Karta podatkowa jako forma opodatkowania małych przedsiębiorstw

Pełen tekst

(1)Marcin Osikowicz Kat..... R..... unkew.M1. KaJ'ta. jako fOI'lua. małych. l. Wprowadzenie Celem pracy jest uporządkowanie i analiza reguł dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej. Uwagę skupiono na minimalizacji podatku dochodowego oraz obowiązkach ewidencyjnych ciążących na przedsiębiorcy. Polskie prawo jako generałną regułę wprowadza obowiązek zapłaty podatku dochodowego przez przedsiębiorcę. Najczęściej wysokość podatku jest uzależniona od osiąganego dochodu. Dochód wykazywany na podstawie przepisów określających wysokość podatku nie jest równoznaczny z zyskiem brutto ustalonym według zasad rachunkowości. W zależności od formy organizacyjno-prawnej przedsiębiorca podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT)' lub podatkiem dochodowym od osób prawnych. (CIT)'Ustalenie wysoko śc i podatku wymaga prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych . Można wyróżnić dwa rodzaje przedsiębiorców ze względu na obowiązki w zakresie ewidencji: przedsiębiorcy, którzy muszą prowadzić księgi rachunkowe według ustawy o rachunkowości '. oraz przedsiębiorcy, którzy nie mają takiego obowiązku. Przesłanką braku obowiązku prowadzenia pełnej rachunkowości jest mniejszy rozmiar działałności . Ustawodawca dopuszcza dla nich trzy uproszczone. • Artykuł opracowano z uwzględnieniem stanu prawnego obowi:jzujqccgo l stycznia 2(X)2 r. Ustawa zdnia 26 lipca 1991 r. () podatku dochodowym od osób fizycznych (tj . OLU. z 1993 r" nr 90, poz . 416 z póżn . zm.). 2 Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. OZ.U. z 1993 L, nr \06, poz. 482 z póżn. zm.), 3 Ustawa z dnia 29 września 1994 r. () rachunkowości (Dz.U. nr 121 , poz . 591 z póżn. zm .). I.

(2) Marcin Osikowicz. formy: podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencję przychodów i kartę podatkową. Dwie pierwsze są związane zarówno z koniecznością prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych, jak i z zasadami określania wysokości podatku. Trzecia to szczególny sposób ustalania podatku dochodowego w warunkach zamierzonego przez ustawodawcę braku ewidencji określającej składniki dochodu podatkowego. W 2000 r. działalność opodatkowaną PIT prowadziło 2 495 388 osób, z tego: zasady ogólne opodatkowania dotyczyły l 543 617 (61,9%) podatników, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przysługiwał 732 666 (29,3%) podatnikom, a opodatkowanych kartą było 219105 (8,8%) podatników.. 2. Cechy karty podatkowel Podstawą prawną. systemu ustalania wysokości zobowiązania podatkowego określanego ustawową nazwą "karta podatkowa" jest ust. z 1998 r. o zryczał towanym podatku dochodowym od niektórych przychodów oshlganych przez osoby fizyczne'. Karta podatkowa to system, w którym urzędnik US na podstawie przepisów ustawy i poczucia sprawiedliwości ustala w drodze decyzji administracyjnej kwotę miesięcznego podatku. Jest to kwota stała - decyzja jest ważna do końca roku, a jej zmiana może nastąpić tylko w wyjiltkowych przypadkach. Podstawowym założeniem karty podatkowej jest idea sprawiedliwego podatku, czyli dostosowanego do indywidualnych warunków, w jakich działa podatnik. Przy zasadach ogólnych opodatkowania indywidualna miara w oznaczaniu kwoty podatku realizuje się w ustaleniu wysokości podstawy opodatkowania (dochód po odliczeniach od dochodu), a także w ustalaniu wysokości odliczeń od podatku. Analogicznie w wypadku ryczałtu od przychodów z tym, że zamiast dochodu występuje przychód. Natomiast w karcie podatkowej podatek jest ustalany kwotowo. Wysiłek ustawodawcy skierowany został na uzależnienie wysokości podatku od zmiennych, które na ogół wpły wają na dochód. Charakterystyczną cechą karty podatkowej jest element decyzji administracyjnej w ustalaniu stawki podatku. Przedsiębiorca, musi zgłosić US. PIT 16 deklaracja w sprawie opodatkowania kartą podatkową jest ankietą zawierającą pytania o warunki prowadzenia działalności gospodarczej. US bada, czy podatnik spełnia wszystkie warunki do opodatkowania kartą. Jeżeli nie - wniosek zostanie odrzucony. Jeżeli tak - organ wydaje ważną do kOlka roku decyzję ustalającą wysokość miesięcznej stawki podatku. PlT 17 jest decyzjil administracyjną ustalającą w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej. Organ nie ma możliwości odmówienia wydania decyzji w sprawie opodatkowania kartą, 4. Dz.U. z 1998 r., nr 144, poz. 930 z późno zm..

