w Królestwie Polskim wygłosiła m gr M onika Nawrot. Referentka omówiła wymienione zagadnienia w świetle źródeł pamiętnikarskich z XIX i początków XX wieku.
Następnie głos zabrali dr Jan Ryś i dr Ryszard Ślęczka, którzy przedstawili referat pt.: Elementarze do nauczania dom owego z drugiej połow y X IX wieku. Prof. dr hab. Agnieszka Stopińska-Pająk zwróciła uwagę w sw ym wystąpieniu na znaczenie kalendarzy w rodzinnym nauczaniu domowym na Górnym Śląsku. Ostatni w tej części obrad referat w ygłosiła m gr A gnieszka Szarkowska, która skupiła się na roli w ychow ania religijnego w nauczaniu dom ow ym dzieci w okresie zaborów.
Drugi dzień obrad, którym przew odniczyła prof. dr hab. Alicja Kicowska, rozpoczął referat prof. dr hab. Rom ualda Grzybow skiego na temat udziału prasy w nauczaniu domowym dzieci polskich na Pomorzu N adw iślańskim w drugiej połowie XIX i pierw szych latach XX wieku. Prof. dr hab. Grzegorz M ichalski zwrócił uwagę na wskazania dla edukacji dom owej, jakie można odnaleźć w polskim czasopiśm iennictwie drugiej połowy XIX wieku i w pierw szych latach XX wieku.
Prof. dr hab. W ładysław a Szulakiewicz postaw iła w swym referacie pytanie o istotę i specyfikę zawodu nauczyciela domowego.
Następnie głos zabrała dr Katarzyna Kabacińska, która przedstaw iła referat pt.: Nauczyciel dom owy - ideał a rzeczywistość.
Tę część obrad zakończyło w ystąpienie m gr Grażyny Karłowskiej, która przedstawiła, w formie prezentacji m ultimedialnej, charakterystykę nauczycieli dom owych na ziem iach polskich w XIX i na początku XX wieku.
O statnią część obrad poprowadził prof. dr hab. Karol Poznański. Jako pierw szy w tej części obrad referat wygłosił prof. dr hab. Tadeusz Jałmużna. Referent pośw ięcił go w całości analizie zagadnienia nauczania dom ow ego w twórczości H enryka W em ica. Z kolei dr Iwonna M ichalska zwróciła uwagę na wkład tw órczości Teofila N ow osielskiego do edukacji domowej.
Dwa ostatnie referaty przedstaw iały zagadnienie nauczania dom owego ze stanowiska socjologicz nego i współczesnej myśli pedagogicznej. D r M arek Budajczak zwrócił uwagę na społeczne dawne i współczesne w ym iary edukacji domowej, natom iast dr Roman Leppert omówił historyczne i religijne źródła współczesnego nauczania dom owego w USA.
Podsum ow ania konferencji dokonał prof. dr hab. Karol Poznański, który podkreślił wysoki poziom konferencji, zwrócił uwagę na aktualność problem atyki nauczania dom owego i potrzebę dalszego prow adzenia badań w tym zakresie.
Grażyna Karłowska
Konferencja „Rozwój pedagogiki jako nauki i kierunku studiów
na Słowacji”. Bratysława, 22-23 września 2003 r.
W dniach 22 - 23 w rześnia 2003 roku na U niw ersytecie im. J. A. Kom eńskiego w Bratysławie odbyła się konferencja naukowa, której tem atyką był R ozw ój pedagogiki ja ko nauki i kierunku studiów na Słowacji.
K onferencja m iała charakter m iędzynarodow y, a wśród jej uczestników znaleźli się naukowcy nie tylko ze Słowacji, ale m iędzy innymi z Czech, Polski, Chorwacji.
O rganizatorem konferencji była K atedra Pedagogiki Uniwersytetu Kom eńskiego w Bratysławie. O tw arcia konferencji dokonała kierow nik Katedry Pedagogiki U niwersytetu Komeńskiego - doc. Z. Badurikova. Przybyłych gości pow itał rów nież dziekan W ydziału Filozoficznego Uniwersytetu Kom eńskiego w Bratysław ie - doc. Anton Elias. W ykład inauguracyjny o seminarium pedagogicznym na U niwersytecie Kom eńskiego w kontekście rozwoju myśli pedagogicznej na Słowacji, wygłosił prof. Jozef Pśenak. N astępnie głos zabrał prof. Stefan Śvec, który mówił o potrzebie pedagoga szkolnego.
Jako ostatni, w głównej części obrad, referat w ygłosił prof. M artin Żilinek. Referent zwrócił uwagę na hum anistyczne aspekty wychowania moralnego. Dalsza część obrad odbyw ała się już w wyznaczonych tem atycznie sekcjach.
