Rozpoziomowanie i korelacja utworów serii żarnowieckiej i kambru dolnego zachodniej części syneklizy perybałtyckiej, na podstawie badań geofizyki wiertniczej

THOMAS TOPULOS Instytut Geologiczny

ROZPOZIOMOW ANIE I KORELACJA UTWORÓW SERII

ŻARNOWIECKIEJ

I KAMBRU DOLNEGO ZACHODNIEJ

CZĘŚCI SYNEKLIZY PERYBAŁTYCKIEJ,

NA PODSTAWIE

BADAŃ

GEOFIZYKI WIERTNICZEJ

UKD 550.832 :551. 732.2.022 :551..3.054/.053( 438 - 17 synklina perybałtycka-W) Utwory kambryjskie omawianego obszaru (ryc. 1)

przedstawiono w wielu pracach publikowanych i nie-publikowanych. Omawiali je m.in.: B. Areń i K. Lendzion (4, 2, 3, 14-19), W. Bednarczyk (5, 6), K. Jaworowski (10, 11), M. Juskowiakowa (12, 13), K. Łydka (20). Opra-cowania te oparte są prawie wyłącznie na danych uzyska-nych z analiz rdzenia. Natomiast na ogół nie uwzględniano pomiarów geofizycznych, a w przypadku uwzględnienia -nie były one w pełni wykorzystane. Badane utwory prze-wiercano przeważnie z częściowym uzyskiem rdzenia, a znaleziona fauna (głównie przewodnia) jest bardzo nieliczna. W związku z tym ustalone na podstawie tych niepełnych danych profile litologiczne i stratygraficzne są niezbyt dokładne, o czym świadczą istniejące czasem

O 5 10 15 20km

Ryc. I. Mapa łącznych miąższości utworów kambru dolnego (kom-pleksów I - V)

- granica zasięgu występowania podkompleksu le, 2 - Ib,

3 - la

zasadnicze rozbieżności w poszczególnych profilach otwo-rów (ryc. 4- 7). Istniała więc konieczność przeprowadze-nia dokładniejszego ich rozpoznania na podstawie wy-ników badań geofizyki wiertniczej z uwzględnieniem da-nych geologiczda-nych.

W niniejszej pracy wykorzystano wszystkie dane (po-miary geofizyczne, opisy rdzenia i fauny) uzyskane z 12 profilów otworów (ryc. 1). Podstawowych jednak infor-macji dostarczyły pomiary geofizyczne: profilowanie gam-ma i neutron gamgam-ma (PG i PNG), profilowanie oporności i akustyczne (PO i PA) oraz profilowanie średnicy. Na podstawie otrzymanych wyników przeprowadzona została korelacja litostratygraficzna, ustalony został nowy podział geofizyczny (litostratygraficzny) oraz podział na cykle

Fig. I. Map of summative thickness of Lower Cambrian rocks ( complex I -V)

- extent of rocks of subcomplex Ie, 2 - as above, Ib, 3 - as above, la

sedymentacyjne. Wyinterpretowano profile litologiczne oraz określono miąższości i głębokości zalegania warstw. Opisy rdzenia i fauny posłużyły do uściślenia profilów litolo-gicznych i stratygraficznych oraz do sprawdzania wiary-godności przeprowadzonej korelacji i interpretacji geo-fizycznej. Ze względu na ograniczoną objętość artykułu nie przedstawiono w nim wszystkich materiałów geo-fizyczno-geologicznych.

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GEOFIZYCZNO-LITOLOGICZNA

WYDZIELONYCH JEDNOSTEK GEOFIZYCZNYCH Charakterystykę geofizyczną omawianych utworów wraz z podziałem geofizycznym i podziałem na cykle

sedymenta-K OŚCIERZYNA IG-1

PŚr PG PNG

cyjne przedstawiono na ryc. 2 i 3, natomiast ryc. 4- 7 pokazują: ogólną charakterystykę litologiczną wydzielo-nych jednostek geofizyczwydzielo-nych (kolumna C), podział geo-fizyczny (kolumna D) oraz dotychczasowe podziały lito-logiczne i stratygraficzne (kolumna A - B). Miąższości i głębokości wydzielonych kompleksów geofizycznych po-kazano w tabeli I, a cykle sedymentacyjne - w tabeli Il. W utworach kambru dolnego (wraz z serią żarnowiecką) wydzielono ogółem 5 kompleksów, 12 podkompleksów i 38 poziomów geofizycznych.

Utwory kompleksu I

W obrębie tego kompleksu można wyróżnić trzy pod-kompleksy (Ia-c). PRABUTY IG-1 20 25 2000 2800 2100 3100

l~~~L~100_,\_=---=~-J-m_%_in.__,_____.___,"='""

_ _ 1mo/r-min_. _ _ _ _ __,. PŚr PG PNG ~cm 20~ 1600 i ' 2?XJmP/min. s14aJo > >~111 3 Iz >-u --'

"""'

,..11 u ~ :i: od = -' ::.„ >-u -I ,_ "' > .... "'

g

2 -O I•~ c4 3 2

-[

~ ~--

-~ ~

~

z

~ --=> ~ ~ ~ ~ ~ __.;r-~ ~

~

~

-=-5>- ~

Ryc. 2. Geofizyczna korelacja utworów kambru dolnego w

ob-szarze Kościerzyna - Prabuty

I, II ... V - kompleksy geofizyczne, a, b ... d - podkompleksy geofizyczne, 1 - 2 ... 6 - poziomy geofizyczne

152

z

~ > ? ...:::-

---.-

> -' ~ ~ .-5 "" >-~ ~ u

-

_-s

-I~

₅

""'

~---~ l~ _~

_>

>

}~

-' "" >-u

",

'

... '

'

- l ~ {. .)

_~<

""'

~ <: > \_ ~ <;,_

V:

~oo

_;!__

₃

-:'...J ~ ~ ~

>-~

# : ć

J

~

,_ ___? _~

~

---==:;

-= = -' ~ ~ _,.- _"" ~ >-u 3łoo$ d

_>

~

c

_J

-ł b ~ <- a

~

-<;.

-=-~

~

--' "" s. ~

>-~

_,,

--

_-=- u ~ ~

--;-

~ 3900

?J

₁

1

Fig. 2. Geophysical correlation of Lower Cambrian rocks in the

Kościerzyna - Prabuty area

I, II ... V - geophysical complexes, a, b. .. d - geophysical subo-complexes, 1 - 2 ... 6 - geophysical horizons

Podkompleks la

W całości utwory tego podkompleksu charakteryzują

się zarówno niskimi wartościami wyników PG, jak i PNG.

