Jerzy Maciejczuk
Kamienna Stara, gm. Dąbrowa
Białostocka, woj. białostockie, St. 18,
AZP 25-88/57
Informator Archeologiczny : badania 24, 14-15
14 Neolit
kości oraz nieliczne krzemienie. Do najciekawszych znalezisk należy fragm ent glinianego modelu topora oraz, m in iatu rk a czarki z guzkiem n a wylewie. W stropowych w arstw ach obiek tu oprócz ceram iki k ultury pucharów lejkowatych znaleziono nieliczne ułam ki naczyń kultury strzyżewskiej i kultu ry łużyckiej.
O biekt 1 3 /9 0 został odkryty n a głębokości 40 cm. Tworzyło go koliste zaciem nienie o średnicy ok, 110-120 cm; przekrój pionowy m ial kształt trapezow aty z płaskim dnem sięga ją cy m głębokości ok, 58-63 cm. W Jamie znaleziono niewielką ilość ceram iki oraz popękane
naczynie dw ustożkowe z czterem a guzkam i pod wylewem im itującym i uszka.
O biekt 1 4 /9 0 zaczął się rysować n a głębokości 60 cm ja k o Koliste zaciem nienie o średnicy ok. 140 cm. W w ypełnisku znaleziono nieliczne ułam ki kości i ceram iki, k tó rą m ożna zakw ali fikować do kultu ry pucharów lejkowatych.
W ykopaliska zakończono.
I Grzybowo, gm. W rześnia woj. poznańskie St. 1 1 2 patrz w czesne średniowiecze
Grzybów, gm. S taszów woj, tarn obrzeskie S t. 1 AZP 9 2 - 6 8 /2
Biuro B adań i D okum entacji Zabyt- ków w T arnobrzegu_______________ B adania prowadził m gr Krzysztof Garbacz. Finansow ało BBiDZ w T a r nobrzegu. Szósty i o sta tn i sezon b ad ań . Grobowiec II kultu ry pucharów lejkowatych. Cm entarzysko kultury przeworskiej. Pochówki zwierzęce. B adania przeprow adzono w ltpcu 1990 r. Przebadano obszar o powierzchni ok. 300 m2. Grobowiec II k u ltu ry p ucharów lejkowatych.
O dsłonięto do końca obstaw ę grobowca. Była ona częściowo zniszczona przez pochówki zwierzęce oraz okop z II wojny światowej. Długość grobowca II w ynosiła ok. 20 m.
C m entarzysko kultu ry przeworskiej.
Odkryto dalszych 20 grobów ciałopalnych: popielnicowych I jam ow ych w północnej i pół nocno-zachodniej części stanow iska. Należy zwrócić uwagę n a odsłonięcie grobów, w w iększoś ci ubogich, z m ałą popielnicą — kubkiem oraz jam ow ych z niewielką ilością kości, praw ie całkowicie pozbaw ionych w yposażenia grobowego.
W północnej części stanow iska, gdzie odkryto najwięcej ubogich grobów, w w arstw ie p ia s k u znaleziono drobne fragm enty ceram iki siwej i terra sigillata.
W północno-zachodniej partii stanow iska uchwycono skraj w arstw y ciałopalenia, w której w yeksplorowano dużo ułam ków ceram iki oraz niewiele drobnych fragm entów przepalonych kości.
C m entarzysko k u ltu ry przeworskiej datuje się n a okres: od schyłku młodszego okresu przedrzym skiego do późnego okresu rzymskiego.
Pochówki zwierzęce.
W tym sezonie rozkopano 5 pochówków zwierzęcych w formie owalnych w zarysie i niecko w a tych w przekroju Jam , zaw ierających szczątki zwierząt, najpraw dopodobniej sam ych psów.
Na szczególną uw agę zasługuje pochówek 10, w którym natrafiono n a kości kilku osobni ków, rozrzucone n a różnych głębokościach. W jam ie tej wyeksplorowano również 2 cale naczynia gliniane: Jedno stojące, a drugie położone n a boku. W ewnątrz drugiego naczynia pod w arstw ą fragm entów ceram iki odkryto sztóelet dziecka (płodu).
