Gatekeeper - kampanie przeciw samobÓjstwom jako element
polityki spoҝecznej w Japonii
Magdalena ZieliÚska, magdalena.ziel@interia.pl Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wieniawskiego 1, 61-712 PoznaÚ
Streszczenie
WedÙug danych WHO Japonia pod wzgl¿dem statystycznym jest jednym z paÚstw o najwyČszej liczbie samobójstw. Od wielu lat liczba przypadków samobójstw przekraczaÙa trzydzieïci tysi¿cy, aČ do odnotowania spadku tej liczby po-niČej dwudziestu oïmiu tysi¿cy w 2012 r. Rzd Japonii przeznacza duČe nakÙady z budČetu wspierajc kampanie majce zapobiega° samobójstwom. Gatekeeper to jedna z kampanii przeciwko samobójstwom majca na celu edukacj¿ wolonta-riuszy oraz poszerzenie ïwiadomoïci i wraČliwoïci spoÙecznej, oparta na metodzie opracowanej przez BeĴ y A. Kitchener i Anthony’ego F. Jorm’a z Australii. W ramach szeroko promowanej kampanii w Japonii zaangaČowanych jest wielu zna-nych japoÚskich aktorów, piosenkarzy, piÙkarzy, tworzone s Þ lmy instruktaČowe, spoty, wydawane s pÙyty DVD, ulotki, plakaty. Celem pracy jest przybliČenie mechanizmu kampanii Gatekeeper i innych, podobnych inicjatyw promowanych w Japonii, a takČe wskazanie ich wpÙywu na tamtejsz polityk¿ spoÙeczn i zmian¿ w postrzeganiu samobójstw, które do niedawna nie byÙy uznawane za zjawisko negatywne.
SÙowa kluczowe: Gatekeeper, samobójstwa, prewencja, kampanie przeciw samobójstwom, polityka spoÙeczna, kultura,
Japonia
Gatekeeper – anti-suicide campaigns as an element of social policy in Japan
Abstract
According to the WHO’s statistic data Japan is one of the countries with the highest number of suicides. For many years, the number of suicides in Japan exceeded thirty thousand until the number decreased a liĴ le to below twenty-eight thousand in 2012. The Japanese government has allocated a large budget to support campaigns to prevent suicides. “Ga-tekeeper” is one of the anti-suicide campaigns designed to educate volunteers and broaden social awareness and sensi-tivity, based on the method developed by BeĴ y A. Kitchener and Anthony F. Jorm from Australia. As part of a campaign promoted in Japan involved many famous Japanese actors, singers, football players, there created instructional videos, spots, publicized DVDs, ß yers, posters. The aim of this work is to present a mechanism of “Gatekeeper” campaign and similar initiatives promoted in Japan, their impact on social policy in Japan and change in views on suicides, which were not considered as something negative until recently.
Key words: Gatekeeper, suicides, prevention, anti-suicide campaigns, social policy, culture, Japan
SamobÓjstwa w Japonii
ZróČnicowane czynniki historyczne, spoÙeczne oraz kulturowe wpÙyn¿Ùy na to, Če samobójstwa w Japonii nie byÙy uwaČane za problem, nie stanowiÙy tabu, nie byÙy zakazane czy pi¿tnowane. Cz¿sto wizano je z zachowaniem honoru, okazywaniem lojalnoïci wobec sprawujcych wÙadz¿, byÙy sposobem na zmycie z siebie win lub podejrzeÚ. Nierzadko traktowano je jako zaszczyt, co szczególnie uwidoczniÙo si¿ w czasie drugiej Wojny gwiatowej, podczas której utworzono jednostki kamikadze i wmawiano obywatelom, Če umrze° za cesarza to wielki honor. WspóÙczeïnie samobójstwa w Japonii przybraÙy inn form¿. DuČ uwag¿ skupia si¿ gÙównie na samobójstwach grupowych okreïlanych jako shinjiyĀ (心中)1,
które nie s czymï nowym, ale zaszÙy w nich pewne przemiany. Wczeïniej samobójstwa grupowe byÙy popeÙniane przez osoby sobie bliskie, rodzin¿, przyjacióÙ, kochanków. DotyczyÙy osób, które byÙy w jakiï sposób ze sob powizane. MoČna je sklasyÞ kowa° ze wzgl¿du na charakterystyk¿ grupy na: ato oi shinjiyĀ (後追い心中, co moČna przetÙumaczy° jako
„sa-1 W artykule wyraĪenia, hasáa oraz tytuáy w jĊzyku japoĔskim zapisywane są kursywą w transliteracji wraz z podanym w nawiasie oryginalnym zapisem. Nazwiska japoĔskie oraz nazwy miejsc i klubów sportowych zapisywane są zwykáą czcionką bez oryginalnego zapisu.
