Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim w latach 2001-2004

Pełen tekst

(1)Zeszyty Naukowe nr 746. Akademii Ekonomicznej w Krakowie. 2007. Tadeusz Kudłacz Katedra Gospodarki Regionalnej. Dariusz Reśko Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Nowym Sączu. Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim w latach 2001–2004 1. Wprowadzenie W artykule przedstawiono fragment badań opisujących zjawisko przedsiębiorczości na Sądecczyźnie. Analiza ogranicza się do ilościowych i rodzajowych (branżowych) aspektów przedsiębiorczości. Pierwsza część opracowania zawiera krótką charakterystykę pojęcia przedsiębiorczości. W części drugiej przedstawiono najistotniejsze parametry opisujące Sądecczyznę jako obiekt badań. Kolejny fragment to opis źródeł pochodzenia cech badawczych wraz z wykorzystaną metodologią. W ostatniej części autorzy przedstawili wnioski końcowe analizy. W opracowaniu uwzględnione zostały elementy badań opisujących rolę przedsiębiorczości w kształtowaniu rozwoju lokalnego Sądecczyzny. Jako obiekt badawczy wybrano subregion nowosądecki, który zdefiniowany został przez autorów jako powiat nowosądecki ziemski wraz z miastem Nowy Sącz, będącym na prawach powiatu grodzkiego. Podstawową jednostką badawczą jest zatem gmina, a ściślej gminy powiatu nowosądeckiego ziemskiego oraz miasto Nowy Sącz. 2. Istota przedsiębiorczości W Polsce po 1989 r., w wyniku przemian ustrojowych i gospodarczych, gdzie podstawą stało się urynkowienie gospodarki, rozwój przedsiębiorczości stał się fundamentem przekształceń społeczno-gospodarczych i podstawowym czynni-. K_746 51. 7/4/08 1:25:37 PM.

(2) Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 52. kiem dynamizującym wzrost oraz przeobrażenia strukturalne. Dlatego też przedsiębiorczość znalazła się w centrum zainteresowania naukowców. Formułę przedsiębiorczości, która przeszła do klasyki nauk ekonomicznych, podał Josef Schumpeter. Stwierdził on, że przedsiębiorczość jest nową kombinacją środków produkcji, która w efekcie umożliwia wprowadzenie nowego wyrobu lub technologii, otwarcie nowego rynku, pozyskanie nowych źródeł surowców lub wprowadzenie nowej organizacji. Istotą przedsiębiorczości jest taki sposób zachowania, którego podstawą jest wiedza, a nie intuicja, i który prowadzi do działań nadających zasobom nowe możliwości tworzenia bogactwa. Ten sposób zachowania sprowadza się do stałego, trwałego poszukiwania i odkrywania okazji do innowacji, które mają charakter celowy i zorganizowany. Specyficznym narzędziem przedsiębiorczości są więc innowacje. Peter Drucker twierdzi, że narzędzie to służy do wytworzenia przez przedsiębiorcę siły nabywczej w procesie przedsiębiorczości. Inni autorzy uważają, że przedsiębiorczość jest umiejętnością racjonalnego działania i osiągania wymiernego celu, którym w warunkach rynkowych jest zysk. Przedstawione rozważania wskazują na złożoność pojęcia przedsiębiorczości jako zjawiska społeczno-ekonomicznego. Niewątpliwie jednym z najważniejszych przejawów postaw przedsiębiorczych jest decyzja o rozpoczęciu działalności gospodarczej. Przedsiębiorczość przejawia się w działalności przedsiębiorców, czyli osób, które cechuje poszukiwanie zmian, odpowiednie reagowanie na nie i ich odpowiednie wykorzystywanie. Pojęcie przedsiębiorczości obejmuje zatem wszelką działalność odnoszącą się do funkcjonowania przedsiębiorstwa, w szczególności prywatnego. W skali jednostki terytorialnej podstawowym celem rozwoju przedsiębiorczości jest zawodowa aktywizacja ludności wraz z uzyskiwaniem przez nią wyższych dochodów oraz przyczynianie się zarazem do wzrostu gospodarczego. 3. Subregion nowosądecki jako obiekt badań Powiat nowosądecki położony jest w południowo-wschodniej części województwa małopolskiego. Większość powierzchni powiatu zajmują tereny górskie i wyżynne (pogórza), a także doliny rzeczne Dunajca z jego głównymi dopływami: Popradem i Kamienicą. W.M. Grudzewski, I.K. Hejduk, Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej w Polsce, WSHiP, Warszawa 1992, s. 177. . P. Drucker, Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa 1992, s. 30–37.. J. Radkiewicz, cyt. za: E. Otoliński, Istota i kreowanie przedsiębiorczości, „Przegląd Organizacyjny” 1996, nr 9, s. 25. . K_746 52. 7/4/08 1:25:38 PM.

