A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S
ľ’O L IA O E C O N O M IC A 197, 2006
lw a K uchciak*
D O STO SO W A N IE PO LSK IC H P R Z E P IS Ó W
PRAWA PO D A TK O W EG O W ZAKRESIE PO DA TKU O l) TOW ARÓW I USŁUG DO STANDARDÓW UN II E U R O P E JS K IE J
W ST Ęl»
Polska na mocy Układu o stowarzyszeniu zc W spólnotą Europejską, który został podpisany 16 grudnia 1991 r. a wszedł w życie 1 lutego 1994 r. zobowiązała się do harmonizacji prawa, a w tym praw a podatkowego obowiązującego w kraju, do wymogów istniejących w Unii Europejskiej. Wprawdzie zachodzący proces globalizacji gospodarki w zasadniczy sposób wpłynął na relacje pomiędzy systemami podatkowymi istniejącymi w po szczególnych państwach, jednak nadal widoczne są różnice zarów no w sys temie podatków pośrednich, jak i bezpośrednich'.
H arm onizacja podatków pośrednich jest jednym z naczelnych zadań W spólnoty Europejskiej, ponieważ m a zasadniczy wpływ na funkcjonowanie jednolitego rynku wewnętrznego2. Podstawą dostosow ania podatków po średnich jest treść art. 93 T rak tatu ustanawiającego W spólnotę Europejską, zgodnie, z którą ujednoliceniu na poziomic prawa wspólnotowego podlega
* M g r, a sy sten t w K a ted rz e F in a n só w i B ankow ości U n iw ersytetu Ł ódzkiego.
1 U k ład o stow arzyszeniu m iędzy Polską a W sp ó ln o tą E u ro p ejsk ą , D z .U ., 1994 r ., n r 11, po z. 38; p o r. J. W y c i ś l o k , R eform a system ów p odatkow ych krajów członkow skich O E C D
i U E oraz ich harm onizacja, K atow ice 2000, s. 20-23.
2 W spólny rynek zgodnie z a rt. 3 T ra k ta tu U stanaw iającego W sp ó ln o tę E u ro p ejsk ą (TW E) obejm uje o b szar bez g ra n ic w ew nętrznych, n a k tó ry m zostaje zap ew n io n y sw o b o d n y przepływ to w aró w , o só b , usług i k ap itału . D o najw iększych b arier sw o b o d n eg o przepływ u to w aru należą b a rie ry p o z atary fo w e (techniczne i fizyczne) o ra z taryfow e. D o tej ka teg o rii należy zaliczyć ograniczenia fiskalne. N a pod staw ie art. 90 T W E p a ń stw a członkow skie zobow iązały się d o n ie n a k ład a n ia n a to w a ry p o ch o d zące z innych k rajów członkow skich żad n y ch p o d a tk ó w w ew nętrznych wyższych n iż obow iązujące n a to w ary k ra jo w e. T y m sam ym w p ro w ad zo n o zakaz dyskrym inacji p o d atk o w ej tow arów p o d o b n y ch , gdyż m ogłoby to być p rzeszk o d ą d la h andlu n a w sp ó ln o to w y m ry n k u w ew nętrznym .
podatek obrotow y, podatek akcyzowy oraz inne formy pośredniego o podat kowania. Jednocześnie największe zmiany wymagane są w odniesieniu do podatku od towarów i usług (V A T )\
Zakres działań niezbędnych w cclu unifikacji polskich przepisów doty czących podatków bezpośrednich do standardów Unii Europejskiej jest zdecydowanie węższy niż w przypadku podatków pośrednich. W Traktacie ustanawiającym W spólnotę nic m a wyraźnego nakazu do harmonizacji podatków bezpośrednich. Pewne regulacje zostały zawarte w art. 94 T raktatu i stanowią one, iż ujednoliceniu powinny podlegać uregulowania prawne mające wpływ na działanie rynku wewnętrznego. Obejmują one podatek dochodowy od osób prawnych, natom iast nie dotyczą podatku dochodowego od osób fizycznych i podatków m ajątkowych.
Z tego względu podatki bezpośrednie podlegają unifikacji jedynie w ta kim stopniu, jaki jest niezbędny do zapewnienia swobody przepływu kapi tału pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. W ynika to zarówno z przyczyn technicznych, jak i politycznych. Przede wszystkim różnice w podatkach bezpośrednich nic stanowią dla W spólnoty aż tak dużego problem u jak w przypadku podatków pośrednich. D odatkow o pań stwa członkowskie chcą zachować pewną suwerenność przy ustanawianiu tych podatków , gdyż m ogą wykorzystywać jc jak o instrum enty polityki społecznej''.