W zw iązku z odkryciem szkieletu ludzkiego oraz ceram iki o form ach zbliżonych do naczyń średniow iecznych n a obecnym etapie opracowywania m ateriałów ze stanow iska w Crzybowie niemożliwa je s t w łaściw a Interpretacja funkcji oraz dokładna chronologia pochówków zwierzę cych.
Badania na stanow isku 1 w Grzybowie zostały zakończone, dokum entacja połowa zło żon a w BBIDZ w Tarnobrzegu, a m ateriały z badań po opracowaniu będą w całości przeka zane do Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.
K am ienna Stara. gm . Dąbro w a B ia ło sto ck a woj. b iałosto- c k le S t. IS AZP 2S -8B /B 7
K o n serw ato r Z abytków Archeolo- glcznych w B iałym stoku__________ B adania prowadził m gr Jerzy Maclejczuk. Finansow ał WKZ w Biały m stoku. Pierwszy sezon bad ań . Obozowisko ludności k u ltu ry n ie m eń skiej z neolitu.
Stanow isko odkryte zostało podczas b ad a ń powierzchniowych w 1987 r. Położone Jest n a sto k u te ra sy nadzalewowej rzeki Kamienne] —lewego dopływu Biebrzy.
Przeprowadzone b a d a n ia miały n a celu określenie stopnia niszczenia stanow iska. Jego c h a ra k te ru i u śc iśle n ia chronologii. W trakcie badań okazało się, że stanow iska je s t w poważ nym sto p n iu zniszczone intensyw ną i głęboką orką. M a te r ii zabytkowy wystąpił prawie wyłącznie w w arstw ie oraniny, pod którą znajdował się gliniasty i żwirowaty calec. Jed y n ie
Informator Archeologiczny 15
w środkowej części wykopu w ystąpi! b ru k kam ienny o zarysie w przybliżeniu owalnym. M ate rial zabytkowy stanowiły niema] wyłącznie znalezisko krzem ienne (m.in. tró jkątny grocik, drapacze, wióry retuszow ane). M aterial ceramiczny, silnie rozdrobniony, stanow iło kilkanaście fragmentów, w tym dw a ornam entow ane. Natrafiono też n a kilka fragm entów przepalonych kości. Łącznie przekopano 30 m3.
M ateriały I dokum entacja zn ajdują się w MO w Białym stoku.
K srm anow ice, gm . Wąwolni ca woj. lu b elsk ie St. 3 5 AZP
7 S - 7 7 /9 8 ___________________
B adania prowadziła mgr Jo la n ta Nogaj-Chachaj. Finansow ał UMCS oraz WKZ w Lublinie. Czwarty sezon b ad ań . Cm entarzysko ludności kultu ry pucharów lejkowatych.
Prace wykopaliskowe prowadzono w najbardziej zagrożonej zniszczeniam i części stanow is ka. B adaniam i objęto o bszar 146 m 2. Odkryto 10 nowych grobów szkieletowych oraz k o n stru k cję kam ien n ą o kształcie zbliżonym do trójkąta. W 10 obiektach natrafiono n a szkielety 18 osobników (w tym 10 dzieci). W czterech w ypadkach pochówki dzieci towarzyszyły szkieletom osobników dorosłych. W trzech grobach znaleziono w yposażenie w postaci naczyń i narzędzi krzem iennych.
Zniszczoną konstrukcję kam ien n ą o kształcie zbliżonym do trójkąta i w ym iarach 8 m etrów długości i szerokości podstaw y około 2 metrów odkryto na głębokości około 20 cm od powierz chni g ru n tu . Pod pokrywą z b ru k u w apiennego nie odnaleziono obiektów grobowych. W dnie rowu przylegającego od północy do konstrukcji kam iennej natrafiono n a grób 3 8 /9 0 . Wypeł- nlsko Jamy grobowej stanow ił rudobrązow y less z licznymi przemyciami wapiennym i, a także zaobserw ow ano sm ugi przepalonej czarnej ziemi i węgli drzewnych. W przydennej partii grobu, ponad bardzo rozmasowanymi kośćmi osobnika dorosłego natrafiono n a dw a naczynia: am forę
z o rnam entem plastycznych wąsów przy u chach, zakończonych owalnymi guzkam i oraz flaszę
z kryzą.
