Badania poziomu RNA podczas kiełkowania i wzrostu korzenia kukurydzy ( Zea mays l. ) III. Zależność między zmianami poziomu rna a szybkością wzrostu korzenia

A C T A U I H E B S I T A I I S L O D Z I E N S I S F O L IA BIOCHIMICA ET BIOHiYSICA 2 , 1985___________

A ne ta K o cev a-C h y ła

BADANIA POZIOMU RNA PODCZAS KIEŁKOWANIA I WZROSTU KORZENIA KUKURYDZY ( ZEA MAYS L . )

I I I . ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZMIANAMI POZIOMU RNA A SZYBKOŚCIĄ WZROSTU KORZENIA

O b l i c z e n i a w spółc zy nników k o r e l a c j i p r o s t o l i n i o w e j i ra ng o w ej o r a z a p r o k s y m a c ji l i n i o w e j w a r t o ś c i ś r e d n i c h d l a z a l e ż n o ś c i między zmianami z a w a r t o ś c i s u c h e j masy a z mian ami poziomu RNA p o d c z a s p i erw sz y c h 14 d n i k i e łk o w a n i a i r o z -woju kukurydzy w y k a z a ły , że w ca łym k o r z e n iu i s t n i e j e b a r -dzo wysoka k o r e l a c j a między zmianami z a w a r t o ś c i s u c h e j masy a poziomem c a ł k o w i t e g o RNA, rRNA i tRNA. W w i e r z c h o łk u ko-r z e n i a a n a l o g i c z n e k o ko-r e l a c j e w y s tę p u ją t y l k o między zm ia-nami s u c h e j masy a zmiaia-nami c a łk o w i t e g o RNA i rRNA. Wymie-n i o Wymie-n e z a l e ż Wymie-n o ś c i Wymie-n i e s ą j e d Wymie-n a k z a l e ż Wymie-n o ś c i a m i l iWymie-n io w y m i , co s u g e r u j e , że poziom RNA w k o r z e n iu lu b w ie r z c h o łk u k o r z e n i a kukury dzy n i e l i m i t u j e i c h w z r o s t u .

Wstęp

Prob lem z a l e ż n o ś c i między z a w a r t o ś c i ą RNA a s z y b k o ś c i ą w z ros-tu od dawna wzbu dza ł duże z a i n t e r e s o w a n i e . Wyniki l i c z n y c h badań w y k a z a ły , że sz y b k oś ć w z r o s tu mikroorganizmów j e s t p r o s t o l i n i o w ą f u n k c j ą z a w a r t o ś c i RNA [ 6 , 7 , 10, 1 1 ] , Wy s tę p ow a n ie t e j z a l e ż n o ś -c i w b a r d z i e j z łoż o n y -c h komórka-ch r o ś l i n wy ższy-c h j e s t tr u d n a do s t w i e r d z e n i a ze wz g lęd u na kompleksowość i c h w z r os tu i r ó ż n i c o -wanie s i ę komórek. A cz ko lw iek i s t n i e j e k i l k a p ra c na te n te m a t, w yn iki i c h z n a c z n i e r ó ż n i ą s i ę od s i e b i e i n i e prowadzą do j e d n o

-z n ac-z ny c h wniosków.

Za j e d n ą z p ie rw sz y c h p rac w t e j d z i e d z i n i e n a l e ż y uważać ba-d a n ia P o t o p o v i M a r o t i [ 9 ] , k t ó r z y s t w i e r d z i l i , że s z y b k i e p o d z i a ły komórkowe i w z ro s t komórek m erystem a ty c zn yc h

k o r z e n i g r oc h u p o łą c z o n e by ły z e z w i ęk sz on ą s z y b k o ś c i ą m e t a b o l i z -mu kwasów nu kleinow y c h.

W o o d s t o c k i S k o o g [1 5 , 1 6 ] w y s u n ęl i h i p o t e z ę , że i l o ś ć RNA s y n tety z ow a n a p r z ez komórki merystemu w i e r z c h o ł -kowego k o r z e n i a kukurydzy d e t e r m i n u j e j e g o d a l s z ą s z y b k o ś ć e lo n - g a c j i . S t w i e r d z i l i oni r ó w n i e ż , że s z y b k o ś ć w z ro s tu k o r z e n i a j e s t w p ro st p r o p o r c j o n a l n a do z a w a r t o ś c i RNA i na t e j p o d st a w ie z a s u g e r o w a l i , że s t ę ż e n i e RNA w komórce może być c z yn nik iem l i m i t u j ą -cym w z r o s t .

Wyniki t e n i e z o s t a ł y p ó ź n i e j w p e ł n i p otw ierd z o n e p r zez I n g l e i H a g e m a n a [ 4 ] . Wspomniani a u t o r z y z n a l e ź l i podobną l in io w ą z a l e ż n o ś ć między s z y b k o ś c i ą w z r o st u a z a w a r t o ś c i ą RNA t y l k o w k o r z e n ia c h l i n i i wsobnych ku kury d z y , n i e w ys tęp ow a ła ona m a to m i a st w p rz ypad ku m iesz ańc ów . In na b y ła rów nie ż z a l e ż n o ś ć między z a w a r t o ś c i ą RNA a s z y b k o ś c i ą w z r o st u w k o r z e n iu p i e r w o t -nym, a i n n a w k o r z e n iu przybyszowym. Zdaniem autorów j e s t to prawd op oprawd ob nie wynikiem i c h r ó ż n e g o p o c ho prawd z en ia m o r f o l o g i c z n e g o . J e prawd -nak a n i w jednym, a n i w d rug im prz yp adku n i e z n a l e z i o n o k o r e l a c j i między s z y b k o ś c i ą w z r o st u a z a w a r t o ś c i ą RWA. I n g l e i H a -g ę m a n [ 4 ] ponad to s t w i e r d z i l i , że w obu r o d z a j a c h k o r z e n i w d rugim i t r z e c i m d niu k i e łk o w a n i a , ki ed y i l o ś ć RWA b y ł a w y s t a r -c z a j ą -c a d l a z a b e z p i e -c z e n i a maksymalnej s z y b k o ś -c i w z r o s t u , j e g o tempo b y ło n i e w i e l k i e , co s u g e r u j e , że w tym c z a s i e o b n iż e n i e s z y b k o ś c i w z r o s t u powodowały in n e c z y n n i k i l i m i t u j ą c e w z r o s t n iż RNA. O l s o n i B o u l t e r [8] w y k a z a l i , że w pęd ac h V i-c i a f a b a i s t n i e j e k o r e l a i-c j a między p rz y r o s te m masy s u c h e j a z a -w a r t o ś c i ą RNA, a l e d o ty c z y ona t y l k o p i e r-w sz y c h 4 ty g o d n i -w z r o st u i n i e j e s t to z a l e ż n o ś ć w p ro s t p r o p o r c j o n a l n a , podobna do t e j j a -ką W o o d s t o c k i S k o o g [ 1 5 , 1 6 ] z n a l e ź l i w ko-r z e n i a c h ku kuko-ry d z y. B a d a n ia M a s ł o w s k i e g o i w sp . [ 5 ] ró w n ie ż n i e w ykaza ły ś c i s ł y c h z a l e ż n o ś c i li n io w y c h między z a w a r t o ś c i ą RNA a s z y b k o ś c i ą w z r o st u k o r z e n i a c z t e r e c h róż n y c h odmian t e j r o ś l i n y .