(3) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. 53. Powiat nowosądecki ziemski składa się z 16 gmin, w tym 1 gminy miejskiej (Grybów), 4 gmin miejsko-wiejskich (Krynica-Zdrój, Muszyna, Piwniczna-Zdrój, Stary Sącz) oraz 11 gmin wiejskich (Chełmiec, Gródek nad Dunajcem, Grybów, Kamionka Wielka, Korzenna, Łabowa, Łącko, Łososina Dolna, Nawojowa, Podegrodzie, Rytro). Powiat ziemski obejmuje 195 sołectw (270 miejscowości) i liczy 196,5 tys. mieszkańców (stanowi to 6% ludności Małopolski). W centrum powiatu położony jest Nowy Sącz, największe miasto subregionu, będące na prawach powiatu grodzkiego. Zamieszkuje w nim 84,5 tys. osób. Łączna liczba mieszkańców subregionu wynosi 281 tys. Powierzchnia powiatu ziemskiego wynosi 1550 km2, co daje mu pierwsze miejsce wśród 22 powiatów województwa małopolskiego. W sumie powierzchnia subregionu nowosądeckiego wynosi 1607 km2. Liczba pracujących w 2004 r. wynosiła w powiecie ziemskim 16 910 osób oraz w Nowym Sączu 28 023 osoby, co daje łączną liczbę 44 933. W 2004 r. stopa bezrobocia w powiecie nowosądeckim wyniosła 29,0%, a w mieście Nowy Sącz 17,7%. Położenie geograficzne, walory krajobrazowe, duża lesistość, tereny górskie i podgórskie, bogata tradycja kulturowa składają się na korzystne warunki rozwoju turystyki i rekreacji na terenie powiatu nowosądeckiego. Bazę noclegową stanowią hotele i motele, schroniska, campingi oraz kwatery agroturystyczne. Duże zasoby leczniczych wód mineralnych i warunki naturalne były podstawą powstania i rozwoju uzdrowisk, które są jednym z ważniejszych czynników wspierających rozwój turystyki w powiecie. Obiekty noclegowe turystyki powiatu nowosądeckiego stanowią 22,7% (186) wszystkich obiektów noclegowych w województwie, co plasuje powiat na pierwszym miejscu w województwie małopolskim. Liczba miejsc w obiektach noclegowych zbiorowego zakwaterowania wynosi ok. 13,5 tys. (w tym prawie 11 tys. całorocznych), co daje 867 miejsc na 100 km2. W Małopolsce średnia wynosi 415,2 miejsc na 100 km2. 4. Charakterystyki źródeł statystycznych oraz założenia metodyczne badań Jak już wspomniano, zjawisko rozwoju przedsiębiorczości przedstawione zostanie w ujęciu zmian ilościowych oraz strukturze rodzajowej. Pominięto zatem analizę przyczynowo-skutkową rozwoju przedsiębiorczości, jak również diagnozę jego stymulant oraz destymulant. Przyjęto założenie, że głównym miernikiem przedsiębiorczości jest powstawanie nowych podmiotów gospodarczych, będące . Strategia rozwoju Nowego Sącza na lata 2004-2013, SARR, Nowy Sącz 2004.. Program rozwoju lokalnego powiatu nowosądeckiego 2004, materiały Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu. . K_746 53. 7/4/08 1:25:39 PM.

(4) 54. Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. wymiernym przejawem ludzkiej aktywności. Należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do struktury rodzajowej, w dotychczasowych opracowaniach dotyczących przedsiębiorczości Sądecczyzny opisywano to zjawisko w strukturze pierwszego poziomu Polskiej Klasyfikacji Działalności, tj. w ujęciu sekcji PKD. W niniejszym opracowaniu analizę przeprowadzono w poziomie działów PKD, dzięki czemu charakterystyka gospodarcza subregionu wydaje się bardziej precyzyjna. W przyporządkowaniu jednostek gospodarczych do poszczególnych jednostek PKD wzięto pod uwagę działalność podstawową danego przedsiębiorstwa, pominięto natomiast działalność uboczną. Wykorzystane w opracowaniu dane pozyskano z trzech instytucji publicznych: Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu, Urzędu Statystycznego w Limanowej oraz Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu. Dane z Urzędu Skarbowego dotyczące powstawania nowych podmiotów gospodarczych są wyjątkowe ze względu na ich wartość praktyczną. Opisują bowiem wyłącznie te podmioty, które faktycznie prowadzą działalność (legalnie), czego wyrazem jest składanie deklaracji podatkowych. Wykluczone jest zatem zafałszowanie informacji, wynikające z uwzględnienia podmiotów, które zostały zarejestrowane w systemie REGON, ale nie prowadzą działalności, a jedynie figurują w odpowiednich rejestrach. Dane te dotyczą wszystkich podmiotów rozliczających się z Urzędem Skarbowym, a więc również instytucji publicznych, przedsiębiorstw państwowych, a także instytucji non-profit. Podstawowym bowiem kryterium jest prowadzenie przez dany podmiot działalności wymagającej ewidencji podatkowej w Urzędzie Skarbowym w Nowym Sączu. Przedstawione dane zawierają informacje o liczbie podmiotów gospodarczych w latach 2000–2004. Saldo na dzień 31 grudnia danego roku jest wynikiem przeprowadzenia obliczeń według następującego wzoru: Pi = Pi − + N i − Li , . gdzie: Pi – liczba podmiotów gospodarczych w i-tym roku, Ni – liczba nowo powstałych podmiotów gospodarczych w i-tym roku, Li – liczba likwidacji podmiotów gospodarczych w i-tym roku, i – lata 2001–2004.. (1). Obliczenia według wzoru (1) zostały przeprowadzone z wykorzystaniem danych pochodzących z Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu. Analizowano ponadto proces likwidacji oraz powstawania nowych podmiotów gospodarczych na Sądecczyźnie w latach 2001–2004. Do tego celu użyto następujących wskaźników:. Por. np. P. Białynicki-Birula, Analiza uwarunkowań rozwoju przedsiębiorczości w powiecie sądeckim jako punkt wyjścia do formułowania strategii rozwoju gospodarczego, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków 2001, nr 580.. K_746 54. 7/4/08 1:25:41 PM.

(5) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. Li , Pi N WN i = i , Pi WLi =. 55. (2) (3). gdzie: WLi – wskaźnik likwidacji podmiotów gospodarczych w i-tym roku, WNi – wskaźnik nowo powstałych podmiotów gospodarczych w i-tym roku, pozostałe oznaczenia – jak wcześniej.. Powyższe wskaźniki przedstawiają zjawiska opisujące przedsiębiorczość w ujęciu dynamicznym, tj. wskazując na proces natężenia rozkładu w latach 2001–2004. Kolejne wskaźniki opisują zjawisko przedsiębiorczości jako relację liczby podmiotów gospodarczych w odniesieniu do powierzchni danej jednostki terytorialnej (gminy) oraz w odniesieniu do liczby mieszkańców. Do liczbowego przedstawienia tych zjawisk służą dwa wskaźniki, nazywane dalej wskaźnikami gęstości I i II. Wskaźniki te opisują zagęszczenie podmiotów gospodarczych Sądecczyzny na 1 km2 powierzchni oraz w relacji do liczby ludności. Wskaźnik gęstości GIr: GI r =. Pr , Or. (4). Pr , Mr. (5). gdzie: Pr – liczba podmiotów gospodarczych w danej gminie w roku r, Or – powierzchnia danej gminy (w km2), r – lata 2001–2004. Wskaźnik gęstości GIIr:. GII r =. gdzie: Mr – liczba mieszkańców danej gminy w roku r, pozostałe oznaczenia – jak wcześniej.. W opracowaniu ujęto także charakterystykę struktury rodzajowej podmiotów gospodarczych w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego. Również ta cecha została przedstawiona z uwzględnieniem dynamiki, porównując liczebność jednostek gospodarczych danej branży w 2000 r. z 2004 r. Na tej podstawie poszczególne sektory gospodarcze zostały zaklasyfikowane do grupy rozwijających się, wykazujących cechy stagnacyjne oraz o zmniejszającej się liczebności. Ze względu na obszerność zagadnienia ograniczono się do przedstawienia 39 najważniejszych działów PKD (wobec istniejących 49). Należy podkreślić, że. K_746 55. 7/4/08 1:25:46 PM.