W ciągu dwóch dni konferencji wysłuchano 55 referatów . Obrady toczyły się w trzech sekcjach. W sekcji pierwszej dyskusje toczyły się w okół kierunków rozwoju subdyscyplin pedagogicznych i ich roli w przygotowaniu nauczycieli. W ystąpienia referentów sekcji drugiej dotyczyły pedagogiki jako nauki, kierunku studiów i pracy. Obrady sekcji trzeciej prow adzone były pod hasłem współpracy Katedry Pedagogiki U niwersytetu K om eńskiego ze słowiańskimi i zagranicznymi ośrodkam i nauko wymi.
Obrady sekcji pierwszej rozpoczął referat B. Kasâcovej nt. teoretycznego i praktycznego stanowiska nowoczesnej pedeutologii. Kolejny referat H. Kasikovej pośw ięcony był działalności i funkcjonowaniu Studium N auczycielskiego na W ydziale Filozoficznym U K w Pradze. J. Krstovic i R. Cepić przedstawili z pozycji dośw iadczeń chorw ackich kierunki rozwoju w kształceniu zawodowym nauczycieli w kontekście uczenia się przez całe życie.
Referat na temat podstaw pedagogiki ogólnej i jej roli w system ie przygotow ania przy szłych nauczycieli wygłosili V. Kurincova i P. Seidler. Kolejny referent J. Danek om ówił znaczenie dyscyplin pedagogicznych w studiach nauczycieli przedm iotów ogólnokształcących. M. Polaćek zwrócił uwagę na dyscypliny psychologiczne w przygotow aniu przyszłych nau czycieli. Z kolei V. Svec i M. Sadilova skupili się na integracji dyscyplin psychologicznych i pedagogicznych w przygotow aniu nauczycieli. Kolejny referent V. Kovâcovâ podjęła w swym referacie problem celowości treści pedagogiki ogólnej w przygotow aniu nauczycieli. N a tem at trendów w rozwoju historii szkolnictw a i pedagogiki i ich roli w przygotow aniu nauczycieli mówiła V. Zbirkovâ. W dalszej kolejności referat w ygłosiła J. Ivancikova, która om ów iła znaczenie studiow ania dydaktyki dyferencyjnej w procesie przygotow ania przyszłych nauczycieli. A. Douskova i S. Porubskÿ zwrócili uwagę na pojęcie dydaktyki elementarnej w kontekście zawodu nauczyciela (w odniesieniu do nauczyciela szkoły podstawowej). Sytuację rozwoju dys cyplin pedagogicznych w przygotow aniu nauczycieli na W ydziale Pedagogicznym Uniwersytetu w Tm avie opisywał referat M. Spânik. Z kolei V. Cabanova przedstaw iła profil absolwentów studiów nauczycielskich na U niwersytecie Katolickim w Ruom berku. Na temat roli dyscyplin pedagogicznych w przygotow aniu nauczycieli w ychow ania przedszkolnego mówili: N. Babic i S. Irovië. Natomiast referat o znaczeniu pedagogiki w przygotow aniu nauczycieli wychowania fizycznego i sportu wygłosili: M. Kips i A. Pavlikova.
Zagadnienie andragogiki w kontekście edukacji seniorów om ówiła B. Balogova. Referat na temat kształcenia pracowników miejskiej regionalnej kultury wygłosił S. Chomova. Jako kolejna głos zabrała E. Kratochvilova, która przedstaw iła pedagogikę wolnego czasu w zestaw ieniu z naukami pedagogicz nymi. Z. Bokasova om ów iła pedagogikę socjalną jak o część studiów pedagogicznych. Referat na tem at integracji dyscyplin pedagogiczno-psychologicznych w przygotow aniu pedagoga socjalnego wygłosiła M. Sadilova. Jako następna referat na tem at w zajem nych stosunków i powiązań pedagogiki i pedagogiki specjalnej przedstawiła A. Vancova.
Zagadnienie pedagogiki zdrowotnej poruszyła w swym wystąpieniu M. Hornkova. I. Pavlov próbował w swym referacie dać odpow iedź na pytanie czy metodyk szkolny to funkcja która może zrobić karierę?
Doświadczeniami inspekcji szkolnej z kontroli w szkole państwowej podzieliła się G. Vanekova. Jako ostatnia w obradach sekcji pierwszej głos zabrała M. M atulcikova, która przedstaw iła kierunki reform w rozwoju szkolnictwa i płynące z nich wyzwania dla rozwoju pedagogiki.
W ramach obrad drugiej sekcji sw oje referaty przedstawiło 25 osób.
Obrady rozpoczął referat A. V ukasovica pt.: Rozwój pedagogiki ja ko kierunku studiów i dyscypliny naukowej w Chorwacji. W dalszej kolejności referat wygłosiła - B. Kudlacovâ, która przedstawiła znaczenie antropologii dla pedagogiki. Następnie głos zabrała V. Dubravova, która zaprezentowała pogląd filozofów na paradygm aty w dziedzinie nauki o w ychowaniu na Słowacji.
