View of Karnoprawny aspekt przestępstw przeciwko obronności i bezpieczeństwu

:\G]LDá3UDZDL$GPLQLVWUDFML 8QLZHUV\WHW*GDĔVNL2 adrianszydlikk@gmail.com

KARNOPRAWNY ASPEKT PRZ

(67ĉ367:

PRZECIWKO

2%52112ĝ&,

I

%(3,(&=(ē67:8

ABSTRAKT: .DUQRSUDZQD RFKURQD REURQQRĞFL L EH]SLHF]HĔVWZD ]QDMGXMH VZRMH ĨUyGáR QLH

tylko w KonstytucML 5]HF]\SRVSROLWHM DOH WDNĪH Z DNWDFK SUDZD PLĊG]\QDURGRZHJR 7DNĪH SROVNL.RGHNVNDUQ\SHQDOL]XMHSU]HVWĊSVWZD]ZLą]DQH]6LáDPL=EURMQ\PL53RERZLą]NLHP VáXĪE\ZRMVNRZHMDOERVáXĪE\]DVWĊSF]HMVSURZDG]DQLD]GDU]HĔSRZV]HFKQLHQLHEH]SLHF]Q\FK finansoZDQLD SU]HVWĊSVWZ R FKDUDNWHU]H WHUURU\VW\F]Q\P SLUDFWZD UR]EyMQLFWZD PRUVNLHJR REURWX VXEVWDQFMDPL QLHEH]SLHF]Q\PL F]\ WHĪ SRZRGRZDQLD QLHEH]SLHF]HĔVWZD Z V]HURNR UR]XPLDQHMNRPXQLNDFML8UHJXORZDQLDWHPDMąQDFHOX]DSHZQLHQLHRGSRZLHGQLHJRSRU]ąGNX w SDĔVWZLH SUDZLGáRZH IXQNFMRQRZDQLH VáXĪE\ ZRMVNRZHM RUD] GRW\F]ą ZLHOX SáDV]F]\]Q Ī\FLDFRG]LHQQHJR

Sà2:$./8&=2:(:REURQQRĞüEH]SLHF]HĔVWZRVáXĪEDZRMVNRZDWHUURU\]P

A CRIMINAL-LAW ASPECT OF CRIMES AGAINST

DEFENSE AND SECURITY

ABSTRACT: A criminal-law protection of defense and security has its source not only in the

Polish Constitution, but also in the laws of international rank. Also Polish Penal Code penalizes crimes connected with the Polish Armed Forces, military service or substitute service, causing commonly dangerous events, financing terrorist crimes, piracy, maritime offspring, trade in dangerous substances or causing danger in communication. These regulations are aimed at ensuring proper order in the State, right functioning of the military service and they refer to a variety of spheres everyday life.

KEYWORDS: defense, security, military service, terrorism

1_{Adrian Szydlik – student IV roku prawa, :\G]LDá3UDZDL$GPLQLVWUDFML8QLZHUV\WHW*GDĔVNL} 2_{8QLYHUVLW\RI*GDĔVN}

W

3UREOHPDW\ND SU]HVWĊSVWZ SU]HFLZNR REURQQRĞFL L EH]SLHF]HĔVWZX ]QDMGXMH VZRMH X]DVDGQLHQLHZ]DVDGDFKRNUHĞORQ\FKZKonstytucji Rzeczypospolitej Polskiej3

. Warto tutaj ZVND]Dü SU]HGH ZV]\VWNLP QD DUW  .RQVW\WXFML 53 6WDQRZL RQ R 6LáDFK =EURMQ\FK 53 NWyUH VáXĪą RFKURQLH QLHSRGOHJáRĞFL SDĔVWZD QLHSRG]LHOQRĞFL MHJR WHU\WRULXP ]DSHZQLHQLX EH]SLHF]HĔVWZD L QLHQDUXV]DOQRĞFL MHJR JUDQLF .ROHMQH UHJXODFMH PRĪQD SRZLą]Dü zNDWDORJLHP RERZLą]NyZ RE\ZDWHOD 53 : DUW\NXOH  ]DZDUW\ MHVW ERZLHP RERZLą]HN REURQ\ 2MF]\]Q\ D ]DNUHV RERZLą]NX VáXĪE\ ZRMVNRZHM RNUHĞOD XVWDZD4_{ 2ERZLą]HN WHQ}

PRĪH E\ü Z\NRQ\ZDQ\ Z UyĪQ\ VSRVyE Z W\P UyZQLHĪ SRSU]H] ĞZLDGF]HQLD Rsobiste w czasie pokoju5 8VWĊS WU]HFL DUW\NXáX  VWDQRZL QDWRPLDVW R obywatelu, któremu SU]HNRQDQLD UHOLJLMQH OXE Z\]QDZDQH ]DVDG\ PRUDOQH QLH SR]ZDODMą QD RGE\ZDQLH VáXĪE\ ZRMVNRZHMZyZF]DVPRĪHE\üRQRERZLą]DQ\GRVáXĪE\]DVWĊSF]HM-DNZ\QLND]XWUZDORQHM linii orzeczniczej – REURQD NUDMX F]\ WHĪ ĞZLDGF]HQLD QD U]HF] REURQQRĞFL NUDMX Vą RERZLą]NLHPQLHW\ONR6Lá=EURMQ\FK53RVyEIL]\F]Q\FKF]\WHĪSRGPLRWyZSDĔVWZRZ\FK DOHUyZQLHĪLSRGPLRWyZSU\ZDWQ\FK2ERZLą]Hk ten wynika wprost z Konstytucji6

.

3HQDOL]DFMD WHJR W\SX SU]HVWĊSVWZ ]QDMGXMH VZRMH ĨUyGáR WDNĪH Z NRQZHQFMDFK PLĊG]\QDURGRZ\FK 3U]\NáDGHP PRĪH E\ü WXWDM .RQZHQFMD Z VSUDZLH SU]HFLZG]LDáDQLD EH]SUDZQ\PF]\QRPSU]HFLZNREH]SLHF]HĔVWZXĪHJOXJLPRUVNLHM7

, a WDNĪHLQQHDNW\ UDQJL PLĊG]\QDURGRZHM Z\PLHQLRQH Z GDOV]HM F]ĊĞFL DUW\NXáX &HOHP QLQLHMV]HJR SRND]DQLH ĪH SU]HVWĊSVWZD SU]HZLG]LDQH Z SROVNLP .RGHNVLH NDUQ\P PDMą V]HURNLH ]DVWRVRZDQLH ]ZLą]DQH]REURQQRĞFLą 3DĔVWZDDWDNĪHĪHVDQNFMH]DQLHprzewidzLDQHVąZ\VWDUF]DMąFH iSHáQLąRGSRZLHGQLąIXQNFMĊSUHZHQF\MQą

P

W rozdziale XVIII Kodeksu karnego8 ]ZDQ\ GDOHM NN XVWDZRGDZFD XUHJXORZDá SUREOHPDW\NĊ SU]HVWĊSVWZ ]ZLą]DQ\FK ] REURQQRĞFLą SDĔVWZD =ZLą]DQH Vą RQH SU]HGH ZV]\VWNLP ] RVREDPL NWyUH QLH Vą ĪRáQLHU]DPL DQL RVREDPL SHáQLąF\PL VáXĪEĊ Z REURQLH cywilnej, ani w jednostkach zmilitaryzowanych92VRERPNWyUH]QDMGXMąVLĊZW\FKMHGQRVWNDFK SRĞZLĊFRQDMHVWERZLHPRVWDWQLD]F]ĊĞFL.RGHNVXNDUQHJRF]\OLF]ĊĞüZRMVNRwa.

$UW  NN GRW\F]\ ]DPDFKX QD MHGQRVWNĊ 6Lá =EURMQ\FK 53 $UW\NXá WHQ PD QD FHOX RFKURQĊEH]SLHF]HĔVWZD5]HF]\SRVSROLWHM3ROVNLHMSU]H]ZSURZDG]HQLHVDQNFML]DSRSHáQLHQLH

3

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. 1997 Nr 78 poz. 483).