Składają się one prawie wyłącznie z piaskowców, gdyż

tylko poziom 2 zawiera mułowce piaszczyste lub piaskowce

mułowcowe. W spągu poziomu 1, w profilach otworów:

Żarnowi.::c IG 1, lJarżlubie IG 1, Kościerzyna IG 1 i

Pra-buty IG 1. (ryc. 2) występuje warstwa o podwyższonej

radioaktywności (nieobserwowana w innych badanych

profilach otworów). Miąższość omawianych osadów

wy-nosi od 7 do 50 m. Największa ( 40- 50 m) występuje w

okolicach otworów: Kościerzyna IG 1, Prabuty IG 1

i Słupsk IG 1, a najmniejsza (7-15 m) - otworów Hel

IG 1, Gdańsk IG 1, Żarnowiec IG 1, Darżlubie IG 1

i Olsztyn IG 2.

P o d k o m p 1 e k s Ib

W podkompleksie Ib wydzielono 6 poziomów

geo-fizycŻnych, które zawierają: 1 i 3 - mułowce, 2 -

pias-kowce mułowcowe, 4 - mułowce piaszczyste oraz 5 i 6

-piaskowce. Piaskowce poziomu 5 charakteryzują się

naj-SMOŁDZINO 1 Pśr PG PNG 1~250mm ~imp/min 17000 23000 29000 impfnin

J

I

.

l~

.__ n ~ 3 3050> _{= -} ~ > v'a 2

'>

--

-~ _,

-1

;

I 1

<

- -

-c 3 "'--~ =:=:--.!...._ >

~:?-··~+

~li 31 ~ > u a _{<~ ___.s} I> ₁₅ 6 -~

-~ '" tz

_J!sd

~

> ... _,

~f

Ili I "' 3 IC

,J_

> ~ le . t? ~ ~ 1

~

4 • _~ -==-.... ~ " O::~ d" _{1 •}

-

3==-"' =--> _{r ~} le; _c < ' - - - s a:~ li 5 { ~

~

- b ~~ _{> I 2} E._00 ~ -=:;::;=-u o .) ~ ~ l<l - c 2 jl ~ -==-_,

_-

---~~ 6d ~ 5 335~ ~ ~ <.__ ~ - : _ I b 4 _? - - = : . . _ ~ _, -~ "' 2 ':>

-> 1

""

---

~ u a2

'-~

~

~

34 1 J ~

'

-r

~

i

_'

-Ryc. 3. Geofizyczna korelacja utworów kambru dolnego w

ob-szarze Łeba-8 - Smołdzino-I

Objaśnienia jak przy ryc. 2

niższymi wartościami wyników PG; piaskowce poziom1

6 zawierają miejscami mułowce (6a i 6c) (ryc. 2). Charak·

terystyczną cechą geofizyczną tego podkompleksu jest

systematyczny spadek wartości wyników PG, począwsz)'

od poziomu 3 do 5 (ryc. 2). Udział utworów piaszczystych

w podkompleksie Ib wynosi około 70%. Maksymalna

liczba wydzielonych poziomów geofizycznych występuje

w obszarze wierceń Prabuty IG 1 i Słupsk IG 1. Między

osadami poziomu 6c i 6d występuje przerwa. W obszarze

.,wierceń Łeba 8 i Smołdzino 1 (ryc. 3) brak ósadów

pozio-mów 6 a-c, a w obszarze Żarnowiec-Gdańsk (Żarnowiec

IG 1, Gdańsk IG 1) - brak także osadów poziomów

4 i 5. Natomiast w proflu otworu Hel IG 1 brak w całości

utworów omawianego podkompleksu (ryc. 1). Miąższość

omawianych osadów wynosi od 8 do 111 m.

Podkompleks Ie

Utwory tego podkompleksu charakteryzują się w

ca-łości podwyższonymi wartościami wyników PG i obniżo­

nymi wartościami wyników PNG. Z wydzielonych 6

po-ziomów, poziomy 1, 3 i 5 zawierają mułowce, a 2, 4 i 6

-piaskowce i -piaskowce mułowcowe. Generalnie w

pod-l::'..EBA 8 PG PNG PŚr 12~ 14000 18000 _22~/min 1~mm

~

~

~

~

t:_

~

=1

> """')

_-~

~1

~

l

-=- J- · _ : : . -~c::

""

J_Q~

~

~ ~I r--.... > ~ ~ > u ł ~ ~

---~~

~

~

> _,

~

"' > u I ,„ ""2- _~ 1

~ ~

\. "'.;?--

----====-- / ::s::::_ > li 3~- /

--==--~

~ ~ ~ ~ _, "' Ili fi/ ~ _-<" ~ > u

r

? _~

--==--~

_<==-

__;=.-- = _{_,} <:: "' ~ ~ > u

~

\

-

-(_ s- <"" 3300 ~ ..s- -_,

-=--

""'- ~ _"' ~ _{-=--3 ~} > _u '/ ...-- ~

1

I '

Fig. 3. Geophysical correlation of Lower Cambrian rocks in the

Łeba-8 - Smołdzino-I area Explanations as given in Fig. 2

4700,0 4748,0 4750,0 4800,0 4850,0 A >-~ o ~ Cl o a:: >-z o 4711,0 4752;, 4758,5 4763p >- 4766,5 4770,5 E o E B

c

o

5050,0 <( ~ u UJ ~ o z a:: 5100,0 <( ·N <( a:: UJ V1 5144,0

o::

5150,0 UJ

o

a:: o..

E3

5 . ... -.... ~ 6 .. .. ...

~

_. 7 : ....

~

8 ~ : .. ...

ITilIIIIJ

9 ... .. ....

!IlIIlilJ

10 .. ... ...

ITIIlITIJ

11 ....

IT3l

.

12 ...

_[ffiTI]

13 ~14

[TilJ

o 15 ~16

-X -X -X -X -X ₁₇ X X x X X BaltispłKJeridiam sp. flOI.

Ba/tisphaeridiam strigosian Jankauskas

relacji, b.r. - brak rdzenia, litologia określona na podstawie op1sow próbek płuczkowych. 1 - piaskowce, 2 - piaskowce z przewarstwieniami iłowców, 3 - piaskowce ilaste, 4 - piaskowce

mułowcowe, 5 - piaskowce

z

.

przewarstwieniami mułowców, 6

-mułowce, 7 - mułowce piaszczyste, 8 - mułowce z przewarstwie-niami piaskowców, 9 - iłowce, 10 - iłowce piaszczyste, 11

-iłowce z przewarstwieniami piaskowców, 12 - okruchy piaskow-ców, mułowców i iłowców, 13 - okruchy iłowca i piaskowca,

14 - seria piaskowcowo-mułowcowa, 15 - zlepieńce, 16 -

zwie-trzelina, 17 - skały krystaliczne. Pozostałe objaśnienia jak przy ryc. 2-3 4883,5 4900,0 4950P 4976,0 5000,0 5026,7 c:n a:: .... co Cl.I E ... o Q_ 502QO a .... : 5026,0 :,:,:,:,:

488~ Micrfrtstridium lanatum VolkOMJ

Granomarginda squamocea l,łJ/kOMJ

Rudominia olata Jankauskas

4896

'7 Cymatiosphaera sp. n<W.