Wyniki wymienionych bad ań w s k a z u ją , że w p rz ypadku r o ś l i n wyższy ch z a l e ż n o ś c i między s z y b k o ś c i ą w z r o s t u a z a w a r t o ś c i ą RNA n i e s ą t a k p r o s t o l i n i o w e j a k u mikroorganiz mów. S u g e r u j ą one rów-n i e ż , że s t ę ż e rów-n i e RNA rów-n i e j e s t c zy rów-n rów-nik iem l i m i t u j ą c y m s z y b k oś ć w z r o s tu k o r z e n i a . W n i e k t ó r y c h z omówionych orac [ 4 , 5 ] sug ero w

ano, że b r a k z a l e ż n o ś c i p r o s t o l i n i o w e j między z a w a r t o ś c i ą c a ł k o w i -te g o RNA a s z y b k o ś c i ą w z r o s tu n i e w yklu c za m o ż l iw oś c i s t w i e r -d z e n i a t a k i e j z a l e ż n o ś c i -d l a n i e k t ó r y c h z j e g o f r a k o j i . W tym ki er u n k u n i e z r ob ion o d o t y c h c z a s żadnych r o z s t r z y g a j ą c y c h b a d a ń.

W praoy t e j z r ob i o n o próbę z n a l e z i e n i a podobnej z a l e ż n o ś c i między p rz y ro s te m s u c h e j masy k o r z e n i a w c z a s i e a poziomem zarów-no c a łk o w i t e g o RNA, j a k i p o s z c z e g ó ln y c h j e g o f r a k c j i - rRNA,

r^RNA, r^RNA, tRNA. W tym c e l u prz eprow adz ono ró w n o l e g ł e o z n a c z e n i a poziomu wymienionych p arametrów w całym k o r z e n iu o r a z w j e g o w ie-r z c h o ł k u w ie-róż n y c h d n i a c h ie-r oz w o j u , j a k rów n ie ż i a n a l i z ę s t a t y s -t y c z n ą o-trzym anyc h wyników.

M a t e r i a ł i metody

M a t e ri a ł em użytym do bad ań b.yły k o r z e n i e , kukurydzy (Z . mays L . ) V IR -4 2. Z i a r n a kukurydzy poddano k i e łk o w a n iu na z w il ż o n e j wo-dą d e st y l o w a n e j b i b u l e f i l t r a c y j n e j w s t a ł e j t e m p e r a tu r z e 2 7 ° C . K i e ł k i z b i e r a n o po u p ły w ie 2 , 4 , 6 , 8 , 10 i 14 d n i , o b c in a n o ko-r z e ń lu b 10-m il im etrow y f ra g m e n t j e g o w i e r z c h o łk a o r a z dokonywano

pomiaru d ł u g o ś c i , ś w i e ż e j i s u c h e j masy b a d aneg o m a t e r i a ł u .

RNA iz olo w a n o metodą f en olow ą wg G e o r g i e v a [ 3 ] w a d a p t a c j i w ł a s n e j . P r e p a r a t y c a łk o w i t e g o RNA f ra k c jo n o w a n o e l e

-k t r o f o r e t y c z n i e na ż e l u agarowym wg metody T s a n e v a [ 1 4 ] o ra z c h r o m a t o g r a f i c z n i e na ż e l u Seph ad ex G-200 [ 2 ] . Z aw artość o a łk o w i t e g o RNA oz na cz an o metodą orcy nolową [1 3 ] o ra z s p e k t r o f o - t o m e t r y c z n i e [ 1 0 ] . Z a w a rtoś ć p o s z c z e g ó ln y c h f r a k c j i RNA oz n ac za no z i c h p r oc en to w ej z a w a r t o ś c i w p r e p a r a t a c h c a łk o w i t e g o RNA uz y -s k a n e j w-spomnianymi powyżej metodami f r a k c j o n o w a n i a . Wyniki z po-s z c z e g ó l n y c h ozn ac zeń podano w ¡Ag na ko rz e ń lu b w ie r z c h o łe k ko-r z e n i a i opko-racowano s t a t y s t y c z n i e o z n a c z a ją c : - w a r to ś ć ś r e d n i ą , - b ł ą d ś r e d n i e j , - t e s t i s t o t n o ś c i d l a dwóoh ś r e d n i c h " t " wg t e s t u S t u -d e n t a - F i s h e r a , - w sp ó łc z y n n ik k o r e l a c j i p r o s t o l i n i o w e j , - w s p ó łc z y n n ik k o r e l a c j i rang owej t e s t e m S p e r m a n a , - a p ro k s y m a c ję l i n i o w ą w a r t o ś c i ś r e d n i c h .

O b l i c z e n i a s t a t y s t y c z n e wykonano na m a sz y ni e m atem aty c z nej O d ra -1 3 0 5 .

Wyniki i omówienie wyników

R ysunek 1 p r z e d s t a w i a zmiany z a w a r t o ś c i s u c h e j masy c a ł k o -w it eg o RNA o r a z p o s z c z e g ó ln y c h ro d z a jó -w RNA (rRNA, r^RNA, rgRNA i tRNA) w całym k o rz e n i u p od c z a s p ier w sz y c h 14 d ni k i e ł k o w a n ia i w z r o s t u kuku ryd z y, a r y s . 2 - a n a l o g i c z n e zmiany w w i e rz c h o łk u k o r z e n i a .

R y s . 1. Zmiany z a w a r t o ś c i s u c h e j masy, c a ł k o w i t e g o RWA o r a z po-s z c z e g ó l n y c h r od z a jó w RNA w całym k o r z e n iu p o d c z a po-s p ie r w po-sz y c h 14

d ni k i e łk o w a n i a i w z ro s tu kukurydzy

Changes o f th e dry mass c o n t e n t , th e t o t a l RNA c o n te n t and th e c o n te n t o f d i f f e r e n t k in d s o f RNA i n the whole r o o t d u r i n g th e

f i r s t 14 d a y s o f g e r m i n a ti o n and growth o f the c o rn

Die V erä nd eru ng en d e s G e h a l t e s der tr o c k e n e n Masse d es v ö l l i g e n RNS und d er e in z e l n e n R N S-A rtenin d e r g an ze n Wurzel während der

N ■I 46,0

i

^ 44.0 ^ 42.0 40.0 38.0 36.0 3 4.0 32.0 30.0 28.0 26,0 24.0

22.0

20.0

18.0

i6.0

14.0

12.0

10,0

8,0

6.0

4.0

2.0

0

Sephadex G-200 Elektroforeza - R N A sp. R N A orc. r RNA m.s. r, RNA r2RNA tRNA mg m.s.

