Izabela Jarosińska
"W kręgu narodzin polskiej powieści
psychologicznej. (Studia o prozie
narracyjnej Ludwika Sztyrnera)",
Zdzisław Mrozek, Bydgoszcz 1971 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 16/48, 161
( I I ' MROZEK Z d z is ła w : 77 kręgu narodzin p o l s k i e j pow ie ści p s y c h o l o g i c z n e j . (S t u d ia o p r o z i e n a r r a c y j n e j Ludwika S z t y r m e r a ) . Stu d ia F i l o l o g i c z n e . WSP w B ydgoszozy, Byd g o s z c z 1971, s . 9 9 , p o w i e l .
Praoa pośw ięcona p is a r s tw u Ludwika Sztyrmera (1809-1386), przedstawionemu na t l e ów czesnej s y t u a c j i p o w i e ś c i jako g a tunku (k o n ie o X V I I I - p o c z ą t e k XIX w . ) . W toku a n a l i z powie ś c i i opowiadań Sztyrm era a u t o r zatrzym uje s i ę p r z y n a s tę p u ją cych, o h a r a k te r y s ty o z n y c h d l a n io h prohlemaoh: 1) f a s o y n a o ja p s y c h o lo g ią i z jaw isk am i p a r a p s y c h o lo g io z n y m i; 2 ) a n a l i z a psy- o h o lo g io z n a ; 3) elementy f a n t a s t y c z n e ; 4 ) m o r a l i s t y k a ; 5) g r o tesk a i s t e r n iz m - j a k o u lu b ion e p r z e z Sztyrmera ohwyty s t y - l i s t y o z n e . G ro tesk a w szakże, zdaniem a u to r a , j e s t wymierzona w em ocjonalizm i e g z a l t a c j ę romantyoznego b o h a t e r a , a f a n t a s
tyk a wskrzeszana w c e la o h p a rod y s ty ozn y ch . Twórozość Sztyrme r a i n t e r p r e t u j e zatem a u to r ja ko polem iczną wobeo romantyzmu.
BP/48/17 I . J .
( I I ' MROZEK Z d z is ł a w : N arod zin y i r o z w ó j p i e r w i a s t k a psy c h o l o g i c z n e g o w p o l s k i e j p r o z i e n a r r a c y j n e j . W: Z p r o b l e matyki gatunków i prądów l i t e r a c k i c h XIX i XX w ie k u .(R e d . nauk. J .K o n i e c z n y ) . B y d g o s z c z 1972|.'Bydgoskie Tow. Naukowe,
s. 3-24.
-Celem pracy j e s t odpowiedź na p y t a n ie ,w j a k i sposób t r e ś c i p s y c h o lo g ic z n e to r o w a ły s o b ie drogę do p o l s k i e j prozy f a b u l a r n e j . Z t e g o punktu w id z e n i a a u tor omawia wybrane po w ie ś c i , p o w ia s t k i i opowiadania p o w s ta łe w o k r e s i e 1776-1844.Szcze g ó ln a r o l a przypa da tu romansom se n tym e n ta ln y m (zw ła szoza"M a l- w i n i e " ) , k t ó r e - zdaniem a u t o r a - t o r o w a ły drogę do wyodręb n i e n i a s i ę w l i t e r a t u r z e p o w ie ś c io w e j prozy p s y c h o l o g i c z n e j . Za twóroę p o l s k i e j p o w i e ś c i p s y c h o l o g i o z n e j uważa jednak au t o r d o p ie r o Ludwika S zty rm era .
