszczególnych sk³adników jest utrudniona z powodu silnie zaawansowa-nych procesów rozpuszczania minera³ów, zastêpowania minera³ów tlenkami Ti i Fe, a tak¿e przesycania lub pokry-wania tymi tlenkami minera³ów ska³otwórczych. Przepro-wadzono ponadto badania sk³adu mineralnego w spektrometrze dyspersji energii (SEM-EDS) oraz analizê dyfrakcyjn¹ rentgenowsk¹. W sk³adzie mineralnym bada-nych próbek, oprócz kwarcu wystêpuj¹ plagioklazy i skale-nie potasowe oraz minera³y ilaste (miki, chloryt); podrzêdnie pojawiaj¹ siê te¿ amfibole. Wyniki analiz dyfrakcyjnych wskazuj¹ na wzglêdnie wysoki udzia³ kwar-cu, podczas gdy w obserwacjach makroskopowych udzia³ kwarcu jest znikomy.

W tarasie ni¿szym (15 m), na nierównym cokole skal-nym o wys. 2–2,5 m spoczywa 3 m warstwa œrednio obto-czonych otoczaków frakcji 2–5 do 10–25 cm, przykryta przez 2,2 m warstwê dwudzielnych piasków

drobnoziar-Frakcja [µm] Aktywnoœæ [Bq/kg]

Th-232 U-238 K-40

Moc dawki efektywnej [Gy/ka] α β γ promieniowanie kosmiczne 90-125 55,95±0,64 35,54±0,45 917,9±23,5 0,125±0,023 2,619±0,153 1,544±0,051 0,087±0,009 90-125 123,92±1,30 66,99±0,77 886,3±22,8 0,261±0,049 3,174±0,157 2,496±0,083 0,102±0,010 125-200 37,65±0,59 29,73±0,51 904,8±23,8 0,061±0,011 2,390±0,147 1,294±0,045 0,134±0,013 125-200 101,92±1,28 81,55±1,08 779,5±21,2 0,166±0,030 2,885±0,140 2,307±0,074 0,175±0,018 90-125 67,44±0,84 40,21±0,58 979,1±25,4 0,147±0,027 2,853±0,164 1,747±0,058 0,088±0,009 90-125 45,57±0,67 26,91±0,49 643,5±17,3 0,099±0,018 1,885±0,109 1,166±0,039 0,152±0,015 90-125 103,04±1,12 60,15±0,72 947,2±24,3 0,223±0,042 3,141±0,164 2,263±0,074 0,108±0,011 Nr próbki Nr laboratoryjny Minera³ DB-38/1a GdTL-638 kwarc DB-38/4a GdTL-636 kwarc DB-78a GdTL-641 kwarc DB-78b GdTL-640 kwarc DB-38/2a GdTL-639 kwarc DB-78c GdTL-637 kwarc DB-38/5a GdTL-635 kwarc DB-108a GdTL-643 kwarc 125-200 84,30±1,02 51,78±0,78 850,2±22,3 0,125±0,023 2,689±0,143 1,927±0,063 0,184±0,018 ca³kowita

Dawka równowa¿na ED [Gy]

4,374±0,163 80,7±1,8 6,033±0,185 85,9±2,3 3,879±0,155 1,01±0,20 5,533±0,162 5,50±1,7 4,835±0,176 133,65±0,85 3,302±0,118 22,7±2,4 5,736±0,185 77,2±5,8 4,925±0,159 1,64±0,68 Wiek [ka] min. max. Rozrzut wyników 18,45±0,81 34 du¿y 14,24±0,59 7,5 26 du¿y 0,26±0,068 1,8 du¿y 0,99±0,31 2,7 du¿y 27,6±1,1 23 34 umiarkowany 6,88±0,76 22 bardzo du¿y 13,4±1,2 45 bardzo du¿y 0,28±0,14 6,5 znaczny

Tab. 1. Oznaczenia wieku metod¹ OSL-SAR osadów czwartorzêdowych w strefie uskoku Dien Bien Phu (ozn. A. Bluszcz)

nistych oraz ok. 10 m mi¹¿szoœci warstwê ¿ó³tych glin pyla-stych z dwoma czerwonawymi poziomami wietrzeniowymi (gruboœci 20–30 cm) w stropie. Sp¹gowa czêœæ warstwy piaszczystej reprezentuje piaski drobnoziarniste, wy¿sza — piaski gliniaste, o wartoœciach graficznej przeciêtnej