(6) Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 56. wyłącznym miernikiem służącym do oceny „ważności” danego działu PKD jest liczba podmiotów gospodarczych reprezentujących ten dział. Kryterium to nie jest wprawdzie wystarczające do precyzyjnej oceny wpływu danej branży na poziom rozwoju gospodarczego jednostki samorządu terytorialnego. W tym celu badania należałoby uzupełnić o analizę innych kategorii ekonomicznych, jak np.: liczba zatrudnionych, wielkość przychodów, inwestycji, czy też poziom rentowności. 5. Przedsiębiorczość w aspekcie ilościowo-rodzajowym w subregionie nowosądeckim W tabeli 1 zamieszczono współczynniki gęstości (I) obrazujące stopień zagęszczenia powierzchni danej gminy podmiotami gospodarczymi zarejestrowanymi w danej gminie. Tabela 1. Wskaźnik gęstości GIr. Liczba przedmiotów gospodarczych na 1 km2 Chełmiec. Gmina. Gródek nad Dunajcem. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 3,7. 3,6. 3,8. 3,8. 3,5. 4,7. 4,6. 4,4. 4,2. 9,1. 9,0. Grybów miasto. 6,0. 6,0. Kamionka Wielka. 3,9. 4,1. Grybów wieś Korzenna. Krynica-Zdrój Łabowa Łącko. Łososina Dolna Muszyna. Nawojowa Piwniczna Podegrodzie Rytro Stary Sącz. Nowy Sącz. 4,8 3,3. 3,2. 9,3. 5,9. 9,3. 5,6. 4,1. 4,0. 3,3. 3,3. 10,0. 10,0. 10,3. 10,2. 3,7. 3,7. 3,7. 3,7. 1,2. 4,4. 4,5. 1,2. 4,6. 4,4. 5,3. 5,5. 5,0. 5,3. 3,8. 3,9. 1,3. 4,8. 4,0 3,1. 10,3 1,3 3,6. 5,0. 4,2. 3,8. 3,8 2,2. 2,3. 125,6. 124,9. 5,6. 5,5. 2,6. 2,3. 120,4. 122,5. 125,6. 9,8. 5,1. 5,5. 4,3. 2,9 9,5. 1,4. 9,2. 9,9. 5,7. 5,7. 10,0. 4,3 5,6. 3,7. 5,4 9,7. Źródło: obliczenia własne na podstawie materiałów z Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu oraz Urzędu Statystycznego w Limanowej.. Wskaźnik ten opisuje zjawisko koncentracji przestrzennej firm w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego. Z przedstawionych danych wynika, że największa liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na jed-. K_746 56. 7/4/08 1:25:48 PM.

(7) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. 57. nostkę powierzchni występuje w Nowym Sączu, gdzie wskaźnik ten oscyluje od 120,4 w 2000 r. do 125,6 firm na 1 km 2 w 2002 r. Najniższe wartości omawianego współczynnika wykazuje gmina Łabowa. Duży wpływ na tak niską wartość ma fakt małego zaludnienia tej gminy oraz duży stopień jej lesistości. Omawiany wskaźnik gęstości osiąga wysoką wartość w gminie Krynica-Zdrój oraz Stary Sącz, a także Chełmiec. W tych przypadkach współczynniki te wynoszą ok. 10, z zauważalną tendencją wzrostową. Wartości te wskazują na relatywnie wysoką koncentrację przedsiębiorstw w tych gminach. Pozostałe gminy, w szczególności mniejsze, charakteryzują się niższym wskaźnikiem gęstości (I). Zauważyć należy, że w ciągu pięciu lat we wszystkich gminach wskaźniki te utrzymują się na podobnym poziomie, z niewielkimi tylko wahaniami. Upoważnia to do tezy, że przedsiębiorczość subregionu znajduje się w fazie stagnacji. Tabela 2. Wskaźnik gęstości GIIr. Liczba podmiotów gospodarczych na 1 mieszkańca Gmina Chełmiec. 2000. 2001. 0,05. 0,04. 0,05. 0,05. Gródek nad Dunajcem. 0,04. Grybów wieś Kamionka Wielka Korzenna Krynica-Zdrój Łabowa Łącko Łososina Dolna Muszyna Nawojowa Piwniczna Podegrodzie Rytro Stary Sącz Nowy Sącz. 0,03 0,03 0,03 0,08 0,03 0,03 0,04 0,06 0,04 0,05 0,03 0,03 0,04 0,08. Grybów miasto. 2002. 2003. 2004. 0,05. 0,04. 0,04. 0,05. 0,05. 0,05. 0,04. 0,04. 0,03 0,03 0,03 0,08 0,03 0,03 0,04 0,06 0,04 0,05 0,03 0,03 0,05 0,08. 0,03 0,03 0,03 0,09 0,03 0,03 0,04 0,06 0,04 0,05 0,03 0,03 0,05 0,08. 0,04. 0,03 0,03 0,03 0,09 0,03 0,03 0,04 0,05 0,04 0,05 0,03 0,03 0,05 0,08. 0,04. 0,03 0,03 0,02 0,09 0,03 0,03 0,04 0,05 0,04 0,04 0,03 0,03 0,05 0,08. Dynamika 2004 2000 = 100 80. 100. 100. 100 100 67 113 100 100 100 83 100 80 100 100 125 100. Źródło: obliczenia własne na podstawie materiałów Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu oraz Urzędu Statystycznego w Limanowej.. Tabela 2 przedstawia wartości wskaźnika gęstości (II) pokazującego relacje pomiędzy liczbą podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w danej gminie a liczbą jej mieszkańców w kolejnych latach. Przedstawione liczby dokumentują stopień aktywności gospodarczej mieszkańców. Najwyższe wartości omawiany. K_746 57. 7/4/08 1:25:49 PM.