1. K O N S T R U K A C JA P O D A T K U O l) T O W A R Ó W I U S Ł U G (VA T)
Now a ustaw a o podatku od towarów i usług (VAT) z 11 m arca 2004 r. dostosowująca polskie przepisy do przepisów prawa Unii Europejskiej weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia5. Wcześniej podstawowym aktem prawnym regulującym problematykę podatków pośrednich była ustawa z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym obowiązująca od 5 lipca 1993 r. Zastąpiła ona ustawę z 16 grudnia 1972 r.
1 T r a k ta t U stan aw iający W spólnotę E u ro p ejsk ą, tek st sk o n so lid o w an y uw zględniający zm iany w p ro w ad zo n e T ra k ta te m z Nicei, D z.U . U E С 235 z 24 g ru d n ia 2002, art. 93; por. B. Brzeziński, J. G łuchow ski, C. K osikow ski, H arm onizacja prawa podatkow ego Unii Europejskiej
i P olski, P W E , W arszaw a 1998, s. 15-17.
4 D . F lu n t, H arm onizacja p odatków z UE: coraz więcej p y ta ń i wątpliwości, „B an k ie r” , 3 g ru d n ia 2003, za p ro f. N yklem W.
5 U staw a o p o d a tk u od tow arów i usług (V A T) z 11 m arca 2004 r., D z .U ., 5 kw ietnia 2004 r., n r 54, poz. 535.
o podatku obrotow ym6 oraz ustawę z 26 lutego 1982 r. o opodatkow aniu jednostek gospodarki uspołecznionej7.
Zgodnie z nową ustawą podatnikiem podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nic mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cci lub rezultat takiej działalności. Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne nic mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, na któ rych ciąży obowiązek uiszczenia cła i uprawnione są do korzystania z pro cedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odpraw ę czasową, prze twarzanie pod kontrolą celną, osoby dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz będące usługobiorcami usług lub nabywcami towarów od podm iotów nic posiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub prowadzenia działalności na terytorium kraju, jeśli podatek nic został roz liczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy na terytorium kraju”. Przedmiotem opodatkow ania podatkiem VAT jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, im port towarów, wewnątrzwspólnotowc nabycie towarów za wynagrodzeniem na terenie kraju, wcwnątrzwspólnotowa dostaw a towarów.
Obowiązek podatkow y powstaje generalnie z chwilą wydania tow aru lub wykonania usługi. Jeżeli dostaw a tow aru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wysta wienia faktury, nic później niż w ciągu 7 dni. Gdy przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzym ano część należności, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia zapłaty.
W ustawie określono bardzo szczegółowo także inne przypadki powstania obowiązku podatkowego. Należy wspomnieć o eksporcie towarów, kiedy to obowiązek podatkow y powstaje zaraz po potwierdzeniu przez urząd celny wywozu tow arów poza terytorium W spólnoty, zaś w imporcie z chwilą powstania długu celnego9.
Istotne znaczenie w podatku VAT m a prawidłowe określenie podstawy wymiaru podatku. W zakresie różnego typu czynności podstaw a ta jest
6 U s ta w a z 8 stycznia 1993 r. o p o d a tk u od to w a ró w i usług o ra z p o d a tk u akcyzow ym , D z .U ., n r 11, poz. 50 z p óźn. zm; U staw a z 16 g ru d n ia 1972 r. o p o d a tk u o b ro to w y m , D z.U ., 1983, n r 43, poz. 191 zc zm.; U staw a z 26 lutego 1982 r. o o p o d a tk o w an iu jed n o stek gospodarki uspołecznionej, D z .U ., 1987, n r 12, poz. 77 zc zm.
7 U sta w a z 26 lutego 1982 r. o o p o d a tk o w an iu je d n o stek g o sp o d ark i uspołecznionej, D z.U ., 1987 r., n r 12, poz. 77 ze zm.
* U sta w a o p o d a tk u od to w a ró w i usług (V A T) z 11 m arc a 2004 r., a rt. 17. P odatnicy p o dlegający p rzep iso m V A T , k tó rzy nie m ają siedziby, stałego m iejsca p ro w a d ze n ia działalności lu b zam ieszk an ia n a tery to riu m k raju, podlegający obow iązkow i z are jestro w an ia ja k o p o d atn icy V A T, pow inni ustan o w ić przedstaw iciela p o d a tk o w eg o . P rzedstaw iciel ten o d p o w ia d a solidarnie z p o d a tn ik iem za jeg o zobow iązanie p o d atk o w e.
odm ienna. Podstawę opodatkow ania w kraju stanowi o brót, zaś obrotem jest kw ota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. K w ota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. W przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kw ota tych wpłat pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze10.