1,0

o.g

0,8

0,7

0,6

0.5

0.4

0.3

0,2

0,1

2 4 6 8 10 12 14 dni

R y s . 2 . Zmiany z a w a r t o ś c i s u c h e j m asy , c a ł k o w it e g o RNA o r a z po-s z c z e g ó l n y c h ro d z a jo v; RNA p od c z a po-s roz w oju w ie r z c h o łk a k o r z e n i a

kukurydzy

Changes o f th e dry mass c o n t e n t , the t o t a l RNA c o n t e n t and the c o n te n t o f d i f f e r e n t k in d s o f RNA d u r i n g th e growth o f th e c orn

r o o t t i p

Die V erän deru ng en d e s G e h a l t e s der tr o c k e n en Masse der v ö l l i g e n RNS und d er e i n z e ln e n RNS-Arten während d er E n tw ic kl u n g d e s

Z m ia n y p ro c e n to w e z a w a r to śc i su c h e j m a sy , c a łk o w it e g o R N A o ra z p o sz c z e g ó ln y c h ro d z a jó w R N A w k o r z e n iu 4 , 6 , 8 , 1 0 i 1 4 -d n io w y m w st o su n k u d o k o n tr o li (k o rz e ń d w u d n io w y ) T h e p e rc e n t c h a n g e s o f th e d ry m a ss c o n te n t, th e to t a l R N A c o n te n t a n d th e d if fe r e n t k in d s o f R N A c o n te n t in 4 , 6 , 8 , 10 i 14 d a y s o ld r o o t in r e la t io n to th e c o n tr o l (2 -d a y s o ld r o o t) D ie E ro z e n tV e rä n d e ru n g e n d e s G e h a lt e s d e r tr o c k e n e n M a ss e d e r v ö ll ig e n R N S u n d d e r e in z e ln e n R N S -A rt e n in d e r 4 , 6 , 8 , 1 0 , 1 4 -tä g ig e n W u rz e l im V e r h ä lt n is z u r K o n tr o ll e (d ie 2 -tä g ig e W u rz e l) W ie k k ie łk ó w w d n ia c h S u c h a m a sa M e to d a sp e k tr o fo -to m e tr y c z n a M e to d a o rc y n o lo w a E le k tr o fo r e z a S e p h a d e x G -2 0 0 R N A R N A rR N A r ^R N A r 2 R N A tR N A rR N A tR N A 4 8 2 ,2 2 6 6 ,2 0 5 3 ,5 5 4 9 ,6 5 4 4 ,3 8 6 5 ,3 2 6 7 ,7 6 7 4 ,0 4 7 6 ,3 2 6 2 6 6 ,1 1 1 9 4 ,9 4 1 5 0 ,9 7 1 4 6 ,9 3 1 4 1 ,6 8 1 6 3 ,6 3 1 7 4 ,3 2 1 4 6 ,7 8 1 6 2 ,7 4 8 3 4 5 ,3 6 2 5 3 ,9 8 1 9 6 ,6 2 1 8 6 ,o 4 1 8 1 ,o 9 1 8 8 ,4 6 2 4 9 ,6 0 1 9 0 ,3 5 2 2 8 ,6 0 1 0 4 3 9 ,8 0 2 9 8 ,7 6 2 4 1 ,5 6 2 3 6 ,9 0 2 3 1 ,6 9 2 5 5 ,2 3 2 6 9 ,6 5 2 2 2 ,8 5 3 3 5 ,3 5 14 6 5 6 ,4 7 3 8 7 ,8 9 3 2 1 ,8 3 3 1 2 ,4 5 3 0 4 ,9 1 3 3 7 ,0 6 3 7 4 ,0 5 3 0 2 ,8 8 4 1 7 ,1 5

Z m ia n y p ro c e n to w e z a w a r to śc i su c h e j m a sy , c a łk o w it e g o R N A o ra z p o sz c z e g ó ln y c h ro d z a jó w R N A w w ie rz c h o łk u k o r z e n ia 4 , 6 , 8 , 1 0 i 1 4 -d n io w y m w st o su n k u d o k o n tr o li • (w ie rz c h o łe k k o r z e n ia d w u d n io w e g o ) T h e p e rc e n t c h a n g e s o f th e d ry m a ss c o n te n t, th e t o t a l R N A c o n te n t a n d th e d if fe r e n t k in d s o f R N A c o n te n t in 4 , 6 , 8 , 1 0 a n d 14 d a y s o ld r o o t t ip in r e la ti o n to th e c o n tr o l (2 -d a y s o ld r o o t ti p ) D ie P ro z e n tv e rä n d e ru n g e n d e s G e h a lt e s d e r tr o c k e n e n M a ss e , d e r v ö ll ig e n R N S u n d d e r e in z e ln e n R N S -A rt e n im 4 , 6 , 8 , 1 0 u n d 1 4 -t ä g ig e n W u rz e lw ip fe l im V e r h ä lt n is z u r K o n tr o ll e (d e r W ip fe l d e r 2 -tä g ig e n W u rz e l) .. .. .. .. .. .. .. .. .. ■ ■ W ie k k ie łk ó w w d n ia c h S u c h a m as a M et o d a sp e k tr o fo -to m e tr y c z n a M et o d a o rc y n o Io w a E le k tr o fo r e z a S e p h a d e x G -2 0 0 R N A R N A rR N A r .j R N A r 2 R N A tR N A rR N A tR N A 4 -1 1 ,9 5 -3 2 ,2 4 -3 0 ,6 5 -3 3 ,8 1 -3 3 ,3 6 -3 4 ,5 9 -2 1 ,0 6 -3 1 ,5 3 -3 8 ,5 2 6 -2 0 ,9 0 -5 4 ,2 0 -5 5 ,2 0 -5 5 ,4 4 -5 4 ,2 8 -5 8 ,1 7 -4 5 ,5 6 -5 4 ,6 8 -5 3 ,4 9 8 -3 4 ,3 3 -6 4 ,7 5 -6 7 ,9 7 -6 5 ,7 3 -6 2 ,6 3 -6 1 ,1 4 -5 8 ,6 3 -6 5 ,2 9 -6 3 ,5 2 10 -4 4 ,7 8 -7 6 ,9 3 -7 7 ,7 9 -7 9 ,0 4 -7 9 ,6 1 -8 1 ,1 6 -6 2 ,8 0 -7 8 ,0 6 -7 4 ,4 2 14 -5 3 ,7 4 -7 9 ,0 0 -7 8 ,2 4 -8 1 ,1 0 -8 0 ,6 0 -8 2 ,4 8 -6 4 ,9 8 -8 0 ,4 5 -7 2 ,2 4 -o

J a k wynika z p r z e b i e g u krzywych zarówno na jed nym , j a k i d r u -gim z wymienionych ryaunków, zmiany s u c h e j maay s ą ró w n o l e g łe i b a r d z o podobne do zmian z a w a r t o ś c i o a ł ko w i t e g o RNA o r a z p o s z c z e -g ó ln y c h r o d z a j ó w RNA. S z c z e g ó l n i e d uże j e s t to p od obień stw o w ca ły m k o r z e n iu , g d z i e tempo p r z y r o s t u z a w a r t o ś c i RNA i au ohej masy j e s t n a j w i ę k s z e w p ie rw sz yc h d n ia c h k i e łk o w a n ia (od 2 do 6 ) , a s z c z e g ó l n i e między dniem 4 a 6 . W w ie r z c h o łk u k o r z e n i a n a t o m i a s t zmiany z a w a r t o ś c i s u c h e j maay o r a z poziomu RNA n i e w y d a ją s i ę byó ze a ob ą ś c i ś l e p ow ią za n e, g dyż p odobn ie do zmian zaobserwowanych w ca łym k o r z e n iu zmiany z a w a r t o ś c i RNA s ą r ów n ie ż n a j w i ę k s z e między dniem 2 a 6 . W p óź n i e ja z y m o k r e s i e c z a -s u r ó ż n i c e w p oz io m ie RNA a to pniow o m a l e j ą . Sp ad ek s u c h e j maay n a t o m i a s t j e s t równomierny p o d c z a s c a ł e g o b ad a neg o ,okres u wzro-s t u k o r z e n i a .

