Anna Braciszewska
O charakterze elementów
gawędowych w "Beniowskim"
J.Słowackiego. (Komparatystyczne
spojrzenie na narrację poematów
dygresyjnych), Andrzej Staniszewski,
"Acta Universitatis Nicolai
Copernici", Filologia Polska XIII... :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 21/4 (70), 222
/11/ STANISZEW SKI A ndrzej: O charakterze elementów gawędowych w "Beniowskim" J. Słow ackiego. (Kom paratystyczne spojrzenie na n a rra c ję poematów dygresyjnych ). "A cta U n iversitatis N icolai Co- p e rn ic i". F ilo lo gia P olsk a XIII, Nauki Humanistyczno- Społeczne, z. 8 1, s . 31-55.
"Beniow ski" prezentuje dwa typy n a r r a c ji: rodzimy, naw iązujący do gawędy, oraz obcy, należący do tradycji pow ieści eu ro p ejsk iej. P rzed miotem uwagi autora je st analiza n a rra c ji typu gawędowego. N arrator poematu dygresyjnego wypowiada się n ajczęśc iej sam i rzadko dopuszcza do głosu bohaterów. To on właśnie używa zwrotów przysłowiowych i po tocznych, charakterystycznych dla gatunku. Liczne elementy autotematy- czne czynią n a rra to ra głównym bohaterem. Sposobem wypowiadania się oraz pozorami niecałkowitej wiedzy o św iecie sta ra się on dostosować do odbiorcy, który staje się człowiekiem należącym do tego samego św ia ta, co n arra to r. Musi on znać osoby i zdarzen ia, które są przedmiotem d y g re sji.
B P /7 0 /7 6 A .B .
/11/ ST O FF A ndrzej: Metody i wzorce obrazowania w scien ce-fic tion. "A cta "Universitatis Nicolai C opern ici". Filologia P olska XIII, Nauki H um anistyczno-Społeczne, z. 8 l , s . 57-72.
Przedmiotem pracy są obrazy literack ie w literaturze fantaslyczno- -naukowej. Autor wyróżnił dwie podstawowe metody obrazow ania: hiper- bolizację oraz przeorganizowanie tradycyjnego wyglądu św iata. P odsta wowym wzorcem dla tej literatu ry je s t świat marynistyczny oraz wiedza dostarczan a p rzez astronom ię. Obrazy dotyczą głównie przestrzen i k os m icznej. Odbierane są n ajczęśc iej p rzez bohaterów, nie przez n arra to r a . Stąd nieuchronna subiektywność ich przedstaw ienia. Cechą znamien ną dla science-fiction je st połączenie ab strak cji z realizmem.