Podstawowa staw ka podatku VAT wynosi 22% , natom iast obniżona staw ka dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy 7% . W p odatku VAT istnieją także zwolnienia podm iotow e i przed m iotow e11.
W podatku od towarów i usług występuje pojęcie podatku naliczonego i należnego. K w otę podatku naliczonego stanowi sum a kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika oraz zryczałtowany zwrot podatku. W przypadku importu jest to suma wynikająca z dokum en tów celnych oraz kw ota podatku należnego od im portu usług i dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kw ota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jeżeli kwota podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku należnego w danym okresie rozliczeniowym, podatnik m a prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrot różnicy na rachunek bankow y12.
Szereg przepisów ustawy o podatku VAT reguluje także zasady rejestracji i sporządzania dokum entacji. Przed wykonaniem pierwszej czynności sprze daży podatnik winien złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne i zostaje zarejestrowany jako VAT UE. Jest on zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejest rujących13.
10 Ibidem , a rt. 29, ust. 1-2. 11 Ibidem , a rt. 43, ust. 1.
U staw a przew iduje zw olnienie od p o d a tk u V A T sprzedaży n iek tó ry ch to w aró w i usług. Są to przede w szystkim usługi w ym ienione w 4 załączniku d o ustaw y, d o sta w a to w aró w używ anych, pod w arunkiem , że sprzedającem u nic przysługiw ało p raw o d o odliczenia p o d a tk u VA T z fa k tu r zak u p u tych to w aró w , d o sta w a p ro d u k tó w rolnych z własnej d ziałalności rolniczej, o b iektów bud o w n ictw a m ieszkaniow ego, usługi zarz ąd z an ia funduszam i o raz p ro g ram a m i em erytalnym i a tak że udzielanie licencji. Z w olnienia obejm ują tak że szereg p rz ed m io tó w pochodzących z im p o rtu . Z ag ad n ien ie to szeroko regulow ane w rozdziale 3 ustaw y w a rt. 4 5 -8 2 . Analiza
zm ian w praw ie p o lsk im w zw ią zku z przystąpieniem P olski do Unii Europejskiej - konsekwencje dla konsum entów i przedsiębiorców. O p raco w an ie p rz y g o to w an o w D e p arta m e n c ie Polityki
Integracyjnej oraz D epartam encie Praw a E uropejskiego U rzędu K om itetu Integracji Europejskiej, W arszaw a, m arzec-czerw iec 2003, s. 16.
12 U staw a o p o d a tk u od tow arów i usług (V A T) z U m arc a 2004 r., a rt. 87, ust. 1. 13 Ibidem , art. 99, ust. 1-2, a rt. 100, art. 111.
Podatnik dokum entuje sprzedaż towarów i usług poprzez wystawienie do poszczególnych zdarzeń gospodarczych faktur lub faktur wewnętrznych. Wszystkie faktury wystawione w miesiącu powinny być ujęte w rejestrze sprzedaży zgodnie zc stawkami podatkowymi i następnie wykazane w dekla racji dla podatku VAT. Faktura VAT musi zawierać dane dotyczące podatni ka i nabywcy, datę dokonania sprzedaży i datę wystawienia faktury, numer kolejny faktury wynikający z ewidencji, nazwę tow aru lub usługi, jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług oraz cenę jednostkow ą netto, wartość netto, stawkę podatku i wartość b ru tto 14.
2. H A R M O N IZ A C J A VAT
W zakresie podatku od towarów i usług Rada Europejska wydała ponad 20 dyrektyw, wśród których m ożna wyróżnić dyrektywy o charakterze systemowym, dyrektywy o węższym zakresie oraz dyrektywy zmieniające wydane już przepisy.