mobójstwo po kimï” lub „samobójstwo za kimï”2), którego uczestnikami s przyjaciele, znajomi, kochankowie, z których
najpierw jedna osoba popeÙnia samobójstwo a zaraz za ni kolejna; muri shinjiyĀ (無理心中, co w wolnym tÙumaczeniu znaczy „wymuszone samobójstwo”), w którym najpierw jedna osoba zabħ a czÙonków grupy a potem siebie; ikka shinjiyĀ (家心中, tÙum. „rodzinne samobójstwo”, „domowe samobójstwo”), które zawiera si¿ w muri shinjiyĀ, a odnosi si¿ do sa-mobójstw, gdzie jeden z czÙonków rodziny – zazwyczaj ojciec – najpierw zabħ a pozostaÙe osoby, a potem sam popeÙnia samobójstwo3. W niektórych opracowaniach ikka shinjiyĀ deÞ niowane jest jako jednorodzinne samobójstwo, a dodatkowo
wyróČnia si¿ jeszcze kazoku shinjiyĀ (家族心中) jako rodzinne samobójstwo4; oyako shinjiyĀ (親子心中, tÙum. „samobójstwo
rodzica i dziecka”) okreïlajce samobójstwo, którego uczestnikami jest rodzic wraz z dzieckiem oraz jçshi (情死, tÙum. „sa-mobójstwo z miÙoïci”) sa„sa-mobójstwo kochanków. Obecnie do samobójstw grupowych kwaliÞ kuje si¿ równieČ net shinjiyĀ (ネット心中, tÙum. „samobójstwa internetowe”)5, zwane internetowymi paktami6. Powizane s one z rozwojem nowych
technologii i ogólnym dost¿pem do internetu. Osoby biorce w nich udziaÙ zwykle umawiaj si¿ na nie (uzgadniajc miejsce, sposób, konkretny dzieÚ) za poïrednictwem internetu, reprezentuj inne statusy spoÙeczne, grupy zawodowe, wiekowe, pochodz z róČnych cz¿ïci kraju, ale przede wszystkim nie znaj si¿ wczeïniej, nie Ùcz ich relacje rodzinne czy przyjacielskie. Coraz cz¿ïciej zwraca si¿ równieČ uwag¿ na zjawisko karçshi (過労死) zwane ïmierci z przepracowania, a ostatnimi czasy samobójstwem z przepracowania oraz ijime (いじめ), które jest form zn¿cania si¿, zastraszania, poni-Čania i które stanowi powaČny problem zwÙaszcza w szkoÙach japoÚskich, poniewaČ jest znaczn przyczyn samobójstw wïród mÙodych osób.
W wyniku przemian zachodzcych w spoÙeczeÚstwie japoÚskim samobójstwa zacz¿Ùy by° postrzegane jako problem. Od wielu lat liczba samobójstw utrzymywaÙa si¿ powyČej trzydziestu tysi¿cy przypadków rocznie, aČ do roku 2012, w którym to odnotowano widoczny spadek7. WedÙug gwiatowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization)
Japo-nia pod wzgl¿dem wspóÙczynnika samobójstw (liczba samobójstw w przeliczeniu na sto tysi¿cy mieszkaÚców) zajmuje czwarte miejsce8, a pod wzgl¿dem liczby samobójstw dwudzieste miejsce w rankingu ïwiatowym. Grupy najwyČszego
ryzyka stanowi m¿ČczyĊni w wieku ïrednim i w wieku licealnym9.