(3) Karta ~~~,---'-'--'-.:c::....:. =====-.:.::. ___________. jeżeli strona spelnia warunki. W niektórych wypadkach ustawa pozostawia wysokość kwoty do wyznaczenia US, określając doln'l i górną granicę stawki. Jeżeli organ uchyli się od wydania decyzji PIT 17 lub strona nie zgadza się z wysokością kwoty, może wnieść odwołanie do izby skarbowej . W drodze postępowania odwoławczego badana jest słuszność decyzji. jak i zgodność z przepisami. Możliwe jest również zaskarżenie prawomocnej decyzji organu drugiej instancji do NSA . Jednak NSA bada tylko zgodność z prawem , nie zajmując się kwestią słuszności decyzji . Ustawodawca traktuje zryczałtowane. formy opodatkowania jako przywilej. Uzasadnieniem rygorów jest cel wprowadzenia tych rozwiązali : są skierowane do małych przedsiębiorstw.. 3. Warunki opodatkowania kartq podatkowq Ustawodawca wprowadził mechanizm określania potencjalnego dochodu z działalności gospodarczej na podstawie pośrednich przesłanek . Wszystko w celu uniemożliwienia korzystania z karty przez przedsiębiorstwa o większym dochodzie. Od 2001r. ust. o VAT i akty wykonawcze' nakładają obowiązki z zakresie ewidencjonowania przychodu (dla podmiotowo zwolnionych od tego podatku) oraz pełną ewidencję sprzedaży i zakupów dla potrzeb podatku V AT (dla objętych tym podatkiem). Można więc mówić o sprzeniewierzeniu pierwotnym założeniom systemu karty podatkowej, którymi była prostota i brak obowiązków ewidencyjnych. Mimo takiego uregulowania rozłiczeń z tytułu V AT, przepisy dotyczące PIT pozostają co do zasady nie zmienione. Eliminacja podatników o wyższych dochodach realizowana jest przez określenie warunków,jakie musi spełniać podatnik, aby skorzystać z tej formy opodatko• wama . Podatnik może prowadzić dzialalno.ić tylko w lIajpro.l't.l'zych[ormach. Są to: - jednoosobowa działalność gospodarcza prowadzona na własne nazwisko, - spółka cywiłna osób fizycznych (z pewnymi ograniczeniami), - jednoosobowa działalność gospodarcza prowadzona na imię obojga małżonków.. Wszystkie zakładają pełną odpowiedzialność osobistym majątkiem właści cieli za zobowiązania firmy. Podatnik może prowadzi<' tylko jedną pozarolniczą dzia!alllo.I' ( gospodarczą. Jeżeli podatnik ma więcej niż jedną firmę, jest to pośredni dowód. że nic należy już do grupy drobnych przedsiębiorców i powinien być opodatkowany w innej formie . ~ Rozporlądzcnic. Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektó-. rych przepisów ustawy o podalku od IOwarów i. usług. oraz () podatku akcyzowym . (Oz.U. nr J09,. poz. 1245, Dz.lJ. z 2000,nr25 pnz. 304,nr72,poz. 843.nr9t . poz. 10 II,m 121 poz.1296-od l styczn ia 2001, Dz.U. nr 50 z dnia 22 maja 2001 r. poz. 521 - od 6 czerwca 2001. Dz.U. nr 95, poz. 1039 od 7 września 200 I) ..

(4) Marcin O.\' ikowżc:.. Podatnik może prowadzić dzialalno.ić okre.ilollq w ustawie. Ustawa wymienia 120 zakresów działalności zgrupowanych w II rodzajów. Podatnik, który chce opodatkowywać się kartą, musi wybierać spośród działalności wymienionych w tabeli. Podatnik może prowadzić dzialalnośc' tylko jednego rodzaju. Należy wprowadzić rozróżnienie między rodzajem a zakresem działalności. W przepisach dotyczących kany podatkowej rodzaje działalności to poszczególne części ..Tabełi miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie kany podatkowej": - cz. I. Działalność usługowa oraz wytwórczo-usługowa, - cz. II. Usługi w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, - cz. III. Usługi w zakresie obnośnego i obwoźnego handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi , - cz. IV. Gastronomia, - cz. V. Usługi transportowe, - cz. VI. Uslugi rozrywkowe, - cz. VII. Sprzedaż posiłków domowych w mieszkaniach, - Cz. Vlll. Wolne zawody - świadczenie uslug w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, - cz. IX. Wolne zawody - świadczenie usług weterynaryjnych, - cz. X. Opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi, - cz. XI. Usługi edukacyjne w zakresie udzielania łekcji na godziny. W ramach poszczególnych części tabeli (rodzajów) znajduje się wiele szczegółowych zakresów. Najbardziej obszemajest cz. l, gdzie znajduje się 96 zakresów działalności. Z przepisu wynika, że chociaż podatnik jest ograniczony w wyborze tylko do jednego rodzaju działalności, to w ramach rodzaju Uednej części tabeli) może dowolnie łączyć zakresy działalności. Dodatkowe ograniczenie to brak możliwo ści łączenia zakresów działalności w ramach części V (usług transportowych) i części VII (sprzedaż posiłków domowych w mieszkaniach) . Teoretycznie podatnik może zgłosić prowadzenie jednocześnie działałności we wszystkich zakresach jednego rodzaju. Pracownik może być zatrudniony wylącz/lie /la podstawie ulllowy o pracę lub na podstawie ulllowy o pracę /lakladczą. Warunek ten wynika z preferowania przez ustawodawcę umów o pracę. Nie jest on stosowany w pozostałych formach opodatkowania . Dodatkowo ustawodawca w sposób pośredni preferuje zatrudnianie w pelnym wymiarze - nic różnicuje bowiem opodatkowania ze wzgłędu na wymiar zatrudnienia. PodatlJik lJie korzysta z !/.1'1lIg innych zakladriw i przedsiębiorstw. Chodzi o uniemożliwienie prowadzenia działalności w ten sposób, że firma opodatkowana kartą przyjmuje zamówienia i zleca ich wykonanie innemu podmiotowi. Można by w ten sposób obchodzić przepisy dotyczące limitu zatrudnienia. Wyjątkiem są usługi specjalistyczne..

(5) Maiżanek. podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie. Gdyby nie ten zakaz, można by podwoić faktyczne zatrudnienie w przedsię biorstwie. Zakaz dotyczy tylko zakresu dzialalności, co jest wąskim pojęciem. Podatnik nie wytwarza wyrobów o~;ętych podatkiem akcyzowym. Wykaz wyrobów akcyzowych zawiera tylko kilka wyrobów, do których można by w ogóle odnieść ten zakaz. Są to: - wyposażenie specjalistyczne obiektów dzialalności rozrywkowej, - wyprawione skóry futrzane zwierząt szlachetnych i wyroby z tych skór. Podatnik prowadzi IIsll/gi wylqcznie lIa rzecz '"dności. Na wstępie trzeba przytoczyć ustawową definicję ludności: "osoby fizyczne i gospodarstwa domowe oraz inne podmioty, tj. indywidualne gospodarstwa rolne i ogrodnicze, zaklady wytwórcze, budowlane, handlowe i uslugowe prowadzone przez osoby fizyczne i spólki nie mające osobowości prawnej, oraz zaklady prowadzone przez agentów. [ ... ] również organizacje wyznaniowe i zakonne, placówki państw obcych [ ... ] oraz rady szkól i placówek, rady rodziców i inaczej nazwane reprezentacje rodziców ." (przypisy do części I tabeli). Między innymi moż na zaliczyć wszystkie przedsiębiorstwa, które korzystają z uproszczonych form ewidencji. Jednak przedsiębiorca, aby nie stracić uprawnień do karty, nie może świadczyć uslug na rzecz spólek kapitalowych, urzędów, wojska itp. Wyjątkiem są uslugi budowlane (cz. I tabeli, poz. 70-76) w ramach rocznego limitu 48 000 zl. Uwzględniono tu system prowadzenia robót przez generalnego wykonawcę i podwykonawców. Ograniczenie przychodu do 48 000 zl rocznie powoduje, że dla niektórych firm budowlanych w trakcie roku wraz ze zbliża niem się do wyczerpania limitu może zaistnieć konieczność podjęcia decyzji: - zrezygnować z karty podatkowej, - zrezygnować w tym roku z dalszej wspólpracy jako podwykonawca, - opóźnić wystawienie rachunku do nowego roku.. 4. Karta podatkowa a zatrudnienie pracowników Zatrudnianie pracowników jest wyznacznikiem rozmiaru dzialalności gospodarczej i pośrednim wskaźnikiem osiąganego dochodu. W związku z tym ustawa ściśle określa zależność między stanem zatrudnienia a wysokością podatku, przyjmując jako regulę, że im więcej pracowników tym wyższe powinno być opodatkowanie. Ustawodawca dostrzegl jednak, że nie wszyscy pracownicy wypracowują dla przedsiębiorcy jednakowy dochód. Ponadto względy szeroko rozumianej polityki zatrudnienia przemawiają za tym, żeby zachęcać przedsiębiorców do zatrudniania określonych pracowników. Dlatego od zasady są istotne wyjątki: "rośnie liczba zatrudnionych - rośnie podatek". Racjonalne wykorzystywanie tych wyjątków prowadzi do znacznego zmniejszenia obciążenia podatkiem. Jeżeli działalność prowadzona jest w formie S.C., co zresztą jest możliwe jedynie dla zakresów dzialalności wymienionych w pierwszych 6 częściach ta-.

