Miêdzynarodowe Seminarium Terenowe
Studia interdyscyplinarne nad lessami — problemy metodyczne
Sandomierz, 14–16.09.2006
W dniach 14–16.09.2006 r. w Sandomierzu odby³o siê Miêdzynarodowe Seminarium Terenowe Studia
interdyscy-plinarne nad lessami — problemy metodyczne, którego
g³ównym organizatorem by³ Zak³ad Geografii Fizycznej i Paleogeografii UMCS w Lublinie. W sk³ad komitetu organi-zacyjnego weszli: prof. dr hab. Maria £anczont (przewod-nicz¹ca), dr Przemys³aw Mroczek (sekretarz) i dr Pawe³ Zieliñski (sekretarz). Wsparcia udzieli³y: Wy¿sza Szko³a Humanistyczno-Przyrodnicza w Sandomierzu, dzia³aj¹ca w ramach Komisji Badañ Czwartorzêdu PAN Komisja Lessu, Oddzia³ Lubelski Polskiego Towarzystwa Geograficznego i Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich.
W konferencji uczestniczy³o 35 osób z Polski, Ukrainy i Bia³orusi. Byli to przedstawiciele ró¿nych dyscyplin naukowych, dla których utwory lessowe s¹ g³ównym przed-miotem badañ. Trzy sesje referatowe obejmowa³y ³¹cznie 21 referatów i 2 postery. Zgodnie z tytu³em seminarium tematyka prezentowanych materia³ów koncentrowa³a siê wokó³ zagadnieñ metodycznych i zastosowania ró¿nych metod w analizach lessów w wybranych dziedzinach nauk o Ziemi. Wyst¹pienia te mo¿na zestawiæ w nastêpuj¹ce grupy tematyczne: archeologia; geomorfologia; gleboznawstwo i paleopedologia; hydrogeologia; paleogeografia.
Istotnymi punktami programu konferencji by³y dwie zró¿nicowane tematycznie sesje terenowe. Pierwsza z nich (15.09) dotyczy³a póŸnomagdaleñskiego stanowiska archeologicznego w Wilczycach. Wyniki
ró¿nokierunko-wych badañ zosta³y zaprezentowane przez prof. R. Schilda i prof. A. Nadachowskiego z Instytutu Archeologii i Etno-logii PAN. Natomiast druga sesja (16.09) by³a poœwiêcona badaniom paleogeograficznym w stanowisku Polanów Samborzecki, w którym scharakteryzowano neoplejsto-ceñsk¹ sekwencjê lessowo-glebow¹ w œwietle ró¿norod-nych metod badawczych. Na pocz¹tku zosta³a przedsta-wiona historia badañ profilu oraz jego pozycja stratygraficzna (prof. L. Dolecki i prof. M. £anczont, UMCS), nastêpnie wyniki badañ mikromorfologicznych (dr P. Mroczek, UMCS), palinologicznych (dr M. Komar, Instytut Nauk Geologicznych NAU, Kijów) analizy uziar-nienia i chemizmu (dr Z. Jary, UWr) oraz datowañ TL i OSL (dr Z Jary, UWr; mgr J. Kusiak UMCS).
Seminarium to by³o kolejnym, zorganizowanym po 45 latach, spotkaniem lessologów z Polski i krajów oœcien-nych. W tym roku minê³o równie¿ 10 lat od podobnej tema-tycznie konferencji — Metody badañ paleopedologicznych i
wykorzystanie gleb kopalnych w paleopedologii (£ódŸ,
26–28.06.1996 r.), której czêœæ terenowa realizowana by³a w okolicy Sandomierza. Tegoroczne seminarium lessowe by³o pierwszym spotkaniem pod patronatem Komisji Lessu. Komisja ta powsta³a w ubieg³ym roku i ma na celu integra-cjê œrodowiska badaczy lessu. Pierwszym efektem jej pracy by³o to w³aœnie seminarium. Planowane jest, aby tego typu spotkania odbywa³y siê cyklicznie. Wszyscy uczestnicy zostali w³¹czeni do grona cz³onków komisji. Informacje na temat ich dzia³alnoœci w ramach towarzystwa s¹ zamiesz-czane na stronie: http://www.loess.umcs.lublin.pl/
Przemys³aw Mroczek & Pawe³ Zieliñski
Warsztaty Geomorfologiczne
Geomorphosites and Landscape
Bagnes, Szwajcaria, 4–8.09.2006
Koniecznoœæ w³aœciwej ochrony georó¿norodnoœci i zarz¹dzania szczególnie cennymi elementami przyrody sprawiaj¹, ¿e zagadnienie to od kilkunastu lat stanowi wa¿ny i czêsto poruszany temat w naukach o Ziemi. Ter-min georó¿norodnoœæ ³¹czy w sobie elementy geologii, geomorfologii i gleboznawstwa w aspekcie ich wzajemne-go przenikania siê na poziomie systemów i procesów w nich zachodz¹cych. Drugim podstawowym pojêciem, wi¹¿¹cym siê bezpoœrednio z tym tematem, jest geostanowisko (geo-top). Odpowiadaj¹ mu te fragmenty geosfery, które nios¹ ze sob¹ wyj¹tkow¹ wartoœæ poznawcz¹ dotycz¹c¹ historii Zie-mi. Z kolei w³aœciwe zarz¹dzanie abiotycznymi dobrami natury, ich ochrona, promocja oraz edukacja w zakresie nauk o Ziemi stanowi¹ podstawê organizowania œrodowis-ka przyrodniczego w sieæ geoparków.
W ten krótki sposób mo¿na zarysowaæ g³ówn¹ proble-matykê, jaka by³a poruszana w trakcie warsztatów geomor-fologicznych zorganizowanych we wrzeœniu bie¿¹cego roku w przepiêknej górskiej scenerii Alp, w dolinie Bagnes (kanton Valais), w Szwajcarii.
Organizatorem warsztatów by³ Wydzia³ Nauk o Ziemi Uniwersytetu w Lozannie, grupa robocza Miêdzynarodowe-go Stowarzyszenia Geomorfologów Geomorphosites oraz Doktorancka Szko³a Geografii Zachodniej Szwajcarii (CUSO). Patronat nad warsztatami objê³o Miêdzynarodowe Stowarzyszenie Geomorfologów (IAG). G³ównym inicjato-rem i organizatoinicjato-rem przedsiêwziêcia by³ prof. Emmanuel Reynard z Uniwersytetu w Lozannie, kierownik grupy robo-czej Geomorphosites oraz cz³onek Szwajcarskiej Akademii Nauk (SAS). Lokalizacja warsztatów nie zosta³a wybrana przypadkowo, gdy¿ dolina Bagnes to jedno z miejsc, w któ-rym rodzi³y siê podstawy wspó³czesnej glacjologii, zwi¹zanej z takimi nazwiskami, jak Perraudin, Venetz, de Charpentier czy te¿ Agassiz. Ponadto dolina Bagnes wcho-dzi w obrêb terytorialny projektowanego w tej czêœci Szwaj-carii geoparku. Warsztaty by³y przeznaczone dla okreœlonej liczby osób, st¹d mog³o wzi¹æ w nich udzia³ zaledwie kilku-nastu uczestników. W wiêkszoœci byli to doktoranci, choæ nie zabrak³o tak¿e samodzielnych geologów. Uczestnicy spotkania pochodzili z Portugalii (4), Szwajcarii (4),
1025 Przegl¹d Geologiczny, vol. 54, nr 12, 2006