4902

.0 Leiosphaeridia sp.

4918,0 Uvia piania Lendzion

I

-Mobergella cf radio/oto Bengtson

Mobergella radiolafa Bengtson

5 4924,0 Cassubia intercambriensis Lendzion

2-3

6

Micrhystridium lanatum l,łJ/kOMJ_

Granomarginata sq.iamacea ~kO'r'D

Cymatiasphaera sp. n<W. Leiosphaeridia sp. r:.::-:-i 1 l....:....:._;j

h

'.

1:1

:

!

2

l:r

:

I:

I

3

E3+

Ryc. 4- 7. Profile litostracygraficzne otworów: Kościerzyna IG-I (ryc. 4), Prabuty IG-I (ryc. 5), Smołdzino-I (ryc. 6), Żarnowiec

IG-I (ryc. 7)

A - profile stratygraficzne i biostratygraficzne (w Smołdzinie-I

wg W. Bednarczyka, w pozostałych wg K. Lendzion), B - profile litologiczne określone na podstawie opisów rdzenia i próbek

płuczkowych, C - wyinterpretowane profile litologiczne na pod-stawie wskazań geofizycznych i opisów. rdzenia, D - podział

geofizyczny ustalony na podstawie geofizycznej interpretacji i

ko-154

Figs. 4- 7. Lithostratigraphic columns of the boreholes Kościerzyna

IG-I (Fig. 4), Prabuty IG-I (Fig. 5), Smołdzino-I (Fig. 6), and

Żarnowiec IG-I (Fig. 7)

A - stratigraphic and biostratigraphic columns (Smołdzino-I

after W. Bednarczyk, the remaining ones - after K. Lendzion), B - lithological coluinns as established on the basis of descrip-tions of core samples and core bits, C - lithąlogical columns as established on the basis of well logs and descriptions of core

materiał, D - geophysical subdivision based on geophysical interpretations and ocrrelations, b.r. - uncored interval, lithology

0

established on the basis of descriptions of ditch samples. 1

sandstones, 2 sandstones with claystone intercalations, 3 -clay sandstones, 4 - silty sandstones, 5 - sandstones with mud-stone intercalations, 6 mudstones, 7 sandy mudstones, 8 -mudstones with sandstone intercalations, 9 - claystones, 1 O

-sandy claystones, 11 - claystones with sandstone intercalations,

12 - fragments of sandstones, mudstones and claystones, 13

-fragments of claystone and sandstone, 14 - sandstone-mudstone series, 15 - conglomerates, 16 - regolith, 17 - crystalline rocks.

Other explanations as given in Figs. 2 - 3.

kompleksie tym przeważają utwory mułowcowe.

Charak-terystyka geofizyczna poziomów · 1 - 3 jest prawie taka

sama jak poziomów I - 3 podkompleksu Ib. Po przerwie

w.ięc w osadzaniu się utworów podkompleksu lb, która

najdłużej trwała w części północnej badanego obszaru

-następują ponownie podobne warunki sedymentacyjne

jak podczas osadzania się utworów podkompleksu lb.

Między utworami Ie i Ila (ryc. 2 - 3) istnieje także przerwa,

znacznie dłuższa niż przerwa między osadami poziomów

3550 A >- E o ·;:; o Q. 3650 z o 3700

o

E O -o B

c

o

3639,2 :1: :: _a 3523,0 {Paradoxides ex gr. oelandicus 3524,0 Ungulel/a sp.

352S.O

J

Blipsocephalus po/yfomus Lnrs.

3533,5 1 fłto/ithus sp. 354G,5· Ellipsocephalus sp. 3554,S 5 3599_3590,7 ,o .Elflp' socenha/us

_„

sp. 4 3602,0 Lingulella sp. Aluta sp.

~m;~ 1~stonk1

cf bothnica r LM'man J

3621,0 Un911.fella cf. nathorsti Lnrs Torellella sp.

Strenuella cf. linnarsoni Kiaer Ellipsocephalus cf. hoffi ( ScN<iheim) Ellipsocepha/us sp.

3639,2 = s p.

Toreł/ella dh'J:'Kiaer ge

Hipponieharion cf. eos Miller Begrichona sp. Botsfordia sp. Lingu/ella sp. 3 3669,5

!

Streooa::Ocf. fJ!>lonica f~ r) 3674 •0 {Botsfordia sp. 368110 Ungulella sp. 3724,0 3729P Ho/mia sp. Tore//a sp. .c ~

t

!

3745,0 t:: ==.: ~: :_=t: ---+-+--! 3750 :1:::· a:: 3781P ... 3

m.o

m E 3784P o 3789p J j

>

379QO

~

: : „ 3800

y :

! 380f,0

~

:

~:

o <! Q. 3850 3900

ffi

b

a:: : :1:::

: :

I

:

~

i

381~0

l',

~": f±

: : : :1 : 3835,5 ~

<

4 6d 6c 6b 6a b Ryc. 5. Fig. 5.

PRABUTY IG1

od 20 do . 60 m. Granice zasięgu występowania utworów podkompleksów la - c pokazano na ryc. 1.

Utwory kompleksu II

Utwory te podzielono na 4 podkompleksy geofizyczne: Ila-d.

P o d k o m p l e k s Ila

Podkompleks ten składa się wyłącznie z piaskowców i stanowi dobry reper geofizyczny (bardzo niskie wartości

PG w stosunku do otoczenia). Miąższość jego wynosi od 10 do 20 m.

P o d k o m p 1 e k s Ilb

Utwory tego podkompleksu charakteryzują się

pod-wyższonymi wartościami PG i obniżonymi wartościami

PNG (analogicznie jak le). Z wydzielOnych tu 5 poziomów geofizycznych, poziomy 2 i 4 zawierają piaskowce z prze-warstwieniami mułowców, a 1, 3 i 5 - mułowce. W nie-których profilach otworów, np. Łeba 8, (ryc. 3), brak znacznej części osadów poziOmu 2. Z kolei, w profilu

Kościerzyna IG 1„ niektóre partie piaskowca poziomu 2

zastąpione są mułowcami. Ogólnie, w podkompleksie Ub

przeważają utwory mułowcowe (około 70%). Miąższość

tych osadów wynosi od 4 do 80 m. Największa miąższość

( 40 - 80 m) występuje w południowej części badanego obszaru, a najmniejsza (4-15 m) - w częsc1 północnej.

Między utworami podkompleksu Ilb i Ile występuje

przerwa w osadach (ryc. 2).

Utwory omawianego podkompleksu rozpoczynają swoją sedymentację podobnie jak utwory podkompleksu Ib i Ie . Tu, po osadzeniu się piaskowców podkompleksu Ila, podobnie jak piaskowce podkompleksu la i poziomu 6d podkompleksu lb - powtarza się sedymentacja także po-ziomów 1 - 3 podobnie jak popo-ziomów I - 3 podkomplek-sów lb i le.

