Strzelce Opolskie, woj. opolskie

Ewa Matuszczyk,Elwira Holc

Strzelce Opolskie, woj. opolskie

Informator Archeologiczny : badania 20, 55-56

55

-o raz ne-olityczną jam ę zas-ob-ową.

Nowym z a g a j e n ie m . Je et pojawienie a|ę wśród grobów ciałopalnych k u ltu ry łużyckiej obiektów J za­ bytków neolitycznych* W stępnie ustalono, t e w n eo licie znajdowała e lf tu prawdopodobnie pracownia krzem*e- a la r aim* Oprócz Ja m y zasobowej zauważono tuż pod warstwą o rną /poniżej 30 cm / w arstw ę drobnego iółto- szarego żwirku, w któ rej znaleziono bardzo d uto zabytków krzem ien nych takich jak! thiczkl, drapacze, skro- baczą, r y lc e , sie rp a k i, sb ro jm k l, płoszcza, rd zen ie ltp, Z m ateriału ceram icznego najw ięcej Jest fragmentów с « п т Ш wstęgowej ry te j.

W śród p u b ó w łużyckich w w iększości zniszczonych głęboką orką jest przewaga popielnicowych /16/, p o e o ab łe to j a mowo-popielnicowe /16/, jam owe /8/ 1 2 bez określenia.

W p ä m x a n o - w e c h o je j cz ę ś c i w y s tą p iły groby typowe dla Ш okresu epold brązu - w az y guzowe, m ley 1 w a z y karbowane n a zalotnie, natom iast w południowo-za chochiiej groby młodsze z IV lub przełom u IV I V okresu epoki brązu. Je d y n y dobrze zachowany grób - 133 z tej części posiadał 5 naczyń /popielnicę dwuatoż- kową obm acywaną p o m te j załomu, dwie cz a rk i je ü ia zdobi tu a zakreskowanym l tró jk ątam i, druga bruzdami ukośnymi aa z ałom ie, m isę stożkowatą a uszkiem tu t pod brzegiem 1 m isę o zaokrąglonym załom ie 1 kró tkiej sz y jc e rów nież z uchem u podstawy azyjk^ W p op ielnicy znajdowało c lę bardzo tra io ko ści. G ró b 132 z kolei z aw ie rał 3 naczynia bez k o ś ti. G ro b y b yty ubogo wyposażone w brązy, tylko 10 fragm entów z tego В fragm en­ tów pochodzących ze asp lt, w tym tyîko I fragm ent azplłl * główką ku listą profilowaną* Często w grobach w ystęp ow ały p rzedm ioty krzem ienne m ające stars z ą m etrykę pochodzenia* B yć może z powodu dużego znisz­ czenia grobów p rzedm ioty te d ostały d ę tam przypadkowo.

Badania będą kootynuoweie*

s ig u A B O W p atrz

woj. sie ra d z k i« neolit Stanowisko 3

SŁ C N O W tC JS , gm· K a z im ie rz a W ie lk a patrz woj* kie le ck i« neo lit Stanowisko G

S O B I B O R , gm, W łodawa p atrz woj. ch ełm skie - neolit Stanowisko 1

S T A H G A R D 'G U B E N S K I, gm. Gubin patrz

woj. z ielcnogórsk le o k re s halsztacki Stanowisko 16

S T R Z E L C E O P O L S K IE Muzeum Ślą sk a Opolskiego

woj. opolskie w Opolu

Badania p row ad ziły; m gr S w a M atuszczyk t m gr B l w ir« н ы с , Finanso w ało Museum Śląska Opolskiego w Opolu. C m entarzysko kurhanowe. D h ig eezon badań.