Aspekt prawny
W wyniku utrzymujcej si¿ bardzo wysokiej liczby samobójstw 21.06.2006 r. (wedÙug japoÚskiego kalendarza 18 rok ery Heisei) uchwalono ustaw¿ (nr 85) zwan Jisatsu taisaku kihon-hç (自殺対策基本法)10, co przetÙumaczy° moČna jako
„pod-stawowa ustawa o zapobieganiu samobójstwom” lub „ustawa zasadnicza o przeciwdziaÙaniu samobójstwom”. WeszÙa ona w Čycie 28 paĊdziernika tego samego roku. W ustawie znajduj si¿ mi¿dzy innymi zapisy dotyczce zbierania informacji i badaÚ nad metodami przeciwdziaÙania samobójstwom, rozwoju systemu pomocy medycznej dla osób, u których wyst¿-puje wysokie ryzyko popeÙnienia samobójstwa (które mog by° na nie podatne), opieki i wsparcia dla bliskich (krewnych) osób, które popeÙniÙy samobójstwo lub które s po próbach samobójczych; wspierania prywatnych (pozarzdowych) or-ganizacji dziaÙajcych przeciw samobójstwom; systemu szkoleÚ, oror-ganizacji spotkaÚ (konferencji) rzdowych dotyczcych problematyki samobójstw i ich przeciwdziaÙania; tworzenia i promowania projektów i dziaÙaÚ przeciw samobójstwom.
Obejmuje ona takČe swoim zakresem obowizki paÚstwa (formuÙowanie i wdraČanie podstawowych dziaÙaÚ), odpo-wiedzialnoï° samorzdów (zgodnie z przyj¿tymi zasadami formuÙowanie i wdraČanie dziaÙaÚ zgodnie z sytuacj lokal-n), odpowiedzialnoï° pracodawcy (dČenie do podj¿cia niezb¿dnych ïrodków we wspóÙpracy z samorzdami lokalnymi i dziaÙaniami realizowanymi przez paÚstwo w celu promowania zachowania zdrowia psychicznego w miejscach pracy) oraz obowizki spoÙeczeÚstwa (zrozumienie i zainteresowanie si¿ znaczeniem dziaÙaÚ przeciw samobójstwom). Skupia si¿ na dziaÙaniach edukacyjnych majcych na celu pogÙ¿bianie wiedzy obywateli na temat zapobiegania samobójstwom.
2 W dosáownym táumaczeniu ato oi oznacza: podąĪający, doganiający, kolejny, nastĊpny.
3 S. Katsuragawa, Family and Group Suicide In Japan: Cultural Analysis, „WCPRR” 2009, nr 1, s.28-32.
4 C. Ozava-de Silva, Too lonely to die alone: Internet suicide pacts and existential suffering in Japan, 2008, nr 4 (32), s. 516-551. 5 S. Katsuragawa, dz. cyt.
6 A. Naito, Internet suicide in Japan: Implications for Child and Adolescent Mental Health, “Clinical Child Psychology and Psychiatry” 2007, nr 4 (12). 7 Wedáug statystyk publikowanych na stronie PaĔstwowej Policji w 2011 r. liczba samobójstw w Japonii wynosiáa 30 651 przypadków, w 2012 r. po raz pierwszy od wielu lat spadáa poniĪej próg trzydziestu tysiĊcy i osiągnĊáa 27 858 przypadków. Na koniec paĨdziernika 2013 r. liczba samobójstw oszacowana zostaáa na 23 133 przypadki; National Police Agency, http://www.npa.go.jp, 27.11.2013.
8 Suicide Rates per 100,000 by Country, Year and Sex, http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide_rates/en/index.html, 27.11.2013. 9 Ministry of Internal Affairs and Communication; Deaths by Leading Cause of Death (1899--2004), http://www.stat.go.jp/english/data/chouki/02.htm, 12.12.2013.