P o d k o m p I e k s Ile

Podkompleks ten, analogicznie jak podkompleks Ila zawiera prawie wyłącznie piaskowce (lekko mułowcowe w

części stropowej) i stanowi także dobry reper geofizyczny

(różna charakterystyka geofizyczna spągu i stropu). Miąż­ szość jego wynosi od I O do 20 m.

P o d k o m p I e k s Ild

W podkompleksie tym wydzielono 4 poziomy geo-fizyczne, które zawierają 1 i 3 - mułowce, a 4 i 2 - pias-kowce. Udział mułowców w tym podkompleksie dochodzi do około 60%. Miąższość tych osadów wynosi od 15 do 30 m. Między osadami poziomu 3 i 4 występuje następna

przerwa w osadach, gdyż utwory poziomu 4, ·V< różnych

badanych profilach, zalegają na różnych starszych war-stwach podkompleksu lld (np. ryc. ~). Utw9ry podkomplek-su Ile i lld powtarzają sedymentację·· osadów: la i lb, le

(wraz z osadami poziomu 6d podkompleksu · lb) oraz

Ila i Ilb. ·

A

B

3031,0 3035,0 br 3050,0 3056,0 : 3075,0 3102₁5 CD l: >-~ <( ~ .... 3088, ~ ~ c 3092,0 (J) u o c

o

E CŁ ~ 3108,5 E o N o Q. 3124;0 3126,0 3135,0 >-. br z 314QO . : : br 3150,0 ...J o o 3200,0 o: 3222,ó l: 3250,3 3272,5 . :I: o 330010 o: ~ o.. 3330,o· l: 3350,0 <( 3400,0 3422,5 3450,0 o UJ ~

2

_o o:

5

ff

3350,0 c o E ...: 3428,5 ... : : : br X X X~ X X X X X X l(

c

X X )( """ )( )( )(

o

VI IV b Ryc. 6. Fig. 6. SMOŁDZINO

1

ŻARNOWIEC

IG 1

A 8 br 3000p 3005,0 3006.S 3005,0 :1: :, : f 3010,0 ~3~ 3013,0 302sp >->-3 o 3041,5 3045P 3050 P Z

=

3051,5· o 3056,0 3100,0 ...J :I: 3063,S . . . 3066,0 .. :I: 3~0 :~ o

o-N 308015 o o.. o br 3115,0 o: 3016,S 3085P 3088,0 3099,0 31010 3110,S

c

o

3118,0 -F="'l--+--+--i 3120,5 . 3121,5 3120,5 UJ CD ;; Vl 3 3137,5 O 3142,5 l:1-31so,o z 3150,5 3200P 3236,5 o ~~m :I: <( -~ __J 3165,5 :.i: 3172,S o.. 3195,0 I 3204,S -~ <1J 321215 -~ g

.s

.g ~ 3234,5

20-3250,o o:

~

~ br : .--.. 3124,S 31~5 3132p 3136,0 3127,5 2-3 Ryc. 7. Fig. 7.

Utwory kompleksu III

Acrothela prima (Matth)

Acrotheła gemula (Matth) Lingulella sp.

Mobergełla cf hotsti (Mob.)

Kompleks ten składa się prawie wyłącznie z mułowców.

Z wydzielonych bowiem 6 poziomów geofizycznych, tylko poziomy 2 i 4 (o małej miąższości) zawierają piaskowce lub piaskowce mułowcowe, a mułowce poziomu 6 są lekko piaszczyste. Dla omawianego obszaru, kompleks ten jest

wszy-Tabela I KORELACJA UTWORÓW KOMPLEKSÓW I- V KAMBRU DOLNEGO

(GŁĘBOKOŚCI ZALEGANIA I MIĄŻSZOŚCI W M)

Nazwa otworu I II Kościerzyna IG 1 5150,0- 4498,5 151,5 4998,5-4876,5 122,0 Prabuty IG 1 3896,0- 3745,0 151,0 3745,0- 3664,0 81,0 Smołdzino 1 3406,5-3319,0 87,5 3319,0-3229,0 90,0 Łeba 8 3326,0- 3232,5 93,5 3232,5 - 3172,0 60,5 Słupsk IG 1 5087 ,5 -4871,5 216,0 4871,5 -4725,0 146,5 Żarnowiec IG 1 3240,0- 3180,0 60,0 3180,0-3118,0 62,0 Darżlubie IG 1 3503,0-3479,0 24,0 3479,0-3408,0 71,0 Hel IG 1 3487,5-3480,0 7,5 3480,0 - 3430,0 50,0 Olsztyn IG 2 2756,0-2690,0 66,0 2690,0- 2633,0 66,0 Gdańsk IG 1 3487 ,5 - 3467 ,5 20,0 3467,5 -3454,0 13,5

-stkich rozpatrywanych profilach, charakteryzuje się dużą

miąższością (tabela I) i prawie jednakowymi, stałymi

cechami fizycznymi (ryc. 2- 3).

Między utworami kompleksu III i IV zlokalizowano

następną przerwę w osadach: np. w profilu Łeba 8 i Koś­

cierzyna IG 1 (ryc. 2-3) brak osadów poziomu 6.

Naj-większa miąższość osadów kompleksu· III występuje w

południowej części omawianego obszaru (tabela I).

Zmia-na tej miąższości spowodowana jest głównie zróżnico­ waną subsydencją.

Utwory kompleksu IV

Po trwającej dość długo i prawie jednorodnej

sedymenta-cji utworów kompleksu Ili, rozpoczyna się sedymentacja podobna do sedymentacji utworów kompleksów 1-11. Jedyna różnica polega na tym, że mułowce zastąpiły iłowce.

W obrębie kompleksu IV wydzielono trzy podkompleksy

(IVa-c). Podkompleks IVa składa się wyłącznie z piaskow-ców (podobnie jak Ila). Wydzielone natomiast (po trzy) poziomy w podkompleksie IVb i IV c: 2 - podkompleksu IVb i 3 - podkompleksu IVc zawierają piaskowce, a

po-zostałe - iłowce. Kompleks IV składa się w około 50%

z piaskowców i 50% iłowców. Między utworami poziomu 2 i 3 podkompleksu IVc istnieje przerwa, np. w Prabutach IG 1 (ryc. 2); w profilach uwidocznionych na ryc. 3 -utwory poziomu 3 podkompleksu IV c zalegają bezpośred­

nio na części spągowej osadów IVb. Omawiane osady nie

występują w ogóle w prófilach: Gdańsk IG 1, Olsztyn

IG 2 i Słupsk IG 1 (tabela I). Miąższość utworów podkom-pleksu IV a wynosi od 7 do 1 O m, IVb - 20 - 30 m, a I Va 5-20 m.

Utwory kompleksu V

Kompleks ten podzielono na 2 podkompleksy ·(Va-b).