4 _{8VWDZDRSRZV]HFKQ\PRERZLą]NXREURQ\5]HF]\SRVSROLWHM3ROVNLHM]GQLDOLVWRSDGDURNX (Dz. U.}

1967 Nr 44 poz. 220).

5_{:\URN:RMHZyG]NLHJR6ąGX$GPLQLVWUDF\MQHJRZ:DUV]DZLH]GQLDSDĨG]LHUQLNDURNX, sygn. akt II}

SA/Wa 1216/05.

6 _{:\URN :RMHZyG]NLHJR 6ąGX $GPLQLVWUDF\MQHJR Z :DUV]DZLH ] GQLD  NZLHWQLD  URNX, sygn. akt IV}

SA/Wa 68/07.

7_{6SRU]ąG]RQDZ5]\PLHGQLDPDUFDURNX (Dz. U. 1994 Nr 129 poz. 635).} 8

Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 roku (Dz. U. 1997 Nr 88 poz. 553). 9

SU]HVWĊSVWZD QD U]HF] 6Lá =EURMQ\FK 53 RUD] MHM RELHNWyZ 'R ]QDPLRQ WHJR F]\QX w typie SRGVWDZRZ\PQDOHĪ\GRSXV]F]HQLHVLĊJZDáWRZQHJR]DPDFKXQDMHGQRVWNĊ6Lá=EURMQ\FK53 D WDNĪH QLV]F]HQLH OXE XV]NDG]DQLH MHM RELHNWX EąGĨ XU]ąG]HQLD R ]QDF]HQLX REURQQ\P 'RGDWNRZRSU]HVWĊSVWZRWRPXVL]RVWDüGRNRQDQHZFHOXRVáDELHQLDPRF\REURnnej RP. Ma RQRFKDUDNWHUSRZV]HFKQ\]DWHPMHJRVSUDZFąPRĪHE\üNDĪG\=DWRSU]HVWĊSVWZRJUR]LNDUD SR]EDZLHQLD ZROQRĞFL RG URNX GR  ODW 3U]HZLG\ZDQ\ MHVW WDNĪH NZDOLILNRZDQ\ W\S WHJR F]\QXNWyU\Z\ZRáXMHVNXWHNZSRVWDFLĞPLHUFLF]áRZLHNDOXEFLĊĪNi uszczerbek na zdrowiu ZLHOXRVyE:yZF]DV]DJURĪHQLHNDUQH]DRVWU]DVLĊGRNDU\SR]EDZLHQLDZROQRĞFLRGODWGR -DNRMHGQR]QLHOLF]Q\FKSU]HVWĊSVWZZSROVNLPSUDZLHNDUQ\PNDUDOQDMHVWWDNĪHVDPD IRUPD VWDGLDOQD SU]\JRWRZDQLD SRSHáQLHQLD SRZ\ĪV]HJR SU]HVWĊSVWZD10_{ NWyUD WR ZHGáXJ §3}

SRZ\ĪV]HJR DUW\NXáX VDQNFMRQRZDQD MHVW NDUą SR]EDZLHQLD ZROQRĞFL GR ODW WU]HFK &]ĊVWR ZREHFWHJRSU]HVWĊSVWZDVąGRU]HNDWDNĪHSU]HSDGHNU]HF]\NWyUHE\á\Z\NRU]\VWDQHGRMHJR SRSHáQLHQLD D Z W\P SU]\SDGNX SU]HSDGHN PRĪH GRW\F]\ü WDNĪH SU]HGPLRWyZ NWyUH QLH VWDQRZLá\ZáDVQRĞFLVSUDZF\: OLWHUDWXU]HMHVWRQRSRGDZDQHMDNRMHGQR]SU]HVWĊSVWZZREec NWyUHJR Z\VWĊSXMH ]H]ZROHQLH QD SU]HVáXFKDQLH RVRE\ ]RERZLą]DQHM QS GR ]DFKRZDQLD WDMHPQLF\G]LHQQLNDUVNLHM]HZ]JOĊGXQDV]F]HJyOQ\FKDUDNWHUVSUDZ\LZDJĊLQIRUPDFML11

. &HOHP DUW\NXáX  NN MHVW RFKURQD ]DJZDUDQWRZDQHJR SUDZHP VWDQX RVRERZHJR DUPLL : W\P SU]\SDGNX NDUDOQH MHVW SU]\MĊFLH EH] ]JRG\ ZáDĞFLZHJR RUJDQX RERZLą]NyZ wojskowych w obcej armii lub w obcej organizDFML ZRMVNRZHM =DJDGQLHQLH ]ZLą]DQH ]H ]JRGą ZáDĞFLZHJR RUJDQX ]RVWDáR XUHJXORZDQH Z G]LDOH 9,D 8VWDZ\ R SRZV]HFKQ\P RERZLą]NX REURQ\ 5]HF]\SRVSROLWHM 3ROVNLHM12

. Wymagana jest ]JRGD PLQLVWUD ZáDĞFLZHJR GRVSUDZZHZQĊWU]Q\FKXG]LHODQDQDSLVHPQ\ZQLRVHNRbywatela. &RZLĊFHMVSUDZFąWHJR SU]HVWĊSVWZD PRĪH E\ü Z\áąF]QLH RE\ZDWHO 3ROVNL :\MąWNiem jest sytuacja, gdy chodzi oSU]\MĊFLH RERZLą]NyZ Z ]DND]DQHM SU]H] SUDZR PLĊG]\QDURGRZH VáXĪELH QDMHPQHM ZyZF]DVPRĪHMHSRSHáQLüNDĪG\13

. Sankcja karna w pierwszym przypadku to pozbawienie ZROQRĞFLRGPLHVLĊF\GRODWZGUXJLPQDWRPLDVWRGPLHVLĊF\GRODW:†]QDMGXMH VLĊ Z\áąF]HQLH RGSRZLHG]LDOQRĞFL ]D SRZ\ĪV]H ]DFKRZDQLH Z SU]\SDGNX RE\ZDWHOD SROVNLHJRNWyU\MHVWUyZQRF]HĞQLHRE\ZDWHOHPLQQHJRSDĔVWZD, zamieszkuje jego terytorium L WDP SHZQL VáXĪEĊ ZRMVNRZą14_{ 3U]HVWĊSVWZR WR PD FKDUDNWHU IRUPDOQ\ MHJR E\W QLH MHVW}

X]DOHĪQLRQ\RGZ\VWąSLHQLDRNUHĞORQ\FKVNXWNyZ15

.

W NROHMQ\P]DUW\NXáyZSHQDOL]RZDQHMHVWSURZDG]HQLH]DFLąJXRE\ZDWHOLSROVNLFKOXE przebyZDMąF\FK Z 53 FXG]R]LHPFyZ GR VáXĪE\ ZRMVNRZHM Z REF\P ZRMVNX OXE REFHM RUJDQL]DFML ZRMVNRZHM ZEUHZ SU]HSLVRP XVWDZ\ $UW\NXá  NN ZSURZDG]RQ\ ]RVWDá DE\ SROVNDDUPLDQLHPRJáDE\üRVáDELDQDSU]H]]DFLąJRE\ZDWHOLSROVNLFKGRREFHJRZRMVND6DPR

10_{0%áDV]F]\N$=LHQWDUDPrawo karne. Diagramy, Warszawa 2013, s. 60.}

11_{3+RIPDĔVNL(OHPHQW\PHWRG\NLSUDF\VĊG]LHJRZVSUDZDFKNDUQ\FK, Warszawa 2011, s. 435.} 12

Ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku (Dz. U. 1967 Nr 44 poz. 220). 13