Innym dokumentem jest Jisatsu sçgç taisaku taikç~ Dare mo jisatsu ni oikoma reru koto no nai shakai no jitsugen o mezashite~ (自殺総合対策大綱∼ 誰も自殺に追い込まれることのない 社会の実現を目指して∼, tÙum. „zarys kompleksowych dzia-ÙaÚ przeciw samobójstwom – w kierunku realizacji spoÙeczeÚstwa, w którym nikt nie jest zmuszony do samobójstwa”)11,
który stanowi kart¿ dziaÙaÚ, które naleČy podj°, by przeciwdziaÙa° samobójstwom. Projekt dokumentu powstaÙ w 2006 r., nast¿pnie zostaÙ uchwalony w 2007 r. W 2008 r. zostaÙ zmieniony, a ostateczna wersja pochodzi z 28.08.2012 r. Jest on oparty o „podstawow ustaw¿ o zapobieganiu samobójstwom”. KÙadzie on duČy nacisk na wymiar praktyczny wszyst-kich przedsi¿wzi¿°, zwÙaszcza na poziomie regionalnym. Skupia si¿ takČe na zwi¿kszaniu ïrodków na przeciwdziaÙanie samobójstwom wïród ludzi mÙodych, a takČe na promowaniu wspóÙpracy z organizacjami pozarzdowymi i innymi prywatnymi inicjatywami oraz samorzdami.
BudČet ustalony na 2013 r. przeznaczony na przeciwdziaÙanie samobójstwom wynosi 28 732 106,00 jenów12 co w
prze-liczeniu stanowi okoÙo 876 530,00 PLN. Gatekeeper w Japonii
WdraČanie kampanii i dziaÙaÚ przeciw samobójstwom oraz próby wprowadzenia zmian w postrzeganiu samobójstw przez spoÙeczeÚstwo japoÚskie to proces niezwykle trudny i czasochÙonny ze wzgl¿du na podÙoČe kulturowe.
Gatekeeper (ゲートキーパー) to kampania bazujca na projekcie opartym o dziaÙania na rzecz wst¿pnej pomocy oso-bom z problemami ze zdrowiem psychicznym opracowanym przez Antoniego F. Jorm i BeĴ y A. Kitchener z Australii13.
Nie jest ona kierowana bezpoïrednio do osób b¿dcych w grupie wysokiego ryzyka (do potencjalnych samobójców lub osób z depresj). Grup¿ docelow stanowi osoby z otoczenia potencjalnych oÞ ar (rodzina, przyjaciele, wspóÙpracownicy, pracownicy socjalni, wolontariusze, sÙuČby paÚstwowe, itp.). Pierwotnym hasÙem promujcym kampani¿ byÙo Anata mo GKB47 sengen! (あなたもＧＫＢ47 せんげん!), co przetÙumaczy° moČna jako „Ty teČ wstp do GKB47” (lub „Ty teČ zostaÚ GKB47”). GKB jest skrótem od Gate Keeper Basic, a liczba 47 symbolizuje liczb¿ prefektur w Japonii. Popowy zespóÙ mu-zyczny promujcy t kampani¿ nosi nazw¿ AKB48 (std teČ dopatrywano si¿ podobieÚstwa nazwy AKB48 i GKB47). Po kontrowersjach zwizanych z tym domniemaniem i zarzutami, Če to nawizanie moČe Ċle wpÙyn° na wizerunek kam-panii i umniejszy° jej powaČny charakter zmieniono hasÙo na Anata mo gatekeeper sengen! (あなたもゲートキーパーせんげ ん!)14 czyli „Ty teČ zostaÚ gatekeeper’em”. Kampania bazuje na pobudzaniu wraČliwoïci spoÙecznej i obejmuje gÙównie
szkolenia wolontariuszy, Þ lmy instruktaČowe (na DVD lub na stronie internetowej), ulotki, oraz poradniki (w wersjach drukowanych lub elektronicznych) dostosowane do poszczególnych grup odbiorców powizanych z potencjalnymi sa-mobójcami, osobami po próbach samobójczych lub osobami z depresj, m.in. dla rodziny i bliskich, pracowników sÙuČby zdrowia i lekarzy pierwszego kontaktu, pracowników mediów, grup samopomocy dla osób w ČaÙobie, pracowników szkolnych i nauczycieli (sektor edukacyjny), funkcjonariuszy wi¿ziennych, pracodawców i wspóÙpracowników, policjan-tów, sÙuČb ratunkowych. S one równieČ ukierunkowane na post¿powanie w przypadkach poszczególnych problemów dotykajcych konkretne grupy osób, na które trzeba zwróci° szczególn uwag¿ (osoby majce problemy w pracy, proble-my sercowe, cierpice na wypalenie zawodowe, na osoby szukajce pracy, osoby starsze, mÙodzieČ). Filproble-my instruktaČowe maj zazwyczaj charakter porównawczy, jedna cz¿ï° pokazuje jak nie naleČy post¿powa° w danym przypadku, druga cz¿ï° pokazuje t sam scen¿ sytuacyjn ze wskazówkami jak powinno si¿ reagowa° i rozmawia° z osobami z poszcze-gólnymi problemami.