(6) Marcin Osikowicz. beli, to każdy ze wspólników jest traktowany, jakby był pracownikiem limitowanym. Właściciel firmy może stanąć przed następującym dylematem: Zatrudnić pracownika, czy przyjąć wspólnika? (Może chodzić o tą samą osobę.) Mogłoby się wydawać, że zatrudnienie pracownika zwiększa liczbę "pracowników limitowanych" w firmie o I, natomiast przyjęcie wspólnika o 2, zatem pierwszy wariant jest bardziej korzystny. Należy jednak pamiętać. że przy zatrudnieniu pracownika powstaje obowiązek zapłaty podatku PIT od wynagrodzenia. Natomiast w wariancie drugim podatek w formie karty obciążający spółkę z ekonomicznego punktu widzenia będzie co prawda wyższy. ale jedyny. jaki wspólnicy będą zobowiązani zapłacić. Pod względem prawnym jest to podatek obciążający wspólników - każdego w części proporcjonalnej do jego udziału w spółce. Większość zakresów działalności ma przypisany maksymalny limit zatrudnienia. Ustawa zezwala jednak na zatrudnianie ponad ten limit pracowników należących do określonych kategorii. Pożyteczne będzie posłużenie się podziałem na pracowników: I) limitowanych - "zwykłych pracowników" - nie odznaczających się cechami. które pozwoliłyby zakwalifikować ich do drugiej kategorii. 2) nielimitowanych - takich. których nie wlicza się do limitu zatrudnienia. W ramach drugiego typu można wyróżnić dwie grupy: - pracowników nielimitowanych. których zatrudnienie nie powoduje wzrostu stawki podatku (A). - pracowników nielimitowanych. których zatrudnienie powoduje wzrost stawki podatku (B). Każdy z rodzajów działalności (każda część tabeli) rządzi się nieco innymi prawami dotyczącymi limitów zatrudnienia i kategorii pracowników. Najwię cej możliwości zatrudniania pracowników nielimitowanych występuje w cz. I. dotyczącej działalności usługowej oraz wytwórczo-usługowej. A. Pracownicy nielimitowani. których zatrudnienie nie powoduje wzrostu stawki podatku to: A 1. Małżonek podatnika oraz niepełnoletni członek rodziny podatnika pozostający z podatnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym Z punktu widzenia zarządzania podatkiem najkorzystniejszym rozwiązaniem jest. jeżeli taka osoba ma status tzw. faktycznego współpracownika. czyli wykonuje pracę. ale nie jest zatrudniona. Wtedy nie dość. że nie powoduje wzrostu stawki podatku w formie karty. to nie pojawia się obowiązek podatkowy z tytułu PIT od wynagrodzenia (z tą kwestią łączy się obowiązek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego osoby współpracującej z osobą prowadzącą działalność). Szczególny przypadek zachodzi. gdy przedsiębiorstwo jest prowadzone w formie s.c. Wtedy przywilej niewliczania tych osób do pracowników limitowanych przysługuje tylko jednemu ze wspólników. Z podatkowego punktu widzenia istotna jest decyzja w tej sprawie. Celowe jest. żeby z przywileju korzystał ten wspólnik. który ma w rodzinie większą liczbę osób daj'lcych się zakwalifikować do tej kategorii..

(7) Karta. A2. Uczeń. Zatrudnienie ucznia w celu przyuczenia do wykonywania określonej. pracy lub nauki zawodu jest elementem systemu kształcenia zawodowego w Polsce. Ustawodawca stwarza dla przedsiębiorców zachęty, które mają uczynić wysilek szkolenia ucznia opłacalnym. Oprócz tej korzyści, że zatrudnienie uczniów nie podwyższa stawki podatku, podatnikowi przysługuje ułga podatkowa za wyszkolenie ucznia. Ulga przysługuje podatnikom uprawnionym do szkolenia uczniów (warunkiem jest stosowny kurs pedagogiczny) i zatrudniającym w ramach prowadzonej działalności pracowników w celu nauki zawodu. Ulga przysługuje także, gdy uprawnionym do szkolenia uczniów jest przynajmniej jeden ze wspólników lub pracownik. Jest to ulga bezpośrednia w kwocie podatku, tzn. przedsiębiorca po zakoń czonym szkoleniu składa wniosek do właściwego US, a ten w drodze decyzji administracyjnej obniża należny podatek o oznaczoną kwotę. Kwota ulgi jest uzależniona od czasu szkolenia i wynosi: - 6-krotność najniższego wynagrodzenia, jeżeli szkolenie było krótsze niż dwa lata, - lO-krotność najniższego wynagrodzenia, jeżeli było dłuższe. Podwyżki ulgi uczniowskiej: - kwota ulgi ulega podwyższeniu o 20% podatnikom, którzy prowadzą działalność w miejscowościach o liczbie mieszkańców do 5000 oraz w gminach o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym, - dodatkowa podwyżka o 20% od wyliczonej uprzednio kwoty ulgi przysłu guje podatnikom, którzy w danym roku podatkowym zakończyli szkolenie więcej niż l pracownika; podwyżka przysługuje z tytułu zakończenia szkolenia każdego następnego pracownika. Przyznanie ulgi jest uzależnione od efektu szkolenia. Umiejętności ucznia zostają poddane weryfikacji podczas egzaminu na czeladnika. Zatrudnianie uczniów i studentów w czasie wakacji również nie pływa na wysokość podatku kartą. Jednak w tym wypadku nie przysługuje ulga podatkowa. A3. Stażysta. Status stażysty przysługuje pracownikowi, który pracuje przez pierwszy rok po zdaniu egzaminu kończącego szkolenie. Uzasadnieniem włą czenia stażystów do tej kategorii pracowników nielimitowanych jest niechęć pracodawców do zatrudniania pracowników bez doświadczenia zawodowego oraz chęć zapobieżenia zwalnianiu uczniów natychmiast po zakończeniu przez nich szkolenia. Podatnik może zatrudnić jednocześnie do 3 stażystów bez podwyżki podatku. Kolejni są pracownikami limitowanymi. Dodatkową cezurą jest czas. Po roku pracownik traci status stażysty i podatnik, kierując się wzglę dami ekonomicznymi, jeżeli zdecyduje się go dalej zatrudniać, to zwiększy się jego obciążenie podatkiem, a w skrajnym wypadku zostanie przekroczony limit zatrudnienia. A4. Bezrobotny absolwent. Status bezrobotnego absolwenta tylko tym różni się od statusu stażysty, że ten pierwszy jest kierowany do pracy przez Rejonowy Urząd Pracy w odpowiedzi na zapotrzebowanie zgłoszone przez przedsiębiorcę. Podatnik może zatrudnić 4 bezrobotnych absolwentów bez.