M. Bojarski, 3UDZRNDUQHPDWHULDOQH&]ĊĞüRJyOQDLV]F]HJyOQD, Warszawa 2012, s. 487.

14_{60DáHFNL3RGZyMQHRE\ZDWHOVWZRDVáXĪEDZREF\PZRMVNX:RMVNRZ\3U]HJOąG3UDZniczy 1993, nr 3-4, s. 83.} 15

RNUHĞOHQLH Ä]DFLąJ´ SROHJD QD ]MHGQ\ZDQLX QDPDZLDQLX OXE SR]\VNLZDQLX RVyE GR VáXĪE\ wojskowej16 LPRĪHE\ü]DVWĊSRZDQHSU]H]WHUPLQZHUERZDü´:†RNUHĞORQHMHVWQDWRPLDVW SURZDG]HQLH ]DFLąJX GR VáXĪE\ Z ]DND]DQHM SU]H] SUDZR PLĊG]\QDURGRZH ZRMVNRZHM VáXĪELe QDMHPQHMDWDNĪHMHMRSáDFDQLHRUJDQL]RZDQLHV]NROHQLHOXEZ\NRU]\VW\ZDQLH&]\QWHQPRĪH E\üSRSHáQLRQ\Z\áąF]QLH]ZLQ\XP\ĞOQHMLZ]DPLDU]HEH]SRĞUHGQLP

3U]HGPLRWHP RFKURQ\ Z DUW\NXOH  NN MHVW SUDZLGáRZH Z\NRQ\ZDQLH RERZLą]NX VáXĪE\ZRMVNRZHM DOERLQQHMNWyUDMą]DVWĊSXMH&]\QVSUDZF]\ZW\PSU]\SDGNXSROHJDQD Z\SHáQLHQLX]QDPLRQ]DUWLNNSU]H]RVREĊ]RERZLą]DQąOXEGRSXV]F]HQLXGRLFK Z\NRQDQLD SU]H] LQQą RVREĊ WD F]\QQRĞü PLPR SRPRFQLF]HJR FKDUDNWHUX WDNĪH MHVW penalizowana w † DOER QD XĪ\ZDQLX SRGVWĊSX Z FHOX ZSURZDG]HQLD Z EáąG ZáDĞFLZHJR RUJDQXQSNRPLVMLSRERURZHM3RGVWĊSWHQSROHJDüPRĪHQDV\PXORZDQLXFKRURE\F]\WHĪ SU]HGáXĪHQLX IDáV]\Z\FK GRNXPHQWyZ GRW\F]ąF\FK QDXNL ]GURZLD RE\ZDWHOVWZD F]\ kwalifikacji zawodowych17 3ROHJD WDNĪH QD G]LDáDQLDFK SU]HELHJá\FK NWyU\FK Z\NU\FLH Z\PDJDXZDJLZ\FKRG]ąFHMSRQDGPLDUĊSU]HFLĊWQąE\QLHSDĞüRILDUąEáĊGX18

. Dodatkowo, F]\Q WHQ PXVL E\ü SRSHáQLRQ\ Z FHOX X]\VNDQLD ]ZROQLHQLD ]H VáXĪE\ ZRMVNRZHM OXE MHM odroczenia. W §1 sprDZFą PRĪH E\ü ]DWHP W\ONR RVRED NWyUD MHVW ]RERZLą]DQD GR VáXĪE\ ZRMVNRZHMDOERVáXĪE\]DVWĊSF]HMQDWRPLDVWZ†PRĪHE\üQLPNDĪG\:REXSU]\SDGNDFK SU]HZLG]LDQDMHVWNDUDSR]EDZLHQLDZROQRĞFLGRODWWU]HFK-HĞOLQDWRPLDVWRERZLą]HNGRW\F]\ VáXĪE\]DVWĊSXMąFHMVáXĪEĊZRMVNRZąGDQDRVREDSRGOHJDJU]\ZQLHRJUDQLF]HQLXZROQRĞFL DOERSR]EDZLHQLDZROQRĞFLGRODWGZyFK

: DUW\NXOH  .RGHNVX NDUQHJR RNUHĞORQH MHVW QLH]JáRV]HQLH VLĊ GR RGE\ZDQLD VáXĪE\ZRMVNRZHM'RSRSHáQLHQLDWHJRSU]HVWĊSVWZDZ\PDJDQH MHVWSRZRáDQLHGRSHáQLHQLD F]\QQHM VáXĪE\ ZRMVNRZHM Z RNUHĞORQ\P F]DVLH L PLHMVFX =JRGQLH ] RU]HF]HQLHP 6ąGX 1DMZ\ĪV]HJR19 _{VWDZLHQLH VLĊ Z MHGQRVWFH ZRMVNRZHM FHOHP VSHáQLHQLD WHJR RERZLą]NX DOH}

wLQQ\P WHUPLQLH QLH SRZLQQR SRFLąJDü ]D VREą VWRVRZDQLD SRZ\ĪV]\FK ĞURGNyZ NWyUH XQLHPRĪOLZLDMą RGE\FLH WHM VáXĪE\ Z QLHSU]HUZDQ\ VSRVyE 7\S SRGVWDZRZ\ WHJR SU]HVWĊSVWZDSRGOHJDNDU]HSR]EDZLHQLDZROQRĞFLGRODWWU]HFK:Z\SDGNXPQLHMV]HMZDJL VSUDZFDSRGOHJDJU]\ZQLHRJUDQLF]HQLXZROQRĞFLOXESR]EDZLHQLXZROQRĞFLGRURNX7\ONR JU]\ZQLHDOERNDU]HRJUDQLF]HQLDZROQRĞFLSRGOHJDQDWRPLDVWRVREDNWyUDQLH]JáDV]DVLĊGR SHáQLHQLDVáXĪE\DOHZVáXĪELH]DVWĊSXMąFHMVáXĪEĊZRMVNRZą:ĪDGQ\P]W\FKSU]\SDGNyZ QLHMHVWZ\PDJDQ\RNUHĞORQ\V]F]HJyáRZ\FHOG]LDáDQia sprawcy20 . 2VWDWQLP]SU]HVWĊSVWZ]DZDUW\PZ;9,,,UR]G]LDOH.RGHNVXNDUQHJRMHVWXFK\ODQLH VLĊRGSHáQLHQLDVáXĪE\]DVWĊSF]HM$UW\NXáNNPDQDFHOXRFKURQĊREURQQRĞFLSDĔVWZD w]DNUHVLH RGE\FLD VáXĪE\ ]DVWĊSXMąFHM VáXĪEĊ ZRMVNRZą 'R Z\SHáQLHQLD znamion tego F]\QX ]DEURQLRQHJR SRWU]HEQH MHVW RGPDZLDQLH SHáQLHQLD WHM VáXĪE\ QD ]áRĞOLZ\P OXE

16

T. Dukiet-Nagórska, Prawo…, s. 368.

17_{:\URN6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDF]HUZFDURNX, sygn. akt Rw 198/80.}

18_{:\URN6ąGX$Selacyjnego w Krakowie z dnia 8 marca 2001 roku, sygn. akt II AKa 33/01.} 19_{:\URN6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDPDUFDURNX, sygn. akt Rw 92/78.}