W t a b e l i 1 podano w yn iki p roc entowyc h zmian z a w a r t o ś c i a u ch ej maay, c a ł k o w i t e g o RNA o r a z p oa z c z eg ó ln y c h r o d z a jó w RNA w k o r z e -n i u 4 , 6 , 8 , 10 i 14-d-niowym w s t o s u -n k u do k o -n t r o l i ( ko rz e ń dwu-d n io w y ), a a n a l o g i c z n e o z n a c z e n i a d l a w ie r z c h o łk a k o r z e n i a - w t a b . 2 . J a k wynika z z a m i es z c z o n y c h w t a b e l a c h danych p r z y r o s t s u c h e j masy w ca łym k o r z e n i u w każdym z bad anyc h d ni ro z w oju z n a c z n i e w yp rz ed z a p r z y r o a t RNA. W w i e r z c h o łk u k o r z e n i a n a-t o m i a s a-t s p ad ek s u c h e j maay j e s t w o l n i e js z y od apadku z awa r-t o ś c i RNA.

K o r e l a c j a p r o s t o l i n i o w a

i_ k o r e l a c j a rangowa wg t e s t u S p e r m a n a or a z t e s t i s t o t n o ś c i w spółcz ynników k o r e l a c j i

O b l i c z e n i a współc zynników k o r e l a c j i p r o s t o l i n i o w e j i ran g owej między z a w a r t o ś c i ą a uc h e j maay a poziomem RNA w ca ły m k o r z e n iu w y k a z a ły , że w a r t o ś c i t e w o b r ę b i e porównywanych d n i ro z w o ju ko-r z e n i a n i e s ą ś c i ś l e z e s ob ą p owiąz ane ( t a b . 3 ) . T e s t i s t o t n o ś o i w spółc zy nników k o r e l a c j i w y k a z a ł, że i s t n i e j e pewna z a l e ż n o ś ć i s t o t n o ś c i zarówno od sp o so b u p r z e l i c z a n i a RNA, j a k i metody o b l i -c z a n i a k o r e l a -c j i , co nasuwa p r z y p u s z c z e n i e , że z a l e ż n o ś c i t e s ą r a c z e j przypadkowe.

W a rt o śc i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji i te s t is t o tn o ś c i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji m ię d z y z a w a r to ś-c ią su c h e j m as y c a łe g o k o r z e n ia o ra z z a w a r to śc ią R N A , rR N A , r^ R N A , r z R N A i tR N A w p o sz c z e -g ó ln y c h d n ia c h ro z w o ju k o r z e n ia ; P - w a r to śc i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji p r o s to li n io w e j, R -w a r to ś c i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji ra n g o w e j T h e v a lu e o f th e c o r r e la ti o n c o e ff ic ie n t a n d th e s ig n if ic a n c e t e s t o f th e c o r r e la ti o n b e tw e e n th e d ry m a ss c o n te n t in th e r o o t t ip an d th e c o n te n t o f R N A , rR N A , r^ R N A , r^R N A a n d tR N A d u ri n g d if fe r e n t d a y s o f th e r o o t g ro w th ; P -th e v a lu e o f th e li n e a r c o r r e la ti o n c o e ff i-c ie n t, R -th e v a lu e o f th e ra n g c o r r e la ti o n c o e ff ic ie n t D ie W er te d e r K o r r e la ti o n sf a k to r e m u n d d e r T e st d e r W e se n tl ic h k e it d e r K o r r e la ti o n sf a k to r e m z w is c h e n d em G e h a lt d e r tr o c k e n e n M a ss e d e s W ip fe ls d e r M a is w u rz e l u n d d em G e h a l tR N S , rR N S , r^ R N S , T 2 R N S u n d tR N S in e lz e in e n T a g e r d e r E n tw ic k lu n g d e r W u rz e l; P -W e rt e d e r P a k to re m d e r g r a d li n ig ie m K o r r e la ti o n , R -W e rt e d e r P a k to re m d e r R a n g k o rr e la ti o n D n i k ie ł-k o w a-n ia S u ch s m as a R N A fj g /k o r z e ń M e to d a sp e k tr o -fo to m e -tr y c z n a M et o d a o r cy n o - lo w a R N A p g /k o rz e ń E le k tr o fo r e z a rR N A p g /k o rz e ń r^ R N A p g /k o r z e ń ro R N A U g /k o rz e ń tR N A p g /k o r z e ń S e p h a d e x G -2 0 0 rR N A p g /k o r z e ń tR N A p g /k o rz e ń 2 P R 4 P R 6 P R 8 P R 1 0 P R 14 P R 0 ,7 5 9 + 0 ,8 9 6 0 ,8 8 5 -0 ,7 6 7

I o W a rt o śc i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji i t e s t is to tn o ś c i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji m ię d z y z a w a rt o -ś c ią su c h e j m as y w ie rz c h o łk a k o r z e n ia k u k u ry d z y o r a z z a w a r to śc ią R N A, rR N A, ri R N A , rg R N A i tR N A w p o sz c z e g ó ln y c h d n ia c h ro z w o ju k o r z e n ia ; P -w a r to śc i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji p r o st o -li n io w e j, R -w a r to śc i w sp ó łc z y n n ik ó w k o r e la c ji ra n g o w e j T h e v a lu e o f th e c o r r e la ti o n c o e ff ic ie n t a n d th e s ig n if ic a n c e t e s t o f th e c o r r e la ti o n b e tw e e n th e d ry m a ss c o n te n t in th e w h o le r o o t an d th e c o n te n t o f R N A , rR N A , r^ R N A , rg R N A a n d tR N A in d if fe r e n t d a y s o f th e r o o t g ro w th ; P - th e v a lu e o f th e li n e a r c o r r e la ti o n c o e ff ic ie n t , R t h e v a lu e o f th e ra n g c o r r e la ti o n c o e ff ic ie n t D ie W er te d e r K o r r e la ti o n sf a k to r e n u n d d e r T e st d e r W e se n tl ic h k e it d e r K o r r e la ti o n s fa k to r e n z w is c h e n d em G e h a lt d e r tr o c k e n e n M a ss e d e s M a is w u rz e l u n d d em G e h a lt R N S , rR N S , r^ R N S , r^ R N S u n d tR N S in e in z e ln e n T ag e n d e r E n tw ic k lu n g d e r W u rz e l; P - W e rt e d e r F a k to re n d e r g r a d li n g e n K o r r e la ti o n , R -W e rt e d e r F a k to re n d e r R a n g k o r re la ti o n D n i k ie ł-S u c h a M e to d a sp e k tr o -fo to m e -tr y c z n a M e to d a o rc y n o -lo w a E le k tr o fo r e z a S e p h a d e x G -2 0 0 k o w a-n ia m a sa R N A H g /w ie rz -c h o łe k R N A ji g /w ie r z -c h o łe k rR N A ji g /w ie r z -c h o łe k r-)R N A w ie r z -c h o łe k r^R N A {i g /w ie rz -c h o łe k tR N A ji g /w ie r z -c h o łe k rR N A ji g /w ie r z -c h o łe k tR N A p g /w ie rz -c h o łe k 2 P 0 ,^ 9 5 0 .Ś 6 1 0 ,^ 8 9 -0 ,7 8 2 0 ,? 8 6 0 ,5 3 5 -R -0 ,8 8 5 -4 P -R -6 P -R -8 P -R -1 0 P -R -+ + -+ + + 1 4 P _ — 0 ,8 9 3 -0 ,8 5 1 — -0 ,8 5 3 0 ,8 7 6 -0 ,8 2 5 R -1 ,0 2 8 -1 ,0 2 8 -1 ,0 8 5 -1 ,5 2 7 -1 ,2 5 7 Aneta K oceva - C hy ia

