Dionizy Kosiński
Piaski, gm. Zduny, woj. kaliskie.
Stanowisko 4
Informator Archeologiczny : badania 13, 178-179
178
w ę g ie lk i, s k o r u p y i k o ś c i, N a g łę b o k o ś c i 197 c m n a tr a f io n o n a b r u k k a m ie n n y m e tr o w e j s z e r o k o ś c i z ło ż o n y z d w ó c h w a r s tw z a le g a ją c y c h n a c a ł e j s z e r o k o ś c i w y k o p u . P o d b r u k ie m w y s tą p iła Π - g a w a r s tw a d o g łę b o k o ś c i 262 c m z ło ż o n a z w a r s te w e k o k o n s tr u k c ji p o d o b n e j d o p o w y ż e j o p is a n y c h . W s p ą g u u k a z a ły s i ę d w ie w a r s te w k i s p a le n iz n y . D o ln a w a r s tw a s p a le n iz n y " z a w ie r a ła g r u b e f r a g m e n ty s p a lo n y c h b ie r w io n , N a s y c e n ie s k o r u p a m i b y ło z n a c z n ie m n i e j s z e . N a g łę b o k o ś c i 272 cm n a tr a f io n o n a s p r a s o w a n e b e lk i / d r a n i c e / s i ę g a j ą c e w n a jn iż s z y m m i e j s c u g łę b o k o ś c i 333 c m . U k ła d ic h p o t w i e r d z a ł w c z e ś n i e j s z e s t w i e r d z e n i e o r u s z to w e j k o n s tr u k c ji w ału a je d n o c z e ś n i e , ż e t e n je g o f r a g m e n t n ie b y ł w e w s z y s tk ic h e le m e n ta c h c z y te ln y . E k s p l o r a c j ę w y k o p u z a k o ń c z o n o . W ykop 6, o b e jm u ją c y z e w n ę tr z n ą c z ę ś ć w a łu , w y m a g a ł p r o w a d z e n ia b a d a ń do g łę b o k o ś c i o k o ło 300 c m . N ie o d s ło n ię to w y s tę p u ją c y c h n a t e j g łę b o k o ś c i b e le k , c z ę ś c io w o m o c n o z b u tw ia ły c h z pow odu n i e s p r z y j a j ą c y c h w a ru n k ó w a tm o s f e r y c z n y c h .W ykop 5 z b a d a n o do g łę b o k o ś c i 120 c m . O b e jm o w a ł o n ś r o d k o w ą c z ę ś ć w a łu . W ś ró d u ła m k ó w c e r a m i k i t r a f i a ł y s i ę z o k r e s u wpitywów r z y m s k i c h . W ykop 4. B a d a n o d r u g i p o z io m k o n s tr u k c ji k a m ie n n y c h / b r u k u / . U z y s k a n e m a t e r i a ł y po o p ra c o w a n iu z ło ż o n e z o s ta n ą w M u zeu m Z ie m i K r o to s z y ń s k ie j. P r z e w id u je s i ę k o n ty n u o w a n ie b a d a ń . P IA S K I, g m . Z d u n y M ło d z ie ż o w e T o w a r z y s tw o w o j. k a lis k ie P r z y j a c i ó ł N auk S ta n o w is k o 4 w K a lis z u B a d a n ia p r o w a d z ił m g r D io n iz y K o s iń s k i. F i n a n s o w a ło M T P N w K a lis z u . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n a z f a z y D / o d p o ło w y X d o p o ło w y X I w . /.
O s a d a p o ło ż o n a b y ła o k o ło 400 m n a w sc h ó d od g r o d z i s k a / s t a n o w is k o 1/ n a s k r a j u w y d m , w ś r ó d p o d m o k ły c h łą k , p o p ó łn o c n e j s t r o n i e r z e c z k i B o ro w n ic y . R o z c ią g a ła s i ę n a p r z e s t r z e n i o k o ło 100 m i s z e r o k o ś c i o k o ło 40 m ze w sc h o d u n a z a c h ó d .
C e le m b a d a ń b y ło u z y s k a n ie p e łn ie js z y c h d a n y c h o c h r o n o lo g ii p r z e z e k s p l o r a c j ę ja k ie g o ś o b ie k tu w c h o d z ą c e g o w s k ła d o s a d y i p o r ó w n a n ie z d a n y m i u z y s k a n y m i n a s ta n o w is k a c h : 1 , 2 1 3 .