W podkompleksie Va wydzielono 3 poziomy geofizyczne, które zawierają: 1 i 3 - iłowce, 2 - piaskowce. Podkom-pleks Vb natomiast składa się wyłącznie z piaskowców.

Ogólnie, kompleks V zawiera około 70% iłowców i 30% piaskowców. Między osadami podkompleksu Va i Vb

(między kambrem dolnym a środkowym) istnieje przerwa,

najprawdopodobniej erozyjna (22-24). W częśći obszaru

północno-zachodniego (Żarnowiec - Smołdzino) brak cał­

kowicie lub w znacznej części osadów poziomu 3 pod-kompleksu Va; natomiast w obszarze na wschód od linii: Prabuty IG 1 - Gdańsk IG 1 - brak całkowicie zarówno utworów kompleksu V, jak i IV.

Prędkości rozchodzenia się fal akustycznych w utworach

kambru dolnego i serii żarnowieckiej wynoszą od 4000 do 5500 m/s. Najniższymi wartościami (4000-4500 m/s)

charakteryzują się kompleksy lub podkompleksy

zawiera-jące mułowce lub iłowce. Najwyższe wartości (około 5500

III IV V 4876,5-4786,0 90,0 4786,0-4740,0 46,0 4740,0-4710,0 30,0 3664,0- 3565,5 96,5 3565,5 - 3530,5 37,0 3530,5-3527,5 3,0 3229,0-3118,0 111,0 3118,0-4069,0 49,0 4069,0- 3042,5 26,5 3172,0 - 3066,5 105,0 3066,5 - 3032,4 34,0 3032,5 - 3000,0 32,5 4725,0-4611,2 113,5 - - - -3118,0-3079,0 39,0 3079,9-3030,0 49,0 3030,0- 3010,0 20,0 3408,0- 3360,0 48,0 3360,0-3319,0 41,0 3319,0-3280,0 39,0 3430,0- 3394,0 36,0 3394,0- 3350,0 44,0 3350,0- 3330,0 20,0 2633,0- 2574,0 59,0 - - - -3454,0- 3390,0 64,0 - - -

-m/s) mają natomiast piaskowce podkompleksów: Ila, IVa, IVc. W stropie tych podkompleksów istnieją możli­

wości powstania granic sejsmicznych.

CYKLE SEDYMENTACYJNE

Metody geofizyczne są bardzo przydatne w rozwiązy­

waniu problemów sedymentologicznych (1), nawet przy zastosowaniu najprostszych metod badawczych i inter-pretacyjnych można uzyskać interesujące wyniki. W prakty-ce jednak badania geofizyczne nie są szerzej wykorzysty-wane przez sedymentologów. Przy wydzieleniu cyklów sedymentacyjnych, stosowane są różnorodne, subiektywne kryteria (8, 9, 21, 26). W omawianym tu przypadku, przy wydzielaniu cyklów sedymentacyjnych brano pod uwagę

charakter zapisów krzywych pomiarowych, tj.

powtarza-nie się określonych kształtów, istniejące przerwy w osadach

oraz pogląd, że każdy cykl sedymentacyjny zawarty jest

między transgresją a regresją morza (21 et al.). Wydzielone

cykle pokazano na ryc. 2 - 3 oraz w tabeli li. Każdy wy-dzielony cykl sedymentacyjny rozpoczyna się piaskowcami. Strop osadów każdego cyklu jest zerodowany i ma różny

charakter litologiczny. Dla wyciągania dokładniejszych

wniosków o sedymentacji badanych utworów wydzielone z danych geofizycznych cykle sedymentacyjne wymagają

ściślejszego udokumentowania badaniami

petrograficzny-mi i petrograficzny-mineralogicznypetrograficzny-mi. Warto dodać, że przerwy w osadach kambru dolnego i serii żarnowieckiej wyznaczone na podstawie pomiarów geofizycznych zostały już częściowo

udokumentowane wynikami opisów rdzenia i fauny (10, 11, 16, 17, 6). Dotyczy to przerwy między osadami kom-pleksów lub podkomkom-pleksów: lb - Ie, Ie - Ila, llb - Ile, III - IV, Va i Vb oraz między osadami poziomów 3 i 4 podkompleksu lld. ·

OMÓWIENIE PODZIAŁU GEOFIZYCZNEGO NA TLE DOTYCHCZASOWYCH PODZIAŁÓW

GEOLOGICZNYCH

Ustalony na podstawie interpretacji i korelacji geo-fizycznej podział geofizyczny porównano z podziałami

litologicznymi i stratygraficznymi, ustalonymi na podsta-wie fauny, opisów rdzenia lub próbek płuczkowych.

Przykłady takiego porównania pokazano na ryc. 4- 7.

1. Profile litologicme (ryc. 4-7, kolumna B i C)

Profile litologiczne kolumny B zostały ustalone na podstawie opisów rdzenia lub próbek płuczkowych, na-tomiast kolumny C - na podstawie interpretacji i korela-cji geofizycznej oraz opisów rdzenia. Między tymi profila-mi litologicznyprofila-mi istnieją różnice, czasami zasadnicze.

Rozbieżności te wynikają z następujących powodów: a) braku rdzenia, b) niepełnego, niskiego uzysku rdze-nia, c) przesunięć głębokościowych, d) niemożności

za-Cykl I Nazwa otworu _{H h} wm wm 1 2 3 Kościerzyna IG 1 5150-5069 81 Prabuty IG 1 3896,0 - 3801,0 95 Smołdzino l 3406,5 - 3343,5 63,0 Łeba 8 3326,0- 3280,0 46 Słupsk IG 1 . 5087,5-4933,0 154,5 Żarnowiec IG 1 3240,0- 3214,0. 25,5 Darżlubie IG 1 3503,0-3479,0 24,0 Hel IG 1 3487,0- 3480,0 7,5 Gdańsk IG 1 3487,5-3480,0 20,0 Olsztyn IG 2 2756,0-2695,0 61,0

H - głębokość zalegania; h - miąższość

obserwowania wizualnie wszystkich zmian, przy makro-skopowym opisie rdzenia, e) zgeneralizowanych opisów rdzenia. Wymienione przyczyny, które powodują lub mogą spowodować istnienie rozbieżności między omawianymi

· profilami mogą być wyeliminowane pod warunkiem, że opis rdzenia lub próbek płuczkowych przeprowadzany jest z uwzględnieniem interpretacji geofizycznej.

. 2. Profile stratygraficme

Według B. Arenia i K. Lendzion (2-4, 14-19), K. Jaworowskiego (10, 11), A. Witkowskiego (25) - badany interwał składa się z utworów serii żarnowieckiej i kambru dolnego. Spąg utworów serii żarnowieckiej określono na podstawie zmian litologicznych, natomiast strop tej serii i strop kambru dolnego - na podstawie zarówno fauny, jak i zmian litologicznych.

