Jerzy Romanow,Wojciech
Chudy,Andrzej Dwilewicz,Zbigniew
Lissak,Wiesław Piszczałowski
Kościan, woj. leszczyńskie. Rynek 23
Informator Archeologiczny : badania 15, 232-233
232
Na południe od obecnej b ry ły Domu Opata o d sło n ięto kanał o s z e r o k o ś c i 3 m , b iegn ący po o s i W-Б , B r z e g kanału od strony południowej u m o c niony był rzęd em p ali drew nianych, Z w nętrza kanału uzyskano bogaty m a te r ia ł ce ra m iczn y - siw a k i, kam ionka - datowany na X IV-XV w iek. B r z e g kanału obudowany był ponadto m u rem kam iennym bez zapraw y. Na Jego o s i zlok alizow an e s ą dwa fila r y kam ienne z zachow anym i łuk am i'k onstru kcyj nym i tw o rzą cy m i w p r z e s z ło ś c i jeg o obudowę, Z agruzow anie kanału w y z n acza ceram ik a, XVIII w ieku. Na p rzed łu żen iu odkrytej ścian y zachodniej Domu Opata w kierunku północnym o d sło n ięto m u r k a m ien n o-ceglan y o b li
żej n ieo k reślo n ej funkcji. W c z ę ś c i zachodniej wykopu odkryto j e s z c z e dwa kam ienne m u ry ogrod zen iow e.
P o s tr o n ie zachod n iej Domu Opata w wykopie X odkryto kolejne w nętrza piw nic dużego budynku, z lok alizow an ego p om ięd zy nim a sk rzy d łem zachodnim k la sz to ru , jak te ż p rzy leg a ją cy do niego fragm en t krużganka.
%
W c a ło ś c i o d słon ięto p iw n icę o w ym iarach 3 , 4 x 5 ,1 m z d o ść dob r z e zachow anym i dwoma p oziom am i p osad zek ceglan ych . Z p o m ie sz c z e n ia tego p row ad ziło p r z e jś c ie do p iw nicy są sie d n ie j /o d sło n ię te j w 1978 r, / ,
jak t e ż w y jśc ie na zew n ątrz w ś c ia n ie północnej.
S ąsiad u jącą z n ią od stron y zachodniej p iw nicę o d sło n ięto tylko c z ę ś ciow o. Z lokalizow an o w niej d obrze zachow aną dolną c z ę ś ć p ie ca /X V I w , / .
Z lokalizow an y po str o n ie południowej budynku fragm en t krużganka posiada s z e r o k o ś ć 3 ni i stanow i jego kontynuację /w ykop Ш А /1 9 8 0 /, P rz y leg a do śc ia n y południowej w spom nianego budynku, c z ę ś ć otw artą tw o rzy ła ażurow a konstrukcja oparta na fila ra c h kam iennych o ro z sta w ie 3 m jéden od d ru giego.
N ie udało s ię w tej c z ę ś c i wykopu u zysk ać poziom u użytkow ego k ru ż ganka, Z n a lezion o jed y n ie w je g o w nętrzu dużą ilo ś ć k szta łte k .
N a zew n ą trz, po p r z e c iw le g łe j str o n ie budynku, o d sło n ięto dwa po ziom y bruku k am iennego. Dolny bruk , datowany m on etą na XVI w iek, tw o r z y ł w yraźn y kanał ściek o w y .
B adania będą kontynuowane.
KOŚCIAN
w oj. le s z c z y ń s k ie Rynek 23
Badania p row ad zili: dr J e r z y Romanow, m gr Woj ciec h Chudy, m gr A ndrzej D w ilew ic z, m g r Zbigniew L lssa k , m gr W iesław P is z c z a ło w sk i /a u to r sp raw o z d a n ia /. F in an sow ał WKZ w L e s z n ie , P ie r w sz y se z o n badań. Budynek m ieszk a ln y z XIV-XV w.