20

XSRUF]\Z\P RGPDZLDQLX Z\NRQ\ZDQLD WHJR RERZLą]NX 2 NZDOLILNDFML WHJR SU]HVWĊSVWZD PRĪH GHF\GRZDü WHĪ VSRZRGRZDQLH X RGE\ZDMąFHJR VáXĪEĊ ]DVWĊSF]ą VNXWNX RNUHĞlonego w art. 156 albo 157 kk przez niego samego lub na dopuszczeniu dokonania u niego tego VDPHJR VNXWNX SU]H] LQQą RVREĊ 7DNĪH GHF\GXMH R W\P XĪ\ZDQLH SRGVWĊSX GOD ZSURZDG]HQLD Z EáąG SU]HáRĪRQHJR VDPRZROQH RSXV]F]HQLH Z\]QDF]RQHJR PLHMVFD wykonywania RERZLą]NyZ VáXĪERZ\FK DOER QD VDPRZROQ\P SR]RVWDZDQLX SR]D QLP 8VWDZRGDZFD SU]HZLG]LDá Z W\P SU]\SDGNX JU]\ZQĊ RJUDQLF]HQLH ZROQRĞFL DOER SR]EDZLHQLH ZROQRĞFL GR ODW GZyFK -HĞOL RSXV]F]HQLH Z\]QDF]RQHJR PLHMVFD DOER SR]RVWDZDQLHSR]DQLPSRSHáQLRQHMHVW ZFHOXWUZDáHJRXFK\OHQLDVLĊRGVáXĪE\Z\]QDF]RQD MHVWNDUDSR]EDZLHQLDZROQRĞFLGRODWWU]HFK-HVWWRSU]HVWĊSVWZRLQG\ZLGXDOQHSRSHáQLRQH PRĪHE\üW\ONR]ZLQ\XP\ĞOQHMNRQLHF]Q\MHVWWDNĪHEH]SRĞUHGQL]DPLDUF]\OLJG\VSUDZFD FKFH MH SRSHáQLü – dolus directus21_{ 'RGDWNRZR Z DUW\NXOH  NN RNUHĞORQR ĪH MHĞOL}

VSUDZFDWHJRSU]HVWĊSVWZDGREURZROQLHSRZUyFLáDGRGDWNRZRMHJRREHFQRĞüWUZDáDPQLHM QLĪ  GQL ZyZF]DV VąG PRĪH ]DVWRVRZDü QDG]Z\F]DMQH ]áDJRG]HQLH NDU\ D WDNĪH RGVWąSLHQLHRGQLHM

Na NRĔFX Z\ĪHM ZVSRPQLDQHJR UR]G]LDáX ]QDMGXMH VLĊ MHV]F]H DUW\NXá  NWyU\ SU]HZLGXMHQDG]Z\F]DMQH]áDJRG]HQLHNDU\ DOER RGVWąSLHQLHRG niej. Dotyczy on osób, które wFKZLOLF]\QXE\á\QLH]GROQHGRSHáQLHQLDVáXĪE\ZRMVNRZHML]ZLą]DQ\MHVW]SU]HVWĊSVWZDPi ]DUW\NXáyZart. 143 § 1 lub w art. 144 lub 145 kk.

P

.ROHMQD JUXSD RPDZLDQ\FK F]\QyZ GRW\F]\ UR]G]LDáX ;; .RGHNVX NDUQHJR L Vą WR SU]HVWĊSVWZDGRW\F]ąFHEH]SLHF]HĔVWZDSRZV]HFKQHJR=DJUDĪDMąRQHZLHOXosobom albo mieniu Z GXĪ\FK UR]PLDUDFK MDN SRGNUHĞORQR Z X]DVDGQLHQLX NRGHNVX NDUQHJR ]  URNX 3U]HVWĊSVWZDVSURZDG]HQLDQLHEH]SLHF]HĔVWZDF]HUSLąXMHPQ\VHQVQLHW\ONR]WHJRFRMXĪVLĊ ]GDU]\áRDOHWDNĪH]WHJRFR]WHJRFRPRĪH]WHMV\WXDFMLXMHPQHJRZ\QLNQąü22

. Zawarte w tym UR]G]LDOHVąQLHW\ONRW\SRZH]DJURĪHQLDEH]SLHF]HĔVWZDSRZV]HFKQHJRDOHWDNĪHWH]ZLą]DQH zSRVWĊSHP WHFKQLF]Q\P WHUURU\]PHP L Z\QLNDMąFH ] PRF\ XPyZ PLĊG]\QDURGRZ\FK SRGSLVDQ\FKSU]H]3ROVNĊ23

.

3LHUZV]\P ] DUW\NXáyZ MHVW DUW  NN GRW\F]ąF\ VSURZDG]HQLD ]GDU]HQLD SRZV]HFKQLH QLHEH]SLHF]QHJR 6SUDZFą WHJR SU]HVWĊSVWZD PRĪH E\ü NDĪG\ =DFKRZDQLH VSUDZF\ Z W\P SU]\SDGNXPXVLSROHJDüQDVSURZDG]HQLX]GDU]HQLDNWyUH]DJUDĪDĪ\FLXOXE]GURZLXZLHOXRVyE albo mieniu w wielkicK UR]PLDUDFK0RĪHSU]\EUDüZLHOHSRVWDFLPLQSRĪDUX]DZDOHQLDVLĊ EXGRZOLREVXQLĊFLD]LHPLHNVSOR]MLPDWHULDáyZZ\EXFKRZ\FKUR]SU]HVWU]HQLHQLDVLĊVXEVWDQFML WUXMąF\FK F]\ JZDáWRZQHJR Z\]ZROHQLD HQHUJLL MąGURZHM 3UREOHPDW\F]QD SR]RVWDMH NZHVWLD ,,ZLHOX RVyE´ JG]LH Z OLWHUDWXU]H SU]\MPXMH VLĊ ĪH PDP\ ] QLą GR F]\QLHQLD Z SU]\SDGNX

21

J. Warylewski, 3UDZRNDUQH&]ĊĞüRJyOQD, Warszawa 2015, s. 329.

22

A. Zoll, KoGHNVNDUQ\&]ĊĞüV]F]HJyOQD, T.2, Komentarz do art. 117-277, Warszawa 1999, s. 327.

kilkunastu osób24 D WDNĪH SUREOHP PLHQLD Z ZLHONLFK UR]PLDUDFK´ NWyUHJR QLH PRĪQD XWRĪVDPLDü]PLHQLHPZLHONLHMZDUWRĞFL25

. W orzecznictwie26 ]QDMGXMHVLĊSRJOąGĪH]QDPLĊ ZLHORĞFL RVyE NWyU\P SRVáXJXMH VLĊ DUW  †  NN MHVW SRMĊFLHP RFHQQ\P L ZLQQR E\ü SRVWU]HJDQHZNRQWHNĞFLHRNROLF]QRĞFLNRQNUHWQHJR]GDU]HQLD VWDQRZLąFHJRSU]HGPLRW]DU]XWX”. =JRGQLH ]DĞ ] RU]HF]HQLHP 6ąGX $SHODF\MQHJR Z .DWRZLFDFK27 : ,,Przepis art. 163 § 3NNGRW\F]\SU]HVWĊSVWZDNZDOLILNRZDQHJRSU]H]QDVWĊSVWZRZSRVWDFLĞPLHUFLF]áRZLHND OXEFLĊĪNLHJRXV]F]HUENXQD]GURZLXZLHOXRVyEF]\OLSU]HVWĊSVWZDXP\ĞOQR-QLHXP\ĞOQHJR iQLHPRĪHSR]RVWDZDüZ]ELHJX]SU]HSLVHPDUW†NNNWyUHJRFHFKąMHVWXP\ĞOQRĞü G]LDáDQLD WR MHVW REHMPRZDQLH ]DPLDUHP UyZQLHĪ VNXWNX WHJR G]LDáDQLD Z SRVWDFL SR]EDZLHQLD Ī\FLD´ 0QLHMV]H ]DJURĪHQLH NDUQH XVWDZRGDZFD SU]HZLGXMH Z SU]\SDGNX G]LDáDQLDQLHXP\ĞOQHJRQDWRPLDVWZ\ĪV]HMHĞOLQDVWĊSVWZHPMHVWĞPLHUüF]áRZLHNDOXEFLĊĪNL XV]F]HUEHN QD ]GURZLX ZLHOX RVyE -HVW WR SU]HVWĊSVWZR VNXWNRZH NWyUH PRĪQD SRSHáQLü wZ\QLNXG]LDáDQLDRUD]]DQLHFKDQLD