(8) Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 58. wskaźnik przyjmuje w Nowym Sączu oraz w Krynicy-Zdroju. W świetle przedstawionych w tabeli 2 wartości należy uznać, że najwyższą aktywnością gospodarczą wykazują się te dwie gminy, natomiast najmniej aktywne gminy to: Kamionka Wielka, Podegrodzie, Rytro, Korzenna, Łabowa, Łącko oraz Grybów – gmina wiejska. Z powyższego wynika, że najmniej aktywne są jednostki terytorialne o charakterze wiejskim. Z analizy dynamiki omawianego wskaźnika w latach 2000–2004 wynika, że jedynie Krynica-Zdrój oraz Stary Sącz legitymują się wzrostem aktywności gospodarczej mieszkańców. Gminy: Piwniczna, Muszyna, Chełmiec i Korzenna cechuje ujemna wartość dynamiki tego wskaźnika; w pozostałych jednostkach terytorialnych w zasadzie brakuje zmian pod tym względem. Powyższe wyniki obrazują w nieco uproszczony sposób stopień aktywności ludności gmin. Istnieje jednak konieczność przeprowadzenia badań uzupełniających ten obraz. Niemniej analiza ta potwierdza wcześniej sformułowaną tezę o stagnacji aktywności gospodarczej mieszkańców subregionu. W tabeli 3 przedstawiono zestawienie wartości współczynników likwidacji przedsiębiorstw w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego w latach 2001–2004. Wartości tego współczynnika zawierają się w przedziale [0–0,4]. Im niższa wartość współczynnika (im bliższa 0), tym mniej likwidacji, a więc tym korzystniej przedstawia się cecha opisująca przedsiębiorczość lokalną. Tabela 3. Wskaźniki likwidacji przedsiębiorstw WL Gmina Chełmiec Gródek nad Dunajcem Grybów miasto Grybów wieś Kamionka Wielka Korzenna Krynica-Zdrój Łabowa Łącko Łososina Dolna Muszyna Nawojowa Piwniczna Podegrodzie Rytro Stary Sącz Nowy Sącz. 2001 0,14 0,12 0,16 0,19 0,14 0,13 0,12 0,18 0,17 0,09 0,18 0,14 0,15 0,10 0,31 0,12 0,12. 2002 0,09 0,08 0,12 0,18 0,11 0,11 0,10 0,06 0,15 0,09 0,15 0,11 0,15 0,10 0,25 0,10 0,09. 2003 0,10 0,13 0,17 0,19 0,14 0,13 0,10 0,14 0,14 0,06 0,13 0,10 0,14 0,11 0,13 0,08 0,10. 2004 0,12 0,18 0,09 0,23 0,13 0,18 0,09 0,17 0,16 0,14 0,10 0,13 0,13 0,19 0,08 0,12 0,09. Źródło: obliczenia własne na podstawie materiałów Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu.. K_746 58. 7/4/08 1:25:50 PM.

(9) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. 59. W 2001 r. najwyższa wartość wskaźnika wyniosła 0,31 i dotyczyła gminy Rytro. Najmniej podmiotów proporcjonalnie zlikwidowano w gminie Łososina Dolna. Również w 2002 r. relatywnie najwięcej likwidacji odnotowano w gminie Rytro oraz w Grybowie (gmina wiejska). Najmniejszą wartość omawiany wskaźnik przyjął w Łabowej. W kolejnym roku najmniej podmiotów gospodarczych w relacji do istniejących zlikwidowano w gminie Łososina Dolna oraz w Nowym Sączu i Starym Sączu. W ostatnim roku objętym badaniem relatywnie najwięcej likwidacji dokonano w gminie Grybów (wieś). Wyższa wartość tego współczynnika wystąpiła też w gminie Podegrodzie. Najniższym wskaźnikiem likwidacji cechowały się gminy: Rytro, Krynica-Zdrój, Nowy Sącz i Grybów (miasto). Tabela 4. Wskaźniki nowo powstałych przedsiębiorstw WN Gmina. 2001. 2002. 2003. 2004. Gródek nad Dunajcem. 0,10. 0,13. 0,14. 0,10. 0,13. 0,15. Chełmiec. Grybów miasto. 0,12 0,14. Grybów wieś. 0,19. Korzenna. 0,09. Kamionka Wielka Krynica-Zdrój Łabowa Łącko. Łososina Dolna Muszyna. Nawojowa Piwniczna Podegrodzie Rytro Stary Sącz. Nowy Sącz. 0,19. 0,12 0,13 0,11. 0,13. 0,11. 0,11. 0,13. 0,11. 0,13. 0,12. 0,16. 0,13. 0,13. 0,12. 0,12. 0,14. 0,12. 0,13. 0,09. 0,19. 0,15. 0,13. 0,17. 0,13. 0,13 0,17. 0,14. 0,16. 0,12. 0,18. 0,13. 0,15 0,15. 0,19. 0,14. 0,12 0,17. 0,11. 0,11. 0,10. 0,13. 0,12 0,11. 0,14. 0,10. 0,13. 0,09. 0,12. 0,11. 0,10. 0,08. 0,14 0,11. 0,15. 0,08. 0,14. 0,10. Źródło: obliczenia własne na podstawie materiałów Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu.. W tabeli 4 przedstawiono wskaźniki nowo powstałych podmiotów gospodarczych w latach 2001–2004. Ich wartości obrazują zjawisko aktywności gospodarczej mieszkańców subregionu. Im wyższa wartość wskaźnika WN, tym większa aktywność gospodarcza mieszkańców danej jednostki samorządu terytorialnego. W badanym okresie największą aktywnością gospodarczą charakteryzowały się w 2001 r. gminy: Grybów wieś, Kamionka Wielka oraz Łącko (WN = 0,19). Gene-. K_746 59. 7/4/08 1:25:52 PM.

