Joanna Krauze-Karpińska
"Uniwersalność i swoistość polskiego
Oświecenia", Janusz Maciejewski,
"Rocznik Towarzystwa Literackiego
im. Adama Mickiewicza" R.19 (1985) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 29/3-4 (101-102), 280
MACIEJEWSKI Janusz: Uniwersalność i swoistość polskiego oświecenia. "Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza" R. 19: 1984 (wyd. 1985), s. 33-53.
Autor omawia związki, które zdeterminowały charakter pol skiego Oświecenia: z sąsiednimi krajami w ramach ogólnoeuro pejskiego układu kulturalnego, z aktualną strukturą wewnętrzną społeczeństwa polskiego, z dziedzictwem przeszłości i z bie żącymi wydarzeniami politycznymi. Ten właśnie skomplikowany układ zależności społeczno-politycznych, kulturalnych i ustrojowych sprawia, że Oświecenie polskie, choć wyrasta z prądów umysłowych XVIII-wiecznej Europy, jest zjawiskiem o r y ginalnym, formacją typowo rodzimą z przewagą refleksji poli tycznej i narodowej nad filozoficzną, z nowoczesnym uświado mieniem sobie wewnętrznej antynomii wolności.
BP/101-102/103 J.K.-K.
MA JCHEREK Janusz: Klasycyzm i "Pan Cogito". "Dialog" 1S85 nr 8 s. 132-138.
W szkicu podjęto problemy ciągłości kultury, sztuki, kul turowej pamięci, tak jak je widzą przedstawiciele nowego k l a sycyzmu (stąd odwołania do twórczości Jarosława Marka Ry mk ie wi cza, Miłosza, Herberta). Autor stawia pytanie, czy teatr ist nieje jako miejsce kulturowej repetycji, czy przeciwnie - ist nieje po to, by wchodzić w dialog z chwilą bieżącą. Analiza "Pana C o g i t o ” w wykonaniu Zbigniewa Zapasiewicza (Teatr Po wsze chny w Warszawie) pozwala odpowiedzieć twierdząco na pierwsze pytanie.