Poza zespoÙem AKB48 w promocj¿ kampanii zaangaČowaÙy si¿ równieČ inne znane osoby takie jak Kenchirç Mogi z Sony Computer Science Laboratories Inc. i Tokyo Institute of Technology, Hirotada Ototake (pisarz sportowy), Otona-shi Mikiko (aktorka), Jirç Asada (pisarz), piÙkarze wielu klubów z caÙej Japonii15, którzy wyst¿puj w krótkich spotach
i Þ lmikach oraz zespóÙ muzyczny Wakaba, który poza udziaÙem w nagraniach skomponowaÙ takČe piosenk¿ „Akari” (あ かり)16, co oznacza „gwiatÙo”, po tym jak kilka fanek zespoÙu popeÙniÙo samobójstwo. ZostaÙa ona stworzona jako
wiado-11 W latach ubiegáych budĪet przeznaczony na walkĊ z samobójstwami wynosiá: w 2008 r. – 22 547 983,00 jenów; 2009 r. – 15 891 627,00 jenów; 2010 r. – 12 446 000,00 jenów; 2011 r. – 13 421 344,00 jenów; 2012 r. - 23 628 562,00 jenów; TamĪe..
12 TamĪe. 13 TamĪe.
14 TamĪe; R. Ueno, Suicide Prevention Needs to Be a Top Japanese National Priority, http://japanfocus.org/-Ueno-Rei/3547, 12.12.2013.
15 Są to piákarze klubów: Kawasaki Frontale, Kashima Antlers, Cerezo Osaka, Yokohama Marinos, Sanfrecce Hiroshima, Kashiwa Reysol, Vissel Kobe, Urawa Reds, FC Tokyo, Nagoya Grampus, Albirex Niigata, Vegalta Sendai, Sagon Tosu, Gamba Osaka, Consadole Sapporo, Shimizu S-pulse, Omiya Ardija, Jubilo Iwata; Cabinet OfÞ ce, dz. cyt.
moï° z przesÙaniem do osób, które Čyj - by Čy° i by ratowa° Čycie. W 2011 r. rzd Japonii ustanowiÙ j oÞ cjaln piosenk kampanii oraz elementem projektu Inochi sasaeru (jisatsu taisaku) purojekuto (いのち支える（自殺対策）プロジェクト, tÙum. „projekt wsparcia Čycia – ïrodki zapobiegajce samobójstwom”) nadajc jej tytuÙ „Akari - donation music ver.” (あかり- do-nation music ver., co moČna tÙumaczy° jako: „gwiatÙo – donacyjna wersja muzyczna” lub „gwiatÙo – muzyczna donacja”)17.