W w i e rz c h o łk u k o r z e n i a s tw ie r d z o n o k o r e l a c j ę między z a w a r t o ś -c i ą masy s u c h e j a poziomem RNA w 14 d n iu r oz w o ju k o r z e n i a . Poza n i e l i c z n y m i w y ją tka m i poziom masy s u c h e j w tym o k r e s i e c z a s u j e s t skore low an y zarówno z poziomem c a ł k o w i te g o RNA, j a k i z poziomem rybosomowego i n i s k o c z ą s t e c z k o w e g o RNA ( t a b . 4 ) .

W p o z o s t a ł y c h o k r e s a c h ro z w oj u st w ie r d z o n o p o j ed y n c z e k o r e - l a o j e , a l e z p rz y c z y n omówionych j u ż d l a c a ł e g o k o r z e n i a wyda-j ą s i ę one r a c z e wyda-j prz yp adkowe.

A p roksy m a cja l i n i o w a w a r t o ś c i ś r e d n i c h

W c e l u s t w i e r d z e n i a czy i s t n i e j e l i n i o w a z a l e ż n o ś ć między zmianami poziomu s u o h e j masy a poziomem RNA w c z a s i e , p r z e p r o -wadzono. o b l i c z e n i a a p r o k s y m a c ji l i n i o w e j w a r t o ś c i ś r e d n i c h po-równywanych parametrów d l a b a d aneg o o k r e s u r o z w o j u . Wyniki z ty c h oz na cz eń podano w t a b . 5 i 6 . T a b e l a 5 z a w i e r a o b l i c z e -n i a d l a c a ł e g o k o r z e -n i a , a t a b . 6 - d l a j e g o w i e r z c h o łk a .

W a r to śc i otrz ymanyc h współoz ynników k o r e l a c j i o r a z t e s t i c h i s t o t n o ś c i w s k a z u j ą , że w ca łym k o r z e n iu można s t w i e r d z i ć wy-s ok ą k o r e l a c j ę między zmianami poziomu masy s u o h e j a zmianami poziomu c a ł k o w i t e g o RNA, rRNA i tRNA ( t a b . 5 ) . Uz yskane w i e l -k o ś c i ś r e d n i c h d l a masy s u c h e j po o b l i c z e n i u a p r o k s y m a c ji n i e m i e s z c z ą s i ę w g r a n i c a c h a n a l o g ic z n y c h oz n a c z eń d o ś w i a d c z a l -nych (X± b ł ą d ś r e d n i e j ) , co w s k a z u je , że i s t n i e j ą c a między ozna czan ymi p aram e tram i z a l e ż n o ś ć n i e j e s t z a l e ż n o ś c i ą l i -n io w ą .

W w i e r z c h o łk u k o r z e n i a ró w n ie ż n i e można s t w i e r d z i ć l i -n io w ej z a l e ż n o ś c i między zmianami poziomu s u c h e j masy a zmianami z a w a r t o ś o i c a ł k o w it e g o RNA, rRNA i tRNA. Zmiany poziomu masy s u c h e j s ko re lo w a n e s ą ze zmianami poziomu c a ł -ko w i teg o RNA i rRNA, n i e s ą sk or elo w an e n a t o m i a s t z e zm ia-nami tRNA ( t a b . 6 ) .

T a b e l a 5' W a rto śo i ś r e d n i o h s u c h e j masy o b l i c z o n e z a p r o k s y m a c ji l i n i o w e j d l a z a l e ż n o ś c i między zmianami z a w a r t o ś c i s u c h e j masy a zmianami c a łk o w i t e g o RNA o r a z p o s z c z e g ó ln y c h ro d z a jó w RNA, w a r t o ś c i w s p ó ł-czynników k o r e l a o j i i t e s t i s t o t n o ś c i w sp ółc zy nników k o r e l a o j i migdzy zmianami s u c h e j masy a 'z m i a n a m i c a łk o w i t e g o RNA o r a z po-s z c z e g ó l n y c h r o d z a j ó w RNA p o d c z a po-s r o z w o j u k o r z e n i a . O b l i o z e n i a

d o t y c z ą c a ł e g o k o r z e n i a kukurydzy

The a v e r a g e v a l u e s o f the dry mass e s t i m a t e d from the l i n e a r a p r o x i m a t i o n f o r th e dependence o f c h a ng e s o f th e dry mass content and c h a n g e s o f th e t o t a l RNA c o n te n t and the c o n te n t o f d i f f e r e n t k i n d s o f RNA, th e v a l u e s o f th e c o r r e l a t i o n c o e f f i c i e n t and th e s i g n i f i c a n c e t e s t o f the c o r r e l a t i o n c o e f f i c i e n t s between th e c h a n g e s o f th e dry mass c o n t e n t and oh a ng es o f th e t o t a l RNA c on-t e n on-t and on-th e c o n on-t e n on-t o f on-th e d i f f e r e n on-t k i n d s o f RNA d u r i n g th e g row th o f th e c o r n r o o t . The e s t i m a t i o n c o n c e r n th e whole c o r n

r o o t

Die D u r c h s c h n i t t s w e r t e d er t r o c k e n e r M as se, d i e a u s d e r L i n e n - a p r o x i m a t io n f ü r d i e A b h ä n g i g k e i t z w isc he n den V eränd erung en d e s G e h a l t e s d er t ro c ke n e n Masse und den V eränd eru ng en d e s v ö l l i g e n RNS und den e i n z e l n e n RNS-Arten b e re oh n et wurd en, d i e Werte d er K o r r e l a t i o n s f a k t o r e n und d e r T e s t d er W e s s e n t l i c h k e i t d er K o r r e -l a t i o n s f a k t o r e n z w is ch en den V eränd eru ng en d er t ro c ke n e n M asse und den d e r v ö l l i g e n RNS RNS und d e r e i z e l n e n RNS-Arten während d e r E n tw ic k lu n g d e r W erz el. Die B erec hung en b e t r e f f e n d i e g a n z e

M ai sw u rz e l

Metody Współczynnik_{k o r e l a c j i - d oś w i a d c z e n ie}X .m . s . _{- o b l i c z e n i e}X . m . s .

