Zadowice, gm. Godziesze, woj. kaliskie, St. 1a, AZP 68-39/73

Wojciech Siciński,Jacek

Moszczyński

Zadowice, gm. Godziesze, woj.

kaliskie, St. 1a, AZP 68-39/73

Informator Archeologiczny : badania 24, 68-69

68 Okres w pływ ów rzym skich

M arciniak (autor sprawozdania). Finansował WKZ w S łupsku. Drugi sezon badań. O sada z okresu wpływów rzym skich

S tanow isko je s t zlokalizowane w południowej części ws! Warszkowo, ok. 500 m n a w schód od drogi Warszkowo — Warszkowo Kolonia oraz ok. 200 m n a południowy-wschód od wybie- rzyska piasku. Pod względem geomorfologicznym je s t to wysoki brzeg doliny rzeki Wieprzy.

Celem b a d a ń było sprecyzowanie chronologii ubytkowania osady, o kreślenia jej zasięgu, głównie w części w schodniej a także określenie Jej m iejsca w stru k tu rz e osadniczej z okresu przedrzym skiego i okresu wpływów rzymskich.

Z badano obszar o powierzchni 350 m a i zarejestrowano 144 obiekty, W większości są lo koliste i owalne ja m y posłupowe a także piec oraz 2 groby szkieletowe praw dopodobnie w czes­ nośredniow ieczne i Jamy o nieokreślonej funkcji. Układ części ja m posłupowych pozwala przypuszczać, że odkryty został zarys prostokątnego budynku mieszkalnego.

Na osadzie występowały także pojedyncze fragm enty ceram iki neolitycznej i w czesnośre­ dniowiecznej oraz fragm ent w arstw y kulturow ej z k ultury łużyckiej lub pom orskiej w raz z m ateriałem ceram icznym . Stanow isko je s t bardzo silnie niszczone przez intensyw ną orkę.

M ateriały znajdują się czasowo w IP UAM,

Badania będą kontynuowane.

Warszkowo. gm, Sławno woj, słupskie St. 30 patrz okres lateński Wilkowice, woj. sieradzkie SŁ 1 patrz okres halsztacki

I

B adania prowadzili: m gr J , Plerzak mgr D. Rozmus. Pierwszy sezon bad ań . Finansow ane ze środków WKZA w Katowicach. O sada z okresu wpływów rzymskich.

S tanow isko położone je s t n a stoku Jednego ze wzgórz, okalających dolinę, w której zlokali­ zow ana Jest m iejscowość Witeradów. W m arcu 1990 r, przeprowadzono w wyżej wymienionej miejscowości b ad a n ia ratownicze-sondażowe n a osadzie z okresu wpływów rzym skich. S ta n o ­ wisko zostało odkiyte podczas b ad a ń AZP przez mgr E. Zaltza. Przebadano łącznie obszar 53 m 2. Pod w arstw ą o rn ą o miąższości ok, 25 cm stwierdzono w ystępowanie w arstw y kulturow ej grubości ok, 20 cm. Podścielały Ją w arstw y m argla wapiennego oraz piasku calcowego, Eksploracja w arstw y kulturow ej ujaw niła istnienie co najm niej dwóch dużych obiektów m iesz­ kalnych. O ba obiekty posiadają kontynuacje w nleprzebadanych w chwili obecnej p artiach stanow iska. Podczas b a d a ń uzyskano obfity m aterial ceramiczny, którego chronologię w stęp­ nie m ożna u sta lić n a okres późnorzymski, począwszy od fazy С-2. O dnaleziono również dwa paciorki, szklany 1 bursztynow y. Silna erozja n atu ra ln a oraz działalność zw iązana z orką, spowodowały znaczne zniszczenie partii osady leżących w pobliżu kulm inacji wzgórza. O d u ­ żym zasięgu stanow iska świadczy m ateriał ceram iczny zebrany z powierzchni.

Badaiua będą kontynuowane.

Muzeum Archeologiczne i E tn o g ra­ ficzne w Łodzi

B adania prowadzi! mgr Wojciech Siciński przy w spółudziale m gr Ja c k a Moszczyńskiego. Finansow ał WKZ w Kaliszu. Trzeci sezon b ad ań . O sa­ d a k ultury przeworskiej z okresu rzymskiego oraz ślady osadnictw a kultu ry pomorskiej.

Prace koncentrow ały się w części południowej i południowo-zachodniej stanow iska. Prze­ bad an o o b sz ar o powierzchni 555 m . Odkryto łącznie 17 obiektów k u ltu ry przeworskiej, w tym: 5 ch a t, 4 jam y, 6 palenisk. 1 obiekt produkcyjny związany z obróbką żelaza oraz 1 dym arkę.