Inne kampanie i inicjatywy
Otçsan, nemureteru? (お父さん、眠れてる？)18 czyli „Tato, czy spaÙeï?” zwana takČe Sleeping Campaign (gpic kampani)
bazuje na zaÙoČeniach kampanii Gatekeeper, ale ukierunkowana jest na konkretn grup¿, gÙównie m¿Čczyzn w ïrednim wieku, przepracowanych, wypalonych zawodowo, majcych problemy ze snem (jego brakiem lub nadmiarem). Na pla-katach do tej kampanii znajduje si¿ m¿Čczyzna w garniturze (salaryman) i jego córka pytajca Otçsan, nemureteru? Proble-my ze snem s uwaČane m.in. za jeden z objawów depresji, która moČe by° przyczyn popeÙnienia samobójstwa. Ulotki promujce t kampanie rozdawane s cz¿sto przez wolontariuszy w miejscach takich jak puby czy bary, gdzie gÙównie przebywaj m¿ČczyĊni z grupy, o której mowa jest w tym przedsi¿wzi¿ciu.
Inochi no denwa (いのちの電話)19 czyli „Telefon Čycia”. Inicjatywa ta zwizana jest z bezpÙatnymi telefonami zaufania
oraz wideokonferencjami. Na stronie kampanii moČna wypeÙni° formularz podajc informacje o swoim wieku, grupie, problemie i umówi° si¿ na rozmow¿ poprzez telefon lub internet z odpowiednio dobranym wolontariuszem.
NPO Kokoro ni Hibiku Bunshu Henshukyoku (ＮＰＯ法人 心に響く文集)20 co przetÙumaczy° moČna jako „Aby dosta°
si¿ do czyjegoï serca”, jest to organizacja pozarzdowa której zaÙoČycielem jest Yukio Shige, emerytowany policjant, który wraz z grup wolontariuszy dziaÙa na terenie znajdujcym si¿ w pobliČu Klifu Tojinbç w prefekturze Fukui. Tojinbç jest jednym ze znanych miejsc cz¿sto wybieranym przez samobójców. Wolontariusze przemierzaj klify w poszukiwaniu po-tencjalnych samobójców (osób, które wygldaj, jakby przyjechaÙy w to miejsce w jednym konkretnym celu), rozmawiaj z nimi o ich problemach, w razie potrzeby organizuj nocleg oraz posiÙek i namawiaj do powrotu do domu.
Las Aokigahara niedaleko Góry Fuji w Parku Fuji Hakone Izu jest kolejnym miejscem znanym z bardzo duČej liczby samobójców. KaČdego roku odnajdywanych jest tam od siedemdziesi¿ciu do stu ciaÙ21. Jest to bardzo g¿sto poroïni¿ty
las wyrastajcy na glebach magmowych, w którym wyst¿puje bardzo silne pole magnetyczne, przez co nie dziaÙaj tam kompasy. Miejsce to zostaÙo rozsÙawione przez pisarza Seicho Matsumoto, który napisaÙ ksiČk¿ pod tytuÙem Kuroi Jukai (黒い樹海) oznaczajcym Czarny Las, a w zasadzie Czarny Ocean Drzew, w którym gÙówni bohaterowie popeÙ-niaj tam samobójstwo. W 1993 r. Wataru Tsuruma napisaÙ inn ksiČk¿ - Kanzen Jisatsu Manyuaru (完全自殺マニュアル znan równieČ z nazwy The Complete Manual of Suicide)22, która stanowi instrukcj¿ jak popeÙni° samobójstwo opisujc
kilkanaïcie sposobów (mi¿dzy innymi zaČycie tabletek, powieszenie si¿, skok z wysokoïci, podci¿cie ČyÙ, kolizja z samo-chodem, zatrucie si¿ gazem, poraČenie prdem, utopienie, samospalenie oraz zamarzni¿cie), okreïlajc przy tym stopieÚ trudnoïci wykonania, skal¿ bólu, a takČe wygld ciaÙa po zabiciu si¿ wybranym sposobem. Wymienia on tam równieČ Las Aokigahara jako najlepsze miejsce do popeÙnienia samobójstwa. Przy ciaÙach, które znajdowane s w lesie cz¿sto odnajduje si¿ takČe wÙaïnie t ksiČk¿. Przy wejïciach do lasu porozmieszczane s tablice z informacjami:
Inochi wa oya kara itadaita taisetsunamono mçichido shizuka ni ryçshin ya kyçdai kodomo no koto o kangaete mima-shou. Hitori de nayamazu mazu sçdan shite kudasai.