(8) Marcin. Osikowic~. konsekwencji w postaci podwyżki stawki podatku . Kolejny jest pracownikiem limitowanym. Dodatkową zachętą dla pracodawców jest refundacja. jaką otrzymują z UP. AS. Pracownik zatrudniony ponad dopuszczalny limit przez podatnika prowadzącego działalność na terenie gminy zagrożonej szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym. Podatnik może przekroczyć dopuszczalny limit zatrudnienia maksymałnie o 6 takich pracowników . A6. Pracownik zatrudniony ponad dopuszczalny łimit przez podatnika prowadzącego gospodarstwo rolne i jednocześnie działalność w miej sco wości o liczbie mieszkańców do 5000. Podatnik może przekroczyć dopu szczalny limit zatrudnienia maksymalnie o 5 takich pracowników. A 7. Pracownik zatrudniony ponad dopuszczalny limit przez podatnika prowadzącego działalność w 2002 r. Podatnik może przekroczyć dopuszczalny limit zatrudnienia maksymalnie o 3 takich pracowników. W trzech ostatnich wypadkach konieczne jest pisemne powiadomienie US. Podatnikowi spełniającemu rów nocześnie warunki okreśłone w pkt. A5-A 7 przys ługuje prawo do przekroczenia stanu zatrudnienia nie więcej niż o 6 pracowników. A8. Osoba, na której rachunek jest prowadzona działalność po ś mierci podatnika.jeżeli nie bierze udziału w prowadzeniu działalności. A colI/rario - jeżeli taka osoba bierze udział w działalności wlicza się ją do limitu zatrudnienia i stawka podatku jest wy ższ a . A9. Bezrobotny lub absolwent. Nowym uregulowaniem jest przyw ilej zatrudnienia bez wzrostu obciążenia podatkowego 3 bezrobotnych lub absołwen tów - w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu zarejestrowanych w urzęd zi e pracy. przy czym okres zarejestrowania w urzę dzie pracy bezrobotnego musi trwać co najmniej 6 miesięcy w okres ie bezpośrednio poprzedzającym jego zatrudnienie. Ustawodawca stara się jednocześnie wpłynąć na trwało ść zawartego stosunku pracy, nakładając s ankcję na pracodawcę. który rozwiąże taką umowę przed upływem 3 miesięcy (zob. pkt: podwyżki podatku l D) . 8 . Pracownicy nielimitowani . których zatrudnienie powoduje wzrost stawki podatku to: 8 I . Pełnoletni członek rodziny podatnika. pozostający z nim we wspólnym gospodarstwie domowym. Istotne jest miejsce stałego lub czasowego zameldowania takiej osoby. Jeżeli pełnoletni członek rodziny podatnika pracuje w firmie . ale nie pozostaje z podatnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym. to jest pracownikiem limitowanym. 82 . Emeryt lub rencista . Jednocześnie m ożna zatrudnić tylko 2 takie osoby bez konieczności wliczania ich do limitu zatrudnienia. Kolejni emeryci łub renciści są pracownikami limitowanymi. 83. Pracownik .. nieprodukcyjny" . Do tej kategorii zalicza s i ę wszystkich tych pracowników. których pisemnie określony zakres obowiązków pracowniczych nie pokrywa się z zakresem działaln ośc i firmy. Są to: pracownicy zatrudnieni wyłącznie przy s przedaży wyrobów . przyjmowaniu zleceń na usługi ..

(9) Karta. ' jako forma opodatkowania",. ~----~~--~----------------------------. utrzymywaniu czystości w zakładzie, prowadzeniu kasy i księgowości, kierowcy i konwojenci. W ramach części I wyodrębnione są usługi parkingowe, przy prowadzeniu których stawka podatku zależy od liczby miejsc parkingowych, natomiast nie ma na nią wpływu liczba i rodzaj pracowników. Pozostałe części tabeli zawierają odrębne regulacje, przy generalnym założeniu, że nie występuje podział na pracowników limitowanych i nielimitowanych. Normy te zawarte są w przypisach do poszczególnych części tabeli. Ewidencja zatrudnienia. Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej, z wyjątkiem prowadzących parkingi są obowiązani prowadzić książkę ewidencji zatrudnienia, jeżeli do prowadzenia działalności zatrudniajtj pracowników. Karty przychodów. Podatnicy dokonujący pracownikom wypłat należności ze stosunku pracy są obowiązani prowadzić imienne karty przychodów pracowników.. 5. Czynniki powoduJące wzrost opodatkowania przy karcie podatkoweJ Podobnie jak w wypadku analizowania limitów zatrudnienia konieczne bę dzie wyodrębnienie poszczególnych części tabeli. I tu również najbardziej skomplikowany system dotyczy części I. W II, III, IV i częściowo w V części tabeli stawki podatku podane są w przedziałach "od - do". Ponadto we wszystkich częściach tabeli występują różne możliwości uznaniowej podwyżki lub obniżki podatku. Decyzja w sprawie wysokości stawki podatku musi spełniać kryterium słuszności, co oznacza dopasowanie kwoty podatku do prawdopodobnego dochodu podatnika. W części I dotyczącej działalności usługowej oraz wytwórczo-usługowej występują następujące czynniki zwiększające podatek: A. Stawka podatku rośnie wraz z rosnącą liczbą mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność. B. Stawka podatku rośnie wraz z rosnącą liczbą pracowników limitowanych. C. Stawka podatku rośnie wraz z rosnącą liczbą pracowników nielimitowanych. (dotyczy to tylko części pracowników nielimitowanych). O ile wzrośnie stawka przy zatrudnieniu pracownika nielimitowanego, zależy od liczby już zatrudnionych pracowników limitowanych: - jeżeli w firmie nie ma pracowników limitowanych, podstawowa stawka podatku rośnie o 40% na każdego nielimitowanego, - jeżeli w firmie jest l pracownik limitowany, podstawowa stawka podatku rośnie o 30% na każdego nielimitowanego, - jeżeli 2 limitowanych, to o 20%, - jeżeli 3 limitowanych, to o 15%, - jeżeli 4lub 5 limitowanych, to o 10% na każdego nielimitowanego..