C haty, o konstrukcji słupowej, zorientow ane były n a osi E-W i NE-SW. Ich wielkość w ah a ła się od 49 0 x 26 0 cm do 650 x 460 cm, przy głębokości od 30 do 60 cm. W ich wypełnisku stw ierdzono d u ż ą ilość fragmentów ceram iki, polepy i żużla żelaznego oraz nieliczne fragm enty kości zwierzęcych. W czterech c h a ta c h odkryto przęślikl gliniane.

Na szczególną uwagę zasługuje obiekt produkcyjny związany z obróbką żelaza. S kładał się on z 9 części, z których 7 wypełnionych było dużą Ilością drobnych fragm entów żużla żelazne­ go, n ato m ia st pozostałe b ru n a tn ą ziemią z zaw artością polepy.

Luźno znaleziono krzesiwo żelazne oraz żelazne okucie końca pasa.

Z a d o w ic e , g m . G o d z ie s z e woj. k alisk ie S t. l a AZP 68- 3 9 / 7 3 ______________________

Wojewódzki K onserw ator Zabytków Archeologicznych w Katowicach

Informator Archeolog iczny 1990 69

M aterial zabytkowy pozwala datow ać odkryte obiekty n a czas pomiędzy fazą Вгь a począt­ kiem fazy С ia okresu rzymskiego.

Ślady osadnictw a kultu ry pom orskiej reprezentuje grób symboliczny, składający się z n a ­ czynia glinianego przykrytego m isą. Kości przepalonych nie stwierdzono.

M ateriały z b a d a ń znajdują się w MAiE w Łodzi.

Badania będą kontynuow ane.

Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie____________

B adania prowadziła mgr Izabella Mellin przy współudziale mgr. M. Wyczółkowskiego (Muzeum Okręgowe w Ciechanowie). F inansow ane przez BBIDZ w Olsztynie. Pierwszy sezon badań. Sezonowa osada wys­ powa z późnego okresu rzymskiego, ślady osadnictw a z epoki neolitu, z wczesnej epoki żelaza, okresu wczesnego i późnego średniowiecza. Stanow isko odkiyte latem 1989 r., położone je s t n a małej, bezimiennej wyspie Je zio ra Zyzdrój Wielki, ok. 800 m n a południe od północnego brzegu Jeziora. Ze względu n a częste zm iany poziomu wód (wahania dochodzą do 2 m) w yspa bywa okresowo zalewana, bądź pow ierzchnia jej znacznie powiększa się. W ypiętrzenie wyspy przy letnim poziomie wód wyno­ siło 1 10 cm nad poziom lu stra wody, a wymiary 10 m x 30 m.

B adania n a wyspie poprzedzone zostały krótkim rekonesansem płetw onurków z UMK w T oruniu, który potwierdził pierwotny zarys wyspy, obecnie częściowo zatopionej.

Dwa wykopy założono w środkowej części wyspy, w miejscu Jej największego w ypiętrzenia. Przebadano 25 m 2 powierzchni. Stwierdzono zaleganie w arstwy kulturow ej o miąższości około 40 cm. M aterial w ystępujący w w arstw ie je s t m ocno zróżnicowany, s ą to: pojedyncze fragm enty ceram iki neolitycznej, wczesnożelaznej. z okresu wpływów rzym skich oraz w czesnośrednio­ wiecznej. P onadto fragm ent naczynia późnośredniowiecznego oraz ułam ki ceram iki nowożyt­ nej. Licznie występowały także duże fragm enty kości zwierzęcych.

Zarejestrow ano 4 ja m y osadnicze, 3 zaciem nienia oraz 1 ślad po słupie. Tylko ja m a n r 1 p osiadała wyraźny zarys (średnica 80 cm. m iąższość 90 cm) oraz zaw ierała zabytki datow ane n a podstaw ie ceram iki n a późny okres rzymski. W jam ie tej znaleziono nożyk żelazny, liczne duże fragm enty kości zwierzęcych, sporadycznie szczątki rybie, grudki polepy i węgielki drzew ­ ne. Bardzo dużo m ateriału głównie ceramicznego, kości zwierzęce oraz dwa fragm enty żelazne wydobyto z brzegu jeziora, któiy je s t system atycznie wymywany, oraz z zatopionej części wyspy.

Na podstaw ie dotychczasow ych wyników b ad a ń można stwierdzić, że w yspa by i a użytko­ w an a sezonowo od epoki neolitu po okres nowożytny (XVIII-XIX) z największym nasileniem osadnictw a w późnym okresie wpływów rzymskich.

M ateriały z b ad a ń oraz dokum entacja zn ajdują się w Muzeum W armii i M azur w Olsztynie.

Planowana jest kontynuacja badan.

I Żagań, woj. zielonogórskie St. 39 patrz okres halsztacki

Zyzdrojowy P iecek , gm. P ie c ­ k i woj. o ls z ty ń s k ie S t. VU AZP 2 6 -6 8 (7 ]/—____________