Największe znaczenie dla harmonizacji polskiego prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług m ają następujące akty praw ne15:
1) Pierwsza Dyrektywa Rady z 11 kwietnia 1967 r. w sprawie har monizacji przepisów prawnych państw członkowskich w zakresie podatku obrotow ego16;
2) Szósta Dyrektywa Rady z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów prawnych państw członkowskich w zakresie podatku obrotowego - wspólny system podatku od wartości dodanej, jednolita podstaw a opodat kow ania17;
3) Dyrektywa Rady z 19 grudnia 1977 r. w sprawie wzajemnej pomocy prawnej między właściwymi władzami państw członkowskich w przedmiocie podatków bezpośrednich i pośrednich18;
14 Ibidem , a rt. 106, ust. 1.
15 1’or. P o lski V A T - unijne d yrektyw y, „V adcm ecum R zeczpospolitej” , 2 lipca 2003, n r 63. 16 Pierw sza D y re k ty w a R ady z 11 k w ietnia 1967 r. w spraw ie h arm o n izacji przepisów p raw n y ch p ań stw członkow skich w zakresie p o d a tk u o b ro to w eg o , 67 /2 2 7 /E W G .
17 S zó sta D y rek ty w a R a d y z 17 m aja 1977 r. w spraw ie h arm o n izacji p rzep isó w praw nych państw członkow skich w zakresie p o d a tk u obro to w eg o , 77 /3 8 8 /E W G , D z. U rz. L 145, 13 czerw ca 1977. O dgryw a o n a p o d staw o w ą ro lę w tw orzeniu jed n o lite j k o n stru k c ji p o d a tk u od to w aró w i usług. W prow adziła, bow iem w spólny system p o d a tk u od w artości d o d a n ej i ure gu lo w ała w szystkie po d staw o w e jeg o elem enty. Analiza zm ian w praw ie p o lskim ..., s. 15-16.
18 D y rektyw a R ad y z 19 g ru d n ia 1977 r. w spraw ie w zajem nej p o m o cy praw n ej m iędzy w łaściw ym i w ładzam i p ań stw członkow skich w przedm iocie p o d a tk ó w b ezp o śred n ich i p o śre d nich, O J E W G , N r L 336/15 z późn. zm. Z ob. J. G a ł u s z k a , H arm onizacja podatków
pośrednich i bezpośrednich w Unii Europejskiej - im plikacje dla P olski, „P rzeg ląd P o d a tk o w y ”
4) Ósma Dyrektywa Rady z 6 grudnia 1979 r. w sprawie harmonizacji przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących podatków obro towych - postanowienia dotyczące zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niczarejcstrowanym na terytorium tego państw a19;
5) T rzynasta Dyrektywa Rady z 17 listopada 1986 r. w sprawie har monizacji przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych - postanowienia dotyczące zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niczarejcstrowanym na terytorium W spólnoty20;
6) Decyzja Rady i Parlam entu Europejskiego z 2 czerwca 1998 r. usta nawiająca wspólnotowy program działań mający na cclu poprawę funk cjonowania systemów podatków pośrednich w ramach rynku wewnętrznego (Program Fiscalis)21.
3. P R A W N E N A S T Ę P S T W A D O S T O S O W A N IA P O D A T K U VAT
Od m om entu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej VAT od towarów przywożonych do Polski z innych państw członkowskich Unii Europejskiej nic jest pobierany na granicy oraz nie jest wymagany wobec tych towarów Jednolity D okum ent Administracyjny SAD. W prowadzony natom iast został system rejestrowania strumieni handlu wewnątrzwspólnotowcgo IN T R A STAT, nad którym kontrolę sprawuje Główny Urząd Statystyczny i prze kazuje dane do Europejskiego Urzędu Statystycznego E U R O ST A T 22.
Pojęcie eksportu i importu zarezerwowane zostało wyłącznie dla transakcji z podm iotam i z krajów trzecich, czyli nie należącymi do UE. Natom iast w transakcjach dokonywanych w ramach Unii Europejskiej między podat nikami VAT z różnych krajów członkowskich zostały one zastąpione przez wewnątrzwspólnotową dostawę i wewnątrzwspólnotowc nabycie.
19 Ó sm a D y rek ty w a R a d y z 6 g ru d n ia 1979 r. w spraw ie h arm o n izacji przepisów praw nych p ań stw członkow skich d otyczących p o d a tk ó w obro to w y ch , 7 9 /1072/E W G , D z. U. L 331, 27 g ru d n ia 1979.
20 T rzy n a sta D y re k ty w a R a d y z 17 listo p a d a 1986 r. w spraw ie h arm o n izacji przepisów p raw n y ch p a ń stw członkow skich d otyczących p o d a tk ó w o b ro to w y ch , 8 6 /560/E W G , D z. U. L 326, 21 lis to p a d a 1986. Z o b . Biała K sięga P o d a tk o w a P o lsk a - U E K o m ite t integracji E uropejskiej.