(10) Marcin Osikowicz kartą pdatkową. Tabela l. Podwyiki podatku stosowane przy opodatkowaniu Wyszczególnienie. Podwyiki ptx1alku. Cl. lI . Usługi w lakrcsic handlu delaliC1.ncgo i.ywnokią. napojami. wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami. -- ......._--... -.-•.. ,"',.,,-' •• ' ,'.---_. _,.,, -. ,.~. •• '.• , - - - _ . .. -, ._ •.. . • __ ... ........... . .. _ . .. - --_ .... ... . ..... _ ...... _ --.- --.. " ........... .... ", , _'o " ,. _ __ ." _.,, ••. cZ.m. Usługi w zakresie obnośnego. i. A. Stawka rośnie wraZI ros nącą licZb.) pracowników limitowanych. 8 . U:t..naniowa podwyika do 50%.jci.cli stawka okrcślona w tabeli bylaby oczywiśc ie nieodpowicdnia. C. Stawka rośnie wraz z rosnąc'lliczb'l mi eszkańc ów miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza.. obwoźnego. handlu. detalicznego uI1ykulami nieiywnokiowymi. _ _ • _ _ "_._~. _ _ • _ _ , , _ _ _ _ • _ _ _ • • _ • • • _ _ _ _. Cz . IV . Gastronomia ". _.. .. ".,.~. .• _. .... .............. ................. _ .. ' ... A. Stawka rośnie wraz z rosnącq liczb.) pracowników limitowanych. 8. Uznaniowa podwyżka do 50%.jcżeli stawka określona w tabeli byłaby (x:zywiście nicodpowiednia. C. Stawka rośnie wraz z rosnqcą liczb.) mieszkańców miejscowoSci. w której prowadzona jest dzi<tłałność gospodarcza.. . _. _ _ _. ~. _ _ _ _____. , , _ _ _ _ _ _ _ _ __. ------- ---- --- - ----- --------- -. Cz. V. Us ługi Iransportowe -. •••. ,.~.'.,"'.". •. - - -.-.--.-.. _ _ _ .. ____ . . W ... _. ,. .... ,_" . . . . ._. "_ .. '.". _.. __. n. _______. ____. _. _. •. A. U7.naniowa podwyżka do 50%. w razie wykonywania działalności ze 7_miennikiem. przy czym za zmiennika uważa się również pełnoletniego czlonka rodziny. nic. w zakresie u sług taksówkowych. wyłączając malżonka .. B. Uznaniowa podwyżka do 5O%.jeicli stawkil okreSIona w tabeli byłaby oczywiście nieodpowiednia. C. Stawka rośnie wraz z rosnącq liczb,! mieszkańców miejscowości. w której prowadzona jest działalność guspodarcl.a . . " ........... _ , '" • " . _ . .. _"M .. _ . _ . _ • • • _ ..... _ .................... .. _ ..... Cz . V.. Usługi. .. .. .. "',. Cz . VI. _~_. •• __ •. _.. __ .... __ . _ _...... _.... " .. __ ..... _.... " • . _ .......... . .. . . . .. ........... _ . , •••• _ .. ___ •••• _ , _ _ •• • _ , _. .",'. Usługi. .' "" " "___ _. . . . . ..... ..... .. ... A. Uznaniowa podwyżka do 50%.jcżcli stawka określona w tabeli byłaby oczywiście nieodpowiednia. B. Stawka rośnie wraz z rosnącą liczbą micszk<tńców miejscowości. w której prowadzona jest działalność gospodarcza. - .. .. ... _. .. _--_ _-- .... ..--.- -- .. --....-- -- ..... --.....--- -".-- .... ------ .......... ..... .. ... .... .. " .. .. ... -....... rozry wkowe A. Stawka rośnie wraz z rosnąc ą liczbą ur7.ądzcń . B. Stawka rośnie wraz z rosnąc;, Iiczbq rodzajów ",. ,.,_. ,. ... ,. urlądzcń .. . "-_<0-'" ............... __ • ___________ _' ___ .. _ _ _. Cz. VII . Sprzedaż posilków domowych w mieszkaniach. . ~. ______. A. Stawka. ro ś nie. ~,.~". .. __...._. ...... Cz. VIII. IX . X, XI. Źródło: opracowiłllie własne.. , ,. ".,.~". ,.'. . . -- .". ,. ... •. __ • _ .• _•. __ ._____ ......... _______ .__ __ _____ __ __ ____ __ _. wraz z rosnącą. liczb'ł. sprzedawanych. rośnie. miejscowości. , ,,,.. ~. ,. posiłków .. B. Stawka. ----_._. . ......_.... _. transportowe -. pozostałe. _. _ __ . _. - ._--. wraz z rosnqC'1 liczbą micszkallców w której prowadzona jest działalność. ____ _. gospodarcza . --.-- ----------- .. . .. .. ..... ,._. - ------- - ----- - --A. Slawka rośnie wraz z roSn:IC'lliczbą godzin zadeklarowanych miesięcznie na li} działalność . B. Uznaniowa podwyi.ka do 50 %. jeżcli Sluwk::\ okrcślOll<l w tabeli byłaby oczywiście nicodpowiedniiI . ~-_._-----~_ .. ~_._. ~._..