Zagadnienie pedagogiki jak o kierunku studiów, przedm iotu nauki i pracy poruszyła w swym wystąpieniu V. Svecova. Kolejna referentka G. Porubska zw róciła uwagę na położenie dydaktyki w systemie nauk pedagogicznych. N atom iast B. Kosova w ygłosiła referat pt.: Teoria wychowania a teoria rozwoju indywidualności.
K olejna referentka - M. D voräkovä zw róciła uwagę na pedagogikę jako kierunek studiów na FF (Fakultecie Filozoficznym ) U niwersytetu w Pradze. O tradycjach i współczesności przedmiotu pedagogika na FF U niwersytetu w Presovicach m ów iła M. Cemotovä.
W dalszej kolejności głos zabrała E. Turanska, która om ów iła położenie i rolę dziejów pedagogiki na „pedagogice” jako kierunku studiów. Z kolei D. K ovacikova przedstawiła położenie i rolę pedagogiki porównawczej na pedagogicznym kierunku studiów.
Referat na tem at rozw ijania m yślenia uczniów w procesie wczesnoszkolnej edukacji zintegrowanej przedstawił M. Lelonek. Kolejni referenci: B. Pupala i Z. K ollarikova omówili w swym referacie położenie pedagogiki elementarnej na Słowacji.
Zagadnienie pedagogiki medialnej w krajach niem ieckojęzycznych omówiła V. Kacinovä. N atomiast J. Levicka odniosła się w swym referacie do niektórych pytań stawianych w ramach pedagogiki jak o kierunku kształcenia akademickiego.
N astępna referentka - A. Tokarova, podjęła próbę przedstaw ienia wzajemnych relacji, jakie zachodzą m iędzy andragogiką a pracą socjalną.
M. Gnoth natom iast skupił się w swym referacie na znaczeniu i roli dyscyplin pedagogicznych w przygotow aniu nauczycieli na W ydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Komeńskiego. Z kolei E. Fulkova zw róciła uwagę na przygotow anie pedagogiczne nauczycieli przedmiotów zawodowych w rolniczych szkołach średnich. N atom iast o przygotow aniu nauczycieli przedm iotów rolniczych na przykładzie U niwersytetu Rolniczego w Nitrze na Słowacji, mówił M. M ichałek. J. Vasutova zwróciła uwagę słuchaczy na rolę pedagogiki jako przedm iotu akademickiego, kształcącego przyszłych nauczycieli.
D ośw iadczenia z organizacji praktyk pedagogicznych, ich przebiegu i realizacji na W ydziale Filozoficznym U niwersytetu w Presow ie, om aw iał referat M. Goga.
Jako następna głos zabrała S. Kom poltow a, która zw róciła uwagę na położenie pedagogiki, jako przedm iotu kształcenia w program ie nauczania nauczycieli przedm iotów ekonomicznych. Z kolei R. Slosär zwrócił uwagę na znaczenie dydaktyki w przygotow aniu nauczycieli przedm iotów ekonom i cznych.
Jako ostatnia w obradach sekcji drugiej głos zabrała M. Zahatńanska, która zw róciła uwagę na w ykorzystanie m etody heurystycznej w przygotow aniu studentów.
W obradach sekcji trzeciej głos zabrało 9 referentów . J. Zounek om ówił wpływ O. Chlupa na działalność Uniwersytetu M asaryka w Brnie i U niwersytetu Kom eńskiego w Bratysławie. R. Vańova przedstaw iła praski okres działalności naukowej Josefa Hendricha. Następny referent J. Uhlirova om ów iła w kład Jana Uhra w podwyższenie poziom u kształcenia nauczycieli słowackich. Natomiast J. Pśenak podkreślił w pływ J. Cećetku na rozwój W ydziału Filozoficznego UK w Bratysławie.
N astępny referent V. M ichalićka odniósł się do niektórych stron dzieła Jozefa Mateja. R eferat o historii wychow ania jako subdyscyplinie nauk pedagogicznych, a także przedmiocie kształcenia akadem ickiego w Polsce, wygłosili W. Jam rożek i K. Jakubiak. Kwestia współpracy pedagogów proszowskich z Katedrą Pedagogiki W ydziału Filozoficznego UK podjęta została w wy stąpieniu I. Kominarec. W kład Katedry Pedagogiki FF PU w rozwój pedagogiki i szkolnictwa na Słowacji przedstawił E. Lukäc. Jako ostatnia w obradach sekcji głos zabrała M. Potocärovä, która przedstaw iła projekt badawczy pow stały we współpracy z Uniwersytetem w Groningen. Projekt skupia się na zagadnieniu wpływu rodziny na kształtow anie postaw młodzieży.
O brady w poszczególnych sekcjach zakończyło w spólne spotkanie referentów, na którym dokonano podsum ow ania dw udniowych obrad i wysunięto płynące z nich wnioski.
