Marian Płachecki
"Przyboś prozą o poezji. Mechanika
zmiany w systemie krytycznym",
Marian Płachecki, "Pamiętnik
Literacki" z.4 (1974) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/2 (56), 184
( I I ) PŁACHECKI Marian: Przyboś prozą o p o e z ji. Mechanika zmiany w systemie krytycznym. "Pamiętnik L itera c k i" 1974 z. 4 s . 21-58.
Rozprawa przedstawia ewolucję krytyki poetyckiej Przybo s ia . Biegnie ona od związanej z propozycjami Peipera krytyki lin gw istycznej, umieszczającej liry k ę w perspektywie całości kultury, po "krytykę ostensywną", zainteresowaną liry k ą jako formą "rozprzestrzeniania się na świat" osobowości twórcy. W toku owej ewolucji zmieniła się koncepcja li r y k i , innych ga tunków, języka (Przyboś nawiązał do tra d y c ji jrzed-saussure *w- skich) wreszcie osobowości twórczej. Jednak "zmiana" w sys temie krytycznym je s t zrelatywizowana wobec "trwania" owego systemu - "w każdym momencie ewolucji pamięć systemu obejmu je jego ca ło ść ". Wczesne fazy krytyki poetyckiej Przybosia p ozostają, zdaniem autora, układami porządkującymi je j późne
synchronie.
BP/56/45 M.P.
( I I ) PRUSSAK Maria: Elementy sytu acji pozajęzykowej wpi sane w tekst dramatu. "W s i e c i " Kisielewskiego i "Złote runo" Przybyszewskiego. "Pamiętnik L itera c k i" 1974 z. 4
s . 189- 208. •
Artykuł poświęcony je s t an alizie elementów sytuacji po za językowej, obecnych w tekstach dwu dramatów modernistycz nych: "W s ie c i" J.A.Kisielewskiego oraz "Złote runo" S. Przybyszewskiego. Zapisany tekst dramatu może zawierać wska zówki dotyczące: 1) elementów wypowiedzi u stn ej, nie należą cych do systemu językowego; 2 ) wyglądu postaci i zjawisk pa- rakinetycznych; 5 ) wykonywanych czynności; 4) otoczenia, w którym odbywa s ię d ziałan ie dramatyczne. Obecność tych in form acji i sposób, w ja k i tekst je przekazuje, zależy od kon wencji dramatycznych i teatralnych, które utwór r e a liz u je .