(命は親から頂いた大切なものもう一度静かに両親や兄弟子供のことを考えてみましょう. 一人で悩まずまず相談して ください).
Co moČna przetÙumaczy° jako: „Čycie jest waČn rzecz dan nam przez rodziców, wycisz si¿ jeszcze raz, pomyïl o ro-dzicach, rodzeÚstwie albo o dzieciach. Nie zamartwiaj si¿ samotnie, najpierw zgÙoï si¿ do nas (prosimy o konsultacj¿)”.
W lesie równieČ dziaÙaj grupy wolontariuszy, których zadaniem jest odnajdywanie osób, które nie przyjechaÙy w to miejsce celach turystycznych, rozmowa z nimi, wysÙuchanie, namówienie do powrotu do domu - powstrzymanie
poten-17 Donation Music, http://www.donationmusic.jp/wakaba.html, 12.12.2013.. 18 Cabinet OfÞ ce, dz. cyt.
19 Inochi no denwa, https://www.inochinodenwa-net.jp/conference/index.html; 12.12.2013; Inochi no denwa, http://www.inochinodenwa.or.jp/, 12.12.2013.
20 NPO Kokoro ni Hibiku Bunshu Henshukyoku (ＮＰＯ法人 心に響く文集・編集局), http://toujinbou.web.fc2.com/, 12.12.2013.
21 R. Gilhooly, Inside Japan’s ‘Suicide Forest’, “Japan Times”, http://www.japantimes.co.jp/life/2011/06/26/general/inside-japans-suicide-forest/#.U1g-2KJ01n4, 13.12.2013.
22 F. Di Marco, Suicide Instructions in Japan: From Bodily Act to a Virtual Experience, http://www.inter-disciplinary.net/wp-content/uploads/2010/10/ fdimarcopaper.pdf, 12.12.2013.
cjalnego samobójcy. Zajmuj si¿ takČe odszukiwaniem zwÙok na terenie lasu i organizowaniem pochówków.
Kolejn inicjatyw jest trwajcy okoÙo minuty spot telewizyjny, w którym wyst¿puje aktorka Kuriyama Chiaki23.
Wy-powiada ona sÙowa:
Inochi wa taisetsuda! Inochi wo taisetsuni! Son’na koto nan sen nan man-kai iwareru yori, anata ga taisetsuda! Dareka ga sç iĴ e kuretara sore dake de ikiteikeru! Ashita no tame ni ima hajimeyou kçkyç kçkoku kikçdesu.
(命は大切だ！命を大切に！そんな事何千何万回言われるより、あなたが大切だ！誰かがそう言ってくれたらそれだけで 生きていける！ 明日のために今始めよう公共広告機構です).
Co przetÙumaczy° moČna jako: „ ycie jest waČne! ycie, waČniejsze! Wi¿cej niČ wypowiedziane przeze mnie tysice takich sÙów, dziesitki tysi¿cy, jest to, jeïli ktoï powie mi: Jesteï dla mnie bardzo waČn osob! Wi¿c mog¿ trzyma° si¿ przy Čyciu tylko dzi¿ki temu zdaniu! Zacznħ juČ teraz, dla Čycia jutro”.
Kampania ta ma na celu uwraČliwi° spoÙeczeÚstwo i zwróci° jego uwag¿ na osoby z najbliČszego otoczenia oraz uïwiadomi° obywateli, Če nie zostaj sami ze swoimi problemami.