.ROHMQ\ DUW\NXá SU]HZLGXMH NDUDOQRĞü ID]\ SRSU]HG]DMąFHM ]GDU]HQLH RSLVDQH ZH ZF]HĞQLHMV]\PDUW\NXOH&KRG]LPLDQRZLFLHRVSURZDG]HQLHEH]SRĞUHGQLHJRQLHEH]SLHF]HĔVWZD zdarzenia z art. 163 kk. Regulacja ta ma charakter prewencyjny, a czyn z art. 164 kk jest SU]HVWĊSVWZHP VNXWNRZ\P 3RGOHJD NDU]H SR]EDZLHQLD ZROQRĞFL RG  PLHVLĊF\ GR  ODW a wSU]\SDGNX QLHXP\ĞOQHJR G]LDáDQLD – GR ODW WU]HFK 3RMDZLD VLĊ NROHMQ\ SUREOHP LQWHUSUHWDF\MQ\ W\P UD]HP ] RNUHĞOHQLHP EH]SRĞUHGQLHJR QLHEH]SLHF]HĔVWZD´ :HGáXJ 6ąGX 1DMZ\ĪV]HJR28 _{EH]SRĞUHGQLH QLHEH]SLHF]HĔVWZR Z UR]XPLHQLX DUW  NN WR}

QLHEH]SLHF]HĔVWZRJURĪąFHZSURVWEH]NRQLHF]QRĞFLZáąF]HQLDVLĊGDOV]HJRLPSXOVX]HVWURQ\ VSUDZF\ EąGĨ GRGDWNRZHM SU]\F]\Q\ FR R]QDF]D WDN ]DDZDQVRZDQą V\WXDFMĊ ĪH PRĪQD w]DVDG]LHPyZLüREOLVNLPVNXWNX´3RQDGWRRU]HF]HQLHWRUR]UyĪQLDNROHMQHGZDLVWRWQHZW\P SU]\SDGNX SRMĊFLD ERZLHP MXĪ MĊ]\NRZD Z\NáDGQLD SRMĊü ÄSRWHQFMDOQ\´ L ÄEH]SRĞUHGQL´ SU]HNUHĞODPRĪOLZRĞüSRVWDZLHQLDPLĊG]\QLPL]QDNXUyZQRĞFL

3RGREQą UHJXODFMĊ SU]HZLGXMH DUW\NXá  NN MHGQDN GRW\F]\ RQ VSURZDG]DQLD QLHEH]SLHF]HĔVWZDGODĪ\FLDOXE]GURZLDZLHOXRVyEDOER mienia w wielkich rozmiarach. Opis VWURQ\SU]HGPLRWRZHMZW\PDUWMHVWEDUG]RV]F]HJyáRZ\L]DZLHUDQSSRZRGRZDQLH]DJURĪHĔ HSLGHPLą Z\UDELDQLD OXE ZSURZDG]DQLD GR REURWX V]NRGOLZ\FK GOD ]GURZLD VXEVWDQFML XV]NDG]DQLH XU]ąG]HĔ XĪ\WHF]QRĞFL SXEOLF]QHM F]\ WHĪ ]DNáyFDQLH SU]HND]\ZDQLD GDQ\FK LQIRUPDF\MQ\FK.DWDORJWHQPDMHGQDNFKDUDNWHURWZDUW\JG\Ī]DZLHUDWDNĪHG]LDáDQLHZLQQ\ VSRVyE Z RNROLF]QRĞFLDFK V]F]HJyOQLH QLHEH]SLHF]Q\FK 6SUDZFD SRGOHJD NDU]H SR]EDZLHQLD ZROQRĞFL RG  PLHVLĊF\ GR  ODW 0QLHMV]H ]DJURĪHQLH NDUQH XVWDZRGDZFD SU]HZLG]LDá wSU]\SDGNX QLHXP\ĞOQHJR G]LDáDQLD QDWRPLDVW Z\ĪV]H MHĞOL QDVWĊSVWZHP MHVW ĞPLHUü F]áRZLHNDOXEFLĊĪNLXV]F]HUEHNQD]GURZLXZLHOXRVyE:OLWHUDWXU]HRVWDWQLRSRZVWDáSUREOHP

24

J. Wojciechowski, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1997, s. 238.

25_{5$6WHIDĔVNL3U]HVWĊSVWZDSU]HFLZNREH]SLHF]HĔVWZXZNRPXQLNDFML, Warszawa 2000, s. 34.} 26_{3RVWDQRZLHQLH6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDVW\F]QLDURNX, sygn. akt III KK 196/16.} 27_{:\URN6ąGX$SHODF\MQHJRZ.DWRZLFDFK]GQLDNZLHWQLDURNX, sygn. akt II AKa 92/08.} 28_{3RVWDQRZLHQLH6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDOLVWRSDGDURNX, sygn. akt IV KK 23/03.}

F]\VSU]HGDĪSRSXODUQ\FKRVWDWQLRGRSDODF]\Z\F]HUSXMH]QDPLRQDZDUWNN.ZHVWLĊWĊ UR]ZLą]Dá RVWDWQLR 6ąG 1DMZ\ĪV]\29

: ,,Nie wyczerpuje znamion art. 165 § 1 pkt 2 k.k. Z\UDELDQLHF]\VSU]HGDĪĞURGNyZ]DVWĊSF]\FKMDNRW]ZGRSDODF]\WDNMDNQLHZ\F]HUSXMHLFK wytwarzanie i obrót EH]NRQFHVMLĞURGNDPLRGXU]DMąF\PLF]\SV\FKRWURSRZ\PLMDNRWDNLPL 1LHPD]DWHPMDNLFKNROZLHNSRGVWDZGRSU]\MPRZDQLDĪHREUyWMDNLPLNROZLHNQDUNRW\NDPL QDZHW Z LORĞFL VWZDU]DMąFHM ]DJURĪHQLH GOD Ī\FLD ]GURZLD ZLHOX RVyE PRĪH E\ü F]\QHP zabronionym kwalifikowanym z art. 165 § 1 pkt 2 k.k.”.

:  URNX GR .RGHNVX NDUQHJR ]RVWDá GRGDQ\ DUW\NXá D NWyU\ VWDQRZL oILQDQVRZDQLX SU]HVWĊSVWZD R FKDUDNWHU]H WHUURU\VW\F]Q\P 3U]HVWĊSVWZR WR PD FKDUDNWHU SRZV]HFKQ\=DFKRZDQLHZ\SHáQLDMąFHMHJR]QDPLRQDSROega na gromadzeniu, przekazywaniu, RIHURZDQLXĞURGNyZSáDWQLF]\FKLQVWUXPHQWyZILQDQVRZ\FKSDSLHUyZZDUWRĞFLRZ\FKZDUWRĞFL GHZL]RZ\FKSUDZPDMąWNRZ\FKPLHQLDUXFKRPHJROXEQLHUXFKRPRĞFLZ]DPLDU]HILQDQVRZDQLD SU]HVWĊSVWZD R FKDUDNWHU]H WHUURU\VW\F]Q\m lub innych wymienionych enumeratywnie SU]HVWĊSVWZ3RGREQLHSHQDOL]RZDQ\MHVWF]\QXGRVWĊSQLDQLDPLHQLD]RUJDQL]RZDQHMJUXSLHOXE ]ZLą]NRZLPDMąFHPXQDFHOXSRSHáQLHQLHZ\ĪHMZ\PLHQLRQ\FKSU]HVWĊSVWZDWDNĪHSRNU\ZDQLH NRV]WyZ]ZLą]DQ\FK]]DVSRNRMHQLHP SRWU]HEOXEZ\NRQDQLHP]RERZLą]DĔILQDQVRZ\FKWDNLHM JUXS\]ZLą]NXOXERVRE\ZSU]\SDGNXJG\RVREDQLHMHVWGRWHJR]RERZLą]DQDQDPRF\XVWDZ\ 3U]HVWĊSVWZR WR ]JRGQLH ] † PRĪH ]RVWDü SRSHáQLRQH WDNĪH QLHXP\ĞOQLH :SURZDG]HQLH WHJR SU]HSLVX PD ]ZLą]HN z atakiem na World Trade Center30 RUD] UR]ZRMHP WHUURU\]PX *áyZQH

REV]DU\ UHDOL]RZDQH ] P\ĞOą R ZVSLHUDQLX WHJR W\SX RUJDQL]DFML WR QS $IJDQLVWDQ F]\ Kolumbia31DWDNĪH/LELDF]\,UDN32.