œrednicy (Mz) 2,33–3,7N i graficznych odchyleniach stan-dardowych F1 1,91–1,99 N (ryc. 11). Wysortowanie

Mn 259 245 246 247 248 249 250 m n.p.m. a.s.l. 260 261 m n.p.m. a.s.l. S VF F M C VC S VF F M C VC CGL GdTL-635: 13,4±1,2 (max. 45) Ka (DB 38/05a) GdTL-636: 14,24±0,59 (max. 26, min. 7,5) Ka (DB 38/04a)

DB 38/03a GdTL-639: 27,6±1,1 (max. 34, min. 23) Ka (DB 38/02a) GdTL-638: 18,45±0,81 (max. 34) Ka (DB 38/01a) 50 m 245 250 255 260 265 270 m n.p.m. a.s.l. 15 m 23 m ? ? ? 4 3 2 1 W E LCa LCb LCc pod³o¿e bedrock ¿wiry gravel ¿wiry z polew¹ Mn Mn-coated gravels piaski sand gliny ¿ó³te yellow loams gliny czerwone red/reddish loams

gliny be¿owe i jasnoszare

beige/light-grey loams

gliny brunatne z substancj¹ organiczn¹

brown/brownish loams with organic matter

mu³ki silt gleba soil rumosz ostrokrawêdzisty angular debris próbki samples strefa uskokowa fault gouge

MOST MUONG TE/NAM NA

Ryc. 9. Stanowisko most Muong Te nad rzek¹ Nam Na, na pó³noc od Lai Chau; 1–4: szczegó³y budowy pokrywy stokowej

przedsta-wione na ryc. 10

Fig. 9. Site Muong Te bridge on the Nam Na river, north of Lai Chau; 1–4: details of the slope cover redrawn from photographs, shown

in Fig. 10 400 300 600 400 400 600 500 800 200 400 800 500 700 600 400 500 300 400 500 900 ₈₀₀ 600 500 400 300 200 400 600 600 ₁₀₀₀ 1200 11001000 700 500 400 200 200 400 600 800 1000 1200 1400 1100 1000 1000 1100 800 400 600 300 700 1000 10001100 1100 1100 1200 1300 1200 300 400 500 800 900 700 LAI CHAU 697 1344 644 732 103 10’° 22°05’ 22 00’° 103 10’° 22 00’° 22 05’° 1 km 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 38

Ryc. 7. Szkic topograficzny strefy uskoku Dien Bien Phu w

rejo-nie Lai Chau; 38 — stanowisko most Muong Te

Fig. 7. Topographic sketch of the Dien Bien Phu fault zone in the

Lai Chau area; 38 — site Muong Te bridge

W E 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 500m 2km LAI CHAU V.E.= 2,5 x

Ryc. 8. Przekroje topograficzne co 1 km przez strefê uskoku

Dien Bien Phu w rejonie Lai Chau

Fig. 8. Topographic profiles drawn every 1 km across the DBP

piasków facji pozakorytowej tarasu 15 m jest zatem œred-nie. W sk³adzie minera³ów ciê¿kich (ozn. M. Michalik; por. ryc. 12) dominuj¹ minera³y nieprzeŸroczyste (47–51%) oraz amfibole (29–38,5%), biotyty (2,2–8,2%), cyrkony (1,1–7,5%) i epidoty (3,6–2,8%). Daty OSL-SAR próbek pobranych z piasków facji pozakorytowej (GdTL-638, 639) wskazuj¹ na wieki 18–27 ka (maks. 34 ka; por. tab. 1).

Natomiast taras wy¿szy (23 m) jest zbudowany z ponad 7 m gruboœci dwudzielnych ¿wirów o œrednicy 2–3 do 8–15 (25) cm, przykrytych 1 m warstw¹ piasku gliniastego oraz 8–12 m gruboœci pokryw¹ utworów stokowych (ryc. 9, 10). Piaski gli-niaste odznaczaj¹ siê wartoœciami Mz 4,10–4,33Noraz F1

rzê-du 2,33–2,51, wskazuj¹cymi na bardzo s³abe wysortowanie (ryc. 11). W sk³adzie minera³ów ciê¿kich zdecydowanie

domi-nuj¹ minera³y nieprzeŸroczyste (69–80%) oraz amfibole (11–5%), cyrkony (7,7–2%), biotyty (6,8–7,9%) i epidoty (2,2–2,8%; ryc. 12). Daty OSL-SAR wymienionych piasków wykazuj¹ na znaczny rozrzut wyników i wieki 13–14 ka (maks. 26–45 ka, min. 7,5 ka; por. tab. 1).

