2
Spis treĞci
Wprowadzenie ...4
Cel, teza i ukáad pracy ...6
1. Stan badaĔ nad wpáywem liberalizacji rynku gazu na sytuacjĊ spóáek dystrybucyjnych ...9
2. Liberalizacja rynku gazu ...13
2.1 Aspekty prawne ...13
2.1.1 Nowa Dyrektywa Gazowa ...13
2.1.2 ZaáRĪenia polityki energetycznej Polski do roku 2025...14
2.1.3 Programy restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A...15
2.1.4 Program wprowadzania konkurencyjnego rynku gazu w Polsce i harmonogram jego wdraĪania ...21
2.2 Charakterystyka sektora gazowego w Polsce ...23
2.3. Organizacja sektora gazowego w Polsce ...29
2.3.1 Wydobycie ...31
2.3.2 Przesyá i Dystrybucja ...32
2.3.3 Obrót ...34
2.3.4 Magazynowanie...35
2.4 Proces liberalizacji rynku gazu ...37
2.4.1 DoĞwiadczenia wybranych paĔstw Unii Europejskiej w zakresie liberalizowania rynków gazu ...38
2.4.2 Konsekwencje procesu liberalizacji dla sektora gazowego w Polsce ...40
3. Metodyka oceny wpáywu liberalizacji rynku gazu ziemnego na efektywnoĞü dziaáalnoĞci spóáki dystrybucyjnej. ...45
3.1 Podstawowe zaáRĪenia dotyczące danych...45
3.1.1 Identyfikacja oddziaáywaĔ elementów liberalizacji gazu na dziaáalnoĞü spóáki dystrybucyjnej ...46
3.1.2 Popyt na paliwa gazowe...48
3.1.3 Cena gazu na poziomie PGNiG S.A. (koszt zakupu gazu) ...52
3.1.4 Ceny gazu ziemnego na poziomie spóáki gazowej...56
3.1.5 WejĞcie na rynek podmiotów trzecich ...59
3.2 Mierniki efektywnoĞci ekonomicznej dziaáalnoĞci inwestycyjnej w analizie zdyskontowanych przepáywów pieniĊĪnych ...64
3.2.1. WartoĞü zaktualizowana netto (NPV)...64
3.2.2. WewnĊtrzna stopa zwrotu (IRR) ...66
3.2.3 Inne dyskontowe mierniki efektywnoĞci ekonomicznej...68
3.3 Mierniki efektywnoĞci ekonomicznej dziaáalnoĞci operacyjnej ...69
3.4 Modelowanie wpáywu liberalizacji na spóáki sektora gazowego w Polsce ...72
3.4.1 Analiza wraĪliwoĞci w rachunku deterministycznym ...74
3.4.2. Analiza scenariuszowa ...77
3.4.3 Zalety i wady analizy wraĪliwoĞci oraz analizy scenariuszowej ...79
3.5 Metoda symulacyjna Monte Carlo ...80
3.5.1. Procedura symulacji...81
3.5.2 Ocena wpáywu procesu liberalizacji na efektywnoĞü dziaáalnoĞci inwestycyjnej i operacyjnej realizowana przy wykorzystaniu programu @RISK ...84
3.5.3 Zalety, wady i ograniczenia symulacji Monte Carlo ...86
4. Implementacja modelu oceny wpáywu liberalizacji na efektywnoĞü dziaáalnoĞci inwestycyjnej i operacyjnej ...88
4.1 Charakterystyka obiektu badawczego ...88
3
4.1.2 Sytuacja Spóáki w obliczu prowadzonego procesu liberalizacji rynku ...92
4.2 Opis modelu ...93
4.3 Kalkulacja wpáywu procesu liberalizacji na efektywnoĞü dziaáalnoĞci inwestycyjnej SDG w arkuszu zdyskontowanych przepáywów pieniĊĪnych...94
4.3.1 Dane do analizy zdyskontowanych przepáywów pieniĊĪnych wybranej spóáki gazowej ...98
4.3.2 ZaáRĪenia do przeprowadzenia oceny ekonomicznej oraz analizy wielowariantowych scenariuszy zmian na rynku funkcjonowania spóáki gazowej100 4.4 Scenariusze badawcze ...100
4.5 Wykorzystanie analizy wraĪliwoĞci do oceny efektywnoĞci dziaáalnoĞci inwestycyjnej i operacyjnej spóáki dystrybucji gazu...102
4.5.1 Wyniki analiz dla dziaáalnoĞci inwestycyjnej ...104
4.5.2 Wyniki analiz dla dziaáalnoĞci operacyjnej...105
4.6 Analiza scenariuszowa...118
4.7 Symulacja Monte Carlo ...127
4.7.1 Proces przygotowania i przeprowadzenia symulacji Monte Carlo ...129
4.8 Obliczenia i wyniki...131
4.8.1 DziaáalnoĞü inwestycyjna...131
4.8.2 DziaáalnoĞü operacyjna ...135
4.9 Ocena adekwatnoĞci zastosowanego modelu oceny wpáywu liberalizacji efektywnoĞü dziaáalnoĞci inwestycyjnej i operacyjnej...155
4.10 Zalety modelu...156
4.11 MoĪliwoĞü zastosowania modelu ...156
5. Wnioski koĔcowe...158
Bibliogafia ...163
Spis rysunków...170