1 2 3 4 3 ,6 0 ± 0 , 1 5 2 ,7 7 ± 0 , 8 2 6 ,5 6 ± 0 , 0 9 6 ,6 2 ± 0 , 0 6 RNA S p e k tr o f o to m e -tr y cz na + 0 , 9 8 9 1 3 ,1 0 ± 0 , 3 3 1 6 ,0 3 ± 0 , 2 8 1 9 ,4 3 ± 0 , 4 2 2 7 , 2 3 ± 0 , 3 2 1 3 ,6 3 ± 0 ,4 5 16.9 1 ± 0 , 8 8 2 0 ,1 4 ± 0 , 8 1 2 5 .9 2 ± 1 , 3 0 2 , 5 9 ± 1 , 0 0 6 , 4 7 ± 0 , 0 8 RNA Orcynolowa 0 , 9 8 9+ I f 1 4 ,0 2 ± 0 , 8 4 1 7 ,4 8 ± 1 , 4 5 2 0 ,1 1 ± 0 , 6 8 2 5 ,3 4 ± 1 , 8 8

T a b e la 5 ( o d . ) 1 2 3 4 3 ,6 0 ± 0 , 1 5 6 ,5 6 ± 0 ,0 9 2 , 7 3 i 0 ,8 6 6 , 4 8 + 0 , 0 7 rRNA E l e k t r o f o r e t y - _{0 , 9 9 4}+ 1 3 ,1 8 ± 0 , 3 3 1 3 , 9 1

±

0 ,7 3 c z n a 1 6 ,0 3 + 0 , 2 8 1 9 ,4 3 ± 0 ,4 2 2 7 , 2 3 i 0 , 3 2 17 ,27 ± 1 ,2 4 1 9 ,7 5 ± 0 , 3 2 2 5 , 8 6 + 1 ,3 6 2 ,6 1

±

0 , 9 8 6 ,8 1 + 0 ,2 5 1 3 , 4 1 + 0 , 2 3 tRNA + tl E l e k t r o f o r e z a 0 , 9 9 0 1 8 ,0 7

±

2 , 0 4 19 ,3 2

±

0 ,1 0 2 5 , 7 8 + 1 ,4 4 2 , 6 3 ± 0 ,8 2 6 ,5 2 + 0 , 1 4 tRNA + _I! 1 3 , 9 5 + 0 , 2 7 Seph ad ex G-200 0 ,9 9 5 _{1 8 ,0 7 ± 1 ,9 2} 2 0 , 0 1 ± 0 ,7 6 2 5 , 9 1 ± 1 ,3 2 2 ,8 7 ± 0 , 7 2 6 , 5 3 ± 0 , 0 2 rRNA + II 1 3 , 7 1 ± 0 ,5 3 Sep ha d ex G-200 0 , 9 9 3 _{1 6 ,6 4 ± 0 ,6 1} 2 0 , 3 4 + 0 ,9 1 2 5 ,9 2 ± 1,3 0

T a b e l a 6 W a rt o ś c i ś r e d n io h s u c h e j masy o b l i c z o n e z a p r o k s y m a c j i l i n i o w e j , d l a z a l e ż n o ś c i między zmianami z a w a r t o ś c i su oh e j masy a zmianami o a łk o w i t e g o RNA o r a z p o s z c z e g ó ln y c h r od z a jó w RNA, w a r t o ś c i w sp ó ł-czynników k o r e l a c j i i t e s t i s t o t n o ś c i w sp ółc zy nników k o r e l a c j i między zmianami s u c h e j masy a zmianami c a łk o w i t e g o RNA or a z po-s z c z e g ó l n y c h r o d z a j ó w RNA p od o z a s ro z w o ju k o r z e n i a . O b l i o z e n i a

d o t y c z ą w i e r z c h o ł k a k o r z e n i a kukurydzy

The a v e r a g e v a l u e s o f th e dry mass e s t i m a t e d from th e l i n e a r a p r o x i m a t io n f o r the d epend en ce o f c h a ng e s o f the dry mass c o n te n t and oh an g e s o f th e t o t a l RNA c o n t e n t o f d i f f e r e n t k in d s o f RNA, the v a l u e s o f the c o r r e l a t i o n c o e f f i c i e n t and th e s i g n i -f i c a n c e t e s t o -f th e c o r r e l a t i o n c o e -f -f i c i e n t s between the c h a n g e s o f th e dry mass c o n te n t and c h a n g e s o f th e t o t a l RNA oo n te n t and th e c o n t e n t o f th e d i f f e r e n t k i n d s o f RNA d u r i n g th e growth

o f th e co rn r o o t . The e s t i m a t i o n ooncern th e c o rn r o o t t i p Die D u r c h s c h n i t t s w e r t e der tro o ke n en M as se, d i e a u s d er L i n i e n - a p r o x i m a t io n f ü r d ie A b h ä n g i g k e i t z w isch en den V erän d eru ng en d e s G e h a l t e s d er tr o c ke n e n Masse und den V eränd erun g en d er v ö l l i g e n RNS und den e i n z e l n e n RNS-A rten b e rec h n et w u rd en , d i e Werte d er K o r r e l a t i o n s f a k t o r e n und d e r T e s t d er W e s e n t l i c h k e i t d er K o r r e -l a t i o n s f a k t o r e n z w isch en den V erand erun gen d e r tro c ke n en Masse und den V e ränd erun g en der v ö l l i g e n RNS und e i n z e l n e r RNS-Arten während d er E n tw ic kl u n g der W urz el. Die B erechnu ng en b e t r e f f e n d e n

W ip f el d er M aisw urz el Metody Współczyn-n ik k o r e l a c j i X . m. s . - d o św ia d c z e n i e - o b l i c z e n i eX . m. s . 1 2 3 4 0 ,6 7 ± 0 , 0 1 0 , 5 9 - 0 ,0 1 0 , 7 0 ± 0 , 0 3 0 , 5 6 ± 0 , 0 2 RNA 0 , 5 3 ± 0,0 1 0 ,4 7 ± 0 , 0 5 S p e k t r o f o t o -m etr y c z n a 0 , 9 5 3 0 , 4 4 + 0 ,0 1 0 , 4 2 ± 0 , 0 1 RNA + 0 , 3 7 ± 0 ,0 1 0 ,3 1

±

0 , 0 0 0 , 3 7 ± 0 , 0 0 0 , 3 6 ± 0 , 0 5 0 , 7 0 ± 0 , 0 3 0 ,5 7 ± 0 , 0 1 0 , 4 7 ± 0 , 0 5 Orcynolowa 0 ,9 4 7 M 0 ,4 1 ± 0 , 0 2 0 , 3 7 ± 0 , 0 0 0 , 3 7 ± 0 , 0 6