W obrêbie obu serii osadów rzecznych zaznacza siê tendencja do zmniejszania siê œrednicy ziarna ku stropowi profilu, od œrednioobtoczonych ¿wirów polimiktycznych (zdominowanych przez ska³y o ró¿nym stopniu zaawanso-wania metamorfizmu) facji korytowej do œrednio- i drob-noziarnistych piasków, o wysortowaniu od œredniego (seria dolna) do bardzo s³abego (seria górna) facji pozakoryto-wej. Strop obu sekwencji wieñcz¹ kilkumetrowej mi¹¿szo-œci serie glin stokowych.

DB 38 1 2 3 4 5 1,60 2,1 2,33 1,67 3,1 3,40 1,91 0,43 1,68 3,2 3,70 1,99 0,56 2,27 3,3 4,10 2,33 0,60 2,65 3,4 4,33 2,51 0,65 1 DB 38 2 3 4 5 # 1,00 99,00 0 0 0 82,7 11,5 5,8 6,2 8,8 19,7 71,5 0 0 77,6 16,2 9,2 25,5 65,3 0 0,1 1 5 10 50 90 95 99 99,9 % -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 [ ]φ [ ]φ So Md Mz Sk1 σ1 1 2 3 5 4 2 3 5 4 ¿wir (gravel) % piasek (sand) % mu³ek (silt) % i³ (clay) %

So – wskaŸnik wysortowania ( ) (Trask, (1932), Md – mediana ( ) Mz – graficzna œrednia œrednica ( ) [ ]

– graficzne odchylenie standardowe ( ) [ ]

Mz, , Sk – wed³ug Folka i Warda (1957)

sorting index median

graphic mean diameter graphic standard deviation

(after Folk & Ward (1957))

φ φ σ σ 1 1 1 [ ] Sk – graficzna skoœnoœæ ( ) [ ] φ φ 1 graphic skewness f 60 50 40 30 20 10 0 -2 -1 -3 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 M U £ E K S I LT I£ CLAY P I A S E K S A N D ¯ W I R G R A V E L DB 38 5 1 2 4 5 3

A

Y-B gliny ¿ó³to-brunatneyellow-brownish loams gliny ¿ó³te yellow loams B BN gliny br¹zowe brown loams gliny brunatnawe brownish loams

R gliny czerwone/czerwonawe_{red/reddish loams} R-be

be

gliny czerwonawo-be¿owe reddish-beige loams gliny be¿owo-jasnoszare beige/light grey loams

BN B B BN Y-B Y Y-b DROGA ROAD DROGA ROAD DROGA ROAD E W 1 m 1 m 1 m 1 m 70/20 90_/5 8 230/ 28 80_/7 8 4 R R R-be be be Y Y-B Y-B B B B Y-B Y-B Y-B W E LC9a LC9b 3 Y Y Y Y R R Y 1 R BN BN BN B _Y R-be W E LC9c 2

Ryc. 10. Szczegó³y budowy

pokryw stokowych w

rejo-nie mostu Muong Te

(rysunki z fotografii)

Fig. 10. Details of the slope

cover at Muong Te bridge, drawn from photographs

Ryc. 11. Krzywe uziarnienia osadów rzecznych w stanowisku most Muong Te; A — krzywe czêstoœci uziarnienia Fig. 11. Grain-size curves of fluvial sediments exposed at Muong Te bridge; A — grain size frequency curves

Zró¿nicowanie sk³adu minera³ów ciê¿kich piasków facji pozakorytowej polega na ró¿nych proporcjach poszczególnych sk³adników: minera³ów nieprzeŸroczys-tych, amfiboli i cyrkonów. Mo¿e siê ono wi¹zaæ ze zró¿ni-cowaniem dostawy materia³u klastycznego, uziarnieniem osadu oraz ró¿nym stopniem zaawansowania rozpuszcza-nia minera³ów maficznych. Minera³y nieprzeŸroczyste wskazuj¹ na dostawê z maficznych ska³ wulkanicznych (chromity), ska³ metamorficznych (amfibole, zoisyt, gra-naty, staurolit, syllimanit) oraz wielokrotnie redeponowa-nych ska³ wulkaniczredeponowa-nych, g³êbinowych, gnejsów i/lub

starszych ska³ osadowych (cyrkony). Sk³ad próbek wyjœ-ciowych (du¿y udzia³ skaleni, chloryty) oraz frakcji ciê-¿kich (amfibole) wskazuj¹, ¿e materia³ nie by³ poddany d³ugotrwa³emu wietrzeniu chemicznemu.