UTWORY SERII ŻARNOWIECKIEJ a) Określenie granicy stropu

Przy wyznaczaniu tej granicy, dla profilów różnych otworów stosowano różne kryteria: w miejscu pojawienia się śladów żerowania organizmów lub na kontakcie grubo-i średnioziarnistych piaskowców. Z przeprowadzonej anali-zy danych; petrograficznych, mineralogicznych, sedymento-logicznych i faunistycznych (10-13) wynika wyraźnie, że stosowane dotychczas kryteria nie pozwalają jednoznacz-nie określić strop omawianych osadów. Fakt ten potwier-dzają wyniki interpretacji geofizycznej i anałizy porównaw-czej. Jak bowiem widać na ryc. 4- 7, omawiana granica w profilach różnych otworów obejmuje różne litostraty-graficzne warstwy strÓpowej części kompleksu I (w pro-filu Smołdzino 1, analogiczna seria zwana jest przez W. Bednarczyka (6) serią smołdzińską). Generalnie biorąc, utwory serii żarnowieckiej występują tylko w kompleksie I.

We wszystkich więc omawianych profilach, granicę stropu tej serii należałoby przyjąć umownie, ale konsekwentnie w spągu kompleksu Il.

b) Problem wieku utworów serii żarnowieckiej

Utwory serii żarnowieckiej uważane za osady lądowe nie mają sprecyzowanego bliżej wieku. Utwory te K. Łydka (20) zalicza: dolną część do osadów jotnickich południowej

158

KORELACJA CYKLÓW SEDYMENTACYJNYCH

•

.Cykl II Cykl III

H h H h wm wm wm wm 4 5 6 7 5069,0-4998,5 66,5 4998,5 -4905,5 93 3801,0- 3743,0 58,0 3743,0-3691,0 52 3343,5- 3315,0 24,5 3319,0-3272,5 46,5 3280,0- 3232,5 47,5 3232,5 - 3197 ,5 35,0 4933,0 -4867,0 66,0 4867,0 - 4808,0 59,0 3214,0-3180,0 34,5 3180,0-3144,5 35,5 - - 3479,0-3442,0 37,0 - - 3480,0- 3460,0 20,0 - - 3467 ,5 - 3458,0 9,5 2695,0- 2690,0 5,0 2690,0-2661,5 28,5

Skandynawii, a górną do górnego wendu. M. Juskowia-kowa (12) uważa, że utwory te należą w całości do formacji jotnickiej. Według B. Arenia (4) i W. Bendarczyka (5) górna część tych osadów należy do dolnej części kambru subholmiowego, a dolna do wendu.

M. Juskowiakowa (12), W. Bednarczyk (5) i K. Lendzion (15) uważają, że z punktu widzenia litologicznego omawia-ne skały są podobne do piaskowca „Nexo" z Bornholmu, które zaliczone były do eokambru. Obecnie jednak, według najnowszych danych literaturowych (7) - piaskowce „Nexo" należą do kambru dolnego. Według K." Lendzion (16-18, 2) omawiane osady obejmują utwory różnego odcinka czasu, począwszy od górnego wendu do kambru dolnego, ale jednocześnie nie wyklucza ona, że mogą należeć w całości do dolnego kambru.

WYNIKI INTERPRETACJI I KORELACJI GEOFIZYCZNEJ

Według K. Lendzion (16-18, 2 - fig. 2) w profilu Prabuty IG 1 brak jest serii żarnowieckiej. Natomiast z przeprowadzonej interpretacji i korelacji geofizycznej profilów geofizycznych Prabuty IG 1 i Kościerzyna IG 1 (ryc. 2) wynika, że między osadami serii żarnowieckiej wydzielonymi w Kościerzynie IG 1 a osadami kambru dolnego (piętro klimontowskie i częśc spągowa poziomu Holmiowego) w Prabutach IG 1 istnieje dość dobra korela-cja geofizyczna. W jednym jak i w drugim przypadku występują te same repery geofizyczne. Ogólna charaktery-styka krzywych PG jest taka sama. Podobna lub prawie taka sama jest sekwencja geofizyczna (liczba wydzielonych poziomów geofizycznych). Miąższość utworów kompleksu I w obu przypadkach równa jest 151 m (tabela I). Z geo-fizycznej więc interpretacji i korelacji wynika, że w jednym jak i w drugim przypadku osady te powstały w tym samym czasie, z materiału pochodzącego z tego samego źródła. Ponieważ w Prabutach IG 1, w podkompleksie la (ryc. 5) występuje według K. Lendzion (16, 2) typowa fauna .dla kambru dolnego (poziom z Mobergel/a) - to utwory serii żarnowieckiej należałoby zaliczyć do kambru dolnego. Nasuwający się wniosek jest zgodny z poglądami J.

Berg-UTWORÓW KAMBRU DOLNEGO Cykl IV Cykl V H h H h wm wm wm wm 8 9 10 11 4905,0-4880,0 25,5 4880,0-4786,0 94,0 3691,0- 3666,5 29,5 3666,5 - 3567 ,5 99,0 3272,5 - 3238,5 34,0 3238,5-3118,0 120,0 3197,5-3179,5 18,0 3179,5-3066,5 113,0 4808,0-4730,0 78,0 4730,0-4612,5 117,5 3144,5-3121,5 23,0 3121,5-3079,0 42,5 . 3442,0-3411,0 31,0 3411,0-3360,0 51,0 3460,0- 3430,0 30,0 3460,0 - 3394,0 66,0

-

- 3458,0- 3390,0 68,0 2661,5 - 2633,0 28,5 2633,0- 2574,0 59,0

stroma i P. Ahlberga (7), którzy podobne osady (piaskowce „Nexo" z Bornholmu i Hardebergu ze Skanii), zaliczane przedtem do eokambru i do których porównane były osady serii żarnowieckiej - zaliczyli do kambru dolnego. U zyskane wyniki· są także częściowo zgodne ze stwierdze-niem A. Witkowskiego (25), który uważa, że wykształcenie litologiczno-facjalne utworów serii żarnowieckiej wskazuje na możliwość zaliczenia części tych osadów do kambru dolnego.

PODZIAŁY BIOSTRATYGRAFICZNE I LITOSTRA TY GRAFICZNE UTWORÓW KAMBRU DOLNEGO

K. Lendzion (2) dzieli utwory kambru dolnego na następujące serie litostratygraficzne i poziomy biostraty-graficzne (z góry na dół):

1) seria radzimińska }- poziom z Proto/enus

2) seria kaplonowska i Ho/mia

3) seria zawiszyńska poziom z Mobergel/a

4) seria mazowiecka poziom z P/atyso/enites

5). seria włodawska poziom z Sabel/idites.