T a b e la 6 ( c d . ) 1 2 3 4 0 , 6 7 ± 0 ,0 1 0 ,7 0

t

0 , 0 3 0 ,5 9 ± 0 , 0 1 0 , 5 6 ± 0 , 0 2 rRNA E l e k t r o f o r e -ty o z n a + 0 , 9 5 3 0 , 5 3 ± 0 ,0 1 0 , 4 4 ± 0 , 0 1 0 , 3 7 ± 0 ,0 1 0 ,3 1 ± 0 ,0 0 0 , 4 7 ± 0 , 0 5 0 , 4 2 ± 0 ,0 1 0 ,3 7 ± 0 , 0 0 0 , 3 6 ± 0 , 0 5 0 , 6 9 ± 0 ,0 2 0 , 5 8 ± 0 , 0 0 rRNA Sep ha d ex G-200 + 0 ,9 4 6 ff 0 ,4 6 ± 0 , 0 6 0 , 4 0 ± 0 , 0 3 0 , 3 8 ± 0 , 0 1 0 , 3 7 ± 0 , 0 6 0 ,7 1 ± 0 , 0 4 0 , 5 4 ± 0 , 0 4 tRNA Sep ha d ex G-200 + 0 ,9 2 8 II 0 ,4 7 ± 0 , 0 5 0 ,4 2 ± 0 , 0 1 0 , 3 7 ± 0 , 0 0 0 , 3 8 ± 0 , 0 7 0 , 7 0 ± 0 , 0 2 0 , 5 6 ± 0 , 0 2 rRNA Sep h ad ex G-200 + 0 ,9 5 6 II 0 , 4 7 ± 0 , 0 5 0 , 4 2 ± 0 , 0 1 0 ,3 7 ± 0 , 0 0 0 ,3 6 ± 0 , 0 5

D y sk u s j a

P od c za s dwutygodniowego o k r e s u w z r o s tu i ro z w oj u k o r z e n i a ku-kurydz y z a w a r t o ść RNA i s u c h e j masy z m ie n ia ł y s i ę w s p o só b b a r -dz o podobny. Zarówno p r z y r o s t z a w a r t o ś c i RNA, j a k i s u c h e j masy b y ł n a jw ię k s z y w p ie rw sz y c h d n i a c h k i e ł k o w a n i a - od 2 do 6 , po czym tempo p r z y r o s t u s p a d a ł o . O b l i c z e n i a s t a t y s t y c z n e otrz y m a- nyoh wyników w y ka z a ły , że w p o s z c z e g ó l n y c h d n ia c h w z r o s t u k o r z e -n i a i s t -n i e j e pew-na k o r e l a c j a między poziomem RNA l u b p o s z c z e -g ó ln y c h j e -g o f r a k c j i o ra z z a w a r t o ś c i ą masy s u c h e j . N a jw y ra ź n i e j wymienione pa ram e try sk ore lo w an e s ą w s t r e f i e w ie r z o h o ł k a k o r z e -n i a .

W o o d s t o c k i S k o o g [ 1 5 » 1 6 ] s t w i e r d z i l i , że n a j w y r a ź n i e j z a l e ż n o ś ć f u n k c y j n a między z a w a r t o ś c i ą RNA a s z y b -k o ś c i ą w z r o s tu w y s t ę p u j e w s t r e f i e m er y s te m a ty c z n e j w i e r z o h o łk a k o r z e n i a .

P ob ież n e nawet porównanie u z y sk a n y c h w sp ółc zy nn ików k o r e l a c j i w b a d a n ia c h u w i d a c z n i a pewną z a l e ż n o ś ć od s t o s o w a n e j metody i spo-so b u p r z e l i c z a n i a RNA, j a k rów nie ż i od metody o b l i o z a n i a k o re -l a c j i ( k o r e -l a c j a p r o s t o -l i n i o w a , k o r e l a o j a ra n g o w a ) . Z tęga w z g l ę -du tru d n o j e s t je d n o z n a o z n ie u s t a l i ć , czy i s t n i e j e ś c i s ł a z a -l e ż n o ś ć f u n k c y j n a między poziomem RNA a w z rostem k o r z e n i a mie-rzonym p r z y ro s te m s u c h e j masy w c z a s i e , gd yż c z ę ś ć ty c h k o r e - l a o j i może być z u p e ł n i e przyp ad kowa . P a k t , że k o r e l a c j a między poziomem RNA a z a w a r t o ś c i ą masy s u o h e j w y s t ę p u j e c z ę ś c i e j w w ie -r z c h o łk u k o -r z e n i a ( t a b . 4 , t a b . 6 ) nasuwa p r z y p u s z c z e n i e , że być może d l a komórek m ery st em aty c zn y c h możliwe j e s t u s t a l e n i e pewnej z a l e ż n o ś c i f u n k c y j n e j między tymi p a r am e tra m i. R o z w ią z a n ie te g o p roblem u wymagałoby z a s t o s o w a n i a b a r d z i e j p re c y z y j n y c h p o ł ą c z o -nych bad ań b i oc he m icz n yc h i c y t o l o g i c z n y c h na w i ę k s z e j i l o ś c i gatunków r o ś l i n .

O b l i c z e n i e a p r o k s y m a c ji l i n i o w e j w a r t o ś c i ś r e d n i c h d l a z a l e ż -n o ś c i między zmia-nami z a w a r t o ś c i s u o h e j masy a zmia-nami poziomu RNA p o d c z a s r oz w o ju k o r z e n i a w y k a z a ło , że w cały m k o r z e n i u i s t -n i e j e b a rd z o wysoka k o r e l a c j a między zmia-nami z a w a r t o ś c i s u c h e j masy a poziomem RNA ( t a b . 5 ) . Sk orelo w a n e ze zmianami masy s u

ko-r ż e n i a a n a l o g i c z n e k o ko-r e l a c j e w y s tę p u ją t y l k o między zmianami masy s u c h e j a zmianami o a łk o w i t e g o RNA i rRNA ( t a b . 6) . Wymienione z a l e ż n o ś c i n i e s ą j e d n a k z a l e ż n o ś c i a m i l in io w y m i , oo s u g e r u j e , że poziom RNA w k o r z e n i u l u b w w i e r z o h o łk u k o r z e n i a kukuryd zy n i e l i m i t u j e i c h w z r o s t u .

Z porów nania danyoh z t a b . 3 -6 w yn ika, ż e w r o z w a ż a n i a c h od-n o ś od-n i e do f r a k c j i RNA sk o r e l o w a n e j z s z y b k o ś c i ą w z r o s tu k o r z e -n i a , bra-ny pod uwagę może być t y l k o rybosomowy RNA. Nie wyklu-c z o n e , ż e d l a zmian poziomu t e g o r o d z a j u RNA a s z y b k o ś c i ą wz ro-s t u , przy innym d ob o rz e m a t e r i a ł u b i o l o g i c z n e g o ( b a r d z i e j je d n o -rod ny pod względem m o rf olo g i c z n y m ) możliwe by ło by u s t a l e n i e z a l e ż n o ś c i f u n k c y j n e j . A l b e r g h i n a i S t u r a n i t 1 ] u s t a l i l i podobną z a l e ż n o ś ć w komórkach N eu r o sp o r a c r a s s a , g d z i e w warunkach w z r o s t u e k s p o t e n c j a l n e g o s z y b k o ś ć s y n te z y rRNA b y ł a ś c i ś l e p r o p o r c jo n a l n a do s z y b k o ś c i io h w z r o s t u . Wynik i c h p ra cy p od trz y m u je p o g l ą d , że l i n i o w a z a l e ż n o ś ć f u n k c y j n a między z a w a r t o ś c i ą RNA a s z y b k o ś o i ą w z r o s t u przy odpowiednim d ob o rz e ma-t e r i a ł u j e s ma-t moż liw a do u s t a l e n i a n i e ty l k o w m i k r o o r g a n i -zmach.