1DVWĊSQ\]DUW\NXáyZZW\PUR]G]LDOHSRĞZLĊFRQ\MHVW]DJDGQLHQLXV]HUoko rozumianego SLUDFWZD:.RGHNVLHNDUQ\PMHVWRQRUR]XPLDQHQLHFRLQDF]HMDQLĪHOLQDJUXQFLHNRQZHQFML PLĊG]\QDURGRZ\FK33_{=DFKRZDQLHVSUDZF\ZDUW\NXOHNNSROHJDQDSU]HMĊFLXNRQWUROLQDG}

VWDWNLHP ZRGQ\P OXE SRZLHWU]Q\P SU]H] ]DVWRVRZDQLH SRGVWĊSX DOER JZDáWX QD RVRELH OXE JURĨE\ EH]SRĞUHGQLHJR MHJR XĪ\FLD -HĞOL FKRG]L R GHILQLFMĊ VWDWNX PRUVNLHJR WDNLHJR XUHJXORZDQLDQLH]QDMG]LHP\Z.RGHNVLHNDUQ\P=JRGQLH]DĞ].RGHNVHPPRUVNLPPRĪHP\ JRGHILQLRZDüMDNRNDĪGHXU]ąG]HQLHSá\ZDMąFHSU]H]QDF]RQH OXEXĪ\ZDQHGRĪHJOXJLPRUVNLHM34

. 0RĪH E\ü WR ]DWHP ]DUyZQR RNUĊW áyGĨ SRGZRGQD NXWHU F]\ ZRGRORW 6WDWHN SRZLHWU]Q\ QDWRPLDVWWRXU]ąG]HQLH]GROQHGRXQRV]HQLDVLĊZDWPRVIHU]HQDVNXWHNRGG]LDá\ZDQLDLQQHJR QLĪ RGG]LDá\ZDQLH SRZLHWU]D RGELWHJR RG SRGáRĪD35_{ 8VWDZRGDZFD SU]HZLG]LDá WDNĪH}

29_{3RVWDQRZLHQLH6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDPDMDURNX, sygn. akt I KZP 5/17.} 30

A. Golonka, 3ROVNLHUR]ZLą]DQLDSUDZQHZ]DNUHVLHSU]HFLZG]LDáDQLDILQDQVRZDQLXWHUURU\]PX, Prokuratura i Prawo 3, 2013, s. 96-104.

31_{$.ĊG]LHUVNL3U]HFLZG]LDáDQLHL]ZDOF]DQLHWHUURU\]PXZ3ROVFH, Warszawa 2014, s. 45.}

32 _{3 3RPLDQRZVNL ( 0DüNRZLDN =ZDOF]DQLH ILQDQVRZDQLD WHUURU\]PX Z ĞZLHWOH SUDZD RERZLą]XMąFHJR} w Polsce i we FrancjiÄ3U]HJOąG%H]SLHF]HĔVWZD:HZQĊWU]QHJR´V

33_{.RQZHQFMDRPRU]XSHáQ\P]*HQHZ\]GQLDNZLHWQLDURNX (Dz. U. 1963 Nr 33 poz. 187), Konwencja} Narodów Zjednoczonych o prawie morza z Montego Bay z dnia 10 grudnia 1982 roku (Dz. U. 2002 Nr 59 poz.

543).

34

Art. 2 §1 ustawy .RGHNVPRUVNL]GQLDZU]HĞQLDURNX (Dz. U. 2011 Nr 138 poz. 1545).

35

NZDOLILNRZDQ\ W\S WHJR F]\QX Z SU]\SDGNX MHĞOL VSUDZFD VSURZDG]D EH]SRĞUHGQLH QLHEH]SLHF]HĔVWZRGODĪ\FLDOXE]GURZLDZLHOXRVyEDOERJG\QDVWĊSVWZHPWHJRF]\QXMHVWĞPLHUü F]áRZLHND OXE FLĊĪNL XV]F]HUEHN QD ]GURZLX ZLHOX RVyE -HVW WR SU]HVWĊSVWZR SRZV]HFKQH RUD] XP\ĞOQH:SU]\SDGNXSU]HVWĊSVWZD]DUW†VąGPRĪH]DVWRVRZDüQDG]Z\F]DMQH]áDJRG]HQLH NDU\MHĪHOLVSUDZFDSU]HND]DáVWDWHNOXENRQWUROĊQDGQLPRVRELHXSUDZQLRQHM

Sankcjonowane w polskim Kodeksie karnym jHVWWDNĪHSU]HVWĊSVWZRRNUHĞORQHZDUW\NXOH &]\QQRĞüVSUDZF]DSROHJDQDXPLHV]F]HQLXQDVWDWNXZRGQ\POXESRZLHWU]Q\PXU]ąG]HQLD OXE VXEVWDQFML ]DJUDĪDMąFHM EH]SLHF]HĔVWZX RVyE OXE PLHQLD ]QDF]QHM ZDUWRĞFL D WDNĪH PRĪH SROHJDüQDQLV]F]HQLXXV]NDG]DQLXLF]\QLHQLXQLH]GDWQ\PGRXĪ\WNXXU]ąG]HQLDQDZLJDF\MQHJR DOER XQLHPRĪOLZLHQL MHJR REVáXJL MHĞOL ]DJUDĪD WR EH]SLHF]HĔVWZX RVyE 6DQNFMD Z\]QDF]RQD ]RVWDáDQDRNUHVRGPLHVLĊF\GRODWSR]EDZLHQLDZROQRĞFL3U]HVWĊSVWZRWRQDOHĪ\WDNĪHGR przypadkóZ Z NWyU\FK ]H Z]JOĊGX QD ZDJĊ SU]HVWĊSVWZD XVWDZRGDZFD SRVWDQRZLá QDáRĪ\ü V]F]HJyOQ\RERZLą]HNSUDZQ\]DZLDGRPLHQLDRSU]HVWĊSVWZLH36 . 'ZDQDVWĊSXMąFHGDOHMDUW\NXá\VWDQRZLąQDZLą]DQLHGRZ\ĪHMZ\PLHQLRQ\FKSU]HVWĊSVWZ 8VWDZRGDZFDSU]HZLG]LDáNDUDOQRĞü SU]\JRWRZDQLDWDNĪHZRGQLHVLHQLXGRDUW†DUW† DUW†RUD]DUW†NN=DJURĪHQLHNDUQHZ\QRVLGRODWSR]EDZLHQLDZROQRĞFL $UW\NXá]ZLą]DQ\QDWRPLDVWMHVW]LQVW\WXFMąF]\QQHJRĪDOXERZLHPVSUDZFDSU]HVWĊSVWZD z art. 1LNWyU\GREURZROQLHXFK\OLáQLHEH]SLHF]HĔVWZRQLHSRGOHJDNDU]H0RĪH]RVWDü ]DVWRVRZDQH SU]H] VąG WDNĪH QDG]Z\F]DMQH ]áDJRG]HQLH NDU\ Z SU]\SDGNX XFK\OHQLD QLHEH]SLHF]HĔVWZDZSU]\SDGNXSU]HVWĊSVWZ]DUW†OXEDUW†OXELDUW166 § 2. =JRGQLH ] Z\URNLHP 6ąGX 1DMZ\ĪV]HJR37_{ 'REURZROQH RGVWąSLHQLH RG F]\QX ]DFKRG]L}

ZyZF]DV JG\ VSUDZFD PDMąF\ PRĪOLZRĞü ]UHDOL]RZDQLD VZRMHJR ]DPLDUX GRNRQDQLD F]\QX ]DEURQLRQHJR SR UR]SRF]ĊFLX G]LDáDQLD ]PLHU]DMąFHJR EH]SRĞUHdnio do tego celu zaprzestaje zZáDVQHM ZROL GDOV]\FK F]\QQRĞFL QLH]EĊGQ\FK GR Z\SHáQLHQLD ZV]\VWNLFK ]QDPLRQ ]DPLHU]RQHJR SU]HVWĊSVWZD 3REXGNL UH]\JQDFML ] GRNRQDQLD F]\QX Vą SU]\ W\P RERMĊWQH MDN UyZQLHĪGHF\]MDWDNDQLHPXVLE\üSRGMĊWDSU]H]VSUDZFĊVSRQWDQLF]QLH”.