Jak więc widać z powyższego, każdemu poziomowi biostratygraficznemu odpowiada konkretna seria litostraty-graficzna i odwrotnie. Z przeprowadzonej jednak analizy porównawczej (ryc. 4- 7) wynika wyraźnie, że te same z nazwy wydzielone poziomy biostratygraficzne, w różnych profilach otworów obejmują różne litostratygraficzne war-stwy (te same warwar-stwy nazwane zostały różnie). Fakt ten nie wynika z przyczyn naturalnych (ta sama fauna prze- ·

wodnia obejmuje różne' chronostratygraficzne warstwy), lecz ze stosowania niewłaściwych kryteriów przy wydziela-niu granic poziomów biostratygraficznych. Skąpa fauna i niejednokrotnie brak rdzenia utrudniają przeprowadzenie podziału badanych utworów na poziomy biostratygraficzne. Stąd też W. Bednarczyk (6) zaproponował i przeprowadził podział na odpowiednie formacje geologiczne na podstawie kryteriów litologicznych (ryc. 6). Stosowane jednak kryteria litologiczne (różne przez różnych autorów) są widocznie niewystarczające przy wydzielaniu poziomów biostraty-graficznych, gdyż np. granica stropu kambru dolnego w różnych profilach utworów, obejmuje różne

stratygraficz-Tabela II

Cykl VI Cykl VII

H h H h wm wm wm wm 12 13 14 15 4786,0-4748,5 37,5 4748,5-4710,0 38,5 3567 ,5 - 3540,0 27,5 3540,0- 3527 ,5 12,5 3118,0- 3074,5 43,5 3074,5 - 3042,5 32 1066,5 - 3043,5 23,0 3043,5 - 3000,0 43,5 - - - -3079,0-3035,0 44,0 3035,0-3010,0 25,0 3360,0- 3326,0 34 3326,0- 3280,0 46,0 3394,0- 3353,0 41,0 3353,0 - 3330,0 23,0 -

-

-

--

-

..

-

-ne warstwy, począwszy od stropowej części kompleksu III do stropu kompleksu V (ryc. 4- 7).

Z przeprowadzonej analizy porównawczej podziału geofizycznego z danymi faunistycznymi wynika, że jeżeli przewodnie poziomy faunistyczne występują, to obejmują one:

a) poziom z Mobergel/a - kompleksy I - Il, b) poziom z Ho/mia - kompleksy III-IV i Va, c) poziom z Paradoxides - podkompleks Vb i kom-pleks VI.

W omawianych profilach, tylko w Prabutach· IG 1 w kompleksie II opisany jest jeden okaz jako Ho/mia Sp. (ryc. 5). W analogicznym jednak odcinku (Ilcd) w profilach: Żarnowiec IG 1 i Kościerzynie IG 1 (ryc. 4 i 7) występuje fauna poziomu Mobergella. Jeżeli opis Ho/mia Sp. w Pra-butach IG 1 (kompleks Il) jest poprawny, oznacza to, że w tych samych stratygraficznych warstwach, w jednym obszarze występuje tylko fauna Ho/mia, a w innym -tylko Mobergella. Z drugiej jednak strony, odległość między badanymi profilami (np. Kościerzyna IG 1 - Prabuty IG 1) są niewielkie i stąd mało prawdopodobne wydaje się, żeby zachodziły tak daleko idące zmiany w życiu, w zbior-niku sedymentacyjnym.

Z przeprowadzonej analizy danych wynika, że strop kambru dolnego (strop poziomu holmiowego lub ewentual-nie protolenusowego) występuje w stropie podkompleksu Va, a strop poziomu z Mobergel/a - w stropie kompleksu li. Zaproponowane wyżej granice nie są oczywiście wszędzie udokumento'wane faunistycznie. W tych przypadkach wy-nikają one z korelacji tych samych litostratygraficznie interwałów,

w

których w jednym przypadku występuje fauna danego poziomu, a w drugim jej nie stwierdzono (ryc. 4-7).

LITERATURA

1. A 11 en D.R. - Identification of sediments - the depositional environment and degree of compaction from well logs. Developments in sedimentology, 18A. Compaction of coarse grained sediments. I. New

York, Oxford 1975. ·

stra-tygraficzno-litologiczna wendu i kambru dolnego [W:] Wybrane problemy stratygrafii i litologii wendu oraz kambru dolnego na platformie prekambryjskiej w Polsce. Pr. Inst. Geol. 1978 t. 90.

3. A r e ń B., L e n d z i o n K. - Kambr [W:] Profile

Głęb. Otw. Wiert. Inst. Geol. 1982 z. 54.

4. A r e ń B., L e n d z i o n K. - Stratygrafia i

korela-cja wendu i kambru dolnego na platformie prekambryj-skiej w Polsce. Arch. Inst. Geol. (maszynopis), 1975.

5. Be dna r czy k W. - Prekambr i kambr

wyniesie-nia Łeby (NW Polska). Acta Geol. Pol. 1972 nr 4.

6. B e d n a r cz y k W., Tu r n a u - M o r a w s k a M.

- Litostratygrafia osadów kambru i wendu w rejonie

Łeby. Tbidem 1975 nr 4.

7. Berg str 6 m J., A h 1 ber g P. - Uppermost

Lo-wer Cambrian biostratigraphy in Scania. Sweden Geologiska Foreningens i Stockholm Forhandlingar, 1981 no 2.

8. Cha i n W.J. - Geotektonika ogólna. Wyd. Geol. 1974.

9. M c Duff P.D., W o 1 to n E.K. - Statistical

basis for cyclothems: quantitative succesion in the East Pennine coal. Sedimentology 1962 no 1.

1 O. J a w o r o w s k i K. - Charakterystyka

petrograficz-na osadów morskich z pogranicza prekambru i kambru [W:] Wybrane problemy stratygrafii i litologii wendu oraz dolnego kambru na platformie prekambryjskiej w Polsce. Pr. Inst. Geol. 1978 t. 90.

11. J a w o r o w s k i K. - Transgresja morza

kambryj-skiego w północnej Polsce. Ibidem 1979 t. 94.

12. Juskowiak o w a M. - Seria żarnowiecka -

naj-starsze skały pokrywy osadowej w zachodniej części

syneklizy perybałtyckiej. Kwart. Geol. 1976 nr 4.

13. Juskowiak o w a M. - Charakterystyka petro-graficzna osadów morskich z pogranicza prekambru i kambru [W:] Wybrane problemy stratygrafii i lito-logii wendu i dolnego kambru na platformie prekambryj-skiej w Polsce. Pr. Inst. Geol. 1978 t. 90.

14. Le ndz i o n K. - Eokambr i kambr w otworze Żarnowiec IG 1. Prz. Geol. 1970 nr 7.

15. Le ndz i o n K. - Kambr [W:] Dokumentacja

wy-nikowa otworu badawczego Kościerzyna IG 1. Arch.

Inst. Geol. (maszynopis), 1973.

16. Le ndz i o n K. - Kambr [W:] Profile Głęb. Otw.

Wiert. Inst. Geol. 1975 t. 27.