Z a ło ż o n o s o n d a ż o w e w ykopy o s z e r o k o ś c i 0 , 5 m , a d łu g o ś c i 10 m , W c z ę ś c i ś r o d k o w e j e ta n o w le k a o a k r y to ja m ę , pod w a r s tw ą h u m u s u , o
g r u b o ś c i o k o ło 20 c m . K o n tu ry n ie z b y t c z y te ln e n ie p o z w o liły n a d o k ła d n e u s t a l e n i e j e j r o z m i a r ó w , k tó r e o k r e ś lo n o n a 4 , 5 x 3 , 5 m . W o b r ę b ie ja m y
1 7 9
w y ró ż n io n o c z t e r y p a le n is k a / ? / . R ó ż n iły s i ę o n e b a r w ą w y p ä n is k a z n a c z n ie c i e m n i e j s z ą i le p k ą Je j k o n s y s te n c ją o r a z z n a c z n y m z a g ę s z c z e n ie m k o ś c i z w ie r z ę c y c h i fra g m e n tó w n a c z y ń . M a k s y m a ln a g łę b o k o ś ć Jam y od p o w ie r z c h n i w y n o s iła 0 , 6 m . W p o b liż u Ja m y n a p o w ie r z c h n i z n a le z io n o p r z ę ś l i к g lin ia n y . W s z y s tk o w s k a z y w a ło , ż e b y ła t o b u d o w la m i e s z k a l n a , p ra w d o p o d o b n ie p ó łz ie m la n k a . Na p o d s ta w ie c e r a m i k i , w w ię k s z o ś c i o b ta c z a n e j c a łk o w ic ie i z d o b io n e j o r n a m e n te m s tr e f o w y m , w ie lo w ą tk o w y m /w i e l o k r o t n e j lin ii f a l i s t e j 1 n a k łu ć g r z e b y k ie m o r a z p o z io m y c h b r u z d / u z n a je m y j ą z a w s p ó łc z e s n ą z g ro d e m i o s a d a m i na s ta n o w is k a c h 2 i 3, a w ię c p o c h o d z ą c ą z f a z y D c z y li z o k r e s u od p ołow y X do poło w y X I w ie k u . 9 P IE N K I-G R O D Z IS K O , g m . J e d w a b n e U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i w o j. ło m ż y ń s k ie SS P " U n i v e r s i t a s " Z a k ła d B a d a ń A r c h e o lo g ic z n y c h B a d a n ia p ro w a d z ił m g r W ło d z im ie r z P e la . F in a n s o w a ł W KZ w Ł o m ż y , P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . G r o d z is k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e X III w. B a d a n ia k o m p le k s u o s a d n ic z e g o s k ła d a ją c e g o s i ę z g r o d z is k a , o s a d y i c m e n t a r z y s k a o b ję ły w ro k u b ie ż ą c y m g r o d z is k o . O b ie k t z a c h o w a n y J e s t f r a g m e n t a r y c z n i e . N a jle p ie j p r e z e n tu je s i ę w a ł od s t r o n y p o łu d n io w o - w s c h o d n ie j. N a to m ia s t r e s z t a w a łu , s z c z e g ó ln ie od s tr o n y z a c h o d n ie j, z o s t a ł a r o z e b r a n a . M a jd a n g r o d z is k a p o k r y ty j e s t lic z n y m i z a g łę b ie n ia m i - p o z o s t a ł o ś c i a m i po d o ła c h do p rz e c h o w y w a n ia z ie m n ia k ó w . B a d a n ia a r c h e o lo g ic z n e m ia ły na c e lu r o z p o z n a ć s t r a t y g r a f i ę w a r s tw k u ltu ro w y c h n a m a jd a n ie g r o d z i s k a /r o z p la n o w a n ie z a b u d o w y / o r a z r o z p o z n a n ie k o n s t r u k c j i w ałó w . W ty m c e lu w y k o n an o 3 w ykopy b a d a w c z e . S tw ie rd z o n o : - n a m a jd a n ie pod w a r s tw ą d a r n i i h u m u s u z a le g a w a r s tw a c z a r n e j p r z e p a lo n e j z i e m i o r ó ż n e j m i ą ż s z o ś c i , w k t ó r e j z n a jd u ją s i ę s k u p is k a k a m ie n i / p a l e n i s k a ? / z d u ż ą i l o ś c i ą fr a g m e n tó w n a c z y ń g lin ia n y c h . Ś w ia d c z ą o n e o w y s tę p o w a n iu z a b u d o w y n a z ie m n e j. N a k r a w ę d z i m a jd a n u o d s ł o n ię to c z ę ś ó p ó ł z ie m i a n ki w b u d o w ie k t ó r e j w y k o r z y s ta n o k o n f ig u r a c ję t e r e n u . O p ró c z c e r a m i k i z n a le z io n o p r z ę ś l i ki g lin ia n e , n o i e i g r o t ż e la z n y ; - w ał u s y p a n y z o s ta ł z p ia s k u i g lin y . S p o ra d y c z n ie w y s tę p u ją t a k ż e k a m ie n ie . I s t n i e j e m o ż liw o ś ć p r z y k r y c i a p o w ie r z c h n i w a łu od s t r o n y z e w n ę tr z n e j k a m ie n ia m i- p ła s z c z e m k a m ie n n y m , n a le ż y s i ę je d n a k lic z y ć z m o ż liw o ś c ią o d s ło n ię c ia k a m ie n i n a s k u te k e r o z y jn e j d z ia ła ln o ś ć ! w o d y . N a u w a g ę z a s łu g u je w a r s tw a c z a r n e j z ie m i z e s p a le n iz n ą o p a d a ją c ą w k ie r u n k u p ó łn o c n y m n a p r o f ilu w sc h o d n im w ykopu. Z e w z g lę d u n a p o ło ż e n ie o s a d y p o d g ro d o w e j, n a le ż a ło b y o c z e k iw a ć w p o b liż u l o k a liz a c ji b r a m y ;