Wysoka k o r e l a c j a między zmianami masy s u c h e j i RNA w c z a s i e ( t a b . 5 i 6) , j a k ró w n i eż i p oj ed y n c z e k o r e l a o j e w p o s z c z e g ó l -nych d n i a c h ro z w o j u ( t a b . 3 i 4 ) w prz eprowad zonyc h b a d a n i a c h , p o z w a l a ją s ą d z i ć , że w tym o k r e s i e w z r o s t u k o r z e n i a kukuryd zy, RNA j e s t jed r.ą z s u b s t a n c j i , k t ó r e j p r z y r o s t w d u ż e j m i e r z e p rzy

-c z y n i a s i ę do z w i ę k s z e n i a j e g o s u o h e j masy. Za t a k ą i n t e r p r e t a -c j ą wyników przemawia s z c z e g ó l n i e ró w n o le g ły w z r o st poziomu RNA i z a -w a r t o ś c i s u oh e j masy między 4 a 6 dniem r o z w o j u .

LITERATURA [1] A l b e r g h i n a P. A. M. , S t u r a n i E . , J . B i o l . Chem. 2 5 0 , 4381 ( 1 9 7 5 ) . [ 2 ] D i r h e i m e r G. , W e i l J . H . , E b e 1 J . R . , Compt. Rend. A ca d. S c i . 2 2 5 , 2312 ( 1 9 6 2 ) . [3] G e 0 r g i e v G. P . , B i o c h i m i j a 2 4 , 472 ( 1 9 5 9 ) . [4] I n g 1 e J . , H a g e m a n R. H . , P l a n t . P h y s i o l . 3 9, 7 3 0 ( 1 9 6 4 ) .

[ 5 ] M a s ł o w s k i P. , M a s ł o w s k a H. , W i e r z -b o w s k a M., A cta S o c . B o t . P olon . 3 5, 231 ( 1 9 6 6 ) . [ 6 ] N i e d h a r d t P . , E i d 1 i c L . , B ioo h im . B i o p h y s . A c ta 6 8 , 380 ( 1 9 6 2 ) . [ 7 ] N i e d h a r d t P. , M a g a s a n i k B . , B ioc h im . B i o p h y s . A c ta 4 2 , 99 (1 9 6 0 ) [ 8 ] O l s o n R. , B o u l t e r D ., F h y s i o l . p l a n t . 2 1 , 42 8 ( 1 9 6 8 ) . [ 9 ] P o t o p o v N ., M a r o t i G ., A cta B o t . A cad . S o i . Hung. 2 , 365 ( 1 9 5 6 ) . [ 1 0 ] R i s t o w H . , K o h l e r K . , B io ch im . B i o p h y s . A cta 1_42, 65 ( 1 9 6 7 ) . [1 1 ] S a 1 b J . M ., M a r o u s P. J . , P r o c . N a t . Aoad. S c i . USA 5 4, 1333 ( 1 9 6 5 ) . [1 2 ] S c h a e c h t e r M ., M a a t e 0 . , K j e l d g a a r d N. D ., J . Gen. M i o r o b i o l . 1 9, 592 ( 1 9 5 8 ) . [1 3 ] S c h n e i d e r W. C . , Methods i n Enzymology, v o l . I I I , r e d . C o l o w i o k S, P. , K a p l a n N. 0 . , New York, s . 680 ( 1 9 5 7 ) . [1 4] T s a n e v R . , B i o c h i m i j a 3 0 , 124 ( 1 9 6 5 ) . [1 5 ] W o o d s t o c k L . W., S k o o g P . , Amer. J . B o t . 4 7 , 7 13 ( 1 9 6 0 ) . [1 6] W o o d s t o c k L. W. , S k o o g P . , Amer. J . B o t . 4 9 , 62 3 ( 1 9 6 2 ) . Z a k ł a d B i o f i z y k i I n s t y t u t B i o c h e m ii i B i o f i z y k i U n i w e r s y t e t Ł ó d z ki Aneta K o c ev a -C h y la

THE INVESTIGATION OP THE RNA LEVEL DURING GERMINATION AND GROWTH OP THE CORN ROOT ( ZEA MAYS L . )

I I I . THE DEPENDENCE BETWEEN THE CHANGES OP THE RNA LEVEL AND THE VELOCITY OP THE ROOT GROWTH

The e s t i m a t i o n o f the l i n e a r and r a n g c o r r e l a t i o n c o e f f i -c i e n t s and th e l i n e a r a p r o x i m a t io n o f th e a v e r a g e v a l u e s f o r th e d ep end en ce between c h a n g e s o f th e dry m as s c o n t e n t and the ch anges o f th e RNA v a l u e s d u r i n g th e f i r s t 14 d a y s o f g e r m i n a t i o n and

growth o f oorn h ave proved t h a t t h e r e e x i s t a very h i g h c o r r e l a t i o n between th e oh ang es o f dry mass c o n t e n t and th e l e v e l o f t o t a l RNA, rRNA and tRNA. In th e r o o t t i p th e c o r r e l a t i o n a p p e a r s i n a n a lo g y between th e c h a n g e s o f th e dry mass c o n te n t and th e oh ang es o f t o t a l RNA and rRNA. The ab ove d ep en d e n c es a r e n o t l i n e a r what s u g g e s t t h a t th e RNA l e v e l i n th e whole oorn r o o t o r i n th e oorn r o o t t i p d o es n ot l i m i t i t s g row th .

Aneta K o c ev a- C h y ia

DIE ERFORSCHUNG DES RNS-STANDES WÄREND DES KEIMENS UND DES WACHSTUMS DER MAISWURZEL ( ZEA MAYS L . ) I I I . DIE ABHANGICHKEIT ZWISCHEN NIVEUVERANDUNGEN DER RNS

UND DER SCHNELLIGKEIT DES WURZELWACHSTUMS

Die Berechnungen d er Fa ktorem d e r L i n i e n k o r r e l a t i o n und der R a n g k o r r e l a t i o n und d i e A p p rox im a tio n d er D u x c h s c h n i t ts w e t te f ü r d i e A b h ä n g i g k e i t z w i sc h en den V erä nd erun g en d e s G e h a l t e s d er t r o c k e n e n Masse und den V eränd erun gen d e s RNS-NIVEAUS während d e r e r s t e n 14 Tage d e s Keimens und d e r En tw ic klu ng d e s M a is e s z e i g t e n , d a s s i n d er g anzen Wurzel der tr o c k en e n M as se und dem g a n z e n S ta n d d er RNS, rRNS und tRNS vorha nden i s t . Im W urzel-w i p f e l t r e t e n a n a l o g i s c h e K o r r e l a t i o n e n nur z urzel-w isc h en den V erä nd e-ru n g e n der tr o c k e n en M asse und den V erän dee-ru ng en d e s v ö l l i g e n RNS und rRNS a u f . Die g en a n n ten A b h ä n g ig k e i te n s i n d a b e r k ei n e L i -n i e -n a b h ä -n g i g k e i t e -n , was s u g g e r i e r t , d a s s d er R N S-Sta-nd i n d er W u rz el, oder im W i p f el der M a isw u r z el i h r e S t e i g e r u n g l i m i