17. Le ndz i o n K. - Kambr. Ibidem 1976 z. 32.

18. L e n d z i o n K. - Stratygrafia kambru zachodniej

części syneklizy perybałtyckiej. "Biul. Inst. Geol. 1976 nr 270, t. Il.

19. Le ndz i o n K. - Kambr [W:] Profile Głęb. Otw.

Wiert. Inst. Geol. 1982 z. 54.

20. Łydka K. - Mikrofacjalna korelacja procesów

epi-genetycznych najwyższego osadowego

niezmetamorfi-zowanego prekambru i starszego paleozoiku syneklizy

perybałtyckiej. Arch. Inst. Geol. (maszynopis), 1975.

21. T e r m i e r H. G. - Erosion et sedimentation.

Paris 1960.

22. T o p u 1 o s Th. Geologiczna charakterystyka oraz

podstawy geologiczno-geofizycznego

rozpoziomowa-nia utworów kambru [W:] Profile Głęb. Otw. Wiert.

Inst. Geol. 1976 z. 32.

23. Top u 1 os Th. - Geologiczna interpretacja

wyni-ków badań geofizyki wiertniczej na przykładzie

utwo-rów paleozoicznych wyniesienia Łeby. Biul. Inst. Geol.

1979 nr 314, t. III.

24. Top u 1 os Th. - Metodyka rozpoznania profilu

i korelacji międzyotworowej według danych geofizyki

wiertniczej na przykładzie utworów starszego

paleo-żoiku wyniesienia Łeby. Arch. Inst. Geol.

(maszyno-pis), 1976.

25. W i t k o w s k i A. - Budowa geologiczna rejonu Żar­

nowca. Kwart. Geol. 1974 nr 3.

26. Ze 11 er G.J. - Cycles and psychology. Kansas Geol. Surv. Bull. 1964 169.

27. Z n osk o J. - Proterozoik górny - wend górny [W:]

Profile Głęb. Otw. Wiert. Inst. Geol. 1973 z. 16.

SUMMARY

In western part of the Peri-Baltic Syneclize (Fig. 1),

top of crystalline basement has been reached by 12 drill-ings. Geophysical surveys covering the drillings included gamma and neutron-gamma, resistance, acoustic and dia-meter loggings. The well !ogs were used in establishing lithostratigraphic correlations, a new geophysical subdivi-sion (including subdivisubdivi-sion into sedimentary cycles), inter-pretation of lithological columns and more accurate drawing of stratigraphic boundaries. Lower Cambrian rocks were divided into 5 complexes, 12 subcomplexes and 38 geophysical horizons. Eight erosional (or sedimen-tary) breaks were found and 7 sedimentary cycles traced (Figs. 2 - 3). Geophysical interpretations and correlations

(Fig. 2) made it possible to find that rocks of the Żarnowiec

series (the age of which was hitherto debatable) should be assigned to the Lower Cambrian.

A comparative analysis of geophysical-geological data (Figs. 4 - 7) showed that upper boundary of the Lower Cambrian should be drawn at the base of subcomplexes

Vb, and that of the Żarnowiec series - at the top of

complex I. Upper boundary of the Mobergella Zone is

drawn at the base of complex III, and that of the Holmia Zone (and eventually Protolenus Zone) - at the base of

subcomplex · Vb. The latter subcompley and complex

VI are assigned to the Paradoxides Zone. The obtained data may contribute to verification of earlier interpreta-tions and views on geological structure of the above strata.

PE3K)ME

B 3ana,QHOH 1.1acT111 nep1116anT111HcKoro c111HeK111113a (q>111r. I)

. npo6ypeHo 12 CKBa>KlllH, KOTOpble ,QOCTlllrJ1111 Kposmo Kp111cTann111H111Ka. B 3TlllX CKBa>K111Hax 6b1n111 npose.aeHbl

reoą>11131111.1ecK111e 111ccne.aosaH111J1: raMMa-KapoTa>K 111 HeH-TpoH-raMMa KapoTa>K (nr Ili nHr), conpOTlllBlllTeJ1bHblH KapoTa>K Ili aKyCTlll4eCKlllH KapoTa>K (nO Ili nA), a TaK>Ke Kapon>K .a111aMeTpa (nep). Ha ocHosaH111111 n111x 111ccne,Qo-saH111H 6b111a npose,QeHa 11111ToCTpaT111rpaą>1111.1ecKaJ1

Koppe-J1J1~111J1, onpeAeneHo Hosoe reoą>11131111.1ecKoe .aeneH111e, a TaK->Ke .aeneH111e Ha ce,Q111MaHTa~1110HHb1e ~111Knb1, npose,QeHa

111HTepnpeTa~111J1 11111Tonor1111.1ecK111x pa3pe3os 111 YT04HeHbl

CTpaT111rpaą>1111.1ecK111e rpaH111~b1. 0Tno>KeH111J1 Hlll>KHero KeM-6p111J1 pa3,QeneHbl Ha 5 KOMnneKCOB, 12 no,QKOMnneKCOB 111 38 reoą>11131111.1ecK111x rop11130HTOB. OnpeAeneHo np111cyT-CTB111e 8 3p031110HHblX nepepb1808 (11111111 Ce,Q111MeHTa~1110H­

HblX), a TaK>Ke Bbl,QeneHO 7 Ce,QlllMeHTa~lllOHHblX ~lllKJ108. (ą>111r. 2-3). Ha ocHosaH111111 111HTepnpen~111111 111

reoą>1113111-1.1ecKoH KoppenJl~llllll (ą>111r. 2) ycTaHOBJ1eHo, 4TO OTJ10>KeHlllJI

>t<apHose~KoH cep111111 (He onpe,QeneHHoro AO c111x nop

so3pacTa) cneAyeT np1111.1111cn111Tb K Hlll>KHeMy KeM6p11110. 1113 cpasH 111Ten bHoro a Han 1113a

reoą>11131111.1ecK111-reonor111-1.1ecK111x ,QaHHblX (ą>111r. 4-7) 8111,QHO, 4TO rpaH111~a KpOBillll Hlll>KHero KeM6p111J1 Haxo.QlllTCJI s no,Qowse no,QKOMnneK-cos Vb, >t<apHose~KOH cep111111 - s Kposne KOMnneKca 1, rop11130HTa Mo6epre1111J1 - s no,Qowse KoMnneKca Ili, rop11130HTa XonbMllllll (111 803MO>KHO npoToneHycosoro)

-B no,QOW-Be nO,QKOMnneKca Vb. rop11130HT napa,QOKClll,Qec HaXOAlllTCJI B no,QKOMnneKce Vb Ili B KOMnneKce VI. no-11y1.1eHHble pe3yJ1bTaTbl MoryT CTaTb ocHoBoH .QllJI npo-se,QeH111J1 nposepKlll cyll.\eCTBYIOLL.\lllX AO ClllX nop MHeHlllH Kacatoll.\lllXCJI reonor1111.1ecKoro CTpoeH111J1 111ccne.aosaHHblX OTJ10>KeHlllH.