OstatQLH WU]\ DUW\NXá\   L  Z W\P UR]G]LDOH GRW\F]ą RGSRZLHGQLR rozbójnictwa morskiego, wytwarzania lub obrotu substancjami niebezpiecznymi iSU]HV]NDG]DQLDZDNFMLUDWRZQLF]HM:SU]\SDGNXSLHUZV]HJRSU]HVWĊSVWZDG]LDáDQLHVSUDZF\ polega na uzbrajaniu lub przysposabianiu statku morskiego przeznaczonego do dokonania na PRU]X UDEXQNX OXE SU]\MPRZDQLX QD WDNLP VWDWNX VáXĪE\ 'UXJL ] QLFK SRVLDGD V]HURNL ZDFKODU] F]\QQRĞFL ERZLHP GRW\F]\ Z\UDELDQLD SU]HWZDU]DQLD JURPDG]HQLD SRVLDGDQLD SRVáXJLZDQLD VLĊ OXE KDQGORZDQLD VXEVWDQFMą OXE SU]\U]ąGHP Z\EXFKRZ\P PDWHULDáHP UDGLRDNW\ZQ\P XU]ąG]HQLHP HPLWXMąF\P SURPLHQLH MRQL]XMąFH OXE LQQ\P SU]HGPLRWHP OXE VXEVWDQFMą NWyUD PRĪH VSURZDG]Lü QLHEH]SLHF]HĔVWZR .DUDOQH MHVW WDNĪH GRSXV]F]DQLH VLĊ Z\ĪHM RSLVDQHJR F]\QX ZEUHZ RERZLą]NRZL QDáRĪRQHPX QD GDQą RVREĊ RUD] RGVWąSLHQLH Z\ĪHMZVND]DQ\FKSU]HGPLRWyZRVRELHQLHXSUDZQLRQHM:HGáXJRU]HF]QLFWZD:]JOĊG\WDN

36_{-%áDFKXW3UREOHP\]ZLą]DQH]SRPLDUHPSU]HVWĊSF]RĞFL, Warszawa 2007, s. 136.} 37_{:\URN6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDOLVWRSDGDURNX, sygn. akt IV KKN 274/00.}

MĊ]\NRZH MDN L VSyMQRĞFL V\VWHPX SUDZD NDUQHJR SU]HPDZLDMą ]D W\P ĪH ÄSRVLDGDQLH SU]\U]ąGXZ\EXFKRZHJR´RMDNLPPRZDZDUW†NNR]QDF]DĞZLDGRPHLIDNW\F]QH G\VSRQRZDQLHQLPQLH]DOHĪQLHRGF]DVXMHJRWUZDQLD”38

. 2VWDWQLH]SU]HVWĊSVWZSROHJD]DĞQD SU]HV]NDG]DQLX G]LDáDQLX PDMąFHPX QD FHOX ]DSRELHĪHQLH QLHEH]SLHF]HĔVWZD GOD Ī\FLD OXE zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach. Wszystkie podstawowe typy tych SU]HVWĊSVWZPDMąFKDUDNWHUSRZV]HFKQ\SRQLHZDĪLFKVSUDZFąPRĪHE\üNDĪG\

B

5R]G]LDá ;;, .RGHNVX NDUQHJR SU]HZLGXMH WDNĪH NROHMQH SU]HVWĊSVWZD SU]eciwko EH]SLHF]HĔVWZX : W\P SU]\SDGNX QDWRPLDVW GRW\F]ą RQH EH]SLHF]HĔVWZD Z NRPXQLNDFML ]DUyZQRWHMZ\VWĊSXMąFHMZUXFKXOąGRZ\PZRGQ\PRUD]SRZLHWU]Q\P3U]HSLV\ZWHMF]ĊĞFLNN F]ĊVWR]QDMGXMąRGZRáDQLHGR]DVDGRNUHĞORQ\FKZXVWDZLH3UDZRRUXFKXGUogowym39

. Niektóre ]W\FKSU]HVWĊSVWZSRVLDGDMąVXURZV]ąRGSRZLHG]LDOQRĞüNDUQąZV\WXDFMLJG\LFKVSUDZFDE\áZ VWDQLH QLHWU]HĨZRĞFL40_{ 7\SDPL SRGVWDZRZ\PL SU]HVWĊSVWZ Z WHM F]ĊĞFL NRGHNVX Vą PLQ}

spowodowanie katastrofy w komunikacji (art. 173 kk), sprowDG]HQLH EH]SRĞUHGQLHJR QLHEH]SLHF]HĔVWZD NDWDVWURI\ DUW  VSRZRGRZDQLH Z\SDGNX Z NRPXQLNDFML DUW  SURZDG]HQLHSRMD]GXZVWDQLHQLHWU]HĨZRĞFLOXESRGZSá\ZHPĞURGNDRGXU]DMąFHJRDUWD dopuszczenie do ruchu niebezpiecznego pojazdu (art. 1 SHáQLHQLH F]\QQRĞFL ]ZLą]DQych z]DSHZQLHQLHPEH]SLHF]HĔVWZDZVWDQLHQLHWU]HĨZRĞFLOXERGXU]HQLDDUWRUD]SURZDG]HQLH SRMD]GXSRFRIQLĊFLXXSUDZQLHĔDUWD

=JRGQLH]XFKZDáą6ąGX1DMZ\ĪV]HJR41 _{SU]H]]DVDG\EH]SLHF]HĔVWZDZUXFKXOąGRZ\P}

nDOHĪ\UR]XPLHüUHJXá\]DZDUWHZSU]HSLVDFKRNUHĞODMąF\FKSRU]ąGHNSRUXV]DQLDVLĊQDV]ODNDFK NRPXQLNDF\MQ\FKL]DFKRZDQLHVLĊZW\SRZ\FKGODUXFKXV\WXDFMDFKOXEZ\UDĪRQHSU]H]SU]\MĊWH R]QDNRZDQLH RĞZLHWOHQLH L V\JQDOL]DFMĊ 6ą WR WDNĪH UHJXá\ QLHVNRG\ILkowane w sposób V]F]HJyáRZ\ D Z\QLNDMąFH ] Z\ĪHM Z\PLHQLRQ\FK SU]HSLVyZ RUD] LVWRW\ EH]SLHF]HĔVWZD wUXFKX NWyUH PXV]ą ]QDOHĨü ]DVWRVRZDQLH ZV]ĊG]LH WDP JG]LH QLH PD VSUHF\]RZDQHJR SU]HSLVX:DUWRZW\PPLHMVFXWDNĪHZVSRPQLHüRGHILQLFMLĞURGNDRGXU]DMąFHJR42

, przez który UR]XPLH VLĊ NDĪGą VXEVWDQFMĊ SRFKRG]HQLD QDWXUDOQHJR OXE V\QWHW\F]QHJR G]LDáDMąFą QD RĞURGNRZ\ XNáDG QHUZRZ\ NWyU\FK Z\ND] VWDQRZL ]DáąF]QLN QXPHU  GR XVWDZ\ D WDNĪH oGHILQLFMLSRMD]GXPHFKDQLF]QHJRNWyU\PMHVWNDĪG\SRMD]GGURJRZ\ OXEV]\QRZ\QDSĊG]DQ\ XPLHV]F]RQ\PZQLPVLOQLNLHPMDNUyZQLHĪPDV]\QDVDPRELHĪQDLPRWRURZHU43

.