(11) =====,::,,:,:",:..'___________----"". Karta ____________=lo.:'a:::k,::.o"-jo,::. ' r.::.'":::'::.'. Ustawodawca przyjąl znaczące ograniczenie wzrostu stawki podatku przy zatrudnianiu pracowników nicIimitowanych , Stawka podatku przy zatrudnianiu kolejnego pracownika nielimitowanego nie może przekroczyć podanej w tabeli stawki podatku dla jednego pracownika limitowanego więcej, Ograniczenia stawki nie ma w wypadku, gdy podatnik zatrudnia mak symalm[liczbę pracowników limitowanych , Stawka podatku rośnie wtedy liniowo wraz z liczbą zatrudnionych pracowników nielimitowanych, D , W wypadku rozwiązania umowy o pracę z jednym chociai.by z bezrobotnych lub absolwentów, o których byla mowa w punkcie A9, przed uplywem 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy stawkę karty podatkowej podwyższa się o 50% , poczynając od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi lo rozwiązanie umowy o pracę, do uplywu okresu 3 miesięcy, licząc od dnia zawarcia umowy, która zostala rozwiązana . Sankcja nie ma zastosowania w dwóch wypadkach: - jeżeli pracodawca , na podstawie KP, rozwiązal umowę o pracę bez wypowiedzenia , - w razie ponownego zawarcia umowy o pracę z inną osob'l zareje s trowaną w urzędzie pracy, nie póżniej jednak niż w ciągu 10 dni po dniu rozwiązania poprzedniej umowy o pracę. Podwyżki podatku stosowane w pozostalych czę ściach zestawiono w tabeli l. Inne czynniki podwyższające podatek to: l . Wykonywanie dzialalności więcej niż jednego zakresu w ramach jednej części tabeli. Dotyczy to wyłącznie cz . I, II, III i IV . Do obłiczenia podatku w takich wypadkach sluży następujący algorytm: - należy zsumować pracowników ze wszystkich zakładów należących do podatnika. Łączna liczba pracowników nie może przekroczyć niższego limitu zatrudnienia. Jest to przepis radykalnie ograniczający możliwość opodatkowania karlą podatników posiadających więcej nii jeden zakład pracy. Podobnie jak w kilku innych przypadkach wynika to z woli ustawodawcy do wyłączenia z zakresu karty podatkowej lepiej prosperujących przedsiębiorców: - należy porównać stawki podatku dła łącznej łiczby pracowników dla podziałalności, w odpowiednich miejscowościach i wybrać stawkę szczególnych , wyzszą:. w pkt. 2 bierze się pod uwagę przy ewentualnych podwyżkach i obniżkach podatku; - limit zatrudnienia obowiązujący w zakresie dzialalności obciążonym wyż szą stawką podatku słu ży do określenia ewentualnego ograniczenia wzrostu stawki . 2 . Oczekiwanie na decyzję ustałającą wysokość podatku w formie kany podatkowej. Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podatnik sklada US w deklaracji PIT 16, do dnia 31 .12 roku poprzedzaj'lcego rok podatkowy, od którego ma być zastosowana karla , a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ci'lgu roku - przed rozpoczęciem dzialalności (nic ma możliwo-. stawkę ustaloną.

(12) Marcin Osikowicz ści. zmiany formy opodatkowania na kartę podatkową w trakcie roku), to w przypadku podatników, którzy w roku poprzednim opłacali podatek dochodowy na ogólnych zasadach łub w formie ryczałtu od przychodów, albo którzy w roku podatkowym rozpoczęli działalność, kwoty podatku dochodowego zapłacone w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej opodatkowanie zalicza się na poczet podatku wynikającego z tej decyzji. Jeżeli do końca każdego roku objętego opodatkowaniem w formie karty podatnik nie zgłosił likwidacji działalnośc i, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. Decyzja ustalająca wysokość podatku jest ważna do końca roku, a zatem podobna sytuacja ma miejsce w wypadku kontynuacji opodatkowania w następującej formie: podatnicy, którzy w roku poprzednim opłacali podatek dochodowy w formie karty podatkowej, są obowiązani. do dnia otrzymania decyzji ustalaj,jcej wysokość tego podatku opłacać podatek w wysokości stawki okreśłonej w decyzji ustalającej jej wysokość na rok poprzedni. Kwoty podatku dochodowego zapłacone w okresie przed doręcze niem decyzji zalicza się na poczet podatku wynikającego z tej decyzji. 3. Zrzeczenie się karty podatkowej. Podatnik może w terminie do końca roku zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej , poczynając od roku następnego. Oprócz tego podatnik może zrlec s ię zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dni od doręczenia decyzji ostatecznej ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Ostatni przypadek ma miejsce przy oczekiwaniu na decyzję US ustalają cą wysokość podatku - zarówno przy kontynuacji opodatkowania w tej formie. jak i w wypadku wystąpienia po raz pierwszy o przyznanie karty podatkowej. W takiej sytuacji podatnik jest obowiązany od pierwszego dnia miesiąca nastę pującego po zrzeczeniu zaprowadzić: ewidencję przychodów i płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli spełnia warunki opodatkowania w tej formie, albo podatkową księgę przychodów i rozchodów wraz z dodatkowymi ewidencjami i płacić podatek dochodowy na ogółnych zasadach. Do końca miesiąca, w którym podatnik zrzekł się zastosowania opodatkowania w formie karty. jest obowiązany opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W tym wypadku podatnik jest obowiązany złożyć właściwemu US deklarację PIT5 o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku do końca miesiąca, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty, do 20 dnia następnego miesiąca. W tym samym terminie podatnik jest obowiązany wpła cić różnicę pomiędzy kwotą podatku dochodowego wynikającego z deklaracji a kwotą podatku dochodowego zapłaconego w formie karty podatkowej w okresie przed zrzeczeniem się opodatkowania w tej formie. Rezygnując z karty podatkowej , podatnik naraża się na sankcję w postaci dopłaty między podatkiem zapłaconym w formie karty a takim,jaki zapłaciłby na zasadach ogólnych od początku roku. Ustawa nie przewiduje wprost odwrotnej sytuacji (podatnik zapłacił w formie karty więcej niż wynosi podatek na zasadach ogólnych). ale należy ją traktować jako nadpłatę podatku..