21 D ecy zja R a d y i P a rlam en tu E urop ejsk ieg o z 2 czerw ca 1998 r. u sta n aw ia ją c a w sp ó ln o tow y p ro g ra m d zia łań m ający n a celu p o p raw ę fu n k cjo n o w an ia system ów p o d a tk ó w pośrednich w ram ach ry n k u wew, 888/98/W E.
22 R o zp o rząd zen ie K om isji (W E) n r 1901/2000 z 7 w rześnia 2000r. u stan aw iające przepisy w ykonaw cze d o R o zp o rząd zen ia R ady (E W G ) n r 3330/91 z 7 lis to p a d a 1991 r. w spraw ie statystyki o b ro tu to w aram i m iędzy pań stw am i członkow skim i, D z. U . W E L 228, 8 w rześnia 2000. p o r. M . S t o l f a , N ow e obow iązki dokum entacyjne w p o d a tku o d towarów i usług po
Znaczenie przy wcw nątrzwspólnotowcj dostaw ie odgryw a fakt, czy podatnik, dla którego realizowana jest dostaw a, jest zarejestrow any w swoim kraju członkowskim jako płatnik VAT, czy jest jedynie kon sumentem ostatecznym. Jeżeli towary przepływają pomiędzy podatnikami zarejestrow anym i dla celów VAT, są opodatkow ane staw ką zerową w kraju ich wysyłki jako wcwnątrzwspólnotowa dostaw a. W odniesieniu do dostaw dokonywanych przez podatników na rzecz ostatecznych kon sumentów, opodatkow anie towaru m a miejsce generalnie w kraju jego pochodzenia.
Istotną rolę m a spełnienie przez podatnika pewnych warunków w celu zastosowania preferencyjnej stawki podatku w wysokości 0% . W arunkami tymi jest dostaw a wykonana dla podm iotu, zc statusem podatnika VAT w swoim państwie, obowiązek opuszczenia przez towary kraju wysyłki oraz umieszczenie na fakturze prawidłowego numeru, dzięki którem u można zidentyfikować kontrahentów dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Jeżeli dostaw a odbywa się na rzecz podatnika, który jest ostatecznym konsum en tem, to tow ar jest opodatkow any w kraju jego pochodzenia na zasadach obowiązujących w kraju33.
Eksport do krajów trzecich, nic będących członkami Unii Europejskiej, odbywa się na zasadach obowiązujących do tej pory. W przypadku importu obowiązek podatkow y powstaje w momencie objęcia tow aru procedurą celną i pow stania długu celnego. Podatnik uiszcza podatek VAT i wykazuje w swojej deklaracji dla celów VAT jako naliczony.
Zasadniczo zmienił się sposób wyliczania struktury podatku naliczonego a należnego po wejściu w życie nowej ustawy o VAT, z tym że generalna zasada obniżania podatku należnego o naliczony nie ulega zmianie. W celu poprawnego wyliczenia struktury sprzedaży podatnik zobowiązany jest zrobić to na podstawie poprzedniego roku podatkowego. Proporcja ta ustalana jest jak o udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku, z którymi przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego, w cał kowitym obrocie podatnika. Ustawodawca założył też pewne wyjątki. Jeśli obliczona proporcja przekroczy 98% , podatnik m a praw o do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego, a jeżeli nie przekroczy 2% , to podatnik nic m a tego praw a24.
Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych są zobowiązani do wypełniania kwartalnych informacji podsumowujących. W tych infor macjach podaje się numery identyfikujące VAT dostawcy i nabywcy oraz łączną wartość towarów i związanych z nimi usług dostarczonych każdemu
21 Por. I. K r o p s z , I. K u r t y k a , S ystem p o d a tko w y w Polsce i UE, G d a ń sk i W ojew ódzki O śro d ek D o ra d ztw a R olniczego z/ss Św idnicy, Św idnica 1998, s. 22-23.
nabywcy. Informacje te służą kontroli prawidłowości deklarowanych przez podatników z różnych krajów UE danych dotyczących transakcji25.
Każde Państwo Członkowskie udostępnia innym Państwom Europejskim swoją krajow ą bazę podatników zarejestrowanych dla handlu wewnątrz- wspólnotowcgo, zawierającą dane wszystkich podatników , którym nadano numer VAT. Numer identyfikacyjny m a charakter niezmienny i każdy podatnik z reguły dysponuje jednym numerem. W Polsce dla cclów handlu wcwnątrzwspólnotowcgo powinien jest używany dotychczasowy NIP po przedzony prefiksem „ P L ”26.