38_{:\URN6ąGX$SHODF\MQHJRZ6]F]HFLQLH]GQLDOLVWRSDGDURNX, sygn. akt II AKa 147/11.} 39

Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku (Dz. U. 1997 Nr 98 poz. 602).

40_{6WDQQLHWU]HĨZRĞFLZUR]XPLHQLXNN]DFKRG]LJG\]DZDUWRĞüDONRKROXZHNUZLSU]HNUDF]DSURPLOD}

DOER SURZDG]L GR VWĊĪHQLD SU]HNUDF]DMąFHJR WĊ ZDUWRĞü OXE  ]DZDUWRĞü DONRKROX Z 1 dm3

wydychanego powietrza przekracza 0,25 mJDOERSURZDG]LGRVWĊĪHQLDSU]HNUDF]DMąFHJRWĊZDUWRĞü

41_{8FKZDáD6ąGX1DMZ\ĪV]HJR]GQLDOXWHJRURNX, sygn. akt V KZP 2/74.} 42

Art. 4 pkt 26 8VWDZ\RSU]HFLZG]LDáDQLXQDUNRPDQLL]GQLDOLSFDURNX (Dz. U. 2005 Nr 179 poz. 1485).

P

0DMąFQDZ]JOĊG]LHZV]\VWNLHSRZ\ĪV]HDVSHNW\GHF\]MHXVWDZRGDZF\FRGRSHQDOL]DFML SU]HVWĊSVWZ]ZLą]DQ\FK]REURQQRĞFLąLEH]SLHF]HĔVWZHPQDOHĪ\X]QDü]DVáXV]QH:LHOH]QLFK REHMPXMH SU]HGPLRWHP VZRMHM RFKURQ\ NZHVWLH ZDĪQH GOD SDĔVWZD RUD] MHJR RE\ZDWHOL NWyUH PRJą GHF\GRZDü QLH W\ONR R SRU]ąGNX SDĔVWZD DOH WDNĪH QLH]DOHĪQRĞFL VXZHUHQQRĞFL iVDPRU]ąGQRĞFL MHJR RUJDQyZ RUD] SU]HGVWDZLFLHOL Kodeks karny realizuje zatem nie tylko JáyZQH ]DVDG\ ]DZDUWH Z .RQVW\WXFML 53 DOH WDNĪH SU]HSLV\ SUDZD PLĊG]\QDURGRZHJR 6DQNFMRQRZDQLH W\FKĪH SU]HVWĊSVWZ SR]ZDOD WDNĪH QD SUDZLGáRZH Z\NRQ\ZDQLH RERZLą]NX VáXĪE\ZRMVNRZHMDWDNĪH]DSRELHJD]DPDFKRPQDREURQQRĞüSDĔVWZDSRSU]H]ZSURZDG]HQLH odpowiednich sankcji ]DSRSHáQLHQLHRNUHĞORQ\FKZ kk SU]HVWĊSVWZSHáQLąFGRGDWNRZRIXQNFMĊ SUHZHQF\MQą3U]HSLV\SRZ\ĪV]\FKUR]G]LDáyZPDMąWDNĪHRJURPQH]QDF]HQLHZF]DVDFKFRUD] F]ĊVWV]\FK DWDNyZ WHUURU\VW\F]Q\FK QLH W\ONR Z (XURSLH DOH WDNĪH QD FDá\P ĞZLHFLH 5HDVXPXMąFUR]ZLą]DQLDSU]\MĊWHZ.RGHNVLHNDUQ\P]QDMGXMą]DVWRVRZDQLHQLHW\ONRZMHGQHM SáDV]F]\ĨQLHDOHRGQRV]ąVLĊSRQDGWRGRNZHVWLLSLUDFWZDPRUVNLHJRF]\SRZLHWU]QHJRDWDNĪH kilku rodzajów komunikDFMLFRVWDQRZLRZLHORDVSHNWRZRĞFLWHMSUREOHPDW\NL3U]HSLV\WHMDN Z\QLND ] RU]HF]QLFWZD L SUDNW\NL SHáQLą VNXWHF]Qą IXQNFMĊ SUHZHQF\MQą L Z VSRVyE V]HURNR SRMĊW\ UHJXOXMą L VDQNFMRQXMą SU]\SDGNL QDUXV]HQLD SU]H] RE\ZDWHOL NZHVWLL ]ZLą]DQ\FK z obronnRĞFLą SDĔVWZD L Z ]ZLą]NX ] W\P QLH MHVW SRWU]HEQH ZSURZDG]DQLH NROHMQ\FK XUHJXORZDĔZWHMG]LHG]LQLH

B

%áDFKXW-DQLQD 3UREOHP\]ZLą]DQH]SRPLDUHPSU]HVWĊSF]RĞFL:DUV]DZD:ROWHUV.OXZHU %áDV]F]\N0DJGDOHQD=LHQWDUD$QQD3Uawo karne. Diagramy, Warszawa: Wolters Kluwer. %RMDUVNL 0DUHN  3UDZR NDUQH PDWHULDOQH &]ĊĞü RJyOQD L V]F]HJyOQD :DUV]DZD

Wolters Kluwer.

Dukiet-1DJyUVND 7HUHVD  3UDZR NDUQH &]ĊĞü RJyOQD V]F]HJyOQD L ZRMVNRZD Warszawa: Wolters Kluwer.

GRORQND $QQD   3ROVNLH UR]ZLą]DQLD SUDZQH Z ]DNUHVLH SU]HFLZG]LDáDQLD finansowaniu terroryzmu”. , Prokuratura i Prawo 3 : 96-104.

*yUQLRN2NWDZLD.RGHNVNDUQ\.RPHQWDU]*GDĔVN/H[LV1H[LV

+RF 6WDQLVáDZ  2 SHQDOL]DFML VáXĪE\ Z REcym wojsku”. Roczniki nauk prawnych : 183-185.

+RIPDĔVNL3LRWU(OHPHQW\PHWRG\NLSUDF\VĊG]LHJRZVSUDZDFKNDUQ\FK:DUV]DZD Wolters Kluwer.

.ĊG]LHUVNL $OHNVDQGHU   3U]HFLZG]LDáDQLH L ]ZDOF]DQLH WHUURU\]PX Z 3ROVFH Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

0DáHFNL6WDQLVáDZ3RGZyMQHRE\ZDWHOVWZRDVáXĪEDZREF\PZRMVNX´:RMVNRZ\ 3U]HJOąG3UDZniczy, nr 3-4 : 83-84.

3RPLDQRZVNL 3LRWU 0DüNRZLDN (ZD  =ZDOF]DQLH ILQDQVRZDQLD WHUURU\]PX Z ĞZLHWOH SUDZDRERZLą]XMąFHJRZ3ROVFHLZH)UDQFML´3U]HJOąG %H]SLHF]HĔVWZD :HZQĊWU]QHJR : 71-94. 6WHIDĔVNL5\V]DUG$QGU]HM3U]HVWĊSVWZDSU]HFLZNREH]SLHF]HĔVWZXZNRPXQLNDFML Warszawa: C.H. Beck. :DU\OHZVNL-DURVáDZ3UDZRNDUQH&]ĊĞüRJyOQD:DUV]DZD/H[LV1H[LV Wojciechowski Janusz. 1997. Kodeks karny. Komentarz, Warszawa: Librata.

=ROO $QGU]HM  .RGHNV NDUQ\ &]ĊĞü V]F]HJyOQD 7 .RPHQWDU] GR DUW -277, Warszawa: Wolters Kluwer.