(10) Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 60. ralnie w roku tym powstało proporcjonalnie najwięcej podmiotów gospodarczych w całym subregionie. Rok 2004 charakteryzował się z kolei najmniejszą inicjatywnością mieszkańców. Tabela 5. Liczba podmiotów gospodarczych w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego w latach 2000–2004 Gmina Chełmiec Gródek nad Dunajcem Grybów miasto Grybów wieś Kamionka Wielka Korzenna Krynica-Zdrój Łabowa Łącko Łososina Dolna Muszyna Nawojowa Piwniczna Podegrodzie Rytro Stary Sącz Nowy Sącz Łącznie subregion. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 1 032 323 300 728 247 351 1 447 148 489 372 638. 1 014 318 296 725 260 340 1 447 147 495 387 630. 1 048 335 299 697 261 348 1 490 160 494 403 613. 1 051 337 282 667 254 351 1 481 163 487 425 601. 1 034 311 294 641 254 330 1 490 156 475 419 610. Dynamika 2004 2000 = 100 100,2 96,3 98,0 88,0 102,8 94,0 103,0 105,4 97,1 112,6 95,6. 480 321 122 979 6 863 15 112. 486 337 108 1 007 6 985 15 260. 474 352 96 1 016 7 159 15 532. 474 367 92 1 025 7 162 15 512. 461 348 95 1 002 7 120 15 328. 96,0 108,4 77,9 102,3 103,7 101,4. 272. 278. 287. 293. 288. 105,9. Źródło: obliczenia własne na podstawie materiałów Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu.. W tabeli 5 zestawiono liczbę podmiotów gospodarczych w poszczególnych gminach w subregionie w okresie 2000–2004. Liczby przedstawione w tej tabeli stanowią rzeczywistą liczbę podmiotów gospodarczych na koniec danego roku. Istotne jest tutaj zaobserwowanie trendu w pięcioleciu, czy liczba podmiotów funkcjonujących na obszarze subregionu nowosądeckiego zwiększa się bądź ulega wahaniom, czy też zmniejsza się. Z przedstawionych danych wynika, że najwyższą dynamiką przedsiębiorczości charakteryzowała się gmina Łososina Dolna (dynamika 112,6) oraz Podegrodzie (108,4). Nieco niższy wskaźnik, niemniej świadczący o tendencji rozwojowej, wystąpił w Łabowej, Nowym Sączu, Krynicy-Zdroju, Starym Sączu, Kamionce Wielkiej. Tendencja malejąca zauważalna jest w gminach: Rytro, Piwniczna, Muszyna, Łącko, Korzenna, Grybów wieś, Grybów miasto oraz Gródek nad Dunajcem. Relatywnie największą dynamikę ujemną można zaobserwować. K_746 60. 7/4/08 1:25:53 PM.

(11) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. 61. w gminie Rytro oraz Grybów wieś, a więc w gminach o charakterze wiejskim. W całym subregionie wystąpiła dodatnia dynamika liczebności jednostek gospodarczych w okresie objętym badaniem. Przyrost liczby podmiotów był jednak niewielki, co świadczy o stagnacji rozwoju przedsiębiorczości w subregionie. W tabelach 6 i 7 przedstawiono strukturę rodzajową jednostek gospodarczych w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego. Tabela 6 zawiera informacje dotyczące początku okresu badawczego, tj. 2000 r., a w tabeli 7 przedstawiono dane z 2004 r. Najliczniejszą branżą na Sądecczyźnie jest handel detaliczny (dział PKD 52). Reprezentowany jest on przez 3625 podmiotów gospodarczych, których liczba w okresie badawczym praktycznie nie zmieniła się. Działalność handlu detalicznego uzupełnia handel hurtowy i komisowy (dział PKD 51). Z oczywistych względów największa liczba jednostek gospodarczych tego sektora zlokalizowana jest w Nowym Sączu. Drugą branża pod względem liczby podmiotów gospodarczych jest budownictwo (dział PKD 45). Na uwagę zasługuje fakt znacznej koncentracji przedsiębiorstw tej branży w gminie Grybów wieś – 281 firm w 2000 r., 237 w 2004 r. Zauważalna jest też ujemna dynamika (87) liczby firm budowlanych w okresie badawczym w całym subregionie. Dynamicznie rozwija się tzw. pozostała działalność gospodarcza (dział PKD 74). Liczba jednostek reprezentujących ten sektor zwiększyła się z 1042 w 2000 r. do 1339 w 2004 r., co daje wskaźnik dynamiki na poziomie 129. Do tego sektora zalicza się m.in. usługi finansowo-księgowe, usługi prawnicze oraz doradcze. Ponad połowa firm tego działu funkcjonuje w Nowym Sączu. W badanym okresie zaobserwowano ujemną dynamikę przyrostu liczby przedsiębiorstw sektora transportu lądowego (dział PKD 60), niemniej liczba 1063 jednostek w subregionie potwierdza w dalszym ciągu istotną rolę tego sektora dla gospodarki Sądecczyzny. Największa liczba przedsiębiorstw transportowych zlokalizowana jest w Nowym Sączu, Krynicy-Zdroju oraz Chełmcu. Innym sektorem gospodarczym, którego liczba podmiotow wyraźnie wzrosła w rozważanym okresie (dynamika 130), jest ochrona zdrowia (dział PKD 85). Największa koncentracja firm tej branży występuje w Nowym Sączu, a dalej w Krynicy-Zdroju i Muszynie. Ma to związek z uzdrowiskowym charakterem obu miejscowości. Hotele i restauracje (dział PKD 55) to najistotniejsza składowa usług turystycznych. Najliczniej sektor ten reprezentowany jest w Nowym Sączu oraz Krynicy-Zdroju. Biorąc jednakże pod uwagę liczbę przedsiębiorstw tej branży w odniesieniu do liczby mieszkańców lub do łącznej liczby przedsiębiorstw, jednoznacznie należy stwierdzić, że gminą dominującą w sektorze turystycznym jest Krynica-Zdrój (172 firmy). Również duże znaczenie usługi te odgrywają w Piwnicznej (46 podmiotów) oraz Muszynie (47 podmiotów). W całym analizowanym okresie zauważa się jednak stagnację potencjału turystyki mierzonej liczbą podmiotów.. K_746 61. 7/4/08 1:25:54 PM.