Podsumowanie
Przemiany zachodzce w spoÙeczeÚstwie japoÚskim odgrywaj duČ rol¿ w postrzeganiu zjawiska samobójstw w Ja-ponii. Staj si¿ one problemem, który naleČy zwalcza° oraz któremu trzeba przeciwdziaÙa°. Coraz wi¿kszy budČet prze-znaczany na dziaÙania przeciw samobójstwom, regulacje prawne oraz rozmaite organizacje, akcje i programy prewen-cyjne ïwiadcz o szerokim zaangaČowaniu w caÙe przedsi¿wzi¿cie nie tylko rzdu, ale równieČ samorzdów lokalnych i jednostek pozarzdowych. Polityka spoÙeczna i dobro obywateli w tej kwestii staj si¿ bardziej istotne niČ uwarunkowa-nia kulturowe (które stanowi podÙoČe tego, Če samobójstwa w Japonii nigdy wczeïniej nie byÙy zjawiskiem pi¿tnowa-nym i nie byÙy postrzegane jako problem). Celem kampanii takich jak Gatekeeper jest uwraČliwianie spoÙeczne obywateli, by zapobiega° samobójstwom i zmniejszy° ich liczb¿. W 2012 r. liczba samobójstw znacznie spadÙa w stosunku do lat wczeïniejszych, jednak dokÙadne oszacowanie skutecznoïci wszystkich programów i inicjatyw prewencyjnych b¿dzie moČliwe dopiero w póĊniejszym czasie.
Bibliografia
[1] Katsuragawa S., Family and Group Suicide In Japan: Cultural Analysis, „WCPRR” 2009, nr 01, s.28-32.
[2] Naito A., Internet suicide in Japan: Implications for Child and Adolescent Mental Health, “Clinical Child Psychology and Psychiatry” 2007, nr 4 (12).
[3] Ozava-de Silva C., Too lonely to die alone: Internet suic ide pacts and existential suě ering in Japan, 2008, nr 4 (32), s. 516-551. Netografia
[4] A prevention of suicide campaign, hĴ p://www.youtube.com/watch?v=cqwmVfcEQAk, 12.12.2013. [5] Anata ga Taisetsuda, hĴ p://www.jinzuji.com/gohouwa/0510AnatagaTaisetuda.htm, 12.12.2013.
[6] CabineĴ OĜ ce, Government of Japan, hĴ p://www8.cao.go.jp/jisatsutaisaku/, 12.12.2013.
[7] Di Marco F., Suicide Instructions in Japan: From Bodily Act to a Virtual Experience, hĴ p://www.inter-disciplinary.net/wp-content/up-loads/2010/10/fdimarcopaper.pdf, 12.12.2013.
[8] Donation Music, hĴ p://www.donationmusic.jp/wakaba.html, 12.12.2013.
[9] Gilhooly R., Inside Japan’s ‘Suicide Forest’, “Japan Times”, hĴ p://www.japantimes.co.jp/life/2011/06/26/general/inside-japans-suicide-forest/#.U1g-2KJ01n4, 13.12.2013.
[10] Inochi no denwa, hĴ ps://www.inochinodenwa-net.jp/index.html, 12.12.2013. [11] Inochi no denwa, hĴ p://www.inochinodenwa.or.jp/index.html, 12.12.2013.
[12] Ministry of Internal Aě airs and Communication; Deaths by Leading Cause of Death (1899--2004), hĴ p://www.stat.go.jp/english/ data/chouki/02.htm, 12.12.2013.
[13] National Police Agency, hĴ p://www.npa.go.jp, 27.11.2013.
[14] NPO Kokoro ni Hibiku Bunshu Henshukyoku (ＮＰＯ法人 心に響く文集・編集局), hĴ p://toujinbou.web.fc2.com/, 12.12.2013. [15] Suicide Rates per 100,000 by Country, Year and Sex, hĴ p://www.who.int/mental_health/prevention/suicide_rates/en/index.html,
27.11.2013.
[16] Ueno R., Suicide Prevention Needs to Be a Top Japanese National Priority, hĴ p://japanfocus.org/-Ueno-Rei/3547, 12.12.2013.
[17] Wakaba Akari「-donation music ver.-」PV (ワカバ あかり「-donation music ver.」PV), hĴ p://www.youtube.com/
watch?v=z8Pm2Q8PHtA&feature=player_embedded, 12.12.2013.
23 A prevention of suicide campaign, http://www.youtube.com/watch?v=cqwmVfcEQAk, 12.12.2013; Anata ga Taisetsuda, http://www.jinzuji.com/ gohouwa/0510AnatagaTaisetuda.htm, 12.12.2013.