Nadleg³a pokrywa osadów stokowych reprezentuje ¿ó³te gliny pylasto-piaszczyste w czêœci sp¹gowej, przy-kryte przez brunatne gliny z substancj¹ organiczn¹, gliny be¿owojasnoszare oraz czerwonawe gliny laterytowe, przy-kryte przez 1,5–2 m gruboœci poziom gleby wspó³czesnej (ryc. 10). W obrêbie sp¹gowej czêœci omawianych glin wystêpuj¹ trzy nieregularne soczwy (20–25 cm grub.) ostro-krawêdzistego rumoszu piaskowców i ³upków triasowych, natomiast w czêœci wy¿szej, bardziej dystalnej, liczba wk³adek rumoszu wzrasta do szeœciu. Rozmiary pojedyn-czych, ostrokrawêdzistych klastów siêgaj¹ 16–21 cm œred-nicy. W obrêbie deluwialnych glin stokowych, poni¿ej gleby wspó³czesnej, wystêpuje tak¿e kilka poziomów gleb kopal-nych, czêœciowo zerodowanych (ryc. 9, 10).

Utwory facji korytowej obu stopni tarasowych zosta³y zdeponowane przypuszczalnie w okresie poprzedzaj¹cym 23–26 ka, a ich obecne po³o¿enie jest efektem zrzutu wzd³u¿ uskoku normalnego, równoleg³ego do biegu rzeki Nam Na. Wiek uskokowania mia³ najprawdopodobniej miejsce w okresie nastêpuj¹cym po dacie 13 ka. Potwierdza to uskoko-wy charakter kontaktu pokryuskoko-wy stokowej ze ska³ami pod³o¿a (170/78E do 170/58E), o wyraŸnych cechach

usko-holocen, osady fluwialne Holocene fluvial sediments póŸnoneogeñskie bazalty oliwinowe Late Neogene olivine basalts dolna jura, ska³y klastyczne Lower Jurassic clastics

górny trias (noryk–retyk), ska³y klastyczne Upper Triassic (Norian–Rhaetian) clastics górny trias (karnik), ska³y osadowe Upper Triassic (Carnian) clastics karbon i perm, wapienie Carboniferous–Permian limestones sylur i dewon, piaskowce, mu³owce i i³owce Silurian–Devonian sandstones, mudstones & claystones

sylur i dewon, piaskowce, mu³owce, i³owce, wapienie i ³upki krzemionkowe Silurian–Devonian sandstones, mudstones, claystones, limestones & siliceous shales

perm i trias, granodioryty, dioryty i granity Permian–Triassic granodiorites, diorites & granites

proterozoik i kambr, kwarcyty, ³upki kwarcowo-serycytowe, ³upki sepiolitowe Proterozoic–Cambrian quartzites, quartz-sericite slates, sepiolite slates

rzeki rivers uskoki faults DIEN BIEN PHU L A O S L A O S 5 km 102 50’° 103 00’° 103 10’° 21 10’° 21 20’° 103 10’° 103 00’° 102 50’° 21 30’° 21 10’° 21 20’°

Ryc. 13. Uproszczona mapa geologiczna rejonu Dien Bien Phu

(wg Tuyet i in., 1978; Son, 1978)

Fig. 13. Simplified geological map of the Dien Bien Phu area

(based on Tuyet et al., 1978; Son, 1978) 0.1 0.51 5 10 20 30 40 50 60 70 80 % DB 38/2 0.1 0.51 5 10 20 30 40 50 60 70 80 % DB 38/3 0.1 0.51 5 10 20 30 40 50 60 70 80 90 DB 38/1 95 % MINERA£Y CIʯKIE HEAVY MINERALS N IE P R ZE ZR O C ZY S TE O P A Q U E A M FI B O LE C Y R K O N TU R M A LI N EP ID O T ZO IS Y T TY TA N IT R U TY L S TA U R O LI T G R A N AT P IR O K S EN Y D Y S TE N A N D A LU ZY T S Y LI M A N IT A N AT A Z M O N A C Y T C H LO R Y T B IO TY T DB 38/5 80 70 60 50 40 30 20 10 5 1 0.5 0.1 % DB 38/4 0.1 0.5 1 5 10 20 30 40 50 60 70 80 90 %