(13) ~0!.~~~~f!!'.~~0l!.p'!.od~,"-lt~k~o~"~ 'a,,-"~it,,-I.::..~_. Karla. 6. Karta podatkowa a. możliwości. ___________. obnlienla opodatkowania. w części. I. dotyczącej d zi a lalności uslugowej oraz wy tw órczo- u słu gowej . przedstawiono n astępuj ące m oż liwośc i obni żeni a opodatkowa nia : A . 80% obn iżka przy s łu g uj e podatnikowi. który spe łni a łączn ic następują ce waru nki: - prowadzi d zi ała ln ość gos podarczą przy jednoczesnym zatrudn ieniu na pełny m etacie. - nie zatrudni a nikogo i nie korzysta z pomocy innyc h osób z wyjątkiem mal żo nk a.. - nic korzysta z innych obniżek. B . 20% obn iżka przysluguje podatnikowi . który s pe łni a ł ącz nie następują ce warunki: - jest inwa l idą lub do stycznia 2001 r . uk ończy I 60 lat życ i a . - nie zatru dni a nikogo i nic korzysta z po mocy innyc h osób z w yjąt kiem m ał żo nka lub pracowników .. nieprodukcyjnych". T abela 2. Obni żki podatku stosowane przy opodatkowa niu Obn iżki. Wys7.clcgólnienie. ...... _---"'_.,-,- ,- --"....,. __ ....III . Usługi w zak resie. Cl.. ,._~-,_. obn ośnego. i ob w oź n ego handlu detalicznego anyk ulami . .. mez ywnośc io w y m i ...... ............... _..., .. " ...... " ..,. -.. .. _.._,. _-_. .~, _ ._._--_ .'"-. Cz. IV . Gastronomia -- .. ----- -. .--'-_.' ....... _."- ,, .... ... _.. ....... "-----.". ". ,. ". Cz. V. Usługi transponowe \lo' zak resie us łu g taksówkowych. --. --------.... -.-.-..--------•. •. ". ,,",. ,. ,. " '" '". ... '". .,. , .... eZ. V1I1. IX. X oraz XI. 2. ródło:. ,,. ~. ... -,. opracowanie wlasnc.. ._.__ . -. "'"' _.... . . . . . , -_ .. _ ... " .. _ o. ._. ,, _ ...... _. • ._. --, .. .... "".,,,. ...... _ •• _" _ _. "."' ..... -- .. _-_ ... więc ej. --_ --. Uznaniowa, na wniosek podatnika lub 'l. urzę du . nic niż o 50%.jeżeli stawka o k rcś l o n a w tabe li by łaby oczywiście nieodpowiednia. . '- - " - " " "" --. " . " ._. ''' . '''"''' '" '' ''~ ', _. -- -. _- --. "- _.--- -- .. -- ------ -- .. ... " .. "_ . " " , .. ,, . ,,. ,,--_ ....... .. _... _._ .. __. ._"".'''-' . ~-'- - -''-' "''---"'''''''''-~~. .... ..''--.''.'.''. ... ._-- _.. _... w i ęc ej. ---- ..... _---.. ... ,,- ,,_ .. .... ,,--_.,.," . " ,." , ".- " . , ,." .... " ._." ..." " ...... __ " "". 20% obniżk a przy s ł uguje podatni kowi. kt óry spe łn ia _ ' ""~"-'.'. _, . ". łącz nie nas tępujące. pozos t a ł e __ o. -. A.. Cz . V, Us ł ugi transponowe -. ...... podatku. Uznaniowa. na wniosek podatnika lub z u n:ę du. nic n iż o 50%. jeże li stawka o k reślo n a w tabel i b yłaby (x;zy w iśc ie nieodpow iedni a.. Cz . II . Us łu gi w i'.akres ic hand lu dctalicznego żywn o ścią, napojami. wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami. ... ................ k art ą podatkową. ,---.----. warunki: - jest inw al idą lub do I ,O I r. podatkowego ukończy ł . . fIJ lat ZyCI3. - nie zatrudnia zmiennik a. B. Uznaniowa ob n iżka . na wniosek podatnika lub 7. urzędu . nic więcej n iż o 50%.jcicli stawka okrcś l o n a w labeli bylaby oc i'.ywiści e_. nieodpow ied nia. - ---_. . ------ - --- --- ---- --- ---------Uznaniowa , na wniose k podatnika lub z Uilę du . nic w ięc ej n iż o 50%,jeże l i stawka ok reślon a w tabeli by ł aby ocz yw iśc ie nieod pow icdnia .. __. - - -~-- - -. ..... .. _--- ...------- -- ._.. _- --------------- -- .. --_._ .. . " " .... ,.,.- "._.. ". -.. ".,. .. , ,. ,. , ,. Uznaniowa, na wniosek podatnika lub z urzędu . nic wię cej niż o 50%. jeżeli stawka o k reś l o n a w tabeli by ł aby oczywiście nieodpowiedni a..

(14) Marcin Osikowicz. C. 10% obniżka przysługuje podatnikowi, który zatrudnia inwalidę. Taki pracownik nie może jednak pobierać emerytury ani renty, nie może również być pracownikiem "nieprodukcyjnym" , a co za tym idzie jest pracownikiem limitowanym. Obniżka przysługuje w wysokości \0% na każdego inwalidę· Jeżeli działalność gospodarcza jest prowadzona w formie s.c .. to powyższe obniżki przysługują, jeżeli wszyscy wspólnicy mają prawo do zniżki. D. Obniżka uznaniowa przysługuje podatnikowi najego wniosek. jeżeli zatrudnia co najwyżej jednego pracownika i jednocześnie rozmiar działalności wskazuje na to, że określona w tabeli stawka byłaby oczywiście za wysoka. E. Dodatkowa uznaniowa obniżka przysługuje podatnikowi na jego wniosek. jeżeli: korzysta ze zniżki B lub C i jednocześnie jego sytuacja .,szczególnie uzasadnia" taką obniżkę . W ramach cz. I tabeli odrębnie potraktowano usługi parkingowe. Stawka podatku rośnie wraz z rosnącą liczbą stanowisk parkingowych. Nie jest możli wa żadna inna podwyżka podatku, natomiast stosuje się wszystkie wyżej wymienione obniżki z wyjątkiem 20% (B). Inne cZy/lfliki obniżajqce podatek. I. Rozpoczęcie działalności w części miesiąca. Stawka podatku jest ustalana w kwocie miesięcznej - za pełne miesiące kałendarzowe. Jeżełi podatnik rozpocznie działałność w części miesiąca, to kwota podatku za pierwszy okres zostanie proporcjonalnie zmniejszona. Ustala się wtedy liczbę dni pozostałych do końca miesiąca, wliczając dzień rozpoczęcia działałności. Za każdy dzień pobiera się 1/30 stawki miesięcznej - bez względu na to, ile dany miesiąc ma dni. Z praktycznego punktu widzenia ma to znaczenie przy składaniu deklaracji w sprawie opodatkowania kartą (PITI6). Wymagane jest tam podanie daty rozpoczęcia działalności. Należy zadbać. aby rozpocząć faktyczn'l działalność z dniem, od którego urząd skarbowy rozpocznie naliczanie podatku. Proporcjonalnemu zmniejszeniu ulegają również składki ubezpieczenia. W tym wypadku jednak liczy się zarówno liczbę dni pozostałych do końca miesiąca, jak i liczbę dni w danym miesiącu. 2. Przerwa w prowadzeniu działalności. Podatnikowi, który zgłosi w urzę dzie skarbowym przerwę w prowadzeniu działalności, przysługuje proporcjonalna obniżka podatku. Przerwa musi trwać nieprzerwanie co najmniej 10 dni. Podatnik powinien powiadomić w terminie 3 dni o rozpoczęciu i o zakończeniu przerwy. Za każdy dzień obniża się podatek o 1/30 stawki miesięcznej. Jedynie przy prowadzeniu działalności w zakresie obwoźnego i obnośnego handlu detalicznego taka przerwa musi być umotywowana. Inny jest też minimalny okres przerwy uprawniający do obniżki - wynosi on jeden miesiąc. 3. Decyzja odmawiająca zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej. Jeżeli US stwierdzi brak warunków do zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej. wydaje decyzję odmowną. Może to się stać: 3.1. kiedy podatnik składa deklarację PIT 16; 3.2. w trakcie roku - na podstawie informacji od podatnika (o każdej zmianie warunków prowadzenia działalności należy powiadomić urząd skarbowy.