P P P raco w n ie K onserw acji Zabytków
P racow n ia A r ch eo lo g iczn o -K onserw atorska
2 3 3
B adania a rc h e o lo g ic zn o -a rc h lte k to n icz n e piw nic budynku Hynek 23 w K ościan ie prow adzone były w o k r e s ie od 15 w r z e śn ia do 5 paźd ziern ik a 1981 r . P ro gram p rac p rzew idyw ał:
1 / fu n k cjon a ln o -p rzestrzen n e rozpoznan ie obiektu,
2 / o k r e śle n ie ew entualnych fa z budowy 1 rozbudowy obiektu, 3 / k orelacja budowli obiektu z e s tr a ty g r a fią w arstw osa d n iczy ch , 4 / wykonanie przekrojów a rc h eo lo g iczn y ch do poziom u ca lca .
P raed p rzy stą p ien iem do p rac badaw czych wykonano inw en ta ryzację obiektu w sk a li 1:50 o r a z w y so k o ścio w ą osn ow ę pom iarow ą. Wykopy badaw c z e założon o w narożnikach p o m ie s z c z e ń oraz w s ą s ie d z tw ie murów kapi taln ych . W wyniku badań a r c h e o lo g ie z n o-arch itek to n iczn y ch w yd zielon o 3 fazy przebudowy obiektu.
A naliza m a teria łu zabytkow ego 2 w aretw kulturow ych sk orelow an ych z naj s ta r s z ą fa z ą budowy 1 zesp o łu piw nic pozw ala na datow anie obiektu na p r z e łom X IV /X V w.
N a jsta rsze ślad y osad n ictw a stw ierd zo n e w wykonanym p rzekroju a r c h e o lo g iczn ym zw iązane s ą z w arstw ą 9 datowaną na II połow ę ΧΠΙ w ieku.
Badania zakończono.
KOWAL U n iw ersytet Łódzki
w oj. w ło cła w sk ie K atedra A r ch eo lo g ii
B adania p row ad ził d oc. dr hab. L e s z e k K a jzer. F in an so w a ł WKZ w e W łocław ku. P ie r w sz y sez o n badań. Z am ek śred n io w ieczn y i nowożytny.
P r a c e m ia ly ch arak ter ro zp ozn a w czy. C elem ich była lo k a liza cja zam ku, identyfikacja je g o relik tów , a tak że próba poznania układu s tr a ty g ra ficzn eg o l zabudowy obiektu, rozeb ran ego u sch yłku XVIII wieku p rzez s ta r o stę M ichała Sokołow sk iego. W badaniach posługiw ano e ię a n a lizą planów k atastraln ych , ’’ zachow anych relik tów m urowanych, układu urba n isty czn eg o . P rzep row ad zon o ta k że badania p ow ierzch n iow e. Z ałożono dwa wykopy o łą czn ej p ow ierzch n i 16 m2 i kubaturze 40 m 3.
Stw ierdzono, że zam ek w Kowalu zlok alizow an y b y ł pom iędzy o b e c nymi u lica m i: Z am kow ą, K a zim ier za W ielk iego i K ołłątaja, na cyplu w y s o czyzn y w cin ającym s i ę w zabagnlone podm okłe łąki doliny Rakutówki. Z a j m ow ał północny sk ra j cyp la, u je g o nasady ulokowane z o s ta ło m ia sto . Ś red n ica "półwyspu m iejsk ieg o " w y n osi ok oło 300 m , w je g o centrum zn aj dował s i ę rynek - obecny plac R ejtana. Ślady osad nictw a śred n io w ieczn eg o i now ożytnego og ra n iczo n e s ą b ieg iem w arstw ie 9 5 ,0 - 9 6 , 0 n. p .m .
Badania p ozw oliły o k r e ś lić z a s ię g terenu za jęte g o p r z e z za m ek od północy i zachodu. Stw ierdzono tr z y z a sa d n ic ze poziom y ch ron o lo g iczn e, odpow iadające w iekom XX, XIX 1 X VIII-XV1I/XV1. Badania d o sta rc zy ły