Ryc. 12. Sk³ad minera³ów ciê¿kich w osadach rzecznych w

sta-nowisku most Muong Te (ozn. M. Michalik)

Fig. 12. Heavy mineral composition of fluvial sediments at

ku normalnego, któremu towarzyszy 0,3–0,35 m szerokoœci strefa uskokowa typu fault gouge (ryc. 9). Budowa pokrywy stokowej wskazuje ponadto na przynajmniej dwa etapy for-mowania klinów koluwialnych (po 14–13 ka), zwi¹zane — byæ mo¿e — z epizodami paleosejsmicznymi.

Interpretacja alternatywna zak³ada obecnoœæ dwóch odrêbnych stopni tarasowych (23 m, 15 m). Mo¿e za tym przemawiaæ wystêpowanie podobnej sekwencji tarasów kil-ka kilometrów na pó³noc od mostu Muong Te, ale na lewym, meandrowym zakolu doliny Nam Na, gdzie pojawiaj¹ siê stopnie tarasowe 12–13 m (cokó³ 1,5 m) oraz 25 m (cokó³ 15 m). Nale¿a³oby jednak wówczas zakwestionowaæ wyniki oznaczeñ OSL-SAR poniewa¿, bior¹c pod uwagê zarówno daty minimalne, jak i maksymalne, dochodzimy do absur-dalnego wniosku o m³odszym wieku tarasu wy¿szego (13–14 ka wzglêdnie 26–45 ka; taras ni¿szy 18–27 ka wzglêdnie 23–34 ka). W œwietle dotychczasowych wyni-ków badañ i sytuacji geologicznej analizowanego stanowi-ska, wysoce prawdopodobnym wydaje siê wniosek o zbli¿onym, jeœli nie identycznym wieku pokryw rzecznych w rejonie mostu Muong Te, przemieszczonych wzglêdem sie-bie o 11 m w pionie. Nowych wskazówek dostarcz¹ zapewne oznaczenia wieku próbek z wy¿ej le¿¹cych pokryw stoko-wych (LCa-c; ryc. 9).

Kotlina Dien Bien Phu (460–500 m n.p.m.) ma zarys rombu o d³ugoœci 19 km i szerokoœci 2,4–7 km (ryc. 13, 14). Jest to równie¿ kotlina typu pull-apart, obramowana przez uskoki lewoprzesuwcze i nor-malno-lewoprzesuwcze (ryc. 4). Dno kotliny nachy-la siê ³agodnie ku czêœci œrodkowej i po³udniowej, odwadnianej przez po³udnikowo zorientowane koryto silnie meandruj¹cej rzeki Nam Rom (ryc. 14, 15). Mi¹¿szoœæ czwartorzêdowych osadów rzecz-nych wynosi przeciêtnie 10–15 m, osadów delu-wialno-proluwialnych 12–15 m, a eluwialno-delu-wialnych 8–10 m (Dy i in., 1999). Maksymalna mi¹¿szoœæ osadów czwartorzêdowych, nawierco-nych bezpoœrednio na zachód od miejscowoœci Dien Bien wynosi ok. 130 m (Dy i in., 1999). Dno kotliny zajmuj¹ holoceñskie tarasy zalewowy i nadzalewo-wy (1–2 m, 5–6 m); czêsto jednak (zw³aszcza w czê-œci zachodniej) ods³ania siê pod³o¿e zbudowane z klastycznych ska³ noryku i retyku z kilkumetrow¹ pokryw¹ zwietrzeliny laterytowej. Na obu obramo-waniach kotliny pojawiaj¹ siê natomiast trzy pó³ki tarasów póŸno- i œrodkowoplejstoceñskich (do 30–40 m wys. wzglêdnej).

Gruboklastyczne osady sto¿ków nap³ywowych z ostatniego piêtra ch³odnego na wschodnim obra-mowaniu basenu s¹ spêkane, a orientacja spêkanych g³azików nawi¹zuje do orientacji uskoku Dien Bien Phu (N20o_{E). M³ode, normalne skarpy uskokowe}

(typu basal scarplets) wystêpuj¹ natomiast na NW obramowaniu kotliny, osi¹gaj¹c wysokoœæ 4–5 m.