Stanowisko położone Je s t po le w e j stro n ie drogi gruntowej prow adzącej ze wal Szym lazów do Strzelec O polskich, w obrębie niew ielkiego la tu « . " U p i e c " . Przebadano t r z y ćw ia rtk i kurhanu 3, kolistego u podsta­ w y, o Ś r. 13, 8 m, w js * 0 ,6 3 m. Kurhan tea znajduje się w odległości ok. 20 m /licz ąc od wym oczonych środ­ ków kurhanów/ na północny zachód od badanego w uhleglytn sezonie k u r h a n ! . P r z e c ię c ia nasypu’dokonano po U n it: NS-JŁW,

W obręb** ćw ia rtk i I /N W / przebadanej w ra z z p rzestrz en ią przykurhanową w ram ach wykopu o wyrą* t i l a m e stw ierdzono w ystęp ow aiś* obiektów zabytkowych. 'W nasypie powyżej humusu pierwotnego znale­ ziono jedynie dwa, b liżej nieokreślenie p rzed m ioty żelazne* W obrębie Ćw iartek; Ш / S B / i IV /SW /, na pozio­ m ie stropu Im m uto pierwotnego, w o d le g b ś d ok, 30 cm na południe od wyznaczonego punktu O, uchwycono z a ry s obtekto fu*oStofcątnegD o dł* 2,70 u 1 sz e r. 0,70 m, zorientowanego po U n ii E - W , W profilu posiadał kształt zbliżony do nieckow a tego o najw iększej 0,80 m. P r z y jego krawędzi dłuższej - południowej s tw ie r­ dzono na odcinku o dł, 16 c m , 2 cm s z e r, zaciem nienie próchnic m e b arw y ciemnobrunatnej, będące prawdo­ podobnie zbutwiałą p ozostałością d rew nianej obudowy ja m y . W wypełni sfcu skład ającym się z pieska z dom iesz­ k ą p róchn icy, o dość JettooBtytn searo - jae io b n m atn ym zabarwienia t t u l t d c o o Jedynie dwie k o ści zwierzęce - prawdopodobnie ptasie*

Po m im o braku k o ś d ludzkich, s u w a g ns kształt I w y m ia ry jam y, obiekt zinterpretowano jaku jam ę grobową pochówka szkieletowego, w k tó rej kości ludzki* m e zachowały się, być może ze względu na ch a ra k te r podłoża /piasek z alegający na wychodni sk a ły wapiennej/. Na głębokości, ns k tó re j uchwycono strop Ja m y g robow ejjw ystąplly pooadto w obrębie ćw iarte k : Ш 1 IV fr z y oMektyr 2 paleniska o raz n ie w ie lk i оЫ еМ w pozio­ m ie kształtu kolistego, o ire tfcilcy » cm , zagłębiany w ca le c do głębokości 40 cm* którego wypefcnleko twór ryt л

- H

-s iln ie przepalona glina I pia-sek /prawdopodobnie ślad po długotrwale p alącej -s ię k o n-stru k cji/. W wypebijeka obiektu 2 - paleniska, które w ystąp iło w odległości ok. 1, 90 m na południe od obiektu 1 - grobu, znajdowało się w w arstw ie sp ale n iz n y ! węgielków drzewnych kilkanaście kości z w ierzęcych , a p rz y Jego kraw ędzi połud­ niowej malezlCTio n ie w ie lk i fragm ent ce ra m ik i.

W yniki tegorocznych badań pozw o liły na Jechom aezb* stw ierdzenie, śe przyn ajm n iej cz ę ść kopców to gro by kurhanowe. Przeb adany obiekt je s t typem kurhanu o pochówku w ziemnym z nasypem piaszczystym . J e ­ dyna znaleziona w kurhanie skorupa n ie pozwala na precyzyjne o k re ślen ie Jego chronologii,

Ebdanla będą kontynuowane,

T U R DOLN Y - B U S IN A , gm. M ichałów U n iw ersytet Jagieltoń ald woj. kieleckie Instytut A rch eolo g ii Stanowisko 3

Bhdanla p row adzili m g r U razu la B ą k i m gr A ndrzej Matoga. F in a li­ zował W O A K w K ie lcach . P ią t y sezon badań. Osada k u ltu ry t r z d - nle ck le j o raz osada 1 cm en tarzy* ko k u ltu ry hi Cycki ej.