(12) K_746 62. –. –. 3. 1. 5. 22 1. 7. 5. 2. –. 1. –. 3. –. 1. 1. 6. 3. –. 1. 1. 5. –. 7. 8 –. –. –. 1. 4. 4 –. 1. – 13 –. 4. –. – 19 –. 7 26 –. 1. – 16 –. – 10 –. 2 10 2. 1 30 2. 1 12 –. 1. –. –. 2. –. 1. –. –. –. 2. –. 1. –. –. –. –. –. 1. 1. –. –. 1. –. –. –. –. –. –. 1. 3. 2 4. 2. –. 1. 1. 2. 6. 3. 5. –. 1. 6. 1. 1. 2. 2. 3. 8. 6. –. 3. 5. 1. 1. 1 11 9. –. –. –. 1. 2. –. –. –. 2. –. 2. 1 11 6. 2. 1. 2. –. 1. 1. 3. 1. 2. 1. –. 3. –. –. –. –. 1. 3. –. 1. –. –. 1. –. 2. –. 1. –. –. –. –. –. 1. 0. –. –. –. –. –. –. –. –. 1. 1. –. –. –. –. –. 47. 6. 9. –. 54. 6. 24. 57 12 26. 37. 18. –. –. –. –. 2. –. –. –. –. –. 31. 3. 1. 18. 7. 15. –. 2. 7. 8. 31. 5. 3. 1. 26. 54. –. –. 1. 1. –. –. –. –. 26 11. 5. 4. 43. 3. –. –. 1. –. –. 91 48 30 11 –. 38 12 14 60. 4 119 8. 63 12 15 48. 55 15 11 58. 96 18 14 114 13 30. 4 120 13 19 139 55 37 12 –. 2. –. 7. –. 6 142 30 44 287 158 121 18 4. 8 117 11 6. 2. 8. 8. 6 10 74 20 18. 52 10 13 68. 65. 7 281 6 17 87. 3. 2. 1 11 164 43 63 213 31 73. –. 1. –. –. –. –. –. –. 6. –. –. 1. –. –. 1 12 154 45 43 219 11 127 3. 5. –. 1. –. 1. 2. 1. 1. –. 2. 1. 1. –. 1. 2. 1. 1 14 4. 5. 4. 6. 5. –. 1. –. 1. 3. 3. 1. –. 1. –. –. –. 7. 5. 4. 3. 7. –. 1. 1. 1. 1 18 8. –. 1. –. 4. 3. 3. 2. –. 1. –. 2. –. –. 1. –. 1 12 10 – –. –. –. –. – 20 73 6. 1. –. 2. –. –. 1. 6. 50 25 12 3. 6. 9 13. 5. 1. 1. 1. 1. –. –. 1. 1. 7. –. –. –. –. 2. 2. 8. 5. 5. 7. 9. 1. –. –. 5. 2. 6. 8. 5. 2. 1 17 6 19. 6. 3. 5. 4. 2. 5. –. –. 1. 1. 1. –. 5. 3. 5. 6. 6. 7 22 12. 9. 6. 7 12. 5. 7 16 8 2. 5. 5. 1. 41 23 31 2 11 14 30. 4. –. 4 13 1. 3 11 18 7. 10. 9. 1. 2. 22 12 36 – 15. 12 11 7. 2. 19 19 10 1. 82 24 123 1 30 54 60. 13 17 6. 13. 34 21 9. 17 11 11 2. 12 12 8. 355 116 167 26 133 94 317 19 60 11 38 225 131 42 19 11 25 149 2144 422 771 3625 579 1194 86 13 33 17 282 233 32 87 1042 373 584 22 310 320 432. Źródło: dane Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu.. Łącznie. Nowy Sącz 61 3 59 13 81 64 92 9 52 7 22 29 63 27 10 9 15 79 569 179 482 2012 177 511 35 8 14 10 174 113 19 61 685 152 294 6 198 151 233. Stary Sącz 14 17 26 1 13 5 30 1. Rytro. Podegrodzie. Piwniczna 5. 4. 2. 40 2. –. 1. 4 20 10 –. 5. 8. 9. 5 15 4. Nawojowa 9. Muszyna. Łososina Dolna. Łącko. Łabowa. 6. 12 13 19 3. 2. 4. –. 1. –. –. –. 5. Korzenna 23 1. Krynica-Zdrój. 3. 4. Kamionka 6 Wielka. 12 11 5. Grybów wieś. –. –. 1. 2. 1. –. 7. Grybów miasto. 1. 1. –. 5. –. –. Gródek nad Dunaj- 22 1 cem. 4 12 15 –. Kod PKD. O1 O2 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 28 29 31 32 33 36 45 50 51 52 55 60 63 64 65 66 67 70 71 72 74 80 85 90 91 92 93. Chełmiec 111 4 12 1 14 7 24 3. Gmina. Tabela 6. Liczba jednostek gospodarczych w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego w 2000 r. według wybranych działów Polskiej Klasyfikacji Działalności 62. Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 7/4/08 1:26:00 PM.