Analizowano osady tarasów holoceñskich na lewym brzegu Nam Rom w mieœcie Dien Bien Phu, w pó³nocnej czêœci basenu oraz na prawym brzegu rzeki Nam Ngam w Ban En, na obramo-waniu po³udniowym (ryc. 14, 16).

Tarasy 5,5 m oraz 3 m w DBP maj¹ charakter tara-sów osadowych w³o¿onych, zbudowanych z piasków œrednioziarnistych, przykrytych przez piaski gliniaste i mady pylaste (ryc. 16). W pokrywie tarasu wy¿szego, 3 m gruboœci rdzawe, œrednio wysortowane piaski gli-niaste (Mz = 3,83, F1= 1,40) le¿¹ na ¿wirach o œrednicy

0,5–2 cm do 5–7 cm, œrednio i s³abo obtoczonych (ryc. 17). Data OSL-SAR tych utworów wskazuje na wiek 6,88±0,99 (maks. 22) ka (tab. 1). W obrêbie pokrywy tarasu 3 m, na 2,3 m gruboœci piaskach œrednioziarnistych (Mz = 1,80, F1= 1,19),

s³abo wysortowanych, le¿¹ bardzo s³abo wysortowane jasnoszare mu³ki (Mz = 6,67). Daty OSL-SAR mieszcz¹ siê w przedziale 0,26–0,99 (maks. 1,8–2,7) ka, wskazuj¹c na póŸny holocen.

W rejonie Ban En rozleg³e dno basenu zajmuje taras 4–5 m, wznosz¹cy siê nad tarasami 1 m i 2 m (ryc. 14, 16). Strop utworów poziomu 4–5 m buduj¹ szarobrunatne i³y pylaste (Mz = 8,03), bardzo s³abo wysortowane, datowane (1,2 m poni¿ej stropu) na 0,28±0,14 (maks. 6,5) ka (ryc. 17, tab. 1).

Zasadniczy etap aluwiacji dna basenu Dien Bien mia³ zatem miejsce w œrodokowym holocenie, kiedy zosta³a osadzona pokrywa tarasu 4–5 m. Ni¿sze stopnie tarasowe tworzy³y siê w m³odszej fazie subatlantyckiej i niemal wspó³czeœnie.

Dyskusja

Uskoki lewoprzesuwcze i normalno-lewoprzesuwcze obramowuj¹ce baseny typu pull-apart w po³udniowej czê-œci kotliny Dien Bien Phu ujawniaj¹ (minimalne szacowa-ne) tempo ruchów przesuwczych, zmieniaj¹ce siê — wnosz¹c z przemieszczenia sieci drena¿u — od 0,6 do 2 mm/rok w holocenie i 2–4 mm/rok w œrodkowym i póŸnym plejstocenie. Prêdkoœæ wypiêtrzania badanego obszaru w

600 500 600 500 600 600 500 480 60₀ 500 500 600 600 500 600 500 600 600 600 500 600 480 500 600 600 500 480 600 460 1100 900 800 700 1000 800 700 700 800 700 800 700 800 700 700 800 700 700 900 900 800 700 700 700 700 11₀₀ 1300 1200 1000 800 700 800 ₇₀₀ 800 700 800 900 1000 1200 1100 700 900 21 25’° 21 20’° 21 25’° 21 20’° 2 km 103 00’° 103 00’° 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 LECH CUONG THANH HONG TIEN THANH BAN BON BAN A2 DIEN BIEN 603 595 586 564 603 812 78 108

Ryc. 14. Szkic topograficzny kotliny Dien Bien Phu; 78, 108 — stanowiska

Dien Bien Phu i Ban En

Fig. 14. Topographic sketch of the Dien Bien Phu Basin; 78, 108 — sites Dien

holocenie wzrasta³a ku pó³nocy: od 0,4–0,6 mm/rok na zachód od Dien Bien Phu (m³ode skarpki uskokowe) do 1 mm/rok na pó³noc od Lai Chau (zuskokowane tarasy). Œrednie tempo wypiêtrzania czwartorzêdowego jest trudne do oszacowania; przekracza³o ono niew¹tpliwie wartoœæ 0,05 mm/rok. Nieliczne dane geodezyjne (por. Viet, 2001) sugeruj¹ prêdkoœci ok. 1 mm rocznie na wschód od DBP.

