304 K ronika
ORGANIZACJA MUZEUM NAFTOWEGO W KROŚNIE
N iew ielk a liczba istniejących w Polsce m uzeów typu technicznego zostanie najprawdopodobniej już w niedługim czasie wzbogacona o nowy ośrodek. Będzie nim Muzeum N aftow e w Krośnie, przy którego organizacji prow a dzone są ożywione starania.
Lokalizacja tego typu m uzeum w łaśnie w Krośnie jest bardzo szczęśliwa, gdyż m iasto to i sąsiadujące z nim rejony mają najstarsze tradycje w historii polskiego przem ysłu naftow ego.
Muzeum N aftow e w Krośnie ma pow stać w oparciu o istniejące tam dotychczas muzeum regionalne, które zm ieni swój w ielobranżow y charakter, skupiając zainteresow anie na tem atyce dziejów w ydobyw ania i w ykorzysta nia ropy naftow ej.
Organizatorzy Muzeum planują rów nież utw orzenie pew nego rodzaju skansenu poświęconego przem ysłow i naftow em u w Bóbrce, gdzie zachowały się oryginalne zabytki z początkow ych okresów rozwoju nafciarstw a na zie m iach polskich.
Przew iduje się, że Muzeum N aftow e w Krośnie będzie posiadać w łasną Radę Naukową, złożoną z 20 członków w ybranych spośród badaczy historii techn iki i przem ysłu naftow ego oraz znaw ców nafciarstw a.
W dniu 2 listopada 1959 r. odbyło się w Krośnie zebranie, którego uczest nicy om ów ili zakres działalności przyszłego Muzeum Naftowego, a zw łaszcza jego Rady Naukow ej .wysuw ając jednocześnie im ienne kandydatury na człon ków Rady. Proponowano też, aby Muzeum inicjow ało prow adzenie prac naukowo-badaw czych z zakresu h istorii przem ysłu naftow ego, m onografii ko palń i biografii zasłużonych naukowców, w ynalazków i organizatorów.
J. J.
STOWARZYSZENIE INŻYNIERÓW I TECHNIKÓW GÓRNICTWA WSPÓŁDZIAŁA W AKCJI OCHRONY ZABYTKÓW TECHNIKI Stow arzyszenie N aukow o-T echniczne Inżynierów i Techników Górnictwa w ykazuje już od dawna zainteresow anie spraw am i ochrony zabytków tech niki. Zainteresow anie to skupia się w pracach powołanej przez Zarząd Główny Stow arzyszenia K om isji Tradycji i M uzealnictwa Górniczego.
W celu szczegółow ego zapoznania się z prowadzonym i na terenie kraju pracam i w zakresie ochrony zabytków techn iki jak rów nież zdobytym i doświadczeniam i Kom isja odbyła na ten tem at zebranie w dniu 26. XI. 1959 r. Podstaw ą do dyskusji była inform acja inż. J. Jasiuka z Muzeum T echniki w W arszawie.
Zebrani p ostan ow ili poprzeć przedsięw zięcia Muzeum Techniki w akcji ochrony zabytków. Za pierwszoplanow ą pracę uznano rejestrację zabytków techniki, która na terenie woj. katow ickiego rozpocznie się na w iosnę 1960 r.
Kronika 305
Członkowie Stow arzyszenia wezm ą n iew ątpliw ie czynny udział w pracach rejestracyjnych.
Zebrani zw rócili też uw agę na potrzebę w ykonyw ania dokum entacji inw entaryzacyjnych niszczejących zabytków tech n ik i górniczej, np. starych szybów.
J. J.
JAN EWANGELISTA PURKYNE
UROCZYSTOŚCI I W YSTAWA WE WROCŁAWIU
Staraniem A kadem ii Medycznej w e W rocławiu oraz Polskiego Tow arzy stw a H istorii M edycyny dzień 24 października 1959 r. poświęcono uroczysto ściom ku czci Jana Ew angelisty Purkynego (1787— 1869), zorganizow anym pod protektoratem trzech m inistrów zdrowia: Polski, Czechosłow acji i N iem ieckiej R epubliki Dem okratycznej. W uroczystościach w zię li licznie udział przedsta w iciele św iata lekarskiego w szystk ich w ym ienionych państw . K om itęt H istorii N auki PAN reprezentow any był przez prof. B. Skarżyńskiego. Po akadem ii w A u li Leopoldina U niw ersytetu w e W rocławiu nastąpiło otw arcie w ystaw y pam ięci Purkynego, a następnie odsłonięcie dwóch pam iątkowych tablic: jednej w Zakładzie Fizjologii A kadem ii Medycznej przy ul. C hałubińskiego oraz drugiej — na resztkach m urów Zakładu E ksperym entalnej Fizjologii założonego przez Purkynego przy ul. św. Katarzyny.
W przem ówieniach i referatach w ygłoszonych w czasie uroczystej aka dem ii poruszono fragm entarycznie niektóre zagadnienia dotyczące życia i działalności Purkynego: Pu rkyn e jako badacz komórki, Pu rkyn e ja k o f iz jo log, Odgłosy prac n au kow y ch J. E. Purkynego w piś m ien n ictw ie polskim. Dopiero jednak na w ystaw ie poświęconej Purkynem u można było zapoznać się z syntezą jego osiągnięć. W ystaw ie tej godzi się p ośw ięcić w ięcej uwagi, poniew aż wprowadza ona zarazem w krąg zainteresow ań m edycznych p ierw szej połow y X IX stulecia.
W ystawę urządzono w salach ekspozycyjnych B iblioteki U niw ersytetu w e W rocławiu (przy ul. św. Jadwigi, „na P iasku”). Zgromadzone dokum enty i pamiątki, fotokopie i plansze pozw oliły na perspektyw iczne spojrzenie na bogate życie założyciela jednego z pierw szych w Europie zakładów fizjologii
eksperym entalnej (1832 r.). •->
J. E. Purkyne przeżył w e W rocław iu sw ój najpłodniejszy okres tw órczości naukowej. D w adzieścia siedem lat pobytu w tym m ieście (1823— 1850) było w ypełnione — obok działalności pedagogicznej — odkrywczym i pom ysłam i eksperym entatorskim i, spożytkow anym i n astępnie w w ielu praktycznych d zie dzinach nauki lekarskiej. Znajdował ponadto w iele czasu dla pogłębiania w ięzi z Polską i Polakami, już to jako duchow y inicjator i założyciel T ow a rzystw a Literacko-Słow iańskiego, już to w osobistych i korespondencyjnych kontaktach z polskim i uczonym i w Krakowie, W arszawie i innych m iastach, już też w krzew ieniu zam iłowania do języka i tradycji polskich. K olekcjonow ał przy tym i inspirow ał polskie w ydaw n ictw a naukow e i literackie. Te w łaśnie rysy życia uczonego i hum anisty zaciążyły na scenariuszu w ystaw y.
Zgromadzone na w ystaw ie eksponaty, ujęte katalogiem w trzech języko w ych wersjach: polskiej, czeskiej i niem ieckiej, pochodzą z licznych in stytu cji