(13) K_746 63. 5. 3. 6. 16 5. 3. 9. 34 4. 2. 76 4. –. –. –. –. 3. –. 1 –. 4. –. 1. 1. –. –. –. – – 1. – 1 5 –. 2 –. –. –. –. 1. 2. –. 1 –. –. –. –. –. 1. –. 1. 1. –. –. –. 1. 1. 2. – –. 1. –. 2. 1. –. –. 1. –. 3. 3. 7. 9. 3 4. 6. –. 1. 5. 3. 4. –. 2. 1. 3. –. –. – 1. 5. –. –. –. 1. –. 6 10 3. –. 1. 1. 2. 3. 2. – 5. –. 2. 2. 9. 1. 1. 4 14 13 –. 8. 9. 48 11 9. 56 74. 7. 14. 76 21 22. –. 55. 5. 19. 5 11 47 13 25. 98 10 5. 45 –. –. 1. –. –. –. –. 1. –. –. 8. –. 2 12 3. 2. 28 14. 44 19 25 66. 5. 3. 17. 43. –. – 2. 4. 35. 3. 1. –. 8. 1. –. –. –. –. –. –. – –. 87 15 21 152 47 30 10 –. 48 14 20 70. 55 21 19 71. 31 3 1 22 7 14 91 18 16 113 16 27. 3 105 10 15 96 46 30. –. 2. 6. 3 3. 3 128 27 49 306 172 116 19 5. 6. 2. 8 237 10 17 102 10 32. 5. 1. 1 – 4 11 148 46 71 225 33 73. – – –. 1 – –. – – –. – – –. 1 – –. – – –. – – – 2 – –. 5 2 6. – – –. – – –. – – 2. 1 – 1. – – –. – – – 17 129 48 62 217 15 102 1. – 19 8. 2. –. 2. –. 3. –. –. –. 4. 3 2. –. 4. 4. 3. –. 2. 5. –. –. 1 –. 1. –. 1. –. 2. –. – –. 1 20 13 –. –. 1. – 1 4. 6. 5. 6. 3 13 8. –. – –. – –. 3. 5 12 –. –. – 18 74 9. –. –. 2. –. –. –. 1. 2. 1. 2 1. 2. –. –. –. 4. 2. 1. 5. 61 29 24 4 12 20 17. 6 10 1. 9. 6. 7. 3. 9. 8 14 14 9. 22. 4. –. 9. 4. 7. 8. 4. 2. 37 20 14 1 19 7 11. 22 10 17 2 10 8. 17. 6. –. 1. 1. 3. 3. 1. 1 1. 9. 6. 6. 4 10. 7. 3. 5. –. –. 9. 1. 6. 3. 9 2. 61 23 36 3 11 19 38. 3. –. 6. 5 12 1 10 20 7 26 22 9. 23. 18. 6. 3 5 2 9 12 14 34 13 60 1 10 21 6. 19 14 14 1. 7 5 5 1 32 15 13 1. 5 104 25 145 1 42 79 48. –. –. –. 1. 2. 78 1 60 11 73 54 78 12 62 8 18 33 75 30 10 7 24 83 511 195 437 1887 182 460 48 11 34 13 198 244 24 95 839 182 375 10 204 165 239. 1. –. –. 3 – – 10 3. 4 2 7. 2 1 7. – 1 15 1. – 1 4 – 1 8 28 –. 6 – 20 –. 1 – 8. 2 2 12 2. 24 11 25 2 16 8 26 2. –. –. –. 1. –. 6. 2. –. 7. 6 16 4. 10 4. 6 16 13 –. 4. 1 –. 5 15 3 10 6 8. 1. 4 – 33 –. – 2 9. – – 12 –. 8 4 19 1. Źródło: dane Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu.. Łącznie 468 118 179 26 120 84 284 31 76 14 31 229 147 46 21 9 37 155 1873 463 789 3607 604 1063 94 17 55 20 310 375 39 125 1339 404 762 31 374 396 426 Dynamika 132 102 107 100 90 89 90 163 127 127 82 102 112 110 111 82 148 104 87 110 102 100 104 89 109 131 167 118 110 161 122 144 129 108 130 141 121 124 99 2000 r. = 100. Nowy Sącz. Stary Sącz. Rytro. 1. 2. 1. –. –. 11 17 20 2. 2. 3. –. Podegrodzie 31 2. Piwniczna. Nawojowa. Łabowa Łącko Łososina Dolna Muszyna. Krynica-Zdrój. Korzenna. Grybów miasto Grybów wieś Kamionka Wielka. 7. 128 5 12 2. Kod PKD. O1 O2 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 28 29 31 32 33 36 45 50 51 52 55 60 63 64 65 66 67 70 71 72 74 80 85 90 91 92 93. Gródek nad 23 – Dunajcem. Chełmiec. Gmina. Tabela 7. Liczba jednostek gospodarczych w poszczególnych gminach subregionu nowosądeckiego w 2004 r. według wybranych działów Polskiej Klasyfikacji Działalności Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim… 63. 7/4/08 1:26:07 PM.

(14) 64. Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. W 2000 r. na terenie subregionu nowosądeckiego działało 355 firm sektora rolniczego. Ich liczba wzrosła do 468 w 2004 r. Wskaźnik dynamiki wyniósł zatem 132. Jest to dowodem wzrostu znaczenia rolnictwa dla całej gospodarki Sądecczyzny. Największa liczba podmiotów z zakresu rolnictwa zlokalizowana jest w Chełmcu – 128 firm w 2004 r. w stosunku do 111 w 2000 r. Ponadto sektor rolniczy licznie reprezentowany jest w Łososinie Dolnej (w ciągu czterech lat wzrost prawie dwukrotny z 40 do 76 jednostek), w Nowym Sączu, Korzennej, Gródku nad Dunajcem oraz Podegrodziu. Produkcję przemysłową reprezentują przede wszystkim następujące działy PKD: artykuły spożywcze i napoje (dział 15), produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich (dział 18), produkcja drewna i wyrobów z drewna (dział 20), produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych (dział 26), produkcja metalowych wyrobów gotowych (dział 28), produkcja mebli (dział 36). Najwięcej przedsiębiorstw produkcyjnych zlokalizowanych jest na terenie Nowego Sącza. Produkcja artykułów spożywczych i napojów odgrywa szczególną rolę w gminach Krynica-Zdrój, Muszyna i Piwniczna. Zakłady produkcyjne funkcjonują w tych gminach dzięki wykorzystaniu znacznych zasobów wód mineralnych, występujących na ich terenach. Analiza dynamiki liczebności jednostek gospodarczych poszczególnych sektorów w okresie 2000–2004 pozwala na uznanie poszczególnych branż za rozwijające się, stagnacyjne oraz wykazujące tendencję spadkową. Do sektorów rozwijających się należy zaliczyć: rolnictwo (PKD 01), produkcję masy włóknistej i papieru (PKD 21), produkcję wyrobów chemicznych (PKD 24), produkcję metalowych wyrobów gotowych (PKD 28), produkcję instrumentów medycznych i optycznych (PKD 33), pocztę i telekomunikację (PKD 64), pośrednictwo finansowe (PKD 65), ubezpieczenia (PKD 66), obsługę nieruchomości (PKD 70), wynajem maszyn i urządzeń (PKD 71), informatykę (PKD 72), pozostałą działalność gospodarczą (m.in. usługi prawnicze, finansowo-księgowe – PKD 74), ochronę zdrowia (PKD 85), gospodarkę odpadami (PKD 90). Sektorami stagnacyjnymi w subregionie są: leśnictwo (PKD 02), produkcja artykułów spożywczych i napojów (PKD 15), włókiennictwo (PKD 17), produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych (PKD 26), produkcja mebli (PKD 36), handel detaliczny i hurtowy (PKD 51,52), hotele i restauracje (PKD 55), działalność wspomagająca transport, działalność związana z turystyką (PKD 63), edukacja (PKD 80) oraz pozostała działalność usługowa (PKD 93). Ujemną dynamikę przyrostu liczby jednostek gospodarczych subregionu wykazują następujące sektory: produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich (PKD 18), produkcja skór wyprawionych (PKD 19), produkcja drewna i wyrobów z drewna (PKD 20), produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych (PKD 25), produkcja sprzętu i urządzeń radiowych i telekomunikacyjnych (PKD 32), budownictwo (PKD 45) oraz transport lądowy (PKD 60).. K_746 64. 7/4/08 1:26:08 PM.