Wnioski

Powy¿sze obserwacje wskazuj¹ na m³ody wiek basenów pull-apart utworzonych w strefie aktywnego uskoku lewoprzesuwczego, szybko zape³nianych niedojrza³ym materia³em. W trakcie depozycji osadów mia³y miejsce epizody uskokowania zwi¹zane z wstrz¹sami sejsmicznymi, udokumentowanymi dla póŸnego glacja³u ostatniego piêtra ch³odnego oraz wspó³cze-œnie. Procesy sejsmotektoniczne, w po³¹czeniu z wylesieniem obszaru w ostatnich 30 latach w warunkach klimatu monsuno-wego i obecnoœci¹ pokryw zwietrzelinowych gruboœci 25–30 m sprzyjaj¹ intensywnemu rozwojowi osuwisk oraz sp³ywów gruzowo-b³otnych i mu³owych, szczególnie katastrofalnych w ostatnim dwudziestoleciu w rejonie Lai Chau.

Badania zosta³y sfinansowane z grantu KBN nr 6 PO4E 026 18 (dla W. Zuchiewicza). Autorzy sk³adaj¹ podziêkowanie dr Leszkowi Chudzikiewiczowi (ING PAN) za komputerow¹ obróbkê rycin oraz prof. Jerzemu G³azkowi za cenne uwagi odnoœnie wstêpnej wersji pracy.

100 m 100 m 510 505 m n.p.m. a.s.l. m 4 2 0 m 5 4 3 2 1 0 m 3 2 1 0 S VF F M C VC S VF F M C 5,5 m 3 m 9 m 2 m 4 m 1 m NNE ESE WNW SSW

BAN EN

DIEN BIEN PHU

GdTL-643: 0,28±0,14 (max. 6,5) Ka (DB 108A) GdTL-637: 6,88±0,7 (max. 22) Ka (DB 78c) GdTL-640: 0,99±0,31 (max. 2,7) Ka (DB 78b) GdTL-641: 0,26±0,068 (max. 1,8) Ka (DB 78a) ? ? pod³o¿e bedrock lateryt laterite ¿wir gravel piasek sand piasek pylasty silty sand mu³ek silt próbki samples W E 2 km 500 m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 DIEN BIEN LECH CUONG THANH HONG TIEN THANH

BAN A2 BAN BON

NONG LUONG

V.E.= 5 x Ryc. 15. Przekroje topograficzne co 1 km przez basen Dien Bien

Phu

Fig. 15. Topographic profiles drawn every 1 km across the Dien

Bien Phu Basin

Ryc. 16. Osady rzeczne w dnie kotliny Dien Bien Phu w mieœcie Dien Bien oraz w Ban En Fig. 16. Fluvial sediments in the Dien Bien Phu Basin floor at Dien Bien Phu city and Ban En

Literatura

CUONG N. Q. & ZUCHIEWICZ W. 2001 — Morphotectonic proper-ties of the Lo River Fault near Tam Dao in North Vietnam. Natural Hazards and Earth System Sc., 1: 15–22.

DY N. D., TU D. V., THUAN D. V. & TAN M. T. 1999 — Relation-ship between Quaternary sedimentation and landslide-mudflow forma-tion in NW Vietnam. J. Geol., Ser. B, 13–14: 256–261.

HOANG N., FLOWER M. F. J. & HUAN P. T. 1996 — Petrology of Late Cenozoic basalts in Vietnam. Geol. Natur. Res., 1: 156–166. HUNG N. V. & VINH H. Q. 2001 — Moving characteristics of the Lai Chau - Dien Bien fault zone during Cenozoic. J. Geol., Ser. B, 17–18: 65–7. KIEM D. D., QUY H. H., TUYET D. & VAN T. T. 1999 — Some tectonic-structural characteristics of NW Vietnam. J. Geol., Ser. B, 13–14: 96–106.

LEE T. Y., LO C. H., CHUNG S. L., CHEN C. Y., WANG P. L., LIU W. P., HOANG N., CHI C. T. & YEM N. T. 1998 —40

K/39 Ar dating result of Neogene basalts in Vietnam and its tectonic implication. [W:] M. Flower (ed.), Mantle dynamics and plate interactions in East Asia. Geodynamics, 27: 317–330.

LELOUP P. H., LACASSIN R., TAPPONNIER P., SCHAERER U., DALAI Zh., XIAOHAN L., LIANGSHAN Zh., SHAOCHENG J. & TRINH P. T. 1995 — The Ailao Shan — Red River shear zone (Yun-nan, China), Tertiary transform boundary of Indochina.

Tectonophysics, 251: 3–84.