Równie ciekawy Jest grób 3 5 /9 0 . Pod dwoma w arstw am i b ru k u wapiennego znajdow ał się szkielet osobnika dorosłego oraz dwa szkielety dzieci. Dorosły zm arły ułożony był n a w znak, w pozycji w yprostowanej, z głową zwróconą ku zachodowi. Zaburzony u k ła d anatom iczny szkieletów dzieci w skazuje n a złożenie ich zwłok do grobu z podkurczonym i nogam i. Dwa fragm enty wiórków z krzem ienia wołyńskiego stanowiło wyposażenie Jam y grobowej.
O bstaw a kam ienna grobu 4 0 /9 0 pojawiła się ju ż n a głębokości 10 cm od powierzchni ziemi. Pod pierw szą w arstw ę kam ieni znajdował się szkielet dziecka. D alsza eksploracja obiektu doprowadziła do odsłonięcia n a głębokości 50 cm szkieletu dorosłego mężczyzny. Zmarłego ułożono w pozycji wyprostowanej, głową w k ieru n k u zachodu, tw arzą ku południowi. Po lewej stronie czaszki złożono flaszę n a nóżkach oraz amforę z ornam entem w postaci plastycznych, nacinanych wąsów pod ucham i, zakończonych wypukłymi guzkam i 1 odciskiem Jednodzielnego sz n u ra i zygzaków pod wylewem. Układ szkieletu dziecka i osobnika dorosłego zdaje się sugerow ać niejednoczesne złożenie do grobu zwłok. Pod obstaw ą z b ru k u k am ien n e go. nieopodal głowy zm arłego odkryło ślady ogniska. Jego w ypełnisko stanow ił less c z am o -sz a ry, przem ieszany z drobnym i fragm entam i węgla drzewnego i rozdrobnionej, pomarańczowej polepy oraz drobnych, przepalonych kości, fragmentów ceram iki i narzędzia krzem iennego.
M ateriały l dokum entacja zn ajdują się w Katedrze Archeologii UMCS.
Badania będą kontynuow ane. K ichary Nowe. gm. D w ikozy woj. tarnobrzeskie S t. 2 („Po- le B o le n ia ') AZP йВ -73/ l S
B adania prowadziła mgr H anna Kowalewska-M arszałek przy udziale m gr Doroty Cyngol. Finansowały: BB1DZ w T arnobrzegu oraz 1HKM PAN. Czwarty sezon b ad ań . Cm entarzysko neolityczne i z wczesnego o kresu epoki brązu.
Celem b ad a ń była szczegółowa eksploracja kolejnych partii grobowca o konstruck]! m ega litycznej 1 rozpoznanie Jego najbliższego otoczenia, wyjaśnienie szczegółów konstrukcyjnych i funkcjonalnych, weryfikacja dotychczasowych ustaleń na tem at Jego przynależności kulturowej.
Pracam i objęto cały obszar ubiegłoroczny (z niewielkimi zm ianami); łączna pow ierzchnia wykopu wynosiła 25 0 m2.
Ze względu na duże wym iary grobowca (ca 19 x 5 m) 1 jego złożony charakter, podzielono go profilami n a 10 części, które eksploruje się kolejno. Zakończono kopanie 4 spośród nich, a 3 dalsze przebadano częściowo. Ogółem przebadano ponad połowę całego obiektu,
wyeksploro-Polska A kadem ia N auk In sty tu t Hi sto rii K u ltu ry M aterialnej Z akład M etodologii B a d a ń A rcheologicz- nych w W arszawie________________ U niw ersytet Marii C urie Skłodows- klej K atedra Archeologii w Lublinie