(15) Karul podatkowa. • ••. ~~--~--------------------------~. w ciąg u 7 dni) lub z innych źródeł. W tym przypadku podatnik j est obowiąza ny płac ić : - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych , jeżeli spełnia warunki opodatkowania w tej formie, - podatek dochodowy na ogólnych zasadach . Podatnicy, którzy dotychczas byli opodatkowani kartą , są obowiązani do założenia i prowadzenia wła śc iwych ksiąg albo ewidencji , poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po mi esiąc u, w którym została dorę czona decyzja odmawiająca im zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej. W wypadku decyzji odmownej inaczej ni ż w wypadku zrzeczenia się karty ustawa nie nakazuje zapłaty różnicy w kwotach podatku. Podatnik wykluczony z systemu karty podatkowej może więc bez problemu przejść na inną formę rozlic zeń z tytułu podatku PIT . Teoretyc znie nie można zrzec się opodatkowania w formie kart y podatkowej w trakcie roku, ale można cełowo złamać jeden z koniecznych warunków um oż liwiając ych opodatkowanie w tej fo rmie , a nas tępnie pow iado mi ć urząd skarbowy, wtedy organ podatkowy sam wykluczy podatnika z systemu . Istotne, aby przy zmianie formy opodatkowania PIT zbadać czy nie wygasł o zwolnienie od ewidencjonowania obrotu i podatku należnego VAT za pom ocą kasy fiskalnej , 4 . Składka ubezpieczenia zdrowotnego. Podatnik obni ża kw otę podatku o kwotę s kładki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkow ym, zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego zapłaconego z innych źró deł. Kwota składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, o ktÓr<1 pomniejsza s ię kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki (w styczniu 2002 r. było to 95,20 zł). Jeżeli kwota skladki jest wyższa ni ż kwota podatku dochodowego, do US nie wpłaca s ię nic, natomiast do ZUS całą składkę. Po upływie roku w do 3 1.0 I , podatnik jest obowiązany złożyć we właściwym US roczną deklarację PIT 16A o wysokośc i składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne , zapłaconej i odliczonej od karty podatko wej w poszczególnych miesiąc ach. Podatnicy płacą podatek, pomniejszony o zapłaconą składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, bez wezwania do 7 każdego miesiąca za miesiąc ubiegły , a za grudzień - do 28 grudnia.. 7. Karta podatkowa a podatek VAT Przed 2001 r. podatnicy opodatkowujący s ię kartą byli ex lege zwolnieni od podatku V AT. W 200 I r. objęto tym podatkiem niektóre zakresy d z iałalności, a od I stycznia 2002 r. zwolnienie od podatku VAT, bez względu na wysokość osiqganyc h obrotów, utracili wszyscy podatnicy karty podatkowej ..

(16) Marcin Osikowic:.. Nie występuje już szczególne zwolnienie od podatku V AT dla przedsiębior ców rozliczających się z podatku dochodowego od osób fizycznych w formie karty podatkowej, natomiast przysluguje im ogólne zwolnienie podmiotowe, jeżeli obrót nie przekroczy równowartości 38 500 zł"-. 8.. Zakończenie. Opodatkowanie kartą jest szczególnym sposobem ustalania podatku dochodowego od osób fizycznych. Wyjątkowość wynika z braku łatwej możliwości określenia sprawiedliwego obciążenia podatkowego. Skoro organ podatkowy nie może badać dochodu podatnika, uzależniono wysokość podatku od pośred nich znamion dochodu. To daje efekt w postaci skomplikowanego sposobu ustalania podatku z dużą ilością zmiennych determinujących wysokość obcią żenia fiskalnego. Karta podatkowa jest uprzywilejowanym sposobem opodatkowania. Aby z niego skorzystać, należy spełnić wiele warunków. Powoduje to, że przedsię biorca stara się o kartę podatkową w przekonaniu, że jest to najkorzystniejsza forma rozliczeń z fiskusem. Nie było zamierzeniem artykułu dokonywanie porównań, ale omówienie jednej z możliwych form opodatkowania po to, aby przedsiębiorcy takie porównanie umożliwić.. The "Tax Chart" as a Form ol Taxatlon ol Smali Enlerprlses The "tax. chart" is one of three ways the smallest firms are tax.ed. The choice of the form of taxation is a strategie decision for the entrepreneur due to the size of the fiscal burden and Ihe degree ot' difficully in preparing returns . This article is a systematic review of the rulcs for taxation using the tax chart and discusses the factors that should be considered when selecting the form oftaxation as well as key factors in minimising the tax burden.. Wil';ccj na temat podatku VAT w artykule: P()datt~k od towarów i IIs/ug 1\' firma ch stosują cych IIproSZ.CZOlW formy ewidem.ji opublikowanym w purtalu internetowym www .podatki.pl. fi.

(17)