2

W śród obiektów osadowych p rzew ażały ja m y k u ltu ry trz cin ie ck ie j. P o s ia d a ły one w rz u cie z a ry s k o li­ sty o śr* 90-120 cm . W profilu b yły nieckowa te, trapezów ale łub cylin d rycz n e l o sią g a ły 30*90 cm m iąższości. M a te ria ł zabytkowy stanowiła głównie cera m ik a /m.1n. f r . naczyń o esowatym p rofita, zdobionych dookolńjm l żłobkami lub trójkątną listw ą/ 1 k o ści zw ierzęce; rzadko spotykano w yro by kamienne lub krzem ienae.

Ja m y ku ltu ry łu ż yck ie j w rz u c ie ko liste /śre d n ica 70-160 cm / w profilu posiattały ulec kowat y kształt

1 b yły nieco płytsze w porównaniu do obiektów w y le j opisanych. Na z aliczenie Ich do późnej fa z y k u ltu ry łużyc­ kiej pozwala znaleziony w nich m ate riał ceram iczny, sk ła d a ją cy s ię m . lo. a fragm entów garnków jajowato- bec sutkowa tych zdobionych pod wylew em dookolnyml lis tw am i 1-rzędem dziurek.

T r z y groby jak ie w ye kopio row on o n a le ż a ły do k ateg o rii pochówków ciałopaln ych popielnicowych. Z e względu na ch ara k terystycz n y m a te ria ł ce ra m ic z n y /naczynia wasowate z im a tz sm l poniżej najw iększej wydę* tośc \f obiekty te można Łączyć z klasyczn ą fazą g ru p y górnośląsko-m ałopolski ej k u ltu ry łu ż y ck ie j datowaną na V okres epoki brązu i początki w czesnej epoki żelaza.

M a te ria ły zabytkowe znajdują alę w LA U J. Badania będą kontynuowane.

T Y S Z O W C E W ojewódzki O środek

Woj. Zam ojskie A rch eolo g ie zoo- K o a a * rw « to r* ltf stanowisko 25A 1 w ZamoéclQ

ïfedanla p row adził m gr J e r z y K u śnierz. Fin a n so w ał W O A K I C u k ro w ­ nia Tyszow ce, D rugi весов badań. C m entarzysko kurhanowe k a lte r у irs c tn le c k le j.

Kontynuowano p race na stanowisku położonym na p iaszczystym wzniesieniu nad rz e k ą Huccw ą. Bada­ n iam i objęto k o le jie kopce o nu m erach 16 1 23. Ogółem zdjęto około 903 ra p o w ie rz c łn L

Kopiec n r 18 o zachowanej w yso ko ści względnej w ynoszącej 65 cm 1 ś r . 16 m przebadano do gł. 110 cm / lic z ą c od szczytu kopca/ z powodu w a rstw y kulturow ej pozostałej po wczeenobrązowęj osadzie, a p rzyk ryte j przez nasyp kurhanu, W kopcu n r 16 nie zarejestrow ano szczątków ludzkich. Z a w ie r a ł on natom iast t r z y szkte- le ty zw ierzęce oraz um ieszczony w centrum kurhanu bogaty zespół sześciu naczyń, toporka kamiennego I Uśclow ztego g ró d k a brązowego. Znaleziono leż nie związane z zespołem dwa p rzę ślltd g lin iane 1 gładzoną s ie k ie rk ę krzem ienną o raz lic z n e frag m en ty c e ra m ik i I krzem ien ie.

Kopiec n r 23 o w ysokości względnej około 40 cm posiadał wygląd zdeformowanego kurhanu. W trak cie badań okazał s ię w zniesieniem z aw ie rającym ziem iankę z resztkam i paleniska, w obiekcie tym znaleziono s ie rp brązow y z guzkiem, k tó ry można w przybliżeniu datować na IV o kres epoki brązu. W odległości ok. 2 m na południe od ziem ianki natrafiono na skupisko skorup różnych naczyń. Jedno z nich , w dużej c z ę ś c i zrekon­ struowane wykasuje ce c h y wczeanohiźyckie.

W trak cie p ra c odkryto Je sz c z e Jeden bardzo słabo widoczny kopiec t oznaczono num erem 27. Je s t to ostatni ale zbadany kopiec ua stanowisku 25Л,

Badania będą kontynuowane.

T Y S Z O W C E woj. zam ojskie Slanow lsko 25B

p atrs neolit