Ewa Łubieniewska
"Witkacy- kochany wariat", Maciej
Szybist, "Miesięcznik Literacki" nr 5
(1976) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/4 (62), 168
(II) SUCHANEK L ucjan: P o e ta antropocentrycznego pesym izm u. T w ór c z o ść E ugeniusza B oratyńskiego w oczach polsk ich b adaczy. "Ruch L ite ra c k i" 1976 z . 3 s . 177-182.
A utor śled zi zain tereso w an ie p olskich badaczy tw ó rc z o śc ią Eugeniu sza B oratyńskiego - rom antyka odkrytego p rz e z sym bolistów . W ażniejsze opracow ania o B oratyńskim o tw ie ra m onocrafia M. Zdziechow skiego "B y ron i jego wiek" (1897). Isto tn y etap w re fle k sji nad pisarstw em a u to ra "Z m ie rzch u " p rz y p ad a n a dw udziestolecie międzywojenne - ro z p raw y A. B rllck- n e r a , W. L ednickiego, K .W . Z aw odzińskiego. Podsumowując stan badań nad tw ó rc z o śc ią B oratyńskiego p o d k re ś la auto r ró ż n o ro d n o ść u jęć i in t e r p re ta c ji, o k re ślo n ą w równym stopniu dyspozycjam i b adaczy , jak zespołem dostępnych im n a rz ę d z i m etodologicznych o ra z utrw alonych, znamiennych dla ep o k i, tendencji światopoglądowych i estety c zn y ch .
B P /6 2 /5 9 J .Ł .
(II) . SZYBIST M aciej: W itkacy - kochany w a ria t. "M iesięczn ik L ite ra c k i" 1976 n r 5 s . 51-57.
P ró b a re w iz ji społecznego zn aczen ia legendy W itkacego, po d jęta z okazji wspólnego wydania jego utw orów : "N arkotyki" i "Niemyte d u sz e ". Autor e se ju p o d k re śla tragizm po łożenia a rty s ty , któ reg o lite r a tu r a i sztu k a , oceniane jako tra n sp o z y c ja ekstraw aganck iego sposobu b ycia n a te re n lite r a tu r y , spotykały się ze stro n y sp ołeczeń stw a ze sta łą re a k c ją le k c e w ażenia. K onfrontując obecne w "N arkotykach" t r e ś c i z obrazem p is a r z a przekazanym p rz e z tra d y c ję i utrw alonym w św iadom ości potocznej poka zuje a u to r, jak legenda W itk ac eg o -k a ta stro fisty ulega w ery fikacji w zde rz e n iu z rz e c z y w isto śc ią te k stu . Jednocześnie w skazuje p rzy czy n y ideo wego " z n iech ę cen ia i z a p rz e sta n ia " ujaw nianego w postaw ie a rty s ty i p r z e nikającego do lite r a tu r y ("Niem yte d u s z e " ) , k tó re o zn acza kom pensację narodow ych urazów za pomocą pozy, "p u szen ia s ię " , pozorów . Niem ożność praw dziw ego is tn ie n ia , b rak k ry te rió w w św iecie błazeńskim i farsowym stanow ią - jak sug eru je autor - m otywację eg z y ste n cjaln ej sytuacji Witka cego.