Państwa członkowskie nic mogą stosować niższych stawek VAT niż. 15% w przypadku stawki podstawowej oraz 5% w odniesieniu do stawki ob niżonej. Polska spełnia te wymagania, ale od m omentu przystąpienia do UE zmianie uległy stawki na wybrane towary i usługi. Przede wszystkim stawkę 7% stosuje się w odniesieniu do robót budowlano-montażowych i remontowych związanych z budownictwem mieszkaniowym, obiektów budownictwa mieszkaniowego z wyjątkiem lokali użytkowych oraz usług gastronomicznych z pewnymi wyłączeniami. Do 31 grudnia 2007 r. będzie obowiązywała 0% stawka VAT na dostawy w kraju i wewnątrzwspólnotowc nabycie, im port książek oraz czasopism specjalistycznych oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego praw a do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub dom u jednorodzinnego. Z kolei do 30 kwietnia 2008 r. stosuje się stawkę 3% VAT na towary i usługi wymienione w załączniku 6 do ustawy27.
P O D S U M O W A N IE
H arm onizacja podatków pośrednich, a przede wszystkim podatku od towarów i usług, jest jednym z podstawowych zadań W spólnoty Europejskiej. M a ona duże znaczenie dla sprawnego funkcjonowania wspólnego rynku, ponieważ podatek VAT wpływa na końcową cenę tow aru lub usługi. Ujed nolicenie przepisów oznacza równe warunki konkurencji niezależnie od miejsca siedziby i działania i dlatego jest przedmiotem szeregu regulacji
“ W k w a rtaln ej inform acji należy p o d a ć dw uliterow y p refik s określający p a ń stw o klienta o raz w oddzielnej ko lu m n ie, n u m er rejestracji V A T klienta z innego p ań stw a członkow skiego, łączną w arto ść za d a n y ok res to w aró w i zw iązanych z nim i usług d o sta rcz o n y ch każdem u z klientów zarejestro w an y ch n a terenie Unii E uropejskiej lu b w p rz y p ad k u w ew nątrzw spól- noto w y ch n a b y ć - łączn ą w arto ść tow arów nab y ty ch od każd eg o z klien tó w o ra z w skazanie, że p o d a tn ik jes t „ p o śre d n ik iem ” w transakcji tró jstro n n ej.
“ In fo rm acje ze stro n M inisterstw fin a n s ó w , w w w .m f.gov.pl.
D o sto so w an ie polskich przepisów d o p ra w a p o d a tk o w eg o ... 91
w prawodawstwie Unii Europejskiej. W spomniane w artykule Dyrektywy Rady nakreśliły zasady lunkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zaś główne działania wspólnotowe zmierzają do zacieś nienia współpracy między krajowymi administracjami podatkowymi, a także do usunięcia przeszkód w ponadnarodowej działalności firm.
Jednym z wymogów członkostwa w Unii Europejskiej było dostosowanie polskiego prawa podatkowego do dorobku wspólnotowego. Obecnie podatek od towarów i usług regulowany jest ustawą o podatku od towarów i usług ( VAI ) z II m arca 2004 r. i zasadniczo odpow iada unijnemu podatkowi od wartości dodanej VAT. Ujednolicenie konstrukcji i zasad jego obowiązywania wymagało podjęcia szeregu działań dostosowawczych, które przyczyniły się do uporządkow ania, uzupełnienia i modernizacji systemu podatkowego.
Iwa Kuchciak
A D A P T A T IO N O F P O L IS H TAX LAW R E G U L A T IO N S , K S C E C IA L L Y FO R VA T T O E U R O P E A N U N IO N S T A N D A R D S
A cco rd in g to th e treaty signed on D ecem ber 16,h 1991 by P oland w ith the E u ro p ean C o m m u n ity P o lan d w as obligated to h arm o n ize its tax law re g u la tio n s to E u ro p e a n sta n d ard s. A rticle 93 o f the T rea ty establishing the E u ro p ean C o m m unity an d over 20 directives introduced by the E u ro p ea n C om m ission fo rm th e basis for the V A T a d a p ta tio n in P o lan d . M eeting official reg u la tio n s o f the E u ro p e a n U n io n P oland in tro d u ced a special tax law reg u la tio n on M a rch 11 °* 2004, w hich added new reg u latio n s for o rg a n iz atio n , c o m p lem en tatio n an d m o d e r n iza tio n P olish tax system .