MY B. P., KY P. V., HOANH N. V. & TUYET T. D. 1978 — Geologi-cal map of the Socialist Republic of Vietnam 1 : 200,000, sheet Lao Cai (F-48-XIV). General Geological Directorate, Geological Survey Inter-Group, Hanoi.

SON Ph. 1978 — Geological map of the Socialist Republic of Vietnam 1 : 200,000, sheet Son La (F-48-XXVI). General Geological Directora-te, Geological Survey Inter-Group, Hanoi.

TAPPONNIER P., LACASSIN R., LELOUP P. H., SCHAERER U., ZHONG D., HAIWEI W., LIU X., JI S., ZHANG L. & ZHONG J. 1990 — The Ailao Shan/Red River metamorphic belt: Tertiary left-lateral shear between Indochina and South China. Nature, 343: 431–437. TAPPONNIER P., PELZER G. & ARMIJO R. 1986 — On the mecha-nics of the collision between India and Asia. [W:] M. Coward (ed.), Collision Tectonics. Geol. Soc. Spec. Publ., 19: 115–157. TIEN P. C. i in. 1991 — Geological map of Cambodia, Laos, and Vietnam, 1 : 1,000,000. The Geol. Surv. Vietnam, Hanoi.

TRIEU C. D. 2001 —The Thin Toc Ms 5.3 earthquake in the 19 Febru-ary 2001. Geology A, 264, 5–6: 1–14.

TRIEU C. D., XUAN N. T., THANG N. C., DUNG L. V. & TUYEN N. H. 1999 — Seismic hazard assessment in Tay Bac region, Vietnam. J. Geol., Ser. B, 13–14: 163–173.

TRINH P. T. i in. 1999 — Active tectonics and seismic hazard in Son La hydropower dam (North Vietnam). J. Geol., Ser. B, 13–14: 19–32. TRINH P. T., LACASSIN R., TAPPONNIER P., LELOUP P. H. & YEM N. T. 1993 — Evidence for active strike-slip movements in Nor-thwestern Vietnam. Terra Abstracts, Suppl. 1 to Terra Nova, 5: 265. TUYET T. D., HOI N. V., HUNG N. B. & THONG A. V. 1978 — Geological map of the Socialist Republic of Vietnam 1 : 200,000, sheet Dien Bien Phu (F-48-XX). General Geological Directorate, Geological Survey Inter-Group, Hanoi.

VIET L. T. 2001 — About neotectonic and geodynamic regime of Northern Vietnam in Cenozoic. J. Sc. Earth, 23 : 390–395. WANG E., BURCHFIEL B. C., ROYDEN L. H., LIANGZHONG C., JISHEN C., WENXIN L. & ZHILIANG C. 1998 — Late Cenozoic Xians-huihe–Xiaojiang, Red River, and Dali fault systems of Southwestern Sichuan and Central Yunnan, China. Geol. Soc. Am. Spec. Pap., 327: 1–108. WEMMER K., SIEVERS H., THANG T. T. & TRINH P. T. 1999 — New hints for nappe tectonics in northern Vietnam by K/Ar dating of very low grade sediments. J. Geol., Ser. B, 13–14: 107–109.

ZUCHIEWICZ W. & CUONG N. Q. 2002 — Morphotectonic and seis-mic properties of the Dien Bien Phu fault in Vietnam. Proc. IGCP 430 Meeting, Ha Long Bay City, Vietnam: 84–85.

So Md Mz Sk1 1,54 1,2 1,80 4,00 6,13 3,40 1,48 3,7 3,83 1,40 0,45 2,71 7,7 8,03 σ1 DB 0,37 1,19 78 a 78 b 78 c 108 0,1 1 5 10 50 90 95 99 99,9 % 78 a DB 38 piasek (sand) % mu³ek (silt) % i³ (clay) % 1,00 0 0 23,2 55,7 21,1 78 b 78 c 78,8 16,0 5,2 31,5 66,1 2,4 108 DB 78a DB78c DB78b DB108 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 f 60 50 40 30 20 10 0 -2 -1 -3 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 78a 78c 78b 108

A

Ryc. 17. Krzywe uziarnienia osadów rzecznych w kotlinie Dien Bien Phu (78 — Dien Bien Phu, 108— Ban En); A — krzywe

czêsto-œci uziarnienia; pozosta³e objaœnienia por. ryc. 11

Fig. 17. Grain-size curves of fluvial sediments at Dien Bien (78) and Ban En (108); A — grain size frequency curves; for other