(15) Przedsiębiorczość w subregionie nowosądeckim…. 65. 6. Wnioski Przeprowadzona analiza pozwala na sformułowanie następujących uwag i wniosków: 1. Największą aktywnością przedsiębiorczości w subregionie cechuje się Nowy Sącz. Potwierdza to powszechną opinię, że miasto to może pełnić funkcję centrum rozwoju przedsiębiorczości subregionu. 2. Ważną rolę dla potencjału gospodarczego subregionu odgrywa gmina Krynica-Zdrój. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że występuje tam największa na terenie powiatu ziemskiego koncentracja przedsiębiorstw, co potwierdza niniejszą tezę. 3. Duże znaczenie Nowego Sącza i Krynicy-Zdroju dla gospodarki subregionu potwierdzają wyniki analizy w zakresie relacji pomiędzy liczbą podmiotów gospodarczych a liczbą mieszkańców. 4. Najniższa koncentracja terytorialna przedsiębiorstw występuje w gminach wiejskich: Rytro i Łabowa. 5. Najwięcej likwidacji podmiotów gospodarczych dokonano w 2001 r. Natężenie tego procesu zmniejszyło się w 2004 r. Prawdopodobny jest tutaj związek przyczynowo-skutkowy z przebiegiem cyklu koniunkturalnego Polski. W związku z tym interesujące jest spostrzeżenie, że najwięcej nowych podmiotów powstało w 2001 r., a najmniej w 2004 r. 6. Najwyższa dynamika przedsiębiorczości, przejawiająca się w saldzie liczby funkcjonujących podmiotów na koniec danego roku kalendarzowego, wystąpiła w gminie Łososina Dolna. Dynamika o wartości ujemnej pojawiła się w gminie Rytro oraz Grybów wieś. W większości gmin subregionu w badanym okresie zaobserwowano dodatnią dynamikę przedsiębiorczości. W całym subregionie w okresie 2000–2004 wystąpiła dodatnia dynamika liczby podmiotów gospodarczych. Niski jej poziom świadczy jednak o stagnacji rozwoju przedsiębiorczości w subregionie. 7. Największe zróżnicowanie branż (według działów PKD) występuje w Nowym Sączu, gdzie funkcjonuje 49 różnych sektorów gospodarczych, reprezentujących produkcję, usługi rynkowe oraz handel. Najbardziej powszechnym rodzajem działalności gospodarczej jest handel detaliczny, który trudno uznać za najistotniejszy z punktu widzenia rozwoju subregionu. 8. Ważnym sektorem dla gospodarki subregionu są usługi produkcyjne. Na pierwszy plan wysuwa się budownictwo. Istotną rolę odgrywa też transport, a w kilku gminach turystyka (hotele i restauracje) oraz zakłady ochrony zdrowia. Proporcjonalnie wzrasta też liczba usług komplementarnych (tzw. pozostała działalność gospodarcza, m.in. usługi doradcze, prawnicze, finansowo-księgowe).. K_746 65. 7/4/08 1:26:08 PM.

(16) 66. Tadeusz Kudłacz, Dariusz Reśko. 9. Wyniki analizy pozwalają na wytypowanie (wyłącznie pod względem ilościowym) głównych sektorów bazy ekonomicznej poszczególnych gmin subregionu, takich jak rolnictwo (Chełmiec, Podegrodzie, Gródek nad Dunajcem, Łososina Dolna), turystyka (Krynica-Zdrój, Muszyna, Piwniczna, Stary Sącz), transport i działy przemysłu nowoczesnego (Nowy Sącz), budownictwo (wszystkie gminy) oraz produkcja artykułów spożywczych i napojów (Nowy Sącz, Stary Sącz; wody mineralne – Krynica-Zdrój, Muszyna). 10. Z wymienionych głównych sektorów jedynie rolnictwo oraz część tzw. przemysłu nowoczesnego zaliczyć można do wykazujących tendencję rozwojową pod względem ich liczebności. Pozostałe z wymienionych branż wykazują cechy stagnacyjne lub wręcz cechy regresu. Literatura Białynicki-Birula P., Analiza uwarunkowań rozwoju przedsiębiorczości w powiecie sądeckim jako punkt wyjścia do formułowania strategii rozwoju gospodarczego, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków 2001, nr 580. Drucker P., Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa 1992. Grudzewski W.M., Hejduk I.K., Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej w Polsce, WSHiP, Warszawa 1992. Otoliński E., Istota i kreowanie przedsiębiorczości, „Przegląd Organizacyjny” 1996, nr 9. Strategia rozwoju Nowego Sącza na lata 2004-2013, SARR, Nowy Sącz 2004. Entrepreneurship in the Nowy Sącz Sub-region, 2001–2004 This article presents selected issues on the development of entrepreneurship in the Nowy Sącz sub-region, focussing on the Nowy Sącz powiat (district) including the town of Nowy Sącz. The authors examine the 2001–04 period, as well as the year 2000 for selected characteristics. The purpose of this research was to present the entrepreneurship development processes in the sub-region, both quantitatively and with respect to branch structure. The authors made the assumption that the establishment of new businesses is the main manifestation of entrepreneurship. Therefore, the increase in the number of businesses, after accounting for firms exiting the market and comparing the results from consecutive years, enabled the authors to observe the state of entrepreneurship development in the sub-region. The analysis was based on figures from the Tax Office in Nowy Sącz, supplemented with materials from the Central Statistical Office and the Powiat Office in Nowy Sącz.. K_746 66. 7/4/08 1:26:09 PM.

(17)